�ݺ�ߣ

Sessie demografische trends
Ondernemerschap

Demografische trends wereld
fileproblematiekMigratiestromen
Opleidingsgraad Vruchtbaarheid
Huisvesting: Stijgende prijzen
huizenmarkt,
Management
afvalstoffen en
grondstoffen
Evolutie bejaardenzorg,
vergrijzing,verzilvering
Huishoudens
Bevolkingsopbouw
Bevolkingsdichtheid

Sessie demografische trends (demografic trends)

Levensverwachting en
vruchtbaarheid

TRENDS IN WERELDPOPULATIE:
The Big Picture
• De 20 ste eeuw was de eeuw van bevolkingsgroei (wereldpopulatie stijgend
van 1.6 to 6.1 miljard). De wereldpopulatie zal normaal op zijn hoogte punt zijn
in 2060-2080 rond de 9 miljard mensen.
• De 21 ste eeuw zal een globaal verouderende bevolking hebben (met het
aandeel boven de 60 stijgend van 0.10 to 0.25-0.45 tegen 2100). De snelheid
van deze veroudering zal versnellen de komende 10-tallen jaren!
• Vandaag leven we in een demografisch verdeelde wereld. Sommige regio’s
groeien nog snel (Africa, Arabische Wereld), terwijl andere snel verouderen
(Europe, East Asia, North America) en sommige al verminderen in (Oost-
Europa).

 De vruchtbaarheid is verder aan het dalen in Oost-Azie:
• In China is de totale vruchtbaarheidsgraad geschat op 1.5
• In de grootste Chinese steden zelfs beneden de 1.0
• In Taiwan 1.1
• Japanese extrapolaties schatten een lange termijn van 1.2
 Iran ervaart op wereldniveau de snelst daalde vruchtbaarheidratio van de
wereld van rond de 7,0 kinderen per gezin in de Jaren 80 naar 2,0 vandaag. Dit
werd geassocieerd met This was associated with massive increases in female
education.
 Africa is momenteel een stabilisatie aan het ervaren.
 Er is steeds meer aangetoond dat educatie een sleutelrol spelt bij
bevolkingsontwikkeling

A world map showing countries by total fertility rate (TFR), according to the CIA World
Factbook's 2013 data.

Educatieniveau wereld
EDUCATIE IN
DE WERELD

Huishoudens in Europa
De huishoudens van de gezinnen beïnvloeden heel sterk de omgeving en milieu door de dagelijkse keuzes die gemaakt
worden op gebied van consumptie van goederen en diensten, koopgedrag, waar je leeft en werkt, hoe je omgaat met je vrije
tijdsbestedingen reizen. De uitgaven voor ons huishouden en dus onze consumptie stijgt meer en meer.
Deze keuzes hebben sterke invloed op de verstedelijking, transport en infrastructuurwerken en huishoudmogelijkheden.
Deze hebben op zich opnieuw een grote impact op het energiemanagement; luchtkwaliteit en klimaatveranderingen (↑CO2,
vuile gassen, chemicaliën..)

De ratio kinderen in verhouding tot ouderen is aan het dalen in de wereld:
 De ratio kinderen in verhouding tot ouderen is nu 3:1.
 Tegen 2040, zullen er meer ouderen zijn dan kinderen. Tegen 2050 zullen er 2 maal zoveel ouderen zijn als kinderen.
Uitzonderingen hierop zijn China en Rusland.
 Het aantal van 60 plussers in de niet-ontwikkelingslanden zou 2,5 keer zo groot worden tehen 2050 met zo’n 418 miljoen.
Het aantal 80 plussers zal zelfs verzesvoudigen tot 120 miljoen mensen!!
 In de groeilanden en ontwikkelingslanden zal het aantal 60 plussers 7 maal zo groot worden als nu met zo’n 1,5 miljard
mensen tegen 2050 . In deze landen zal het aantal 80 plussers 17 keer zo groot worden met zo’n 262 miljoen

Opkomst onzichtbare ziektes door drukte en vergrijzing
Een van de consequenties van het snelle vergrijzingsproces zijn de zichtbare veranderingen in de natuurlijke vormen
van ziek zijn en ziektes.
De WHO onderscheidt nu ook veel meer onzichtbare epidemische ziektes die nu verantwoordeloijk zijn voor 60% van
de doden in de wereld.
“Tegen 2030 zal depressive de grootse en eenvoudige oorzaak worden die onze leeftijdsverwachting kan beïnvloeden

