1. ΕΡΓΑΙΑ ΓΙΑ ΣΟ ΚΑΠΝΙΜΑ ΚΑΙ ΣΑ ΝΑΡΚΩΣΙΚΑ
ΟΜΑΔΑ:
ΑΝΑΓΝΩΣΟΠΟΤΛΟ ΑΒΒΑ
ΒΟΤΓΙΟΤΚΑΛΑΚΗ ΚΩΣΑΝΣΙΝΟ
ΚΟΝΣΟΡΙΝΗ ΙΩΑΝΝΑ
ΚΟΤH ΚΑΣΕΡΙΝΑ
ΚΑΡΝΙΣΜΑ
ΟΙΣΜΟΣ ΚΑΡΝΙΣΜΑΤΟΣ
Λζγοντασ κάπνιςμα εννοοφμε τθ διαδικαςία τθσ ρουφθξιάσ ενόσ
καιόμενου τςιγάρου, που περιζχει καπνό ι παρόμοια αντικείμενα
καπνίςματοσ που περιζχουν και άλλα φυτά όπωσ το χαςίσ. Στισ αρχζσ
του 16ου
αιϊνα, Ιςπανοί εξερευνθτζσ ζφεραν τον καπνό ςτθν Ευρϊπθ
από τθν Αμερικι. Εκείνοσ που τον διζδωςε ςτισ χϊρεσ τθσ Ευρϊπθσ,
ιταν ο Γάλλοσ διπλωμάτθσ Ηαν Νικό, ο οποίοσ ζδωςε το όνομά του ςτθ
νικοτίνθ. Ο Νικό, ςυνιςτοφςε τον καπνό για τισ κεραπευτικζσ του
ιδιότθτεσ (π.χ. καταπολζμθςθ άγχουσ, διαφγεια του νου κτλ).
ΕΡΙΟΕΣ
Σθμαντικζσ επιρροζσ που οδθγοφν τουσ εφιβουσ ςτο κάπνιςμα είναι
τόςο θ οικογζνεια, όςο και οι ςυνομιλικοι. Ριο ςυγκεκριμζνα:
2. -Οικογενειακό περιβάλλον: τα άτομα αυτά είναι πρότυπα για τα παιδιά
τα οποία αγοράηουν τςιγάρα μόνα τουσ από περιζργεια ι τα παίρνουν
κρυφά από τουσ γονείσ τουσ. Επίςθσ, οι γονείσ πολλζσ φορζσ ςτζλνουν
τα παιδιά τουσ να τουσ αγοράςουν τςιγάρα ι ςε άλλεσ περιπτϊςεισ οι
ίδιοι τουσ προςφζρουν το πρϊτο τουσ τςιγάρο κζλοντασ ζτςι να τουσ
δείξουν ότι είναι προοδευτικοί και μοντζρνοι (ςφμφωνα με ζρευνεσ του
Ελλ. Ιδ. Καρδιολογίασ 9% των εφιβων που καπνίηουν ζχουν
παροτρυνκεί από τουσ γονείσ τουσ.
-Μεγαλφτερα αδζρφια: ζρευνεσ ζχουν δείξει ότι αν ζνασ μεγαλφτεροσ
αδερφόσ καπνίηει, το παιδί υιοκετεί αυτι τθ ςτάςθ, ανεξάρτθτα αν
είναι αγόρι ι κορίτςι ι αν καπνίηουν οι γονείσ του ι όχι.
-Συνομιλικοι: το 65% των μακθτϊν που καπνίηουν ζχει παροτρυνκεί
από ζνα φίλο ι φίλθ του (κυριότερθ επιρροι ο ςτενότεροσ φίλοσ). Αυτό
οφείλεται ςτθν πίεςθ που αςκείται μεταξφ των ςυνομθλίκων, που
οδθγεί τα νεαρά άτομα ςτο κάπνιςμα εξαιτίασ του άγχουσ που
προκαλοφν οι κοινωνικζσ επαφζσ και ο φόβοσ τθσ απόρριψθσ από τα
υπόλοιπα άτομα τθσ παρζασ που καπνίηουν. Ρεριςςότερο επιρρεπείσ
είναι οι ζφθβοι που ζχουν χαμθλι αυτοπεποίκθςθ.
