ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
Ил уурхайн технологийн процессууд– лекц-10
Technology Process of Open Mine
Tехнологические процессы открытых горных работ
Профессор Ж.Цэвээнжав (ГАЗАРЧИН ДС, ШУТИС-ГУУС, ДИС)
99110575, 98100575
E-mail-btseveen2003@yahoo.com
Facebook-tseveenjav jamba
Уурхайн тэсэлгээний өрөмдлөгийн процесс
Өрөмдлөг нь аливаа хатуу биетэд харьцангуй бага бөгөөд дугуй
хөндлөн огтлолтой, янз бүрийн гүнтэй хөндий орон зайг зориудаар
үүсгэх үйл ажиллагаа юм.
Уурхайн тэсэлгээний өрөмдлөгийн гол зорилго нь чулуулгийн цулд
цооног, шпур үүсгэж, тэсрэх цэнэг бүрдүүлэх орно зай үүсгэх явдал юм.
Өрөмдлөг нь эрэлт хэрэгцээтэй, олон зориулалтай үйл ажиллагаа
боловч нарийн технолгитой, хөрөнгө зардал ихтэй үйл ажиллагаа
болно.
Чулуулгийн өрөмдөгдөх чанар
Чулуулгийн өрөмдлөгт үзүүлэх хүндрэл, өрмийн хушууг элээх цогцолбор
үзүүлэлтээр тодорхойлогдох нэгдсэн үзүүлэлтийг өрөмдөгдөх чанар гэнэ.
Чулуулгийн өрөмдөгдөх чанарын үзүүлэлтийг дараах томъёогоор
тодорхойлно.
П=0.07 ( 𝜎ша- 𝜎ши) + 0.7 Y
энд 𝜎ша, 𝜎ши-чулуулгийн шахалт, шилжрэлтийн бат бөхийн хязгаар, мПа
Ү-чулуулгийн нягт, т/м3
Энэ томъёоны эхний хэсэг нь өрөмпдлөгөөр чулуулгийг бутлахад шахах,
цуулах хүч шийдвэрлэх үүрэгтэй болохыг хоёрдах хэсэг нь чулуулгаас
өрөмдлөгөөр үүсэх нунтгийг мөргөцгөөс байнга зайлуулах шаардлагатай
болохыг харуулж байна.
Чулуулгийн өрөмдөгдөх зэргийн ангилал
Чулуулгийг өрөмдөгдөх чанараар нь 5 анги, 25 зэрэглэлд хуваах
баримтлалыг академич В.В.Ржевский дэвшүүлсэн байдаг
I анги,1-5 зэрэглэл, хялбар өрөмдөгдөх чулуулаг, П=1-5
II анги, 6-10 зэрэглэл, дунд өрөмдөгдөх чулуулаг, П=5,1-10
III анги, 11-15 зэрэглэл, хүнд өрөмдөгдөх чулуулаг, П=10,1-15
IV анги, 16-20 зэрэглэл, маш хүнд өрөмдөгдөх чулуулаг, П=15,1-20
V анги, 21-25 зэрэглэл, онцгой хүнд өрөмдөгдөх чулуулаг П=20,1-25
Цооног, шпур өрөмдлөгийн аргууд
1.Эргэлтэт - далбаат болон нидрэгэн (шарошкин) цүүцээр
2.Цохилтот – хий цохигчийн тусламжтайгаар, товруут хушуугаар
3.Эргэлтэт-цохилтот (цохилтот-эргэлтэт)-товруут хушуугаар
4.Доргиот-эсрэг эргэх хүрдний үйлчилгээгээр үүсэх доргиогоор
5.Даралтат-инженер геологийн судалгаанд зонхилон хэрэглэгдэнэ
6.Хосолсон-дээрхий аргуудын 2 ба түүнээс дээш хослол...
ѵ200-хичээл-6
ѵ200-хичээл-6
ѵ200-хичээл-6
ѵ200-хичээл-6
ѵ200-хичээл-6
ѵ200-хичээл-6
ѵ200-хичээл-6
ѵ200-хичээл-6
ѵ200-хичээл-6
ѵ200-хичээл-6
Бие даалтын ажил
• Бие даалт нь суралцах үйл ажиллагааны амжилтын
гол үндэс суурь болсон өнөө үед энэ хичээлийг
судлаж байгаа оюутнууд өөрийн сонирхсон, ирээдүйд
холбоотой ажиллаж болзошгүй сэдвээр бие даалтын
ажил бичиж, шалгуулж, дүгнүүлэх ба энэ дүн
шалгалтын үнэлгээнд зонхилох ач холбогдолтой
болно.
