際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
Nieuw Universiteitsgebouw
VU Amsterdam
Funderingsproject van het jaar
Paal-plaat-fundering Nieuw Universiteitsgebouw VU in Amsterdam
Algemene informatie
Nieuw Universiteitsgebouw Campusplein VU Amsterdam
Opdrachtgever:
Adviseur constructie:
Architect:
Vrije Universiteit Amsterdam
ABT bv
Team V Architectuur
Gegevens inzender:
Betrokken partijen:
Organisatie:
Naam:
Functie:
Contactpersoon:
Adres:
Telefoon:
Email:
Website:
ABT bv
ir. R.T. (Ruud) Arkesteijn
Projectleider ondergronds bouwen
Lisanne Koetsier (Communicatie)
Arnhemsestraatweg 358, 6881 NK Velp
026 368 31 74 (Communicatie)
communicatie@abt.eu
www.abt.eu
Inleiding
Vanaf eind 2017 vormt het Nieuwe Universiteitsgebouw het kloppend hart van de VU campus in Amsterdam.
Hier werken de twee grote universiteiten van Amsterdam, VU en UvA, samen aan een betere toekomst. In het
flexibele en duurzame gebouw komen ruimtes waarin onderwijs, onderzoek en cultuur elkaar afwisselen.
s Avonds film kijken in de collegezaal van overdag: dat kan in het multifunctionele Nieuwe Universiteitsge-
bouw. ABT levert integrale expertise op het gebied van de disciplines bouwkunde, constructie, geotechniek en
bouwmanagement.
Hoogwaardig rekenen
Team V Architectuur ontwierp een getrapt oplopend gebouw van 31000 m2
vloeroppervlak. Aan de campuskant
heeft het gebouw zeven en aan de De Boelelaan twaalf verdiepingen. Een ruim atrium vormt het hart van het
gebouw. Het Nieuwe Universiteitsgebouw is een duurzaam gebouw, dat wil voldoen aan de criteria voor het
keurmerk BREEAM-NL Excellent. Die duurzaamheid komt onder andere tot uiting in het ontwerp. Door rekening
te houden met de ori谷ntatie op de zon, is de energiebehoefte minimaal. Ook is het gebouw eenvoudig
aanpasbaar aan wisselende functies en daarmee levensduurbestendig. ABT adviseerde over het verwezenlijken
van de duurzaamheidsambities en leverde ook zelf een bijdrage: door geavanceerd rekenwerk zijn er veel minder
vervoersbewegingen en is er minder constructiemateriaal nodig.
Na bijna een jaar bouwen is de diepe bouwkuip tot op het draagkrachtige Pleistocene zand uitgegraven. Na het
storten van onderwaterbeton gedurende 72 uur is de bouwkuip leeggepompt. Bijzonder is dat het
onderwaterbeton bestaat uit 30% gerecycled granulaat en daardoor minder grind nodig is.
Deze toepassing levert een bijdrage aan de wens om een duurzaam gebouw te ontwikkelen.
Funderingen in het verleden
In het verleden is het overgrote merendeel van de Nederlandse gebouwen op een traditionele wijze gefundeerd;
dat wil zeggen op palen 坦f op staal (via een plaat). In zandige grond geldt dat een staalfundering haalbaar is voor
lichte (woon)gebouwen; voor zwaardere gebouwen of in gebieden met slappe grondlagen (klei/veen) wordt in
de praktijk al snel voor een paalfundering gekozen. In veel situaties kan/zal een gebouw op palen ook een deel
van zijn belasting direct aan de ondergrond afdragen via de plaat. Vaak wordt deze wijze van belastingafdracht
echter niet meegenomen in het ontwerp omdat dit complexe rekenmethodieken vereist en vele iteraties. De
koppeling van geavanceerde softwarepakketten heeft daardoor een grote meerwaarde voor zogenoemde
paal-plaat-funderingen waarbij een combinatie van afdracht via palen en via de plaat wordt beschouwd.
De 12 verdiepingen tellende nieuwbouw van de Vrije Universiteit in Amsterdam komt te staan op een paal-plaat
fundering. Voor deze constructie is gekozen omdat op de bouwlocatie de eerste grondlagen erg slap zijn. Deze
zijn op advies van ABT afgegraven, waardoor er ruimte ontstaat voor een ondergrondse parkeergarage van drie
lagen 辿n de onderste keldervloer op het draagkrachtige diepe zand komt te liggen.
