2. Հայկական յուրաքանչյուր
բնակավայր ունեցել է իր
դիմագիծը, տարազը։
Շիրակցու, հատկապես՝
գյումրեցու տարազը
ձևավորվել է՝ կրելով
Արևմտյան Հայաստանի
Կարին, Կարս, Բայազետ
քաղաքներին բնորոշ
տարազի ազդեցությունը:
3. Հայկական մանրանկարչության
զարդանախշերը ևս տեղ են գտել
գյումրեցի կանանց տարազում։ Կնոջ
տարազից անբաժան էր գլխազարդը,
որից կարելի էր կռահել, թե
հասարակական որ խավին է
պատկանում դրա տիրուհին։
Կանայք կրում էին նաև
ճակատազարդեր՝ ոսկե և արծաթե
մետաղադրամներով, քունքազարդեր՝
մարգարտաշար, ասեղնագործ
թանթանաներ։ Ամուսնացած կանայք
կրել են նաև փուշիներ ու գոգնոցներ։
Գոգնոցի փեշերին ասեղնագործվել են
տվյալ կնոջ անվան, ազգանվան
սկզբնատառերով նշաձև
զարդապատկերներ ։
4. Ազգային տարազի բաղկացուցիչ մաս էին
գոտիները` ոսկե, արծաթե, ձեռագործ: Դրանք
պատրաստվում էին պատվերով։ Անվանական
գոտիների վրա պատկերվում էին կենաց ծառի,
պտղաբերության հայկական խորհրդանիշները։
Գոտին եղել է նաև տղամարդու հագուստի
անբաժան մասը։ Կանանց արդուզարդի մաս էին
կազմում նաև ապարանջանները՝ պատրաստված
ոսկուց, արծաթից և պղնձից։ Հետաքրքրական է,
որ ամուսնացած կինը պետք է լայն
ապարանջաններ կրեր երկու ձեռքերին։