Ашиглах материал:
П.Очирбат, Горониченко.В.И, Дмитриев.А.П, Д.Дондов, Л.Пүрэв. Уул
Уурхайн ажлын үндэс. УБ, ШУТИС-ийн болон Москва, Горная книга
хэвлэлийн газрууд, 2017, 490х
С.Цэдэндорж, Д.Пүрэвсүрэн, М.Энхбат, Я.Дашдондог. Уул уурхайн монгол-
орос-англи-герман хэлний толь. УБ, Адмон, 2003.
Инженерийн лавлах. Ил уурхайн технологи. УБ, Арвайбархан, 2014, 713х.
Инженерийн лавлах. Уул уурхайн эдийн засаг, бизнес, менежмент. УБ,
Арвай принт, 2012, 713х.
ѵ200-хичээл-6
Анхаарсанд баярлалаа
Амжилт хүсье

More Related Content

What's hot (20)

лекц 2 унб
лекц 2 унблекц 2 унб
лекц 2 унб
baljka311
Lecture 1
Lecture   1Lecture   1
Lecture 1
dorjgarav
ут лекц 12
ут лекц 12ут лекц 12
ут лекц 12
baljka311
миний мэргэжил-уул уурхайн маркшейдерийн инженер
миний мэргэжил-уул уурхайн маркшейдерийн инженерминий мэргэжил-уул уурхайн маркшейдерийн инженер
миний мэргэжил-уул уурхайн маркшейдерийн инженер
ajaaje39
дат лекц 3
дат лекц 3дат лекц 3
дат лекц 3
baljka311
Цементийн тухай - Цементийн үйлдвэр
Цементийн тухай - Цементийн үйлдвэрЦементийн тухай - Цементийн үйлдвэр
Цементийн тухай - Цементийн үйлдвэр
Erdembileg L. Ganbaatar
лекц 5 унб
лекц 5 унблекц 5 унб
лекц 5 унб
baljka311
уулын үйлдвэрийн технологийн үндэс лк-10
уулын үйлдвэрийн технологийн үндэс лк-10уулын үйлдвэрийн технологийн үндэс лк-10
уулын үйлдвэрийн технологийн үндэс лк-10
nominbyambadorj
далд аргаар нээх тухай
далд аргаар нээх тухайдалд аргаар нээх тухай
далд аргаар нээх тухай
Batjargal Batbaatar
магматизм
магматизммагматизм
магматизм
Munkh-Erdene Muugi
өрөмдлөгийн тухай ерөнхий ойлголт
өрөмдлөгийн тухай ерөнхий ойлголтөрөмдлөгийн тухай ерөнхий ойлголт
өрөмдлөгийн тухай ерөнхий ойлголт
Amgalanbaatar0529
Lecture 6
Lecture   6Lecture   6
Lecture 6
dorjgarav
Ашигт малтмалын ордод ашиглалт явуулах арга технологийн үндэс
Ашигт малтмалын ордод ашиглалт явуулах арга технологийн үндэсАшигт малтмалын ордод ашиглалт явуулах арга технологийн үндэс
Ашигт малтмалын ордод ашиглалт явуулах арга технологийн үндэс
E-Gazarchin Online University
ТЭЗҮ боловсруулагчдын уулзалт семинар
ТЭЗҮ боловсруулагчдын уулзалт семинарТЭЗҮ боловсруулагчдын уулзалт семинар
ТЭЗҮ боловсруулагчдын уулзалт семинар
Bayjuulagch
хөрс үүсвэрийн хүчин зүйл 3
хөрс үүсвэрийн хүчин зүйл 3хөрс үүсвэрийн хүчин зүйл 3
хөрс үүсвэрийн хүчин зүйл 3
otgooPhh
Уул уурхайн хөдөлмөр хамгаалал аюулгүй ажиллагаа
Уул уурхайн хөдөлмөр хамгаалал аюулгүй ажиллагааУул уурхайн хөдөлмөр хамгаалал аюулгүй ажиллагаа
Уул уурхайн хөдөлмөр хамгаалал аюулгүй ажиллагаа
E-Gazarchin Online University
уулын үйлдвэрийн технологийн үндэс лк-12
уулын үйлдвэрийн технологийн үндэс лк-12уулын үйлдвэрийн технологийн үндэс лк-12
уулын үйлдвэрийн технологийн үндэс лк-12
nominbyambadorj