ΝΙΚΟΤΙΝΘ
Αν υποκζςουμε ότι ο καπνιςτισ τραβάει μόνο μία ρουφθξιά από το
τςιγάρο του και ςτθ ςυνζχεια το ςβινει, ο μθχανιςμόσ που τίκεται ςε
λειτουργία αμζςωσ μετά είναι ο εξισ: θ νικοτίνθ που ειςπνεφςτθκε
μπαίνει ςτθν κυκλοφορία του αίματοσ και φτάνει παντοφ,
ςυμπεριλαμβανομζνου του εγκεφάλου. Στον εγκζφαλο φτάνει μζςα ςε
8 ζωσ 18 δευτερόλεπτα. Εκεί διεγείρει τουσ νευρϊνεσ και αυτομάτωσ
ςτζλνονται διάφορα μθνφματα ςτα όργανα του καπνιςτι: δίνεται θ
εντολι να εκκρικεί αδρεναλίνθ, «ειδοποιείται» θ καρδιά να αρχίςει να
χτυπά πιο γριγορα, τα αγγεία ςυςπϊνται, απελευκερϊνεται γλυκόηθ
κ.λ.π. Θ νικοτίνθ ςε μικρι ποςότθτα διεγείρει, ενϊ ςε μεγάλθ ναρκϊνει
και προκαλεί κάνατο. Θ περιεκτικότθτα τθσ ςτο αίμα πζφτει κατά 50%
μιςι ϊρα μετά από μία ρουφθξιά και κατά 75% ςτα τρία τζταρτα τθσ
ϊρασ. Θ δράςθ των ορμονϊν που εκκρίκθκαν διαρκεί επίςθσ περίπου
μιςι ϊρα. Από τθ ςτιγμι που μειϊνεται θ περιεκτικότθτα τθσ νικοτίνθσ
3. ςτο αίμα, ο καπνιςτισ νιϊκει τθν ανάγκθ να ανεβάςει εκ νζου τα
επίπεδα τθσ, γι’ αυτό οι περιςςότεροι καπνίηουν περίπου ζνα πακζτο
τθν θμζρα – δφο τςιγάρα τθν ϊρα. Στουσ μανιϊδεισ καπνιςτζσ, θ
νικοτίνθ ςυςςωρεφεται ςτθν οργανιςμό και «αρκεί» ακόμα και για τισ
ϊρεσ του φπνου. Επειδι πάντωσ, τα επίπεδα μειϊνονται πολφ ςτθ
διάρκεια τθσ νφχτασ, το πρωινό τςιγάρο προκαλεί πάντα μία ζντονθ
ευχαρίςτθςθ – γεγονόσ που αποδίδεται ςτο ότι θ νικοτίνθ προκαλεί τθν
ζκκριςθ τθσ ντοπαμίνθσ, μίασ ουςίασ που μοιάηει με ορμόνθ, αλλά είναι
νευριδιαβιβαςτισ. Θ ντοπαμίνθ ςυνδζεται με το αίςκθμα τθσ
ικανοποίθςθσ και τθσ απόλαυςθσ του ςεξ ι του καλοφ φαγθτοφ. Τα
επόμενα τςιγάρα πάντωσ ανάβονται μθχανικά, γιατί δεν προκαλοφν το
ίδιο αίςκθμα ευχαρίςτθςθσ. Επιπλζον, με τθν πάροδο του χρόνου, θ
νικοτίνθ - δυςτυχϊσ –διεγείρει τα εγκεφαλικά κφτταρα, ϊςτε να
δθμιουργοφν νζουσ νευρϊνεσ για τθν υποδοχι τθσ, με αποτζλεςμα, όςο
περιςςότερο καπνίηει ζνα άτομο, τόςο περιςςότερα τςιγάρα να ηθτά.
ΣΥΝΕΡΕΙΕΣ ΤΟΥ ΚΑΡΝΙΣΜΑΤΟΣ
Το κάπνιςμα ςχετίηεται άμεςα με τθν εμφάνιςθ πακιςεων, όπωσ οι
καρκίνοι, οι καρδιοπάκειεσ και το εμφφςθμα. Το κάπνιςμα είναι θ
πλζον ςθμαντικι προλιψιμθ παράμετροσ προκλιςεωσ κανάτου ςτθ
ςφγχρονθ κοινωνία. Στθν πλθκϊρα των πακιςεων λόγω καπνίςματοσ
ζρχεται να προςτεκεί τϊρα θ δυναμικι ςχζςθ του με τθν κατάκλιψθ.
