Rekabet Hukuku Açısından Ortak Alım Anlaşmaları
- 1. S Rekabet Hukuku Açısından Ortak Alım Anlaşmaları Burak ÖÇLÜ– 20.04.2016 burak.oclu@izmir.edu.tr
- 2. ORTAK ALIM ANLAŞMALARI S Tanım ve kapsam S İlgili pazarlar S Kanun’un 4. maddesi kapsamında değerlendirme S Temel rekabetçi kaygılar S Rekabeti kısıtlama amacı S Rekabeti kısıtlama etkisi S Pazar gücü S İşbirlikçi sonuç S Kanun’un 5. maddesi kapsamında değerlendirme S Etkinlik kazanımı S Tüketicilere yansıma S Rekabetin ortadan kalkmaması S Zorunluluk
- 3. Ortak Satınalma Yapılanması Ortak satınalmalar aşağıdaki gibi yapılanabilmektedir: S İki veya daha fazla şirket tarafından ortak bir şekilde kontrol edilen bir şirket tarafından satınalma S Her birinin üzerinde kontrol hakkı olmadığı hisse sahipliğiyle şirket üzerinden ortak satınalımlar S İki veya daha fazla şirketin formal veya formal olmayan anlaşmalar ile gerçekleştirdiği ortak satınalmalar
- 4. Neden Ortak Satınalma? S Ortak alım anlaşmaları, alıcı gücü yaratmayı hedefleyerek genellikle tüketiciler için daha düşük fiyat ya da daha kaliteli ürün ve hizmetler sağlayabilmektedir. Söz konusu anlaşmalar hem üretici hem de tüketici açısından avatajı hedeflemektedir. S Ancak, bazı durumlarda ortak satınalma, rekabet sorunlarına da neden olabilir. Söz konusu sorunları «Rekabetin Korunması Hakkında Kanun» kapsamında inceleyeceğiz.
- 5. Ortak Alım Anlaşmaları - Tanım S Tarafların sağlayıcılar karşısında pazarlık güçlerini arttırma amacıyla başvurdukları bu tip anlaşmalar, rekabet hukuku açısından üç türlü sakınca oluşturabilmektedir. S Birincisi, alım karteli oluşturmak suretiyle üst pazardaki (upstream market) rekabetin bozulması, S ikincisi benzer maliyet yapısının alt ürün pazarına yansıtılarak (downstream market) örtük bir fiyat anlaşmasına zemin hazırlanması ve S üçüncüsü de alım anlaşmasının amacının ve sınırlarının aşılarak anlaşmanın bilgi paylaşımına yol açacak bir platforma dönüştürülmesidir. (Rekabet Kurumu, Kılavuz)
- 6. S Ortak alım anlaşmaları, hem yatay hem de dikey düzenlemeler içerebilir. Bu gibi durumlarda iki aşamalı bir analiz gereklidir. S Öncelikle, ortak alım yapan teşebbüsler arasındaki yatay anlaşmaların kılavuzda tanımlanan ilkeler çerçevesinde değerlendirilmesi gereklidir. Bu değerlendirme sonucunda, ortak alım anlaşmasının rekabetçi kaygılara neden olmadığı sonucuna varılması halinde, ilgili dikey düzenlemeleri incelemek için bir başka değerlendirme yapılması gerekir. Bu sunum kapsamında sadece yatay anlaşmalar incelenecektir.
- 7. S Ortak alım anlaşmaları çeşitli sektörlerde ürünlerin ortak alımı için oluşturulan teşebbüs birlikleri şeklinde görülmektedir.
- 8. İlgili Pazarlar S Ortak alım anlaşmalarından etkilenebilecek iki pazar bulunmaktadır. S Bunlardan ilki, ortak alım anlaşmasının doğrudan ilgili olduğu pazarlar, yani ilgili alım pazarlarıdır. İşletme alıcı tarafındadır. S İkincisi ise, anlaşma taraflarının satıcı olarak faaliyet gösterdiği alt pazarlar olan satım pazarlarıdır. İşletme ortak alım sonucu satın aldığı ürünleri satan/ pazarlayan konumdadır.
