際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
Kichwa  uta
Kichwa  uta
     Sarun killka  kunan killka       Kichwa shimipika mana tantalla
                                        ishkay uyarikunawan killkanachu
   g    cunga - kunka                  kanchik
   c   k shuncu       - shunku        Ashtawankarin, kay
   q    quihua - kiwa                  killkakunawanmi killkana. Shina:

Shimiki kuchuriy                   ai        aicha    aycha
Wakra     wak  ra                 ia        tamia    tamya
Chakra chak  ra                   au        auca     awka
Wayra way  ra                     ua        huata     wata
Tamya tam  ya                     iu        apiu     apyu
Muskuy mus  kuy                   ui        tucui    tukuy
Apyu    ap  yu
Rikchay rik  chay
   Shuk      wawa
   Ishkay    intikuna
   kimsa      kamukuna
   Chusku           antawakuna
   Pichka            rumpakuna
   Sukta                 muchikukuna
   Kanchis                      tiyarinakuna
   Pusak                          sisakuna
   Iskun                         killakuna
   Chunka                 killkanakaspikuna
   Yaya
   Mama
   Churi
   Ushushi
   Wawki
   Pani
   a単a
   Turi      Sumak ayllumari kanki
   Hachun
   Hachi     Alli shunkumari kanki
   Hatuku
   Kuncha    Kikin warmita kuyanki
   Layaya
   Lamama    Kikin wawata kuyanki
   Llullu
   Masha
   Ipay
   Kusa
   Warmi
   Hatun yaya
   Alli mama              ARAWI
   Sumak churi            Sumak warmi
   Kushilla ushushi       Alli shunku
   Alli shunku wawki      Puka wirpa
                          Mishki mucha
    Uchilla pani
   ukapa 単a単a
                           Mawka           shuk
   Hatun turi
                           Sinchi          ishkay
   Mushuk hachun          Yurak           kimsa
   Pi単a hachi             Uki             chusku
   Ruku hatuku            Pusu            pichka
   Paypa layaya           Hawalla         sukta
   Kanpa lamama           Lluru kanchis
   Sumak llullu wawa      Hantsi          pusak
   Hatun masha                             Iskun
                                            chunka
TAKINATA YACHASUNCHIK
   UKA SHUNKULLA
   uka shunkulla
   llakillamari
   Mana ashtawan
   Shuyay tukuni.

   Pachakamak rikukukpi
   ami rikrini
   Yukuy kawsay, tukuy yuyay.
   uka shunkulla
   Llakillamari
   //Mana ashtawan
   Shuyay tukuni//
TAWKAYACHIKMANTA YACHASHUNCHIK
 SAPALLA TAWKA                       SAPALLA           TAWKA
    RUNA       RUNAKUNA               MASHI          MASHIKUNA
    YURA       YURAKUNA               SHUNKU         SHUNKUKUNA
    SISA       SISAKUNA               CHURI          CHURIKUNA
    URPI       URPIKUNA               KAMU           KAMUKUNA
    ANKIYARI   ANKIYARIKUNA           MARKA          MARKAKUNA
    KUYLLUR    KUYLLURKUNA         KILLKAYUPAYMA KILLKAYUPAYMAKUNA


                                                        Wasikuna
                Wasi



                               warmikuna
    warmi
TRABALENGUAS
 Parangacutirimicuarocutirimi
 Otorrinolaringolog鱈a
 Tres tristes tigres trillan trigo en un trigal
 Ven perrito que yo te descorazonar辿
 Ven perijilito que yo te desperijilar辿
 Pablito clav坦 un clavito que clase de clavo
  clav坦 Pablito.
 El dicho que he dicho no est叩 bien dicho.
SHIMI WATARIKUNA
1. Ishkay irki pikimi ishkay irki pikipi tiyakun
2. Tik, tak, tik, tak               muyuntintak,
   muyuntiktak, tak, tik, tak, tik.
3. Chusku chuspimi chimpata chimpakun.
4. Uchilla chitaka chuya chiri 単u単uta
   chuchushpa chukchukun.
5. Uchilla     ukuchami      uchilla      hutkuta
   yaykusha nishpa tiyakun.
UKAPA URPIKU
   //Kunkashallami
                 yuyarkanimi
 Sakishallami yuyarkanimi//
 //Mana ushanichu 単uka urpiku
 Shunku ukupi tiyakunkirakmi//

   //Mashikunapash tapuriwanmi
   Kunkana kanki, nishpa niwanmi//
   //Ashtawankarin muskukunimi
   Kuyanamari tiyakunimari//
LLAKILLA SHUNKU
           Sumak warmimari kanki
           Alli shunkumari kanki
           Ima nishpa shitawanki
           Ima nishpa kunkawanki.