миний мэргэжил-уул уурхайн маркшейдерийн инженер
миний мэргэжил-уул уурхайн маркшейдерийн инженерминий мэргэжил-уул уурхайн маркшейдерийн инженер
миний мэргэжил-уул уурхайн маркшейдерийн инженер
ajaaje39
Цементийн тухай - Цементийн үйлдвэр
Цементийн тухай - Цементийн үйлдвэрЦементийн тухай - Цементийн үйлдвэр
Цементийн тухай - Цементийн үйлдвэр
Erdembileg L. Ganbaatar
уулын үйлдвэрийн технологийн үндэс лк-10
уулын үйлдвэрийн технологийн үндэс лк-10уулын үйлдвэрийн технологийн үндэс лк-10
уулын үйлдвэрийн технологийн үндэс лк-10
nominbyambadorj
далд аргаар нээх тухай
далд аргаар нээх тухайдалд аргаар нээх тухай
далд аргаар нээх тухай
Batjargal Batbaatar
өрөмдлөгийн тухай ерөнхий ойлголт
өрөмдлөгийн тухай ерөнхий ойлголтөрөмдлөгийн тухай ерөнхий ойлголт
өрөмдлөгийн тухай ерөнхий ойлголт
Amgalanbaatar0529
Ашигт малтмалын ордод ашиглалт явуулах арга технологийн үндэс
Ашигт малтмалын ордод ашиглалт явуулах арга технологийн үндэсАшигт малтмалын ордод ашиглалт явуулах арга технологийн үндэс
Ашигт малтмалын ордод ашиглалт явуулах арга технологийн үндэс
E-Gazarchin Online University
ТЭЗҮ боловсруулагчдын уулзалт семинар
ТЭЗҮ боловсруулагчдын уулзалт семинарТЭЗҮ боловсруулагчдын уулзалт семинар
ТЭЗҮ боловсруулагчдын уулзалт семинар
Bayjuulagch
хөрс үүсвэрийн хүчин зүйл 3
хөрс үүсвэрийн хүчин зүйл 3хөрс үүсвэрийн хүчин зүйл 3
хөрс үүсвэрийн хүчин зүйл 3
otgooPhh
Уул уурхайн хөдөлмөр хамгаалал аюулгүй ажиллагаа
Уул уурхайн хөдөлмөр хамгаалал аюулгүй ажиллагааУул уурхайн хөдөлмөр хамгаалал аюулгүй ажиллагаа
Уул уурхайн хөдөлмөр хамгаалал аюулгүй ажиллагаа
E-Gazarchin Online University
уулын үйлдвэрийн технологийн үндэс лк-12
уулын үйлдвэрийн технологийн үндэс лк-12уулын үйлдвэрийн технологийн үндэс лк-12
уулын үйлдвэрийн технологийн үндэс лк-12
nominbyambadorj

More from E-Gazarchin Online University (20)

ESON101-Хичээл 11 /20190325/
ESON101-Хичээл 11 /20190325/ESON101-Хичээл 11 /20190325/
ESON101-Хичээл 11 /20190325/
E-Gazarchin Online University
ECON302-хичээл 10 /20190319/
ECON302-хичээл 10 /20190319/ECON302-хичээл 10 /20190319/
ECON302-хичээл 10 /20190319/
E-Gazarchin Online University
ECON302-хичээл 9 /20190312/
ECON302-хичээл 9 /20190312/ECON302-хичээл 9 /20190312/
ECON302-хичээл 9 /20190312/
E-Gazarchin Online University
ESON101-Хичээл 8 /20190306/
ESON101-Хичээл 8 /20190306/ESON101-Хичээл 8 /20190306/
ESON101-Хичээл 8 /20190306/
E-Gazarchin Online University
ESON101-Хичээл 9 /20190313/
ESON101-Хичээл 9 /20190313/ESON101-Хичээл 9 /20190313/
ESON101-Хичээл 9 /20190313/
E-Gazarchin Online University
ECON303-Хичээл 9 /20190311/
ECON303-Хичээл 9 /20190311/ECON303-Хичээл 9 /20190311/
ECON303-Хичээл 9 /20190311/
E-Gazarchin Online University
ECON303-Хичээл 8 /20190304/