De vergrijzing is zeer snel aan het toenemen in jonge
opkomende groei economieën:
 De tijd die nu nodig is om het aandeel van ouderen
boven de 60 te verdubbelen in deze landen van 7% tot
14% is miniem in verhouding tot de tijd waarover de
Westerse landen dit deden.
 In Frankrijk deden ze er een eeuw over. En in de meeste
ontwikkelde landen deden ze 40-80 jaar over.
 In deze nieuwe markten duurt het maar gemiddeld 20
jaar meer (bv. China nog sneller)
Groei economieën: Brazilië, Rusland, India, China, Mexico,
Indonesië, Zuid-Korea, Turkije, Iran , sommige landen van
Africa en Latijns-America

De ratio van de niet-werkenden (jongeren en gepensioneerden) ten op zichte van de werkenden
is zeer snel aan het toenemen in Japan, Europa. In de Angelsaksische economieën gebeurt dit
langzamer
 De ratio van de niet-werkenden (jongeren en gepensioneerden) ten op zichte van de
werkenden is zeer snel aan het toenemen. Oorzaken: lagere vruchtbaarheid en langer leven.
 Deze ratio neemt razendsnel toe in vooral like Duitsland, Japan, Italië en Spanje.
 Het aantal werkers per oudere niet werker zal vallen van 3-5 naar 1,5 tegen 2050.
 In de Angelsakische landen zal dit iets trager verlopen. Van 4-5 werkers per niet werkende tot 2-
2,5 in 2050. Oorzaak: hogere vruchtbaarheid en meer open immigratie beleid.

http://www.horizonscanning.org.uk/
our-research/big-picture-challenges/

Case Verenigde de Staten

While life expectancy in Africa has in fact increased within the past decade thanks to better HIV/AIDS treatment, the continent still has a long way to go. Currently, average life expectancy in Africa is nearly 54 years; in the United States, it’s almost 80.
Read more at http://all-that-is-interesting.com/world-life-expectancy-map#2l4zXWI6thi60r6t.99

Vergrijzingstrend
Als we de bevolkingsprognoses er op na gaan is het duidelijk dat senioren een steeds
grotere groep worden in Vlaanderen.
In 2005 vertegenwoordigde de groep van 55-plussers 29,49% (1.778.981) van de
Vlaamse bevolking.
In 2020 zal dit aantal stijgen tot 36,28% (2.228.119) en in 2030 tot 38,8%
(2.396.266). De verouderingstrend zet zich sterker door in Vlaanderen dan in
Wallonië en Brussel. Vlaanderen scoort bovendien iets boven het Europese
gemiddelde. (NIS, 2004).
Demografische trends vlaanderen

 Er wordt verwacht dat in de komende veertien jaar de
leeftijdsopbouw van de bevolking in het Vlaamse Gewest
grondig zal veranderen.
 Het aantal 0- tot 14-jarigen zal tussen 2007 en 2021
toenemen met 61 000.
 Het aantal personen uit de middenleeftijdsgroep zal
gevoelig afnemen. Zo wordt er verwacht dat er in 2021 215
000 35- tot 49-jarigen minder zullen wonen.
 De toename van het aantal ouderen, zowel mannen als
vrouwen, is het meest opvallend. Die toename is het
gevolg van het opschuiven van de babyboomgeneraties
naar oudere leeftijden.
 Bovendien zal de levensverwachting voort toenemen. In
2021 zullen er 450 duizend 55-plussers, 192 duizend 70-
plussers en 133 duizend 80-plussers meer zijn dan in 2007.
Demografische trends Vlaanderen

 Senioren zien een duur product meestal als een goed product. Ze zijn bereid meer te betalen voor kwaliteit,
maar zijn tegelijkertijd ook zeer prijsbewust en vinden de vorm en het gevoel erbij minder belangrijk.
 Senioren hechten wel minder belang aan luxe, mode en trends
 Senioren zijn vrij kritische consumenten die overtuigd kunnen worden met goede verkoopargumenten. Zij
nemen de tijd om na te denken over hun aankoop: ze verzamelen informatie, vergelijken prijzen en gaan dan pas
over tot de aankoopbeslissing. Ze vinden het belangrijk hoe produkten gemaakt erden
 Senioren houden rekening met hun sociale omgeving. Vrienden, kinderen en kleinkinderen hebben een grote
invloed op het koopgedrag van de senior. De mening van onbekenden is minder belangrijk