           Ima nishpatak ripanki
           Ima nishpatak kunkanki
           Kuyaylla shunku sakinki
           Llakilla shunku shitanki.

           Manarak wata chayakpi
           Sapallamari sakinki
           Manatak kunkarinichu
           Ashtawankarin yuyakuni

           Ama sapalla ripaychu
           ukatapash apawayri
           Tukuy punchami yuyani
           Tukuy tutami muskuni.

           Shamuy kutin sumak warmi
           Kantamari shuyakuni
           uka shunkupi yaykupay
           uka yuyaypi yaykupay.
SHUTIKUNATA
                     YACHASHUNCHIK
    Wasi    Yachanawasi Hampinawasi                     atuk
    Mashi   Killkayupayma Rimayrachik                   a単as
    Sisa    Panka         Killkanakaspi                 punku
    Kamu     Antawa       Warmi wakra                   misi
    Kawitu  Shiwi         Wankar                        rumpa
    Kuyllur Kusa           Killkanapanka                achik
    Katarpu Iska           Karurikuy                    ushuta




                     Yurak Sisa   Hatun Warmi wakra   Ishkay panka
Alli killkayupayma
IMALLICHIKKUNATA YACHASHUNCHIK

       PACHA          KUSKA    IMASHNA KAK       MASHNA

Kunan          Hawa           Alli            Pichi

Kaya           Uku            Millay          Asha

Kayna          Hanak          Lluru           Achka

Sarun          Chimpa         Llampu          Tawka

Shamuk         Kaypi                          Ninanta

Yallishpa      Chaypi                         Chushak

aha           Washa                          Tukuy

Chishi         awpa                          Manchanay

Tuta           Kipa
tukuy    runa

Kunan    Puncha

alli     chishi

kaya     tuta

asha     kullki

achka    mashi

hawa     pampa

alli     shunku

llampu   maki

Lluru    rumi
                  YUYAYKI / FRASE
MIKU     NA   MIKU        NI

PUKLLA   NA   PUKLLA      NKI

ASI      NA   ASI         N

RIMA     NA   RIMA        NCHIK

KUYA     NA   KUYA        NKICHIK

YACHA    NA   YACHA       NKUNA

KILLKA   NA   UKA        KILLKA       NI

RI       NA   KAN         RI           NKI

TAKI     NA   PAY         TAKI         N

              UKANCHIK         TAKI   NCHIK
TULLPU   NA
RIMANAKUY                                              Ayllullakta = comunidad
Elena : Alli puncha mashi
Rafael : Alli puncha mashi                             Kitilli = parroquia
E      : Imanallatak kanki
                                                       Kiti = cant坦n
R      : ukaka allillami kani. Kikinka.
E      : ukapash allillami :kani                      Llakta = ciudad
E      : Maypitak kawsanki.
R.     : ukaka Simiatug kitillipimi kawsani. Kikinka. Marka = Provincia
E.     : ukaka Guaranda llaktapimi kawsani            Mamallakta = Pa鱈s
R.     : Mashna watata charinki
E.     : ukaka ishkay chunka sukta watatami charini. Kikinka.
R.     : ukaka kimsa chunka shuk watatami charini
E      : Maypitak llankanki
R      : ukaka Amawta an Yachanawasipimi llankani. Kikinka.
E.     : ukapash Bol鱈var markapimi llankani
R      : Mashna watata llankanki
E      : ukaka chunka watakunatami llankani. Kikinka
R      : ukaka sukta killatami llankani.
E.     : Kanka Amawta anpika imatatak ruranki
R.     : ukaka ayllullaktakunapi tarpunata yachachishpami llankani. kikinka.
E.     : ukaka Bolivar markapika yachachishpami llankani.
E.     : Mashi ayllullaktakunapika imallata tarpunki
R.     : 単ukaka tawrita, amarantura, cebadata, kinuwatami tarpuni
E.     : Chay murukunataka imawantak tarpunki
Sht. R.   shll    Sht.     Ich.   Shim.

