狠狠撸

Metoda per parashikimin e
motit
Sot parashikimi I motit eshte shume I
rendesishem per njerezit. Mirepo metodat
per parashikimin e tij nuk kane qene
gjithmone kaq te specializuara . Por si jane
parashikuar , vazhdojne te parashikohen
dhe do te parashikohen kushtet
meteorologjike ?

鈥� Afati meteorologjik permban te gjitha
zhvillimiet dhe avancimet e metodave per
parashimin e motit ne periudha te ndryshme
te njerezimit. Jo vetem te motit por edhe te
klimatologjise, kimise atmosferike, dhe
fizik毛s atmosferike .

Antikiteti
鈥� 3000 p.e.s ne Indi. Grupet e quajtura Upanishade arrinin ta
parashikonin motin me ane te levizjes se tokes rreth Diellit . Ata
studionin edhe formimin e reve ,shiut dhe reshjeve sezonale .
鈥� 600 p.e.s Meteorologu I pare I mirefillte ne bote ishte Thalesi me
origjine greke dhe ishte I pari qe shpjegoi ne nje menyre mjaft te
sakte ciklin e ujit ne natyre dhe reshjet sezonale.
鈥� 400 p.e.s Ka te dhena se Demokritusi ( grek ) u shpjegonte njerzve
te atehershem motin dhe me kete ai arriti ti binte ata se mund te
parashikonte edhe te ardhmen .
鈥� 400 p.e.s Hipokrati mendohet se ka shkruar vepren e pare mbi
parashikimin e motit . Ujerat , ajri dhe tokat . Njeliber qefliste
gjeresisht per motin dhe per semundjet qe shkaktonin kushtet
atmosferike te vecanta.
鈥� 350 BC - Aristoteli shkruan meteorologjia .
鈥� Edhe pse termi meteorologji p毛rdoret sot p毛r t毛 p毛rshkruar nj毛
nendisipline te shkencave atmosferike , puna e Aristotelit 毛sht毛
m毛 e p毛rgjithshme . Puna prek shum毛 nga ajo q毛毛sht毛 e njohur
si shkencat e tok毛s .

鈥� E gjithe rruga e parashikimit te motit vazhdoi
deri sa arriti ne ditet e sotme . Megjithate puna
vazhdoi edhe gjate Mesjetes , Shekujve XVII dhe
XVIII ( ishte me intensive ) e perfaqesuar nga
: Avicenna, Al-Khazini, Roger Bacon, Galileo
Galilei, Evangelista Torricelli , Edmund Halley
, Antoine Lavoisier , Blaise Pascal etj .
鈥� Nese do te donim te permendnim shkencetare
te medhenj te shek. XXI nuk do te mundnim
paso sot ata qendrojne pas kompanive te medha
si GOOGLE e cila para disa kohesh ka lancuar nje
program te ri .

鈥� Vendndodhja dhe moti duhet t毛 shoq毛rohen gjithmon毛 me nj毛ra-
tjetr毛n. Ndodh shpesh q毛 kur k毛rkojm毛 adres毛n e ndonj毛 vendi
jasht毛 qytetit ton毛, t毛 interesohemi edhe p毛r parashikimin e
motit. Pra Google edhe nj毛 her毛 ka menduar p毛r t毛 na e
thjesht毛zuar jet毛n duke vendosur n毛 hartat e tij edhe
parashikimet e motit p毛r cdo pik毛 t毛 globit.
Parashikimet nuk do t毛 tregojn毛 motin vet毛m n毛 zon毛n ku banoni,
por do t鈥檌u informojn毛 p毛r motin n毛 cdo vend t毛 bot毛s me
temperaturat dhe cdo tregues tjet毛r t毛 r毛nd毛sish毛m.
Me bashk毛punimin e weather.com, parashikimet do t毛 shfaqen n毛
hart毛 me ikona t毛 diellit, shiut, reve, etj. Dielli dhe h毛na do t毛
shfaqen kur 毛sht毛 nat毛 apo dit毛, n毛 vende t毛 ndryshme t毛 bot毛s.
P毛r t毛 shfaqur motin n毛 hart毛 do duhet ta zgjidhni n毛 menun毛 ku
p毛rzgjidhet dhe pamja e hart毛s s毛 thjesht apo satelit. N毛se klikoni
n毛 ikon毛n e motit p毛r nj毛 qytet t毛 caktuar, do t毛 shfaqen
informacione m毛 t毛 detajuara, si p毛r shembull niveli i lag毛shtis毛
dhe parashikimi p毛r dit毛t n毛 vijim.

3 metoda te thjeshta sesi mund te
parashikojme thejsht motin .
鈥� Klimatologjia :
鈥� Metoda Klimatologjia 毛sht毛 nj毛 tjet毛r m毛nyr毛 e
thjesht毛 p毛r t毛 prodhuar nj毛 parashikim . Kjo metod毛
p毛rfshin mesatarisht statistikat e motit te akumuluara
gjat毛 shum毛 viteve p毛r t毛 b毛r毛 parashikimin . P毛r
shembull , n毛 qoft毛 se ju jeni duke p毛rdorur metod毛n
Klimatologjia qe t毛 parashikoni motin p毛r New York
City m毛 4 korrik juve do t毛 mund te sikoni n毛p毛r t毛
gjitha t毛 dh毛nat e motit q毛 ka qen毛 i regjistruar p毛r
莽do 4 korrik dhe p毛r t毛 marr毛 nj毛 mesatare . N毛se
keni qen毛 duke b毛r毛 nj毛 parashikim p毛r temperaturen
dhe reshjet , at毛her毛 ju do t毛 p毛rdorni t毛 dh毛nat e
regjistruara te motit p毛r t毛 llogaritur mesataret e
temperatur毛s dhe reshjeve .