©50+ Expertisecentrum, 1e druk november 2007

Leuke link
http://www.55plustoolbox.nl/Alle%20bestanden/Alle%20bestanden.php

Verzilveringstrend
Naast een ‘vergrijzingstrend’ spreekt men ook van een ‘verzilveringstrend’, dat wil
zeggen dat binnen de groep van de senioren er een toenemend aantal
hoogbejaarden (mensen van 80 jaar en meer) is.
In de periode 2000-2050 zal in Vlaanderen de groep van de 80-99-jarigen
bijvoorbeeld ruim verdrievoudigen (van 212.315 naar 680.359). De 100-plussers
zullen vertienvoudigen (van 501 naar
4.938). De groep van de ‘jongere senioren’ (55-65) blijft echter vrij stabiel en zal
vanaf 2020 zelfs gaan dalen (NIS, 2001).
Ook hier zien we dat twee op drie hoogbejaarden een vrouw is, maar het is wel bij
de mannen dat zich
de sterkste toename voordoet.

Levensverwachting en gezondheid
Een onmiddellijk gevolg van de ‘verzilvering’ is dat de gemiddelde levensverwachting in Vlaanderen
blijft stijgen. In 2004 was de levensverwachting voor mannen 77,57 jaar en voor vrouwen 82,89 jaar.
(NIS, 2004). Het verschil in levensverwachting tussen mannen en vrouwen begint echter te verkleinen.
Betekenen deze toegevoegde jaren ook een kwalitatief beter leven?
Op basis van gezondheidsenquêtes (Hupkens en Swinkels, 2001) werd het aantal levensjaren zonder
functionele beperkingen gemeten. Concreet werd een significante daling vastgesteld van beperkingen
in gehoor- en gezichtsvermogen en van het mobiliteitsverlies.

 Qua lichamelijke gezondheid is er wereldwijd een verschuiving vast te stellen naar chronische en degeneratieve
ziekten. Bij mannen zijn deze hoofdzakelijk hoge bloeddruk, gewrichtsslijtage en hartlijden. Bij vrouwen gaat het
om gewrichtsslijtage, hoge bloeddruk en gewrichtsontsteking. (FOD Economie, 2007)
 Uit het onderzoek van Verté e.a. (2007) blijkt dat ruim de helft van de Vlaamse ouderen door hun gezondheidstoestand
een beperking bij het uitvoeren van zware inspanningen ervaart. Voor een derde van de ouderen leveren het trappen
lopen, het buigen, het tillen en het bukken nogal wat problemen op.
 Daarnaast is vallen een ernstig onderschat probleem en de gevolgen ervan kunnen een belangrijke impact
hebben op de kwaliteit van het leven van senioren. Preventie is sterk aangewezen. (www.vig.be)

 Ouderen kunnen niet alleen te maken hebben met fysieke beperkingen maar eveneens met psychische problemen.
Volgens de gezondheidenquête (2001) bevinden 22% van 65-plussers zich “psychisch onwel”. In oudere
leeftijdsgroepen ligt dit nog hoger (bijvoorbeeld bij vrouwen ouder dan 85 is dit 32%).
 Dikwijls gaat dit samen met een lager inkomen en een lagere opleiding. Depressie, angst en slaapproblemen komen het
vaakst voor. Slaap- en kalmeermiddelen worden dan ook frequent gebruikt.
 Hoewel 73% van de 55-plussers aangeeft zich nooit eenzaam te voelen, is dit toch een niet te onderschatten
probleem bij een bepaalde groep van ouderen. Hoe ouder, hoe groter de kans op vereenzaming. Factoren als
alleen wonen, kinderloos zijn, fysieke beperkingen liggen hier aan de basis. (Jacobs, 2004)

 Volgens het VIG (Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie) bewegen een groot deel van ouderen te weinig om hun
huidige gezondheid te verbeteren. In de groep 50-65-jarigen beweegt slechts 16 % voldoende voor een positief
cardiovasculair effect (Amerikaanse ACSM-norm: 20 min onafgebroken intense activiteit).
 De nationale gezondheidenquête (2001) stelt vast dat 44% van 55-64-jarigen, 43% van 65-74-jarigen en 21% van de
75-plussers voldoende bewegen (norm: 150 minuten per week een gematigde activiteit).
 Vanaf 65 jaar stellen we vast dat het sedentarisme duidelijk verhoogt en het actief bezig zijn sterk daalt. Risicogroepen
op dit vlak zijn ouderen met laag inkomen en opleidingsniveau, oudste ouderen, bewoners van rust- en
verzorgingstehuizen, ouderen met een beperking en geïsoleerde ouderen. (www.vig.be)