Επίςθσ ζχουν αναφερκεί και πολλζσ άλλεσ επιδράςεισ του καπνίςματοσ
ςτθν υγεία που αφοροφν ποικίλεσ διαταραχζσ κακϊσ και άλλεσ ζμμεςεσ
επιπτϊςεισ, όπωσ είναι θ πρόκλθςθ ατυχθμάτων, κυρίωσ πυρκαγιϊν. Το
κάπνιςμα κεωρείται ςιμερα ωσ ο ςπουδαιότεροσ καρκινογόνοσ
παράγοντασ, δεδομζνου ότι ενοχοποιείται για το 30-40% των κανάτων
από καρκίνο. Οι ςυχνότεροι καρκίνοι που αποδίδονται ςτο κάπνιςμα
είναι του πνεφμονα, τθσ ςτοματικισ κοιλότθτασ, του δζρματοσ, τθσ
ουροδόχου κφςτεωσ, του λάρυγγα-φάρυγγα, του οιςοφάγου, του
παγκρζατοσ και του ιπατοσ. Κςωσ να ςχετίηονται και του ςτομάχου, του
νεφροφ και του τραχιλου τθσ μιτρασ. Αν ςτον αρικμό αυτό
προςκζςουμε και τον αρικμό των κανάτων από καρδιαγγειακζσ και
πνευμονολογικζσ πακιςεισ που ςχετίηονται με το κάπνιςμα, κα πρζπει
να το κεωριςουμε ωσ το ςπουδαιότερο αίτιο για προβλιματα υγείασ
4. ςτθν εποχι μασ. Επίςθσ προκαλεί και κάποια ςυμπτϊματα, τα οποία οι
περιςςότεροι καπνιςτζσ δεν ζχουν αντιλθφκεί ότι προζρχονται από
εκεί. Μερικά από αυτά είναι ότι:
-Κουράηονται ευκολότερα.
-Νυςτάηουν ευκολότερα.
-Αρρωςταίνουν ευκολότερα και πιο πολλζσ φορζσ από ζναν μθ
καπνιςτι.
-Ραρουςιάηουν καρδιακά και αναπνευςτικά προβλιματα.
-Ζχουν βιχα (ο γνωςτόσ τςιγαρόβθχασ ).
-Ρολλζσ φορζσ τάςθ για ζμετο και αναγοφλα.
-Τζλοσ ζχουν δζρμα ηαρωμζνο και κίτρινα δόντια.
ΡΑΘΘΤΙΚΟ ΚΑΡΝΙΣΜΑ
Το πακθτικό κάπνιςμα, δθλαδι θ ειςπνοι καπνοφ από τα τςιγάρα των
άλλων, εγκυμονεί κινδφνουσ υγείασ και για όςουσ δεν καπνίηουν.
Σε ζνα δωμάτιο που καπνίηουν πολλοί άνκρωποι, ο καπνόσ γεμίηει όλθ
τθν ατμόςφαιρα. Διαποτίηει τα μαλλία και τα ροφχα, κάνοντασ τα να
μυρίηουν άςχθμα.
Το πακθτικό κάπνιςμα προκαλεί:
-Βιχα
-Ξθρότθτα ςτο λαιμό
-Βλζννεσ ςτθ μφτθ
-Ρονοκζφαλο
-Τςοφξιμο ςτα μάτια
5. -Τάςεισ για ζμετο
-Τζλοσ για άτομα που πάςχουν από άςκμα το πακθτικό κάπνιςμα είναι
πολφ επικίνδυνο για τθν υγεία τουσ.
NΑΚΩΤΙΚΑ
ΟΙΣΜΟΣ
Σφμφωνα με το νόμο 1729/87 (Άρκρο 4), ο όροσ ναρκωτικά αναφζρεται
ςε όλεσ τισ φυςικζσ ι τεχνθτζσ ουςίεσ που δρουν ςτο κεντρικό νευρικό
ςφςτθμα και προκαλοφν εξάρτθςθ. Θ εξάρτθςθ μπορεί να είναι
ψυχολογικι ι και ςωματικι.