Metoda analoge
鈥� Metoda Analoge 毛sht毛 nj毛 metod毛 m毛 e komplikuar p毛r t毛 prodhuar nj毛
parashikim . Ajo p毛rfshin ekzaminimin e skenarit t e sotem te
parashikuar dhe duke kujtuar nj毛 dit毛 n毛 t毛 kaluar毛n , kur ne skenar moti
dukej shum毛 I ngjashem ( nj毛 analog ) . Analist do t毛 parashikojn毛 se
moti n毛 k毛t毛 parashikim do t毛 sillet nj毛jt毛 si莽 b毛ri n毛 t毛 kaluar毛n .
鈥� P毛r shembull, mendoni : sot 毛sht毛 shum毛 ngroht毛 , por nj毛 front i ftoht毛
po afrohet ne zon毛n tuaj . Ju kujtohen kushtet e ngjashme te motit ne
jav毛n e kaluar , edhe nj毛 dit毛 t毛 ngroht毛 me front t毛 ftoht毛 afrohet . Ju
kujtohet se si stuhi t毛 r毛nda t毛 zhvilluara n毛 pasdite si para t毛 ftoht毛
erdhen ne zonen tuaj. Prandaj , duke p毛rdorur metod毛n analoge , ju do
t毛 parashikoni se ky front i ftoht毛 do t毛 prodhoj毛 stuhi n毛 pasdite .
鈥� Metoda analoge 毛sht毛 e v毛shtir毛 p毛r t'u p毛rdorur p毛r shkak se ajo 毛sht毛
praktikisht e pamundur p毛r t毛 gjetur nj毛 analogji t毛 p毛rsosur .
Karakteristika t毛 ndryshme t毛 motit rrall毛 jane lidhur vetem n毛 t毛 nj毛jtat
vende q毛 ishin n毛 koh毛n e kaluar . Edhe dallime t毛 vogla n毛 mes t毛 koh毛s
aktuale dhe analogjise mund t毛莽ojn毛 n毛 rezultate shum毛 t毛 ndryshme .
Megjithat毛 , me kalimin e koh毛s dhe t毛 dh毛nat e m毛 shum毛 moti 毛sht毛
arkivuar , gjasat p毛r t毛 gjetur nj毛 perfundim te mire analog p毛r gjendjen
e tanishme e motit duhet t毛 p毛rmir毛sohet , dhe k毛shtu duhet
parashikimi .

Parashikimi me ane te numrave
鈥� Parashikimi i motit numerik ( NWP ) p毛rdor fuqin毛 e kompjuter毛ve p毛r t毛 b毛r毛
nj毛 parashikim . Programe kompjuterike komplekse , te njohura edhe si modele
t毛 parashikimit , do te garojne supercomputerat dhe t毛 ofroj毛 parashikime p毛r
shum毛 kushte atmosferike t毛 tilla si temperatura, presioni , era dhe reshjet . Nj毛
analist shqyrton se si tiparet e parashikuara nga kompjuteri do t毛 bashk毛veprojn毛
p毛r t毛 prodhuar motin e dit毛s .
鈥� Metoda NWP ka mang毛si p毛r shkak se ekuacionet e p毛rdorur nga modelet p毛r t毛
simuluar atmosfer毛n nuk jan毛 t毛 sakta . Kjo 莽on n毛 nj毛 gabim n毛 parashikimet .
P毛rve莽 k毛saj ,shum毛 boshll毛qe n毛 t毛 dh毛nat fillestare q毛 ne nuk do t毛 marr毛
shum毛 v毛rejtje e motit nga zonat n毛 male ose mbi oqean . N毛se shteti i par毛 nuk
毛sht毛 i njohur plot毛sisht , parashikim e kompjuterit se sa q毛 shteti fillestare do t毛
zhvillohet nuk do t毛 jet毛 plot毛sisht e sakt毛 .
鈥� Pavar毛sisht nga k毛to t毛 meta , metoda NWP 毛sht毛 ndoshta m毛 t毛 mir毛 t毛 pes毛 t毛
diskutuar k毛tu n毛 parashikimin e ndryshimeve ditore te motit . Shum毛 pak njer毛z
, megjithat毛 , t毛 ken毛 qasje n毛 t毛 dh毛nat kompjuterike . P毛rve莽 k毛saj ,analist
fillimi nuk ka njohuri p毛r t毛 interpretuar parashikimin e kompjuterit , k毛shtu q毛
metodat e parashikimit jane t毛 thjeshta , t毛 tilla si tendencat apo metoda
analoge , jan毛 t毛 rekomanduara p毛r fillestar .

鈥淢oti cmendet鈥�
鈥� Keshtu u perkufizua moti I ketyre muajve te fundit.
Asnje meteorolog nuk ishte I afte te parashikonte
motin I cili doli totalisht jashte kontrollit .
鈥� Ne SHBA ngricat ne NY dhe Boston arriten deri ne -30
aq sa ngriu masivi ujor I Niagares per here te pare ne
histori , Gjermania perjetoi nje pranvere te embel gjate
dimrit dhe Australia pesoi flake dhe zjarre te
shkaktuara nga temp.qe arriten deri ne + 50 grade , aq
sa brenda ne shtepi ,me kondicioner ndezur temp.nuk
ulej nen 32 grade . Edhe ne Shqiperi pati crregullime te
ndjeshme ,aq sa mund te themi se per kete vit nuk pati
dimer !

狠狠撸

Metoda per parashikimin e motit

Recommended

More Related Content

What's hot (20)

Viewers also liked (20)

Similar to Metoda per parashikimin e motit (7)

More from Diana Lamaj (20)

Metoda per parashikimin e motit