ECON303-Хичээл 8 /20190304/ECON303-Хичээл 8 /20190304/
ECON303-Хичээл 8 /20190304/
E-Gazarchin Online University
ECON303-Хичээл 6 /20190218/
ECON303-Хичээл 6 /20190218/ ECON303-Хичээл 6 /20190218/
ECON303-Хичээл 6 /20190218/
E-Gazarchin Online University
ECON303-Хичээл 10 /20190318/
ECON303-Хичээл 10 /20190318/ECON303-Хичээл 10 /20190318/
ECON303-Хичээл 10 /20190318/
E-Gazarchin Online University
ESON101-Хичээл 7 /20190227/
ESON101-Хичээл 7 /20190227/ESON101-Хичээл 7 /20190227/
ESON101-Хичээл 7 /20190227/
E-Gazarchin Online University
ESON101-Хичээл 6-1 /20190220/
 ESON101-Хичээл 6-1 /20190220/ ESON101-Хичээл 6-1 /20190220/
ESON101-Хичээл 6-1 /20190220/
E-Gazarchin Online University
ECON303-Хичээл 7 /20190225/
ECON303-Хичээл 7 /20190225/ECON303-Хичээл 7 /20190225/
ECON303-Хичээл 7 /20190225/
E-Gazarchin Online University
ESON101-Хичээл 5 /20190213/
ESON101-Хичээл 5 /20190213/ESON101-Хичээл 5 /20190213/
ESON101-Хичээл 5 /20190213/
E-Gazarchin Online University
KLON103-Хичээл-2 /20190125/
KLON103-Хичээл-2 /20190125/KLON103-Хичээл-2 /20190125/
KLON103-Хичээл-2 /20190125/
E-Gazarchin Online University
ECON302-хичээл 4 /20190129/
ECON302-хичээл 4 /20190129/ECON302-хичээл 4 /20190129/
ECON302-хичээл 4 /20190129/
E-Gazarchin Online University
ESON101-Хичээл 4 /20190130/
ESON101-Хичээл 4 /20190130/ESON101-Хичээл 4 /20190130/
ESON101-Хичээл 4 /20190130/
E-Gazarchin Online University
KLON102-Хичээл 3/20190122/
KLON102-Хичээл 3/20190122/KLON102-Хичээл 3/20190122/
KLON102-Хичээл 3/20190122/
E-Gazarchin Online University
ESON101-Хичээл 3 /20190123/
ESON101-Хичээл 3 /20190123/ ESON101-Хичээл 3 /20190123/
ESON101-Хичээл 3 /20190123/
E-Gazarchin Online University
CPON411-Хичээл-2-1 /20190122/
CPON411-Хичээл-2-1 /20190122/ CPON411-Хичээл-2-1 /20190122/
CPON411-Хичээл-2-1 /20190122/
E-Gazarchin Online University
KLON102-Хичээл 2 /2019015/
KLON102-Хичээл 2 /2019015/ KLON102-Хичээл 2 /2019015/
KLON102-Хичээл 2 /2019015/
E-Gazarchin Online University

ѵ200-хичээл-6

  • 1. Ил уурхайн технологийн процессууд– лекц-10 Technology Process of Open Mine Tехнологические процессы открытых горных работ Профессор Ж.Цэвээнжав (ГАЗАРЧИН ДС, ШУТИС-ГУУС, ДИС) 99110575, 98100575 E-mail-btseveen2003@yahoo.com Facebook-tseveenjav jamba
  • 2. Уурхайн тэсэлгээний өрөмдлөгийн процесс Өрөмдлөг нь аливаа хатуу биетэд харьцангуй бага бөгөөд дугуй хөндлөн огтлолтой, янз бүрийн гүнтэй хөндий орон зайг зориудаар үүсгэх үйл ажиллагаа юм. Уурхайн тэсэлгээний өрөмдлөгийн гол зорилго нь чулуулгийн цулд цооног, шпур үүсгэж, тэсрэх цэнэг бүрдүүлэх орно зай үүсгэх явдал юм. Өрөмдлөг нь эрэлт хэрэгцээтэй, олон зориулалтай үйл ажиллагаа боловч нарийн технолгитой, хөрөнгө зардал ихтэй үйл ажиллагаа болно.