Funderingsprincipes
Paal-plaat-model VU in Scia met belastingen en vervormingen
Doorsnede constructief BIM-model NU.VU en 3-laagse parkeergarage
Ondergrondse parkeergarage
De ondergrondse parkeergarage van het NU.VU biedt plaats aan zon 600 autos en 1.600 fietsen. Aan de
oorspronkelijke klantvraag, met minder parkeergelegenheid, kon worden voldaan met een tweelaags
parkeergarage. Uit een door ABT uitgevoerde quickscan bleek een op staal gefundeerde drielaagse
parkeergarage zeer kosteneffici谷nt.
De garage is met geavanceerde software gemodelleerd als paal-plaat-fundering. Het Nieuwe
Universiteitsgebouw komt aan de oostzijde op de parkeergarage te staan. Aan de westzijde houdt het ontwerp
vast rekening met de toekomstige bouw van een zevenlaags Alliantiegebouw.
De bodem van de parkeergarage op 12 meter onder NAP, vormt samen met de palen de fundering van het
gebouw. ABT heeft met behulp van een geavanceerd rekenmodel met niet-lineaire steunpunten voor palen
辿n beddingen bepaald hoeveel palen nodig zijn om de bodem van de parkeergarage, die deels direct rust op
de onderliggende zandlaag, voldoende te ondersteunen. Hieruit bleek dat toepassing van heipalen niet nodig
was zodat kon worden volstaan met slechts het benutten van de draagkracht op druk van de reeds aanwezige
trekankers. Met deze uitkomst is ongeveer 50% bespaard op de bouwtijd en kosten voor funderingspalen. Het
gedrag van de fundering wordt uitgebreid gemonitord tijdens de verdere bouw.
Bouw van de paal-plaat-fundering VU op 10 meter diepte (zomer 2015)
Paal-plaat-fundering in stad op palen
Het constructieve ontwerp van de -3 keldervloer is, afgezien van de paal-plaat-functie, gebaseerd op een
traditioneel bouwprincipe. De OWB-vloer is tijdelijk van functie; in de eindfase dient de traditioneel gewapende
keldervloer van 400 mm de definitieve afdichting te verzorgen. In de vloervelden is het merendeel van de
aanwezige ankerpalen doorgekoppeld naar de constructieve vloer. Voor deze permanent op trek belaste palen
kon worden volstaan met ankerstaven 50 mm die zowel in de bouw- als eindfase bijna volledig uitgenut zijn.
Licht belaste poeren zijn uitgevoerd boven de OWB-vloer; deze poeren hebben een hoogte van ongeveer 1,0 m.
Ter plaatse van poeren die belast worden met een rekenwaarde van kolomlasten boven de 7000 kN is de poer
ge誰ntegreerd in de onderwaterbetonvloer. Hiervoor moesten wapeningskorven onderwater worden geplaatst.
Door deze uitvoeringswijze ontstaat een poerhoogte van 1,9 m. Ter plaatse van ge誰ntegreerde poeren en langs
de randbalken zijn de ankerpalen vanwege de grote drukbelastingen uitgevoerd met staven 63,5 mm. Er is
aangetoond dat de knikstabiliteit van de slanke ankerpalen niet kritisch is vanwege de aanwezigheid van zand.
Deze ankerpalen reduceren de funderingsdrukken en zettingen onder de funderingspoeren.
Alle GEWI-palen hebben een functie in de bouw- 辿n eindfase en zijn hiertoe voorzien van minimaal twee
schotels. Bovenin de OWB-vloer is per definitie een schotel aanwezig voor de bouwfase na leegpompen; de
hoogte van het tweede schotel is per paal afhankelijk van de mogelijke bandbreedte van paalbelastingen in de
eindfase. Voor de ge誰ntegreerde poeren is het gebruik van ankerpalen zeer praktisch: voor de wapeningskorven
kon namelijk een vaste lay-out worden toegepast die altijd over de betreffende ankerstaven paste.
