Vi棚m gan B m達n t鱈nh s畛ng 動畛c bao l但u l c但u h畛i m nhi畛u b畛nh nh但n nhi畛m virus vi棚m gan B lu担n th畉c m畉c. Vi棚m gan B l cn b畛nh r畉t nguy hi畛m g但y ra b畛i virus vi棚m gan B (HBV). Virus vi棚m gan B x但m nh畉p, khi畉n cho l叩 gan b畛 t畛n th動董ng.
M畛i li棚n h畛 gi畛a y h畛c gia 狸nh v c叩c chuy棚n khoa s但u. Bi vi畉t gi畛i thi畛u ph畉m vi ho畉t 畛ng chuy棚n m担n v m畛i t動董ng quan v畛i c叩c 畛ng nghi畛p chuy棚n khoa kh叩c
KH畉O ST TNH HNH S畛 D畛NG V NH GI HI畛U QU畉 C畛A THU畛C 畛C CH畉 BM PROTON TRONG B畛NH L LOT D畉 DY T TRNG I畛U TR畛 NGO畉I TR T畉I KHOA TIU HA B畛NH VI畛N A KHOA TRUNG 働NG C畉N TH.Vi棚m lo辿t d畉 dy t叩 trng l b畛nh kh叩 ph畛 bi畉n hi棚n nay. 畉n nay, ng動畛i ta 達 t狸m 動畛c nguy棚n nh但n g但y b畛nh VLDD TT l do vi khu畉n Helicobacter pylori. Vi畛c i畛u tr畛 trung b狸nh vo kho畉ng 1 畉n 3 th叩ng ti畉n hnh nhi畛u 畛t v 動畛c k畉t h畛p t畛 3 畉n 4 lo畉i Nh動ng thu畛c 動畛c s畛 d畛ng hi畛n nay l thu畛c 畛c ch畉 b董m proton (PPI).
Vi棚m gan B l lo畉i b畛nh gan th動畛ng g畉p nh畉t tr棚n th畉 gi畛i. B畛nh ny l do si棚u vi khu畉n vi棚m gan B (HBV) t畉n c担ng v lm t畛n th動董ng gan. N坦 c坦 th畛 g但y nhi畛m tr湛ng m達n t鱈nh v tng nguy c董 t畛 vong do x董 gan v ung th動 gan.
M畛i li棚n h畛 gi畛a y h畛c gia 狸nh v c叩c chuy棚n khoa s但u. Bi vi畉t gi畛i thi畛u ph畉m vi ho畉t 畛ng chuy棚n m担n v m畛i t動董ng quan v畛i c叩c 畛ng nghi畛p chuy棚n khoa kh叩c
KH畉O ST TNH HNH S畛 D畛NG V NH GI HI畛U QU畉 C畛A THU畛C 畛C CH畉 BM PROTON TRONG B畛NH L LOT D畉 DY T TRNG I畛U TR畛 NGO畉I TR T畉I KHOA TIU HA B畛NH VI畛N A KHOA TRUNG 働NG C畉N TH.Vi棚m lo辿t d畉 dy t叩 trng l b畛nh kh叩 ph畛 bi畉n hi棚n nay. 畉n nay, ng動畛i ta 達 t狸m 動畛c nguy棚n nh但n g但y b畛nh VLDD TT l do vi khu畉n Helicobacter pylori. Vi畛c i畛u tr畛 trung b狸nh vo kho畉ng 1 畉n 3 th叩ng ti畉n hnh nhi畛u 畛t v 動畛c k畉t h畛p t畛 3 畉n 4 lo畉i Nh動ng thu畛c 動畛c s畛 d畛ng hi畛n nay l thu畛c 畛c ch畉 b董m proton (PPI).
Vi棚m gan B l lo畉i b畛nh gan th動畛ng g畉p nh畉t tr棚n th畉 gi畛i. B畛nh ny l do si棚u vi khu畉n vi棚m gan B (HBV) t畉n c担ng v lm t畛n th動董ng gan. N坦 c坦 th畛 g但y nhi畛m tr湛ng m達n t鱈nh v tng nguy c董 t畛 vong do x董 gan v ung th動 gan.
Guidelines for the management of symptomatic sexually transmitted infectionsdrthtoan
油
The WHO Department of Global HIV, Hepatitis and Sexually Transmitted Infections Programmes is grateful and thanks all the individuals and organizations that contributed to developing these guidelines to make them relevant and responsive to the needs in the field. We appreciate the overall support of the Secretariat of the WHO Guidelines Review Committee during the guideline development process.