  • 3. Чулуулгийн өрөмдөгдөх чанар Чулуулгийн өрөмдлөгт үзүүлэх хүндрэл, өрмийн хушууг элээх цогцолбор үзүүлэлтээр тодорхойлогдох нэгдсэн үзүүлэлтийг өрөмдөгдөх чанар гэнэ. Чулуулгийн өрөмдөгдөх чанарын үзүүлэлтийг дараах томъёогоор тодорхойлно. П=0.07 ( 𝜎ша- 𝜎ши) + 0.7 Y энд 𝜎ша, 𝜎ши-чулуулгийн шахалт, шилжрэлтийн бат бөхийн хязгаар, мПа Ү-чулуулгийн нягт, т/м3 Энэ томъёоны эхний хэсэг нь өрөмпдлөгөөр чулуулгийг бутлахад шахах, цуулах хүч шийдвэрлэх үүрэгтэй болохыг хоёрдах хэсэг нь чулуулгаас өрөмдлөгөөр үүсэх нунтгийг мөргөцгөөс байнга зайлуулах шаардлагатай болохыг харуулж байна.
  • 4. Чулуулгийн өрөмдөгдөх зэргийн ангилал Чулуулгийг өрөмдөгдөх чанараар нь 5 анги, 25 зэрэглэлд хуваах баримтлалыг академич В.В.Ржевский дэвшүүлсэн байдаг I анги,1-5 зэрэглэл, хялбар өрөмдөгдөх чулуулаг, П=1-5 II анги, 6-10 зэрэглэл, дунд өрөмдөгдөх чулуулаг, П=5,1-10 III анги, 11-15 зэрэглэл, хүнд өрөмдөгдөх чулуулаг, П=10,1-15 IV анги, 16-20 зэрэглэл, маш хүнд өрөмдөгдөх чулуулаг, П=15,1-20 V анги, 21-25 зэрэглэл, онцгой хүнд өрөмдөгдөх чулуулаг П=20,1-25
  • 5. Цооног, шпур өрөмдлөгийн аргууд 1.Эргэлтэт - далбаат болон нидрэгэн (шарошкин) цүүцээр 2.Цохилтот – хий цохигчийн тусламжтайгаар, товруут хушуугаар 3.Эргэлтэт-цохилтот (цохилтот-эргэлтэт)-товруут хушуугаар 4.Доргиот-эсрэг эргэх хүрдний үйлчилгээгээр үүсэх доргиогоор 5.Даралтат-инженер геологийн судалгаанд зонхилон хэрэглэгдэнэ 6.Хосолсон-дээрхий аргуудын 2 ба түүнээс дээш хослол...
  • 16. Бие даалтын ажил • Бие даалт нь суралцах үйл ажиллагааны амжилтын гол үндэс суурь болсон өнөө үед энэ хичээлийг судлаж байгаа оюутнууд өөрийн сонирхсон, ирээдүйд холбоотой ажиллаж болзошгүй сэдвээр бие даалтын ажил бичиж, шалгуулж, дүгнүүлэх ба энэ дүн шалгалтын үнэлгээнд зонхилох ач холбогдолтой болно.
  • 17. Ашиглах материал: П.Очирбат, Горониченко.В.И, Дмитриев.А.П, Д.Дондов, Л.Пүрэв. Уул Уурхайн ажлын үндэс. УБ, ШУТИС-ийн болон Москва, Горная книга хэвлэлийн газрууд, 2017, 490х С.Цэдэндорж, Д.Пүрэвсүрэн, М.Энхбат, Я.Дашдондог. Уул уурхайн монгол- орос-англи-герман хэлний толь. УБ, Адмон, 2003. Инженерийн лавлах. Ил уурхайн технологи. УБ, Арвайбархан, 2014, 713х. Инженерийн лавлах. Уул уурхайн эдийн засаг, бизнес, менежмент. УБ, Арвай принт, 2012, 713х.