- 9. Pazar alanının belirlenmesi S İlgili alım pazarlarının belirlenmesi genel olarak ikame edilebilirlik kavramına dayanmaktadır. S Alım pazarı tanımının satım pazarı tanımından tek farkı ikame edilebilirliğin talep açısından değil arz açısından tanımlanması gerekliliğidir. Başka bir deyişle, alıcıların üzerindeki rekabet kısıtlarını belirleme açısından tedarikçi alternatiflerinin belirleyici etkisi bulunmaktadır. Bu alternatifler, örneğin tedarikçilerin küçük ama kalıcı bir fiyat düşüşüne verdiği tepkiyi incelemek suretiyle analiz edilebilir. S Pazarın tanımlanmasından sonra pazar payı, ilgili pazarda satın alınan ürün veya ürünlere ilişkin toplam satışlar içerisinde tarafların yaptığı alımların yüzdesi olarak hesaplanabilir.
- 10. Temel Rekabetçi Kaygılar Ortak alım anlaşmaları sonucunda ortaya çıkabilecek bazı rekabeti kısıtlayıcı etkiler şu şekilde sıralanabilir: S alım pazarında ve/veya satıma ilişkin alt pazarlarda ürün fiyatlarında artış, S üretim miktarında düşüş, S ürün kalitesinde ve çeşitliğinde azalma S inovasyonda azalma, S pazar paylaşımı
- 11. S Alt pazarlardaki rakiplerin, ürünlerin büyük kısmını birlikte almaları halinde satım pazarlarında fiyat rekabeti güdüsü ciddi oranda azalabilir. Mutlaka hakim durum anlamına gelmemekle birlikte, tarafların satım pazarlarında önemli bir pazar gücü varsa, ortak alım anlaşması ile elde edilen düşük alım fiyatlarının, tüketicilere yansıtılmaması muhtemeldir
- 12. S Tarafların, alım pazarında önemli seviyede pazar gücüne (alıcı gücüne) sahip olmaları halinde tedarikçileri, ürettikleri ürünlerin çeşitliliğini ya da kalitesini azaltmaya zorlamaları riski bulunmaktadır. Bu durum da, kalitede düşüş, inovasyon çabalarında azalma veya nihai aşamada optimal olmayan arz miktarı gibi birtakım kısıtlayıcı etkilere neden olabilir.
- 13. S Ortak alım anlaşması taraflarının alıcı gücü, etkin tedarikçilere erişimlerini sınırlandırmak suretiyle rakip alıcıları pazar dışına çıkarmak için kullanılabilir. S Bu durum, sınırlı sayıda tedarikçinin bulunduğu ve üst pazarın arz tarafında giriş engellerinin olduğu pazarlarda daha muhtemeldir. S Ancak, genel olarak, taraflar satım pazarlarında pazar gücüne sahip değilse, ortak alım anlaşmalarının rekabet sorunlarına yol açma olasılığı daha düşüktür.
- 14. Rekabeti Kısıtlama Amacı S Gerçekte ortak alımla ilgili olmayan ve gizli bir kartel kurmaya, yani normalde yasaklanmış bulunan fiyat tespiti, üretim miktarının sınırlandırılması veya Pazar paylaşımı faaliyetlerine yönelik bir araç olarak kullanılan ortak alım anlaşmaları rekabeti kısıtlama amacı taşımaktadır.
- 15. S Alım fiyatlarının tespitini içeren anlaşmalar 4. madde uyarınca rekabeti kısıtlama amacı taşıyabilir. Ancak, ortak alım anlaşmasına ilişkin oluşumun taraflarının, tedarikçi ile yapılan sözleşme kapsamındaki ürünler için oluşumun tedarikçilere ödeyeceği alım fiyatları konusunda uzlaştığı durumlarda, anlaşmanın 4. madde kapsamında rekabeti kısıtlayıcı etkilere yol açmasının muhtemel olup olmadığı değerlendirilmelidir. Her iki senaryoda da, alım fiyatlarına ilişkin anlaşma tek başına değil, ortak alım anlaşmasının pazar üzerindeki genel etkileri ışığında değerlendirilir.