Vi棚m gan l t狸nh tr畉ng vi棚m c畛a gan. N坦 th動畛ng 動畛c g但y ra b畛i nhi畛m virus, nh動ng c坦 nh畛ng nguy棚n nh但n g但y vi棚m gan kh叩c. Ch炭ng bao g畛m vi棚m gan t畛 mi畛n v vi棚m gan x畉y ra.
Si棚u vi tr湛ng g但y b畛nh li畛t kh叩ng 畛 ng動畛i (Human Immunodeficiency
Virus, vi畉t t畉t HIV) l s畛 nhi畛m tr湛ng g但y thi畛t h畉i cho h畛 th畛ng mi畛n
d畛ch. H畛 mi畛n d畛ch l m畛t ph畉n c畛a c董 th畛 畛 ch畛ng l畉i s畛 nhi畛m tr湛ng
v b畛nh t畉t.
N畉u kh担ng ch畛a tr畛, HIV s畉 動a 畉n m畛t cn b畛nh nghi棚m tr畛ng g畛i l
h畛i ch畛ng suy gi畉m mi畛n d畛ch m畉c ph畉i (Acquired Immunodeficiency
Syndrome, vi畉t t畉t AIDS).
---------------------------------------
C叩c vi r炭t suy gi畉m mi畛n d畛ch c畛a con ng動畛i ( HIV ) l m畛t lentivirus (m畛t ph但n nh坦m c畛a retrovirus ) g但y nhi畛m HIV v theo th畛i gian h畛i ch畛ng suy gi畉m mi畛n d畛ch (AIDS). [1] [2] AIDS l m畛t b畛nh 畛 ng動畛i, trong 坦 th畉t b畉i li棚n t畛c c畛a h畛 th畛ng mi畛n d畛ch cho ph辿p e d畛a t鱈nh m畉ng b畛nh nhi畛m tr湛ng c董 h畛i v ung th動 ph叩t tri畛n m畉nh. N畉u kh担ng i畛u tr畛, th畛i gian s畛ng trung b狸nh sau khi nhi畛m HIV 動畛c t鱈nh l 9-11 nm, ph畛 thu畛c vo lo畉i HIV. [3] Nhi畛m HIV x畉y ra do vi畛c truy畛n m叩u ,tr動畛c xu畉t tinh , tinh d畛ch , d畛ch 但m 畉o , ho畉c s畛a m畉 . Trong c叩c ch畉t l畛ng tr棚n c董 th畛, HIV c坦 m畉t nh動 l c畉 hai h畉t virus v vi r炭t trong c叩c t畉 bo mi畛n d畛ch b畛 nhi畛m b畛nh .
HIV l但y nhi畛m c叩c t畉 bo quan tr畛ng trong h畛 th畛ng mi畛n d畛ch c畛a con ng動畛i nh動 c叩c t畉 bo T h畛 tr畛 (c畛 th畛 l CD4 + t畉 bo T), 畉i th畛c bo v t畉 bo u担i gai . [4] nhi畛m HIV d畉n 畉n n畛ng 畛 th畉p c畛a CD4 + t畉 bo T th担ng qua m畛t s畛 c董 ch畉, bao g畛m pyroptosis c畛a c叩c t畉 bo T v担 鱈ch nhi畛m, [5] apoptosis c畛a t畉 bo ng動畛i ngoi cu畛c kh担ng b畛 nhi畛m b畛nh, [6] gi畉t ch畉t virus tr畛c ti畉p c畛a c叩c t畉 bo b畛 nhi畛m, v gi畉t h畉i nhi畛m CD4 + t畉 bo T b畉ng c叩ch CD8 t畉 bo lympho g但y 畛c t畉 bo m nh畉n ra c叩c t畉 bo b畛 nhi畛m. [7] Khi CD4 +S畛 l動畛ng t畉 bo T gi畉m xu畛ng d動畛i m畛c 畛 nghi棚m tr畛ng, s畛 mi畛n d畛ch qua trung gian t畉 bo b畛 m畉t i, v c董 th畛 s畉 d畉n d畉n d畛 b畛 nhi畛m tr湛ng c董 h畛i h董n.
1. Nguy棚n nh但n vi棚m gan c t畛 但u 畛 ch炭ng ta nh畉n bi畉t 畛 c坦 nh畛ng bi畛n ph叩p ph嘆ng
ng畛a cn b畛nh ny hi畛u qu畉. Vi棚m gan c l do virut vi棚m gan c (hepatitis C virut) g但y
ra. M畛i nm cn b畛nh ny c動畛p i t鱈nh m畉ng c畛a hng trm ngh狸n ng動畛i tr棚n th畉 gi畛i.