ukaka    sumak   sisata   hapi   ni
Sht. R.    Shll       Sht.         Ill       Sht.        Ich.    Shim.

 chay      puka      antawa       kunan     chishi       ranti    nchik

ukapa    mamaka   alli       shunkuta    tukuy.     pachapi     charin

   .

   .

   .

   .

   .

   .
-pa   Kikinpakyachik     posesivo
-ka    kaktapakta      focalizador

-ta   Yallik paktachik Objeto Directo

-pi    Kuskayachikc      Locativo

-ni     Shukniki sapalla runa kunan pacha

        Primera persona singular tiempo presente
YURAKUNA       AYLLUKUNA
               Chilka         Warmi
                                                            Yuyaykikuna / frases
               Marku          Kari                          Hatun chilca
               Pumamaki       Kuytsa                        Sumak warmi
               Kishuwar       Wampra                        Alli anka
               Uka            Kusa                          Mushuk karuyari
               Mashuwa    2   Yaya
               Llillin        Mama    5
               Wantuk         Wawa
               Tani           Churi
SHUTILLIKUNA   Chunta         Ushushi               YACHANAWASI
Hatun          Tawri          Jachi                 Killkanapanka
Mishki         Tsawar         Ipay                  Killkanakaspi
Waylla                                              Panka
Alli                                                Kamu
Sinchi                                              Pushi        6
Suni                                                Killkanapirka
         1                                          Tullpukuna
Millay                                              Pataku
Kutu                                                Tiyarina
Mushuk         WIWAKUNA       IMAKUNA
                                                    Killkanapataku
               Amaru          Karuyari
Sumak          Anka           Ankiyari
                                                    Shuyukuna
Kunuk                                               wipala
               Apankuru       Warichaskay
Mawka          A単as           Kawitu
               Atuk       3   Karurikuy
                                                4
               Chalwa         Rimayrachik
               Taruka         Shiwi
               Tumpiki        Aksu
               Ukucha         Wankar
               Uritu          Wara
               Wallinku       Pacharikuna
               Sullu          killkayallichik
UKAPAK KUYURIYKUNA
//ukaka pu単uni        //Kanmari takinki
単ukaka muskuni         単ukami tushuni
単ukaka asini           単ukapak mashiwan
ha, ha, ha, ha//       rumpa rurani//

//ukaka purini        //Sinchi kaparishun
単ukaka kallpani        alli rimarishun
単ukaka pitani          sumakta rimashun
tak, tak, tak, tak//   kichwa shimita//
Ad

Recommended

Diapositivas nivel 2
Diapositivas nivel 2
Gisse Yungan
Trabalenguas en quechua
jonnyx58
Unidad 1
Gisse Yungan
Unidad 1
Gisse Yungan
Kichwa nivel 1
Gisse Yungan
PRIMER NIVEL KICHWA
PRIMER NIVEL KICHWA
Gisse Yungan
Diapositivas nivel 2
Diapositivas nivel 2
Gisse Yungan
Kichwa nivel 1
Gisse Yungan
2024 Trend Updates: What Really Works In SEO & Content Marketing
2024 Trend Updates: What Really Works In SEO & Content Marketing
Search Engine Journal
Storytelling For The Web: Integrate Storytelling in your Design Process
Storytelling For The Web: Integrate Storytelling in your Design Process
Chiara Aliotta
Artificial Intelligence, Data and Competition SCHREPEL June 2024 OECD dis...
Artificial Intelligence, Data and Competition SCHREPEL June 2024 OECD dis...
OECD Directorate for Financial and Enterprise Affairs
How to Leverage AI to Boost Employee Wellness - Lydia Di Francesco - SocialHR...
How to Leverage AI to Boost Employee Wellness - Lydia Di Francesco - SocialHR...
SocialHRCamp
2024 State of Marketing Report by Hubspot
2024 State of Marketing Report by Hubspot
Marius Sescu
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
Expeed Software
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Pixeldarts
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
ThinkNow
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
marketingartwork
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
Skeleton Technologies
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
Neil Kimberley
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
contently
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
Albert Qian
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Kurio // The Social Media Age(ncy)
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Search Engine Journal
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
SpeakerHub
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
Clark Boyd
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
Tessa Mero
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Lily Ray
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
Rajiv Jayarajah, MAppComm, ACC