- 16. Rekabetin Korunması Hakkında Kanun S Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar S Madde 4 – Belirli bir mal veya hizmet piyasasında doğrudan veya dolaylı olarak rekabeti engelleme, bozma ya da kısıtlama amacını taşıyan veya bu etkiyi doğuran yahut doğurabilecek nitelikte olan teşebbüsler arası anlaşmalar, uyumlu eylemler ve teşebbüs birliklerinin bu tür karar ve eylemleri hukuka aykırı ve yasaktır. Bu haller, özellikle şunlardır: a) Mal veya hizmetlerin alım ya da satım fiyatının, fiyatı oluşturan maliyet, kar gibi unsurlar ile her türlü alım yahut satım şartlarının tespit edilmesi, b) Mal veya hizmet piyasalarının bölüşülmesi ile her türlü piyasa kaynaklarının veya unsurlarının paylaşılması ya da kontrolü, c) Mal veya hizmetin arz ya da talep miktarının kontrolü veya bunların piyasa dışında belirlenmesi, d) Rakip teşebbüslerin faaliyetlerinin zorlaştırılması, kısıtlanması veya piyasada faaliyet gösteren teşebbüslerin boykot ya da diğer davranışlarla piyasa dışına çıkartılması yahut piyasaya yeni gireceklerin engellenmesi,
- 17. e) Münhasır bayilik hariç olmak üzere, eşit hak, yükümlülük ve edimler için eşit durumdaki kişilere farklı şartların uygulanması, f) Anlaşmanın niteliği veya ticari teamüllere aykırı olarak, bir mal veya hizmet ile birlikte diğer mal veya hizmetin satın alınmasının zorunlu kılınması veya aracı teşebbüs durumundaki alıcıların talep ettiği bir malın ya da hizmetin diğer bir mal veya hizmetin de alıcı tarafından teşhiri şartına bağlanması ya da arz edilen bir mal veya hizmetin tekrar arzına ilişkin şartların ileri sürülmesi, Bir anlaşmanın varlığının ispatlanamadığı durumlarda piyasadaki fiyat değişmelerinin veya arz ve talep dengesinin ya da teşebbüslerin faaliyet bölgelerinin, rekabetin engellendiği, bozulduğu veya kısıtlandığı piyasalardakine benzerlik göstermesi, teşebbüslerin uyumlu eylem içinde olduklarına karine teşkil eder. Ekonomik ve rasyonel gerçeklere dayanmak koşuluyla taraflardan her biri uyumlu eylemde bulunmadığını ispatlayarak sorumluluktan kurtulabilir.
- 18. Rekabeti Kısıtlama Etkisi S Rekabeti kısıtlama amacı olmayan ortak alım anlaşmalarının rekabet üzerindeki mevcut ve muhtemel etkileri, kendi hukuki ve iktisadi şartları dikkate alınarak değerlendirilir. Bir ortak alım anlaşmasının rekabet üzerinde yarattığı kısıtlayıcı etkilerin analizi, hem alım hem de satım pazarlarındaki olumsuz etkileri kapsamalıdır.
- 19. *Pazar Gücü S Bir ortak alım oluşumu tarafının pazar gücüne sahip olduğunu ve bu nedenle anlaşmanın 4. madde kapsamında rekabet üzerinde kısıtlayıcı etkilere yol açabileceğini gösterecek belirli bir eşik bulunmamaktadır. Ancak, ortak alım oluşumunun taraflarının, alım pazarlarındaki toplam pazar payları %15’i aşmıyorsa ve satım pazarlarındaki toplam pazar payları da %15’i geçmiyorsa pazar gücünün bulunması birçok durumda muhtemel değildir. Ayrıca, tarafların toplam pazar payları, hem alım hem de satış pazarlarında %15’in üstünde değilse 5. madde koşullarının sağlanması muhtemeldir.
- 21. S Madde 5 – Kurul, aşağıda belirtilen şartların tamamının varlığı halinde, teşebbüsler arası anlaşma, uyumlu eylem ve teşebbüs birlikleri kararlarının 4 üncü madde hükümlerinin uygulanmasından muaf tutulmasına karar verebilir: a) Malların üretim veya dağıtımı ile hizmetlerin sunulmasında yeni gelişme ve iyileşmelerin ya da ekonomik veya teknik gelişmenin sağlanması, b) Tüketicinin bundan yarar sağlaması, c) İlgili piyasanın önemli bir bölümünde rekabetin ortadan kalkmaması, d) Rekabetin (a) ve (b) bentlerindeki amaçların elde edilmesi için zorunlu olandan fazla sınırlanmaması. S (Değişik ikinci fıkra: 2/7/2005-5388/1 md.) Muafiyet belirli bir süre için verilebileceği gibi, muafiyetin verilmesi belirli şartların ve/veya belirli yükümlülüklerin yerine getirilmesine bağlanabilir. Muafiyet kararları anlaşmanın ya da uyumlu eylemin yapıldığı veya teşebbüs birliği kararının alındığı yahut bir koşula bağlanmışsa koşulun yerine getirildiği tarihten itibaren geçerlidir. S Kurul, birinci fıkrada gösterilen şartların gerçekleşmesi halinde, belirli konulardaki anlaşma türlerine bir grup olarak muafiyet tanınmasını sağlayan ve bunların şartlarını gösteren
- 22. S Tarafların, pazarların biri ya da her ikisinde bu oranın üzerinde bir pazar payına sahip olması, ortak alım oluşumunun otomatik olarak rekabeti kısıtlayıcı etkilere yol açtığı anlamına gelmez. Bu durumda, ortak alım oluşumunun, pazar üzerindeki etkileri açısından, pazardaki yoğunlaşma ve büyük tedarikçilerin olası dengeleyici güçleri gibi faktörler dikkate alınarak değerlendirilmesi gerekir. S Alıcı gücü bazı durumlarda rekabet üzerinde kısıtlayıcı etkilere yol açabilir. Bir ortak alım oluşumunun alımlarının, pazarı rakip alıcıların erişimine kapatabilecek şekilde alım pazarının büyük bir kısmına karşılık gelmesi halinde, rekabeti bozucu alıcı gücünün ortaya çıkması muhtemeldir. Yüksek seviyede bir alıcı gücü, satım Pazarındaki ürünlerin üretim miktarını, kalite ve çeşitliliğini dolaylı biçimde etkileyebilir.