Paalmisstanden waren hierdoor minder kritisch met als gevolg dat poeren niet op maat gemaakt hoeven te
worden.
Het Nieuwe Universiteiteitsgebouw heeft een paal-plaat-fundering. Op zichzelf niet bijzonder, maar wel uniek in
de stad op palen. De combinatie van een paal-plaat-fundering in een bouwkuipprincipe met onderwaterbeton
is een goed huwelijk gebleken. Dit specifieke toepasingsgebied wordt verder onderzocht in een nieuwe
commissie van SBRCURnet.
Nieuwe Universiteitsgebouw VU Amsterdam - Paal-plaat-fundering
Ad

Recommended

ABT magazine - Ondergrondse hoogstandjes (december 2018)
ABT magazine - Ondergrondse hoogstandjes (december 2018)
Ruud Arkesteijn
Elektrobotenhuis
Elektrobotenhuis
sebastiaanjansen
Verslag projectbezoek circulair paviljoen ABN Amro op 20 januari 2017 door Ad...
Verslag projectbezoek circulair paviljoen ABN Amro op 20 januari 2017 door Ad...
Booosting platform voor koplopers in bouwinnovatie
Albert Cuypgarage Amsterdam - Water funderen op water
Albert Cuypgarage Amsterdam - Water funderen op water
Ruud Arkesteijn
Presentatie Funderingsdag: Definitieve SVOWB-vloeren
Presentatie Funderingsdag: Definitieve SVOWB-vloeren
Ruud Arkesteijn
Het Wintercircus - Verleden - Heden - Toekomst
Het Wintercircus - Verleden - Heden - Toekomst
De Krook
Een kantoorgebouw als danspaar
Een kantoorgebouw als danspaar
Kraaijvanger Architects
Stadhuis Almelo
Stadhuis Almelo
Kraaijvanger Architects
ABT-magazine: Droge voeten voor Koninklijke Schouwburg (juni 2015)
ABT-magazine: Droge voeten voor Koninklijke Schouwburg (juni 2015)
Ruud Arkesteijn
Optimalisatie funderingsontwerp door koppeling van 3D-ontwerpmodellen
Optimalisatie funderingsontwerp door koppeling van 3D-ontwerpmodellen
Ruud Arkesteijn
Vakblad Cement 03 2019 - Kunstwerk in beton 1
Vakblad Cement 03 2019 - Kunstwerk in beton 1
Booosting platform voor koplopers in bouwinnovatie
20170621 Booosting Industrieel bouwen met hout - Thomas Harms Team V
20170621 Booosting Industrieel bouwen met hout - Thomas Harms Team V
Booosting platform voor koplopers in bouwinnovatie
20170621 Booosting - Verslag Houtwereld Industrieel bouwen met hout
20170621 Booosting - Verslag Houtwereld Industrieel bouwen met hout
Booosting platform voor koplopers in bouwinnovatie
Xella-reportage kanaalpark vilvoorde
Xella-reportage kanaalpark vilvoorde
Architectura
舒亳 亳亟仂亟仆 "仂舒仆于亠仆仆仂亠 舒亰于亳亳亠 亳仂亳亠从仂亞仂 亠仆舒"
舒亳 亳亟仂亟仆 "仂舒仆于亠仆仆仂亠 舒亰于亳亳亠 亳仂亳亠从仂亞仂 亠仆舒"
mosurban
Mining in bxl layher-bert vanden eynde
Mining in bxl layher-bert vanden eynde
bert vanden eynde
Xella-interview verly vandecasteele
Xella-interview verly vandecasteele
Architectura
TETEM III & IV in Enschede - Monumentale schoorsteen vraag om een bijzondere ...
TETEM III & IV in Enschede - Monumentale schoorsteen vraag om een bijzondere ...
Ruud Arkesteijn
Gastcollege onderwaterbetonvloeren 2023 - Minor Ondergronds Ruimtegebruik_v1....
Gastcollege onderwaterbetonvloeren 2023 - Minor Ondergronds Ruimtegebruik_v1....
Ruud Arkesteijn
Cement 2024-3 - Surfpool in hartje Rotterdam - Bijzondere bouwtechnieken voor...
Cement 2024-3 - Surfpool in hartje Rotterdam - Bijzondere bouwtechnieken voor...