More Related Content

Featured (20)

2024 Trend Updates: What Really Works In SEO & Content Marketing
2024 Trend Updates: What Really Works In SEO & Content Marketing
Search Engine Journal
Storytelling For The Web: Integrate Storytelling in your Design Process
Storytelling For The Web: Integrate Storytelling in your Design Process
Chiara Aliotta
Artificial Intelligence, Data and Competition SCHREPEL June 2024 OECD dis...
Artificial Intelligence, Data and Competition SCHREPEL June 2024 OECD dis...
OECD Directorate for Financial and Enterprise Affairs
How to Leverage AI to Boost Employee Wellness - Lydia Di Francesco - SocialHR...
How to Leverage AI to Boost Employee Wellness - Lydia Di Francesco - SocialHR...
SocialHRCamp
2024 State of Marketing Report by Hubspot
2024 State of Marketing Report by Hubspot
Marius Sescu
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
Expeed Software
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Pixeldarts
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
ThinkNow
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
marketingartwork
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
Skeleton Technologies
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
Neil Kimberley
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
contently
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
Albert Qian
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Kurio // The Social Media Age(ncy)
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Search Engine Journal
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
SpeakerHub
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
Clark Boyd
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
Tessa Mero
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Lily Ray
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
Rajiv Jayarajah, MAppComm, ACC
2024 Trend Updates: What Really Works In SEO & Content Marketing
2024 Trend Updates: What Really Works In SEO & Content Marketing
Search Engine Journal
Storytelling For The Web: Integrate Storytelling in your Design Process
Storytelling For The Web: Integrate Storytelling in your Design Process
Chiara Aliotta
How to Leverage AI to Boost Employee Wellness - Lydia Di Francesco - SocialHR...
How to Leverage AI to Boost Employee Wellness - Lydia Di Francesco - SocialHR...
SocialHRCamp
2024 State of Marketing Report by Hubspot
2024 State of Marketing Report by Hubspot
Marius Sescu
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
Expeed Software
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Pixeldarts
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
ThinkNow
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
marketingartwork
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
Neil Kimberley
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
contently
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
Albert Qian
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Kurio // The Social Media Age(ncy)
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Search Engine Journal
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
SpeakerHub
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
Clark Boyd
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
Tessa Mero
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Lily Ray