- 23. S Bir ortak alım oluşumunun taraflarının alıcı gücüne sahip olup olmadığının analizinde, pazardaki rakipler arasında bulunan bağların (örneğin, diğer ortak alım anlaşmalarının) sayısı ve yoğunluğu önemlidir. S Ancak, aynı ilgili satım pazarında faaliyet göstermeyen rakip alıcıların (örneğin, farklı coğrafi pazarlarda faaliyet gösteren ve potansiyel rakip olarak görülemeyecek perakendecilerin) işbirliği yapması halinde ve taraflar alım pazarı içerisinde rekabetçi açıdan kendi satım pazarlarındaki diğer oyunculara zarar verebilecek konuma sahip olmadıkları müddetçe, ortak alım oluşumunun rekabet üzerinde kısıtlayıcı bir etkiye sahip olma olasılığı düşüktür.
- 24. İşbirlikçi Sonuç S Tarafların satım pazarındaki davranışlarını koordine etmelerini kolaylaştıran ortak alım oluşumları işbirlikçi sonuca yol açabilir. Bu durum özellikle, tarafların pazar gücüne sahip olması ve pazar özelliklerinin koordinasyona uygun olması kaydıyla, ortak alımın tarafların maliyetlerini büyük oranda benzer hale getirmesi halinde gerçekleşebilir.
- 25. S Ortak alım oluşumu taraflarının ilgili alt pazardaki değişken maliyetlerinin önemli bir kısmı benzer ise, söz konusu işbirliğinin rekabeti kısıtlayıcı etkilere neden olma olasılığı daha yüksektir. Örneğin, aynı pazarda faaliyet gösteren perakendecilerin, yeniden satışa sundukları ürünlerin önemli bir kısmını ortak satın alması ya da bir nihai ürüne ilişkin pazarda rakip olan teşebbüslerin, girdilerinin büyük kısmını ortak satın almaları gibi durumlarda, söz konusu işbirliklerinin rekabeti kısıtlayıcı etkilere neden olma ihtimali yüksek olacaktır
- 26. S Bir ortak alım oluşumu, alış fiyatı ve miktarı gibi ticari açıdan önemli bilgilerin değişimini gerektirebilir. Bu tür bilgilerin değişimi, satış fiyatı ve üretim miktarlarına yönelik koordinasyonu kolaylaştırabilir ve böylece satım pazarlarında işbirlikçi sonuca yol açabilir. Ancak, bir ortak alım oluşumunda verilerin, taraflara aktarılmadan toplanması halinde, rekabete duyarlı bilgilerin değişiminden kaynaklanan yayılma etkileri asgariye indirilebilir.
- 27. S Bilgi değişiminden kaynaklanan herhangi bir olumsuz etki tek başına değil, anlaşmanın genel etkileri ışığında değerlendirilir. Bir ortak alım oluşumu kapsamındaki bilgi değişiminin rekabet üzerinde kısıtlayıcı etkilere yol açmasının muhtemel olup olmadığı, bilgi değişimine ilişkin bölümde yer verilen genel ilkeler uyarınca değerlendirilmelidir. Eğer bilgi değişimi, ortak alım oluşumu için zorunlu verilerin paylaşılmasından öteye geçmiyorsa, anlaşmanın 5. madde koşullarını karşılama ihtimali yüksektir.