Ruud Arkesteijn
Cement 2024-2 - Parti谷le factoren in relatie tot de wet van Archimedes (Normb...
Cement 2024-2 - Parti谷le factoren in relatie tot de wet van Archimedes (Normb...
Ruud Arkesteijn
NU.VU & Campusplein - Geoptimaliseerde bouwput, paal-plaatfundering e...
NU.VU & Campusplein - Geoptimaliseerde bouwput, paal-plaatfundering e...
Ruud Arkesteijn
PAO-cursus - Onderwaterbetonvloeren
PAO-cursus - Onderwaterbetonvloeren
Ruud Arkesteijn
COB - Digitale ontwerptools in ondergronds bouwen - Ruud Arkesteijn.pdf
COB - Digitale ontwerptools in ondergronds bouwen - Ruud Arkesteijn.pdf
Ruud Arkesteijn
COB - Masterclass Ondergrondse bouwtechnieken - Ontwerpstudie Stad x Ruimte -...
COB - Masterclass Ondergrondse bouwtechnieken - Ontwerpstudie Stad x Ruimte -...
Ruud Arkesteijn
Cement 2015/8: Herziening CUR-Aanbeveling 77 (deel 3)
Cement 2015/8: Herziening CUR-Aanbeveling 77 (deel 3)
Ruud Arkesteijn
ABT-flyer Ondergronds parkeren
ABT-flyer Ondergronds parkeren
Ruud Arkesteijn
Presentatie - Innovaties in ondergronds bouwen
Presentatie - Innovaties in ondergronds bouwen
Ruud Arkesteijn

More Related Content

What's hot (11)

ABT-magazine: Droge voeten voor Koninklijke Schouwburg (juni 2015)
ABT-magazine: Droge voeten voor Koninklijke Schouwburg (juni 2015)
Ruud Arkesteijn
Optimalisatie funderingsontwerp door koppeling van 3D-ontwerpmodellen
Optimalisatie funderingsontwerp door koppeling van 3D-ontwerpmodellen
Ruud Arkesteijn
Vakblad Cement 03 2019 - Kunstwerk in beton 1
Vakblad Cement 03 2019 - Kunstwerk in beton 1
Booosting platform voor koplopers in bouwinnovatie
20170621 Booosting Industrieel bouwen met hout - Thomas Harms Team V
20170621 Booosting Industrieel bouwen met hout - Thomas Harms Team V
Booosting platform voor koplopers in bouwinnovatie
20170621 Booosting - Verslag Houtwereld Industrieel bouwen met hout
20170621 Booosting - Verslag Houtwereld Industrieel bouwen met hout
Booosting platform voor koplopers in bouwinnovatie
Xella-reportage kanaalpark vilvoorde
Xella-reportage kanaalpark vilvoorde
Architectura
舒亳 亳亟仂亟仆 "仂舒仆于亠仆仆仂亠 舒亰于亳亳亠 亳仂亳亠从仂亞仂 亠仆舒"
舒亳 亳亟仂亟仆 "仂舒仆于亠仆仆仂亠 舒亰于亳亳亠 亳仂亳亠从仂亞仂 亠仆舒"
mosurban
Mining in bxl layher-bert vanden eynde
Mining in bxl layher-bert vanden eynde
bert vanden eynde
Xella-interview verly vandecasteele
Xella-interview verly vandecasteele
Architectura
ABT-magazine: Droge voeten voor Koninklijke Schouwburg (juni 2015)
ABT-magazine: Droge voeten voor Koninklijke Schouwburg (juni 2015)
Ruud Arkesteijn
Optimalisatie funderingsontwerp door koppeling van 3D-ontwerpmodellen
Optimalisatie funderingsontwerp door koppeling van 3D-ontwerpmodellen
Ruud Arkesteijn
Xella-reportage kanaalpark vilvoorde
Xella-reportage kanaalpark vilvoorde
Architectura
舒亳 亳亟仂亟仆 "仂舒仆于亠仆仆仂亠 舒亰于亳亳亠 亳仂亳亠从仂亞仂 亠仆舒"
舒亳 亳亟仂亟仆 "仂舒仆于亠仆仆仂亠 舒亰于亳亳亠 亳仂亳亠从仂亞仂 亠仆舒"
mosurban
Mining in bxl layher-bert vanden eynde
Mining in bxl layher-bert vanden eynde
bert vanden eynde
Xella-interview verly vandecasteele
Xella-interview verly vandecasteele
Architectura

More from Ruud Arkesteijn (20)

TETEM III & IV in Enschede - Monumentale schoorsteen vraag om een bijzondere ...