Kichwa uta

  • 3. Sarun killka kunan killka Kichwa shimipika mana tantalla ishkay uyarikunawan killkanachu g cunga - kunka kanchik c k shuncu - shunku Ashtawankarin, kay q quihua - kiwa killkakunawanmi killkana. Shina: Shimiki kuchuriy ai aicha aycha Wakra wak ra ia tamia tamya Chakra chak ra au auca awka Wayra way ra ua huata wata Tamya tam ya iu apiu apyu Muskuy mus kuy ui tucui tukuy Apyu ap yu Rikchay rik chay
  • 4. Shuk wawa Ishkay intikuna kimsa kamukuna Chusku antawakuna Pichka rumpakuna Sukta muchikukuna Kanchis tiyarinakuna Pusak sisakuna Iskun killakuna Chunka killkanakaspikuna
  • 5. Yaya Mama Churi Ushushi Wawki Pani a単a Turi Sumak ayllumari kanki Hachun Hachi Alli shunkumari kanki Hatuku Kuncha Kikin warmita kuyanki Layaya Lamama Kikin wawata kuyanki Llullu Masha Ipay Kusa Warmi
  • 6. Hatun yaya Alli mama ARAWI Sumak churi Sumak warmi Kushilla ushushi Alli shunku Alli shunku wawki Puka wirpa Mishki mucha Uchilla pani ukapa 単a単a Mawka shuk Hatun turi Sinchi ishkay Mushuk hachun Yurak kimsa Pi単a hachi Uki chusku Ruku hatuku Pusu pichka Paypa layaya Hawalla sukta Kanpa lamama Lluru kanchis Sumak llullu wawa Hantsi pusak Hatun masha Iskun chunka
  • 7. TAKINATA YACHASUNCHIK UKA SHUNKULLA uka shunkulla llakillamari Mana ashtawan Shuyay tukuni. Pachakamak rikukukpi ami rikrini Yukuy kawsay, tukuy yuyay. uka shunkulla Llakillamari //Mana ashtawan Shuyay tukuni//
  • 8. TAWKAYACHIKMANTA YACHASHUNCHIK SAPALLA TAWKA SAPALLA TAWKA RUNA RUNAKUNA MASHI MASHIKUNA YURA YURAKUNA SHUNKU SHUNKUKUNA SISA SISAKUNA CHURI CHURIKUNA URPI URPIKUNA KAMU KAMUKUNA ANKIYARI ANKIYARIKUNA MARKA MARKAKUNA KUYLLUR KUYLLURKUNA KILLKAYUPAYMA KILLKAYUPAYMAKUNA Wasikuna Wasi warmikuna warmi
  • 9. TRABALENGUAS Parangacutirimicuarocutirimi Otorrinolaringolog鱈a Tres tristes tigres trillan trigo en un trigal Ven perrito que yo te descorazonar辿 Ven perijilito que yo te desperijilar辿 Pablito clav坦 un clavito que clase de clavo clav坦 Pablito. El dicho que he dicho no est叩 bien dicho.
  • 10. SHIMI WATARIKUNA 1. Ishkay irki pikimi ishkay irki pikipi tiyakun 2. Tik, tak, tik, tak muyuntintak, muyuntiktak, tak, tik, tak, tik. 3. Chusku chuspimi chimpata chimpakun. 4. Uchilla chitaka chuya chiri 単u単uta chuchushpa chukchukun. 5. Uchilla ukuchami uchilla hutkuta yaykusha nishpa tiyakun.
  • 11. UKAPA URPIKU //Kunkashallami yuyarkanimi Sakishallami yuyarkanimi// //Mana ushanichu 単uka urpiku Shunku ukupi tiyakunkirakmi// //Mashikunapash tapuriwanmi Kunkana kanki, nishpa niwanmi// //Ashtawankarin muskukunimi Kuyanamari tiyakunimari//
  • 12. LLAKILLA SHUNKU Sumak warmimari kanki Alli shunkumari kanki Ima nishpa shitawanki Ima nishpa kunkawanki. Ima nishpatak ripanki Ima nishpatak kunkanki Kuyaylla shunku sakinki Llakilla shunku shitanki. Manarak wata chayakpi Sapallamari sakinki Manatak kunkarinichu Ashtawankarin yuyakuni Ama sapalla ripaychu ukatapash apawayri Tukuy punchami yuyani Tukuy tutami muskuni. Shamuy kutin sumak warmi Kantamari shuyakuni uka shunkupi yaykupay uka yuyaypi yaykupay.
  • 13. SHUTIKUNATA YACHASHUNCHIK Wasi Yachanawasi Hampinawasi atuk Mashi Killkayupayma Rimayrachik a単as Sisa Panka Killkanakaspi punku Kamu Antawa Warmi wakra misi Kawitu Shiwi Wankar rumpa Kuyllur Kusa Killkanapanka achik Katarpu Iska Karurikuy ushuta Yurak Sisa Hatun Warmi wakra Ishkay panka Alli killkayupayma