- 28. Etkinlik kazanımı S Ortak alım oluşumları ciddi etkinlik kazanımları sağlayabilir. Özellikle, düşük alım fiyatları veya işlem, taşıma ve depolama maliyetlerinin azaltılması gibi yollarla maliyet unsurlarında tasarruf sağlanarak ölçek ekonomileri gerçekleştirilebilir. Ayrıca, ortak alım oluşumları, önemli tedarikçileri inovasyon yapmaya ve pazara yeni ya da gelişmiş ürünler sunmaya yönlendirerek niteliksel etkinlik kazanımlarının ortaya çıkmasını sağlayabilir.
- 29. Tüketicilere Yansıma S Elde edilen maliyet etkinlikleri ya da pazara yeni veya geliştirilmiş ürün sunulması biçimindeki niteliksel etkinlikler gibi etkinlik kazanımlarının, ortak alım oluşumlarının rekabeti kısıtlayıcı etkilerini telafi edecek şekilde tüketicilere yansıtılması gerekmektedir. Maliyet tasarruflarının tüketicilere, yani tarafların müşterilerine, örneğin, satım pazarlarındaki fiyatları düşürmek suretiyle yansıtılması gereklidir. Alıcıların satım pazarında birlikte pazar gücüne sahip olmaları halinde, yalnızca alıcı gücünün kullanılmasından kaynaklanan daha düşük alış fiyatlarının tüketicilere yansıma olasılığı düşüktür. Bu durumda, 5. maddedeki koşullar karşılanmayacaktır. Ayrıca, tarafların satım pazarlarındaki pazar gücü ne kadar yüksekse, etkinlik kazanımlarının, ortak alım anlaşmasının rekabeti kısıtlayıcı etkilerini telafi edecek şekilde tüketicilere yansıtılma olasılığı o kadar düşük olacaktır.
- 30. Rekabetin ortadan kalkmaması Ortak alım anlaşması sonucunda, ilgili pazarın önemli bir bölümünde rekabetin ortadan kalkmasının söz konusu olması halinde anlaşma, 5. madde kapsamında muafiyetten yararlanamaz. Bu değerlendirme hem alım hem de satım pazarlarını kapsamalıdır.
- 31. Zorunluluk S Etkinlik kazanımlarını elde etmek için gerekli olanı aşan kısıtlamalar içeren bir ortak alım anlaşması 5. maddede sayılan koşulları karşılamayacaktır. Ürünlerin münhasıran ortak alım yoluyla tedarik edilmesine yönelik yükümlülükler bazı durumlarda, ölçek ekonomilerini gerçekleştirmek için gereken hacme ulaşmak açısından zorunlu olabilir. Ancak, böyle bir yükümlülüğün, her bir somut olay bağlamında değerlendirilmesi gereklidir.
- 32. Örnek Kararlar Ambarlı Limanı S Ambarlı Liman tesislerinde faaliyet gösteren altı terminal şirketi, Altaş ve Alpaş adlı iki şirket kurmuş ve Ambarlı Limanı için gerekli pis su atıklarını tankerler ile boşalttırmak, temizlik işlerini kiralamak, güvenlik şirketlerini tespit etmek ve işi vermek, şirket terminallerinin imar işlerinde her türlü malzeme temin etmek, gıda alımında bulunmak ve taşeron şirketleri kiralamak gibi alım işlerini bu iki ortak girişim aracılığıyla yürütmüştür. S Ortak alım anlaşması niteliği taşıyan bu ortak girişimlere ilişkin muafiyet değerlendirmesi kapsamında; – Ambarlı Limanı’ndaki terminallerin yaptıkları ortak alım anlaşmalarının her bir tedarik pazarındaki toplam satışların önemli bir kısmını kapsamaması, tedarikçilerin terminaller dışında alternatif alıcılarının bulunması, – Limanda ağırlıklı olarak konteyner elleçlemeye yönelik liman hizmetlerinin sunulması nedeniyle, konteyner taşımacılığının yapısı gereği uzak coğrafi bölgelerdeki limanların dahi birbirine alternatif oluşturabilmesi dikkate alınmış ve liman hizmetleri pazarındaki teşebbüslerin sağlayıcıları veya müşterileri karşısında önemli bir üstünlüğe ulaşmaları mümkün görülmemiştir. Bu 192 4.5.2004 tarih ve 04-32/373-94 sayılı Kurul kararı. 193 Belirli bir yük ya da yük grubunun elleçlenmesinde uzmanlaşmış liman ünitesi (a.g.k.) çerçevede, bu şirketler yoluyla üst pazarlarda faaliyet gösteren tedarikçiler aleyhine rekabeti kısıtlayıcı bir etkinin ortaya çıkmasının “pek mümkün görünmediği” neticesine varılmıştır. Esasen, dosya kapsamında varılan sonucun 4. maddenin ihlal edilmediği anlamında değerlendirilmesi mümkündür. Ancak, değerlendirme Kanun’un 5. maddesi çerçevesinde