TETEM III & IV in Enschede - Monumentale schoorsteen vraag om een bijzondere ...
Ruud Arkesteijn
Gastcollege onderwaterbetonvloeren 2023 - Minor Ondergronds Ruimtegebruik_v1....
Gastcollege onderwaterbetonvloeren 2023 - Minor Ondergronds Ruimtegebruik_v1....
Ruud Arkesteijn
Cement 2024-3 - Surfpool in hartje Rotterdam - Bijzondere bouwtechnieken voor...
Cement 2024-3 - Surfpool in hartje Rotterdam - Bijzondere bouwtechnieken voor...
Ruud Arkesteijn
Cement 2024-2 - Parti谷le factoren in relatie tot de wet van Archimedes (Normb...
Cement 2024-2 - Parti谷le factoren in relatie tot de wet van Archimedes (Normb...
Ruud Arkesteijn
NU.VU & Campusplein - Geoptimaliseerde bouwput, paal-plaatfundering e...
NU.VU & Campusplein - Geoptimaliseerde bouwput, paal-plaatfundering e...
Ruud Arkesteijn
PAO-cursus - Onderwaterbetonvloeren
PAO-cursus - Onderwaterbetonvloeren
Ruud Arkesteijn
COB - Digitale ontwerptools in ondergronds bouwen - Ruud Arkesteijn.pdf
COB - Digitale ontwerptools in ondergronds bouwen - Ruud Arkesteijn.pdf
Ruud Arkesteijn
COB - Masterclass Ondergrondse bouwtechnieken - Ontwerpstudie Stad x Ruimte -...
COB - Masterclass Ondergrondse bouwtechnieken - Ontwerpstudie Stad x Ruimte -...
Ruud Arkesteijn
Cement 2015/8: Herziening CUR-Aanbeveling 77 (deel 3)
Cement 2015/8: Herziening CUR-Aanbeveling 77 (deel 3)
Ruud Arkesteijn
ABT-flyer Ondergronds parkeren
ABT-flyer Ondergronds parkeren
Ruud Arkesteijn
Presentatie - Innovaties in ondergronds bouwen
Presentatie - Innovaties in ondergronds bouwen
Ruud Arkesteijn
Vloer Technisch Magazine: Duurzaamheid van onderop
Vloer Technisch Magazine: Duurzaamheid van onderop
Ruud Arkesteijn
Integrated basement floor design
Integrated basement floor design
Ruud Arkesteijn
Cement 2017/4: Herziening CUR- Aanbeveling 77 - Rekenvoorbeelden
Cement 2017/4: Herziening CUR- Aanbeveling 77 - Rekenvoorbeelden
Ruud Arkesteijn
Mauritshuis Den Haag - Klaar voor de toekomst
Mauritshuis Den Haag - Klaar voor de toekomst
Ruud Arkesteijn
Geotechniek: Definitieve SVOWB-vloeren (december 2016)
Geotechniek: Definitieve SVOWB-vloeren (december 2016)
Ruud Arkesteijn
Civiele Techniek 2015-7 - Paal-plaat-fundering in de stad op palen
Civiele Techniek 2015-7 - Paal-plaat-fundering in de stad op palen
Ruud Arkesteijn
Presentation for lecture on underwater concrete - TU Delft: MSc Geotechnical ...
Presentation for lecture on underwater concrete - TU Delft: MSc Geotechnical ...
Ruud Arkesteijn
Stufib-vergadering - herziening cur77
Stufib-vergadering - herziening cur77
Ruud Arkesteijn
Presentation for lecture on underwater concrete - TU Delft: MSc Geotechnical ...
Presentation for lecture on underwater concrete - TU Delft: MSc Geotechnical ...
Ruud Arkesteijn
TETEM III & IV in Enschede - Monumentale schoorsteen vraag om een bijzondere ...