畛 Vi畛t Nam ch炭ng ta, t畛 l畛 ng動畛i m畉c vi棚m gan c chi畉m kho畉ng 4% d但n s畛.
Nh動ng c坦 畉n h董n 90% tr動畛ng h畛p m畉c vi棚m gan c kh担ng bi畉t m狸nh m畉c b畛nh ny.
Ch鱈nh s畛 thi畉u hi畛u bi畉t v畛 b畛nh ny m 達 v担 t狸nh t畉o c董 h畛i 畛 b畛nh d畛 dng l但y nhi畛m
h董n. Bi vi畉t ny s畉 cung c畉p m畛t s畛 th担ng tin v畛 nguy棚n nh但n vi棚m c v nh畛ng th担ng
tin li棚n quan kh叩c.
Nguy棚n nh但n vi棚m gan c
1. Nh畛ng nguy棚n nh但n vi棚m gan c th動畛ng g畉p
L但y qua 動畛ng m叩u t畛 m畉 sang con qua 動畛ng 但m 畉o trong qu叩 tr狸nh mang thai v
sinh n畛, tuy nhi棚n tr動畛ng h畛p ny hi畉m g畉p.
Quan h畛 t狸nh d畛c kh担ng s畛 d畛ng c叩c bi畛n ph叩p an ton 但y c滴ng l m畛t trong nh畛ng
nguy棚n nh但n vi棚m gan c.
Nh但n vi棚n y t畉 ti畉p x炭c v畛i m叩u, d畛ch, v kim ti棚m b畛 nhi畛m vi棚m gan c c坦 th畛 tng
nguy c董 m畉c b畛nh ny. Nguy c董 nhi畛m vi棚m gan c qua kim ti棚m 畛 nh畛ng ng動畛i 達 d嘆
t狸m vi棚m gan c chi畉m kho畉ng 5% v trung b狸nh kho畉ng 2%. Nguy c董 ny cao h董n v畛i
kim ti棚m l畛n v kh畉 nng l動畛ng m叩u l畛n vo kim nhi畛u h董n.
2. Xm m狸nh, ch但m c畛u, x畛 l畛 tai kh担ng v担 tr湛ng c滴ng l nguy棚n nh但n c畛a b畛nh ny.
N畉u b畉n d湛ng chung kim ti棚m hay 畛ng ch鱈ch c滴ng c坦 th畛 b畛 l但y nhi畛m b畛nh vi棚m gan c
Ng動畛i b畛nh s畛 d畛ng nh畛ng d畛ng c畛 y t畉 ch動a 動畛c v担 tr湛ng c滴ng c坦 th畛 c坦 nguy c董 l但y
nhi畛m t畛 ng動畛i b畛 nhi畛m virut vi棚m gan c 達 d湛ng d畛ng c畛 tr動畛c 坦.
Nguy c董 ng動畛i b畛nh 動畛c truy畛n m叩u hay c叩c ch畉 ph畉m c畛a m叩u b畛 nhi畛m virut vi棚m
gan c c滴ng c坦 th畛 l但y lan qua b畉n.
Tr棚n 但y l nh畛ng nguy棚n nh但n vi棚m gan c c坦 th畛 lm b畉n b畛 l但y nhi畛m b畛nh ny v狸
v畉y b畉n n棚n tr叩nh nh畛ng nguy棚n nh但n g但y b畛nh ny nh辿. V畉y khi b畉n b畛 vi棚m gan c
n棚n lm g狸?
T畉t nhi棚n ch炭ng ta c畉n i thm kh叩m ki畛m tra ngay 畛 x叩c 畛nh m狸nh b畛 nhi畛m virut
thu畛c genotype no v b畛nh ang 畛 t狸nh tr畉ng no 畛 c坦 bi畛n ph叩p i畛u tr畛 k畛p th畛i. T湛y
vo t狸nh tr畉ng c畛a ng動畛i b畛nh m s畉 c坦 c叩ch i畛u tr畛 kh叩c nhau.
2. i畛u tr畛 vi棚m gan c c坦 kh坦 kh担ng ?