  • 14. IMALLICHIKKUNATA YACHASHUNCHIK PACHA KUSKA IMASHNA KAK MASHNA Kunan Hawa Alli Pichi Kaya Uku Millay Asha Kayna Hanak Lluru Achka Sarun Chimpa Llampu Tawka Shamuk Kaypi Ninanta Yallishpa Chaypi Chushak aha Washa Tukuy Chishi awpa Manchanay Tuta Kipa
  • 15. tukuy runa Kunan Puncha alli chishi kaya tuta asha kullki achka mashi hawa pampa alli shunku llampu maki Lluru rumi YUYAYKI / FRASE
  • 16. MIKU NA MIKU NI PUKLLA NA PUKLLA NKI ASI NA ASI N RIMA NA RIMA NCHIK KUYA NA KUYA NKICHIK YACHA NA YACHA NKUNA KILLKA NA UKA KILLKA NI RI NA KAN RI NKI TAKI NA PAY TAKI N UKANCHIK TAKI NCHIK TULLPU NA
  • 17. RIMANAKUY Ayllullakta = comunidad Elena : Alli puncha mashi Rafael : Alli puncha mashi Kitilli = parroquia E : Imanallatak kanki Kiti = cant坦n R : ukaka allillami kani. Kikinka. E : ukapash allillami :kani Llakta = ciudad E : Maypitak kawsanki. R. : ukaka Simiatug kitillipimi kawsani. Kikinka. Marka = Provincia E. : ukaka Guaranda llaktapimi kawsani Mamallakta = Pa鱈s R. : Mashna watata charinki E. : ukaka ishkay chunka sukta watatami charini. Kikinka. R. : ukaka kimsa chunka shuk watatami charini E : Maypitak llankanki R : ukaka Amawta an Yachanawasipimi llankani. Kikinka. E. : ukapash Bol鱈var markapimi llankani R : Mashna watata llankanki E : ukaka chunka watakunatami llankani. Kikinka R : ukaka sukta killatami llankani. E. : Kanka Amawta anpika imatatak ruranki R. : ukaka ayllullaktakunapi tarpunata yachachishpami llankani. kikinka. E. : ukaka Bolivar markapika yachachishpami llankani. E. : Mashi ayllullaktakunapika imallata tarpunki R. : 単ukaka tawrita, amarantura, cebadata, kinuwatami tarpuni E. : Chay murukunataka imawantak tarpunki
  • 18. Sht. R. shll Sht. Ich. Shim. ukaka sumak sisata hapi ni
  • 19. Sht. R. Shll Sht. Ill Sht. Ich. Shim. chay puka antawa kunan chishi ranti nchik ukapa mamaka alli shunkuta tukuy. pachapi charin . . . . . .
  • 20. -pa Kikinpakyachik posesivo -ka kaktapakta focalizador -ta Yallik paktachik Objeto Directo -pi Kuskayachikc Locativo -ni Shukniki sapalla runa kunan pacha Primera persona singular tiempo presente
  • 21. YURAKUNA AYLLUKUNA Chilka Warmi Yuyaykikuna / frases Marku Kari Hatun chilca Pumamaki Kuytsa Sumak warmi Kishuwar Wampra Alli anka Uka Kusa Mushuk karuyari Mashuwa 2 Yaya Llillin Mama 5 Wantuk Wawa Tani Churi SHUTILLIKUNA Chunta Ushushi YACHANAWASI Hatun Tawri Jachi Killkanapanka Mishki Tsawar Ipay Killkanakaspi Waylla Panka Alli Kamu Sinchi Pushi 6 Suni Killkanapirka 1 Tullpukuna Millay Pataku Kutu Tiyarina Mushuk WIWAKUNA IMAKUNA Killkanapataku Amaru Karuyari Sumak Anka Ankiyari Shuyukuna Kunuk wipala Apankuru Warichaskay Mawka A単as Kawitu Atuk 3 Karurikuy 4 Chalwa Rimayrachik Taruka Shiwi Tumpiki Aksu Ukucha Wankar Uritu Wara Wallinku Pacharikuna Sullu killkayallichik
  • 22. UKAPAK KUYURIYKUNA //ukaka pu単uni //Kanmari takinki 単ukaka muskuni 単ukami tushuni 単ukaka asini 単ukapak mashiwan ha, ha, ha, ha// rumpa rurani// //ukaka purini //Sinchi kaparishun 単ukaka kallpani alli rimarishun 単ukaka pitani sumakta rimashun tak, tak, tak, tak// kichwa shimita//