TETEM III & IV in Enschede - Monumentale schoorsteen vraag om een bijzondere ...
Ruud Arkesteijn
Gastcollege onderwaterbetonvloeren 2023 - Minor Ondergronds Ruimtegebruik_v1....
Gastcollege onderwaterbetonvloeren 2023 - Minor Ondergronds Ruimtegebruik_v1....
Ruud Arkesteijn
Cement 2024-3 - Surfpool in hartje Rotterdam - Bijzondere bouwtechnieken voor...
Cement 2024-3 - Surfpool in hartje Rotterdam - Bijzondere bouwtechnieken voor...
Ruud Arkesteijn
Cement 2024-2 - Parti谷le factoren in relatie tot de wet van Archimedes (Normb...
Cement 2024-2 - Parti谷le factoren in relatie tot de wet van Archimedes (Normb...
Ruud Arkesteijn
NU.VU & Campusplein - Geoptimaliseerde bouwput, paal-plaatfundering e...
NU.VU & Campusplein - Geoptimaliseerde bouwput, paal-plaatfundering e...
Ruud Arkesteijn
PAO-cursus - Onderwaterbetonvloeren
PAO-cursus - Onderwaterbetonvloeren
Ruud Arkesteijn
COB - Digitale ontwerptools in ondergronds bouwen - Ruud Arkesteijn.pdf
COB - Digitale ontwerptools in ondergronds bouwen - Ruud Arkesteijn.pdf
Ruud Arkesteijn
COB - Masterclass Ondergrondse bouwtechnieken - Ontwerpstudie Stad x Ruimte -...
COB - Masterclass Ondergrondse bouwtechnieken - Ontwerpstudie Stad x Ruimte -...
Ruud Arkesteijn
Cement 2015/8: Herziening CUR-Aanbeveling 77 (deel 3)
Cement 2015/8: Herziening CUR-Aanbeveling 77 (deel 3)
Ruud Arkesteijn
ABT-flyer Ondergronds parkeren
ABT-flyer Ondergronds parkeren
Ruud Arkesteijn
Presentatie - Innovaties in ondergronds bouwen
Presentatie - Innovaties in ondergronds bouwen
Ruud Arkesteijn
Vloer Technisch Magazine: Duurzaamheid van onderop
Vloer Technisch Magazine: Duurzaamheid van onderop
Ruud Arkesteijn
Integrated basement floor design
Integrated basement floor design
Ruud Arkesteijn
Cement 2017/4: Herziening CUR- Aanbeveling 77 - Rekenvoorbeelden
Cement 2017/4: Herziening CUR- Aanbeveling 77 - Rekenvoorbeelden
Ruud Arkesteijn
Mauritshuis Den Haag - Klaar voor de toekomst
Mauritshuis Den Haag - Klaar voor de toekomst
Ruud Arkesteijn
Geotechniek: Definitieve SVOWB-vloeren (december 2016)
Geotechniek: Definitieve SVOWB-vloeren (december 2016)
Ruud Arkesteijn
Civiele Techniek 2015-7 - Paal-plaat-fundering in de stad op palen
Civiele Techniek 2015-7 - Paal-plaat-fundering in de stad op palen
Ruud Arkesteijn
Presentation for lecture on underwater concrete - TU Delft: MSc Geotechnical ...
Presentation for lecture on underwater concrete - TU Delft: MSc Geotechnical ...
Ruud Arkesteijn
Stufib-vergadering - herziening cur77
Stufib-vergadering - herziening cur77
Ruud Arkesteijn
Presentation for lecture on underwater concrete - TU Delft: MSc Geotechnical ...
Presentation for lecture on underwater concrete - TU Delft: MSc Geotechnical ...