Zorghuizen en bejaardenhuizen van de
toekomst

Mobiliteit
Mobiliteit wordt gezien als een noodzakelijke vereiste voor een zelfstandig en kwaliteitsvol leven. Hoe
ouder mensen worden, hoe minder ze echter geneigd zijn hun huis te verlaten. De tijd die ouderen
buitenshuis doorbrengen varieert sterk naargelang leeftijd en gender. Sociale netwerken kunnen een
belangrijke motivatie zijn om naar buiten te gaan. (Verté, 2007)
De mobiliteit van ouderen kan belemmerd of gestimuleerd worden door de toegankelijkheid en de
beschikbaarheid van transportmiddelen. Uit het onderzoek van Verté blijkt dat de wagen nog altijd de
eerste keuze is als het op verplaatsingen aankomt. 41,2% van de Vlaamse ouderen maakt dagelijks
gebruik van de auto. Maar men maakt ook relatief veel verplaatsingen met de fiets (28%) en te voet
(36,8%).

Onderwijs en vorming: levenslang en levensbreed leren!
Onderzoek wijst uit dat thema’s waarover ouderen iets wensen te leren leeftijdsgebonden zijn. Jonge senioren willen iets
leren in functie van hun nieuwe verworven vrije tijd, terwijl oudere senioren (75-plussers) meer gericht zijn op thema’s in
verband met hun gezondheidssituatie zowel preventief als curatief. (Leirman, 2001)
De opkomst van fitnesscentra als tegenhangers van de sportvereniging,vandaag worden dit wellnessclubs
Uit onderzoek van Lucassen en Van Schrendel (2008) is gebleken dat het aantal fitnesscentra vanaf 1999 met 65% is
gestegen. Eind 2008 zijn er 1.670 fitnesscentra in bv Nederland actief.
Vanaf 2003 is het aantal fitnesscentra explosief gestegen. Ten opzichte van 2003 is het aantal fitnesscentra met bijna
46% toegenomen.
Tegenwoordig zien we meer en meer wellnessclubs opduiken die fitheid, persoonlijk advies, persoonlijke begeleding,
voedingsadvies en genieten combineren.

Sociale participatie
 Deelname aan één of andere vorm van verenigingsleven neemt een belangrijke plaats in het leven van
ouderen ( Jacobs, Vandereyden, Vanden Boer L, 2004).
 Ruim twee derde van de Vlaamse ouderen is lid van een vereniging (Verté, 2007). Ouderen nemen vooral deel aan
het verenigingsleven omwille van gezelligheid en de sociale contacten.

Kinderen zullen vaker opgroeien
bij een niet-gehuwd paar en bij
een alleenstaande ouder

Op bijna alle leeftijden
zal men minder met
een partner
samenwonen. Voor de
20- tot 24-jarigen
worden nauwelijks
veranderingen in het
samenwonen met een
partner verwacht.

Vooral 25- tot 49-
jarigen zullen minder
met kinderen
samenleven

Vooral meer oudere
alleenwonenden in 2021

Het aantal 85-
plussers in
collectieve
voorzieningen zal
sterk toenemen

Veranderende etnische samenstelling van de bevolking
Tiessen-Raaphorst en De Haan (2008) hebben gekeken naar de invloed van etniciteit op sportparticipatie in
verenigingsverband. In 1980 was het aantal niet-westerse allochtonen 0,5 miljoen . In 2008 waren dit er 1,8 miljoen. Van
de mensen die jonger dan 20 jaar zijn, is 1 op de 6 afkomstig uit een niet-westers allochtoon gezin. Van de 20 tot 65
jarigen is dit 1 op de 10. De verwachting is dat in 2050 het aantal niet-westerse allochtonen gegroeid zal zijn naar
2,7 miljoen, terwijl de autochtone bevolking in aantallen afneemt. De verandering in etnische samenstelling heeft
volgens Breedveld wn Tiessen-Raaphorst (2006) mogelijk gevolgen voor de verenigingssport.

OPDRACHT
 Tracht al even na te denken over een bepaald product/idee/project (of jouw mogelijk project dat je
voorlopig in je gedachten hebt voor je mogelijke onderneming)
 Brainstorm maak een mindmap en vorm je een beeld van de omgevingskrachten op gebied van
demografie en trends die op je concept zouden inwerken.

�ݺ�ߣ

Sessie demografische trends (demografic trends)

Recommended

More Related Content

Similar to Sessie demografische trends (demografic trends) (20)

More from Walter Dewancker (12)

Recently uploaded (16)

Sessie demografische trends (demografic trends)