B畛nh nh但n khi 達 m畉c b畛nh vi棚m gan c th狸 n棚n ti畉n hnh i畛u tr畛 b畛nh s畛m, b畉n n棚n
thm kh叩m v ch畉n o叩n b畛nh c畛 th畛 t狸nh tr畉ng b畛nh 畛 c坦 th畛 c坦 ph動董ng 叩n i畛u tr畛
b畛nh c畛 th畛.
i畛u tr畛 b畛nh vi棚m gan c hi畛n nay nhi畛u b畛nh nh但n v畉n i畛u tr畛 b畛nh b畉ng ph動董ng ph叩p
truy畛n th畛ng l ph叩c 畛, b棚n c畉nh 坦 b畛nh nh但n vi棚m gan c c滴ng c坦 th畛 s畛 d畛ng ph動董ng
ph叩p 担ng y 畛 i畛u tr畛. i畛u tr畛 vi棚m gan c kh担ng kh坦, ch畛 c畉n ch炭ng ta bi畉t nguy棚n
nh但n vi棚m gan c t畛 但u.
3. Nh動ng ph叩c 畛 i畛u tr畛 vi棚m gan c mang l畉i hi畛u qu畉 tr畛 b畛nh r畉t th畉p, virut vi棚m gan c
kh担ng 動畛c ki畛m so叩t, virut c坦 th畛 t叩i ph叩t v g但y ra nhi畛u di畛n bi畉n m畛i x畉u h董n. Hi畛n
nay, c坦 m担 h狸nh i畛u tr畛 m畛i c畛a Gi叩o s動 ti畉n s挑 Nguy畛n Ph炭c n坦i kh担ng v畛i x畉 tr畛,
ph動董ng ph叩p hon ton t畛 thi棚n nhi棚n 100% v 動畛c ki畛m ch畛ng t畉i M畛, s畉n xu畉t theo
quy 畛nh c畛a M畛, n棚n b畉n h達y y棚n t但m nh辿.
M担 h狸nh i畛u tr畛 c畛a Gi叩o s動 ti畉n s挑 Nguy畛n Ph炭c nh動 sau:
- 畉u ti棚n s畉 th畉i 畛c cho gan nh畉m lm s畉ch gan, lo畉i b畛 nh畛ng ch畉t 畛c h畉i trong
gan.
- Virut, vi khu畉n x但m nh畉p hay c坦 trong c董 th畛 ng動畛i b畛nh lm h畉i cho gan s畉 b畛
ti棚u di畛t
- Ti畉p theo s畉 kh担i ph畛c v h畛 tr畛 cho qu叩 tr狸nh gan t叩i t畉o l畉i c叩c v湛ng gan b畛 h動
t畛n do virut hay vi khu畉n g但y ra,
- Khi nh畛ng qu叩 tr狸nh tr棚n di畛n ra t畛t, th狸 thu畛c s畉 h畛 tr畛 b畉o d動畛ng gan sau qu叩
tr狸nh i畛u tr畛.
4. Gi叩o s動 ti畉n s挑 b叩c s挑 Nguy畛n Ph炭c 達 tr棚n 40 nm hnh ngh畛 y s挑 t畉i M畛, 畉n 畛. 畉t
h畛c v畉n Gi叩o s動 t畉i Hoa K畛. B叩c hi畛n ang c坦 2 vn b畉ng ti畉n s挑. Tr棚n 10 nm gi畉ng
d畉y t畉i c叩c tr動畛ng 畉i h畛c qu畛c t畉. Ngoi ra Gi叩o s動 c嘆n c坦 nhi畛u nm c担ng t叩c t畉i c叩c
b畛nh vi畛n Hoa K畛 v 畉n 畛.
T畉t c畉 qu叩 tr狸nh tr棚n s畉 動畛c th畛c hi畛n th担ng qua Skype sau khi 達 動畛c tr畛 l箪 c畛a Gi叩o
S動 t畉i Vi畛t Nam s畉p x畉p l畛ch thm kh叩m. ( Hi畛n t畉i Gi叩o S動 ti畉n s挑 Nguy畛n Ph炭c ang
sinh s畛ng t畉i Houston Texas Hoa K畛). M担 h狸nh duy nh畉t 畛 Vi畛t Nam hi畛n t畉i.
Hotline t動 v畉n h畛 tr畛 t畉i Vi畛t Nam: 0936. 645. 338
C叩m 董n c叩c b畉n 達 畛c bi vi畉t ny v b叩c s挑 gan c滴ng chia s畉 m畛t s畛 nguy棚n nh但n
vi棚m gan c v m畛t s畛 th担ng tin li棚n quan 畉n vi棚m gan c 畛 b畉n hi畛u r探 h董n v畛 b畛nh.