Ruud Arkesteijn
Ad

Nieuwe Universiteitsgebouw VU Amsterdam - Paal-plaat-fundering

  • 1. Nieuw Universiteitsgebouw VU Amsterdam Funderingsproject van het jaar Paal-plaat-fundering Nieuw Universiteitsgebouw VU in Amsterdam
  • 2. Algemene informatie Nieuw Universiteitsgebouw Campusplein VU Amsterdam Opdrachtgever: Adviseur constructie: Architect: Vrije Universiteit Amsterdam ABT bv Team V Architectuur Gegevens inzender: Betrokken partijen: Organisatie: Naam: Functie: Contactpersoon: Adres: Telefoon: Email: Website: ABT bv ir. R.T. (Ruud) Arkesteijn Projectleider ondergronds bouwen Lisanne Koetsier (Communicatie) Arnhemsestraatweg 358, 6881 NK Velp 026 368 31 74 (Communicatie) communicatie@abt.eu www.abt.eu Inleiding Vanaf eind 2017 vormt het Nieuwe Universiteitsgebouw het kloppend hart van de VU campus in Amsterdam. Hier werken de twee grote universiteiten van Amsterdam, VU en UvA, samen aan een betere toekomst. In het flexibele en duurzame gebouw komen ruimtes waarin onderwijs, onderzoek en cultuur elkaar afwisselen. s Avonds film kijken in de collegezaal van overdag: dat kan in het multifunctionele Nieuwe Universiteitsge- bouw. ABT levert integrale expertise op het gebied van de disciplines bouwkunde, constructie, geotechniek en bouwmanagement.
  • 3. Hoogwaardig rekenen Team V Architectuur ontwierp een getrapt oplopend gebouw van 31000 m2 vloeroppervlak. Aan de campuskant heeft het gebouw zeven en aan de De Boelelaan twaalf verdiepingen. Een ruim atrium vormt het hart van het gebouw. Het Nieuwe Universiteitsgebouw is een duurzaam gebouw, dat wil voldoen aan de criteria voor het keurmerk BREEAM-NL Excellent. Die duurzaamheid komt onder andere tot uiting in het ontwerp. Door rekening te houden met de ori谷ntatie op de zon, is de energiebehoefte minimaal. Ook is het gebouw eenvoudig aanpasbaar aan wisselende functies en daarmee levensduurbestendig. ABT adviseerde over het verwezenlijken van de duurzaamheidsambities en leverde ook zelf een bijdrage: door geavanceerd rekenwerk zijn er veel minder vervoersbewegingen en is er minder constructiemateriaal nodig. Na bijna een jaar bouwen is de diepe bouwkuip tot op het draagkrachtige Pleistocene zand uitgegraven. Na het storten van onderwaterbeton gedurende 72 uur is de bouwkuip leeggepompt. Bijzonder is dat het onderwaterbeton bestaat uit 30% gerecycled granulaat en daardoor minder grind nodig is. Deze toepassing levert een bijdrage aan de wens om een duurzaam gebouw te ontwikkelen. Funderingen in het verleden In het verleden is het overgrote merendeel van de Nederlandse gebouwen op een traditionele wijze gefundeerd; dat wil zeggen op palen 坦f op staal (via een plaat). In zandige grond geldt dat een staalfundering haalbaar is voor lichte (woon)gebouwen; voor zwaardere gebouwen of in gebieden met slappe grondlagen (klei/veen) wordt in de praktijk al snel voor een paalfundering gekozen. In veel situaties kan/zal een gebouw op palen ook een deel van zijn belasting direct aan de ondergrond afdragen via de plaat. Vaak wordt deze wijze van belastingafdracht echter niet meegenomen in het ontwerp omdat dit complexe rekenmethodieken vereist en vele iteraties. De koppeling van geavanceerde softwarepakketten heeft daardoor een grote meerwaarde voor zogenoemde paal-plaat-funderingen waarbij een combinatie van afdracht via palen en via de plaat wordt beschouwd. De 12 verdiepingen tellende nieuwbouw van de Vrije Universiteit in Amsterdam komt te staan op een paal-plaat fundering. Voor deze constructie is gekozen omdat op de bouwlocatie de eerste grondlagen erg slap zijn. Deze zijn op advies van ABT afgegraven, waardoor er ruimte ontstaat voor een ondergrondse parkeergarage van drie lagen 辿n de onderste keldervloer op het draagkrachtige diepe zand komt te liggen. Funderingsprincipes