- 33. Örnek- 2 S Küçük teşebbüsler tarafından gerçekleştirilen ortak alım 150 küçük perakendeci, bir ortak alım birliği oluşturmak için anlaşmaya varmıştır. Teşebbüsler, her bir perakendecinin toplam maliyetlerinin yaklaşık %50’sine karşılık gelen asgari bir alım miktarını bu birlik aracılığıyla gerçekleştirmek zorundadır. Perakendeciler, birlik aracılığıyla asgari miktardan fazla alım yapabilecekleri gibi, anlaşma kapsamı dışında da alım yapabilmektedirler. Teşebbüslerin, hem alım, hem de satım pazarlarında toplamda %23 oranında bir payları bulunmaktadır. Bu perakendecilerin iki büyük rakibi A teşebbüsü ile B teşebbüsüdür. A teşebbüsünün alım ve satım pazarlarındaki payı %25, B teşebbüsününki ise %35’tir. Geri kalan daha küçük teşebbüslerin de bir alım grubu oluşturmasını engelleyecek herhangi bir engel bulunmamaktadır. 150 perakendeci, alım birliği aracılığıyla ortaklaşa alım yapmak suretiyle ciddi bir maliyet tasarrufu sağlamaktadır.
- 34. S Değerlendirme: Perakendeciler, alım ve satım pazarlarında orta seviyede bir piyasa konumuna sahiptirler. Ayrıca, işbirliği bazı ölçek ekonomileri de yaratmaktadır. Yüksek seviyede bir maliyet benzerliği sağlamalarına rağmen, perakendecilerin satım pazarında pazar gücüne sahip olma olasılığı, her ikisi de tek başına ortak alım teşebbüsünden daha büyük ölçeğe sahip A ve B teşebbüslerinin pazardaki varlığı nedeniyle düşüktür. Dolayısıyla, perakendecilerin, davranışlarını koordine ederek işbirlikçi sonuca neden olma ihtimali düşüktür. Bu nedenle, ortak alım birliğinin oluşturulmasının 4. madde kapsamında rekabeti kısıtlayıcı etkilere neden olma olasılığı düşüktür. Böyle etkiler ortaya çıksa dahi, 5. maddedeki koşulların karşılanması muhtemeldir.
- 35. Örnek - 3 S Rakip durumdaki üç üretici olan A, B ve C, bağımsız bir ortak alım birliğini, üç teşebbüsün de nihai ürünü olan K’nın üretiminde kullandıkları bir ara ürün olan L ürününü almakla görevlendirmiştir. L, K’nın üretimi açısından önemli bir maliyet unsuru değildir. Ortak alım birliği, K’nın satım pazarında taraflar ile rekabet etmemektedir. Kalite spesifikasyonları, miktar, teslim tarihleri, azami alım fiyatları gibi alım için gerekli tüm bilgiler, teşebbüslere değil yalnızca ortak alım birliğine açıklanmaktadır. Ortak alım birliği, tedarikçiler ile fiyat üzerinde bir anlaşmaya varmaktadır. A, B ve C, alım ve satım pazarlarının her birinde toplam %30 oranında pazar payına sahip bulunmaktadır. Bu üreticilerin alım ve satım pazarlarında altı rakibi bulunmakta olup, bunlardan ikisinin pazar payı %20’dir
- 36. S . Değerlendirme: Taraflar arasında doğrudan bilgi değişimi olmadığından, alımlar için gerekli bilgilerin ortak alım teşebbüsüne aktarılmasının işbirlikçi sonuca neden olma olasılığı düşüktür. Dolayısıyla, bilgi değişiminin 4. madde kapsamında rekabeti kısıtlayıcı etkilere yol açma olasılığı düşüktür. Böyle etkiler ortaya çıksa dahi, 5. maddedeki koşulların karşılanması muhtemeldir.
- 37. S Yararlanılan Kaynaklar: S 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun S Rekabet Kurumu - Yatay İşbirliği Anlaşmaları Hakkında Kılavuz S European Commission – Competition Comission