  • 4. Paal-plaat-model VU in Scia met belastingen en vervormingen Doorsnede constructief BIM-model NU.VU en 3-laagse parkeergarage
  • 5. Ondergrondse parkeergarage De ondergrondse parkeergarage van het NU.VU biedt plaats aan zon 600 autos en 1.600 fietsen. Aan de oorspronkelijke klantvraag, met minder parkeergelegenheid, kon worden voldaan met een tweelaags parkeergarage. Uit een door ABT uitgevoerde quickscan bleek een op staal gefundeerde drielaagse parkeergarage zeer kosteneffici谷nt. De garage is met geavanceerde software gemodelleerd als paal-plaat-fundering. Het Nieuwe Universiteitsgebouw komt aan de oostzijde op de parkeergarage te staan. Aan de westzijde houdt het ontwerp vast rekening met de toekomstige bouw van een zevenlaags Alliantiegebouw. De bodem van de parkeergarage op 12 meter onder NAP, vormt samen met de palen de fundering van het gebouw. ABT heeft met behulp van een geavanceerd rekenmodel met niet-lineaire steunpunten voor palen 辿n beddingen bepaald hoeveel palen nodig zijn om de bodem van de parkeergarage, die deels direct rust op de onderliggende zandlaag, voldoende te ondersteunen. Hieruit bleek dat toepassing van heipalen niet nodig was zodat kon worden volstaan met slechts het benutten van de draagkracht op druk van de reeds aanwezige trekankers. Met deze uitkomst is ongeveer 50% bespaard op de bouwtijd en kosten voor funderingspalen. Het gedrag van de fundering wordt uitgebreid gemonitord tijdens de verdere bouw. Bouw van de paal-plaat-fundering VU op 10 meter diepte (zomer 2015)
  • 6. Paal-plaat-fundering in stad op palen Het constructieve ontwerp van de -3 keldervloer is, afgezien van de paal-plaat-functie, gebaseerd op een traditioneel bouwprincipe. De OWB-vloer is tijdelijk van functie; in de eindfase dient de traditioneel gewapende keldervloer van 400 mm de definitieve afdichting te verzorgen. In de vloervelden is het merendeel van de aanwezige ankerpalen doorgekoppeld naar de constructieve vloer. Voor deze permanent op trek belaste palen kon worden volstaan met ankerstaven 50 mm die zowel in de bouw- als eindfase bijna volledig uitgenut zijn. Licht belaste poeren zijn uitgevoerd boven de OWB-vloer; deze poeren hebben een hoogte van ongeveer 1,0 m. Ter plaatse van poeren die belast worden met een rekenwaarde van kolomlasten boven de 7000 kN is de poer ge誰ntegreerd in de onderwaterbetonvloer. Hiervoor moesten wapeningskorven onderwater worden geplaatst. Door deze uitvoeringswijze ontstaat een poerhoogte van 1,9 m. Ter plaatse van ge誰ntegreerde poeren en langs de randbalken zijn de ankerpalen vanwege de grote drukbelastingen uitgevoerd met staven 63,5 mm. Er is aangetoond dat de knikstabiliteit van de slanke ankerpalen niet kritisch is vanwege de aanwezigheid van zand. Deze ankerpalen reduceren de funderingsdrukken en zettingen onder de funderingspoeren. Alle GEWI-palen hebben een functie in de bouw- 辿n eindfase en zijn hiertoe voorzien van minimaal twee schotels. Bovenin de OWB-vloer is per definitie een schotel aanwezig voor de bouwfase na leegpompen; de hoogte van het tweede schotel is per paal afhankelijk van de mogelijke bandbreedte van paalbelastingen in de eindfase. Voor de ge誰ntegreerde poeren is het gebruik van ankerpalen zeer praktisch: voor de wapeningskorven kon namelijk een vaste lay-out worden toegepast die altijd over de betreffende ankerstaven paste. Paalmisstanden waren hierdoor minder kritisch met als gevolg dat poeren niet op maat gemaakt hoeven te worden. Het Nieuwe Universiteiteitsgebouw heeft een paal-plaat-fundering. Op zichzelf niet bijzonder, maar wel uniek in de stad op palen. De combinatie van een paal-plaat-fundering in een bouwkuipprincipe met onderwaterbeton is een goed huwelijk gebleken. Dit specifieke toepasingsgebied wordt verder onderzocht in een nieuwe commissie van SBRCURnet.