ΕΡΙΟΕΣ
-Ρίεςθ/προτιμιςεισ ςυνομθλίκων : οι πρϊτοι πειραματιςμοί γίνονται
ςτθν εφθβεία, όταν αυξάνεται θ περιζργεια των νζων για τον κόςμο
γφρω τουσ και ςυχνά ψάχνουν τρόπουσ αντίδραςθσ προσ τθν εξουςία
των γονιϊν τουσ. Ενϊ όμωσ κζλουν να επαναςτατοφν, κζλουν
ςυγχρόνωσ να προςαρμόηονται ςτθν ομάδα των ςυνομθλίκων τουσ. Ζτςι
καταλιγουν να δοκιμάςουν τισ ουςίεσ αυτζσ, φοβοφμενοι μιπωσ
«μείνουν ςτθν απ’ζξω».
6. ΕΙΔΘ ΝΑΚΩΤΙΚΩΝ
Ραρακάτω εκτίκενται ςυνοπτικά οι ςυνοπτικά οι πιο
δθμοφιλείσψυχότροπεσ ουςίεσ, που διακινοφνται παρανόμωσ.
-Μορφίνθ θρωίνθ: Ιςχυρότατα καταςταλτικά, ακόμθ και ςε μικρζσ
δόςεισ, με αποτζλεςμα να προκαλείται ηάλθ, καταςτολι των αιςκιςεων
και των ςυναιςκθμάτων, ναυτία, άμβλυνςθ πόνου, μείωςθ ι εξαφάνιςθ
ερωτικισ διάκεςθσ, ευφορία. Σε μεγαλφτερεσ δόςεισ εγκεφαλοπάκεια,
αναπνευςτικι καταςτολι, υπόταςθ, βραδυκαρδία, υποκερμία,
λικαργοσ, κϊμα, κάνατοσ. Σε ενδοφλζβια χοριγθςθ, επικετικζσ
λοιμϊξεισ, βακτθριδιακι ενδοκαρδίτιδα, γάγραινα.
-Κοκαΐνθ: Ιςχυρότατο διεγερτικό, που προκαλεί άμεςα ζντονθ διζγερςθ
με ζξαψθ, ευφορία, ψευδαίςκθςθ αυξθμζνθσ ενζργειασ. Λόγω ιςχυρισ
διζγερςθσ των ηωτικϊν οργάνων, μπορεί να προκλθκεί ζμφραγμα
μυοκαρδίου, εγκεφαλικό επειςόδιο, επιλθψία, παραλιρθμα, υπζρταςθ,
υπερκερμία, κάνατοσ. Ραρά το γεγονόσ ότι οι χριςτεσ χρθςιμοποιοφν
ςυχνά τθν κοκαΐνθ για οξεία αφξθςθ τθσ ςεξουαλικισ ενζργειασ, ςε
χρόνια χοριγθςθ προκαλείται μείωςθ τθσ ςεξουαλικισ ορμισ,
ανικανότθτα και ςτειρότθτα, λόγω εξάντλθςθσ τθσ ηωτικισ εφεδρείασ
του οργανιςμοφ.
-LSD : Ιςχυρότατο παραιςκθςιογόνο. Ρροκαλείται διαταραχι τθσ
αντίλθψθσ με απελευκζρωςθ ςυναιςκθματικϊν εκδθλϊςεων, όπωσ
κλάματοσ ι γζλιου και ανάπτυξθ παραιςκιςεων και ψευδαιςκιςεων
που μπορεί να οδθγιςουν ςε απρόβλεπτθ ςυμπεριφορά (π.χ.
αυτοκτονία), ςχιηοφρενικό επειςόδιο. Οι παρενζργειεσ περιλαμβάνουν
τθν ταχυκαρδία, τον τρόμο, τθν υπζρταςθ, τθν υπερπυρεξία.
-Χαςίσ μαριχουάνα : Σε μικρζσ δόςεισ προκαλοφν ευφορία, ταχυκαρδία,
υπνθλία, διαφοροποιθμζνθ αντίλθψθ χρόνου, άρςθ αναςτολϊν,
ψυχοκινθτικά προβλιματα. Οι ουςίεσ αυτζσ μποροφν να δράςουν και
ωσ παραιςκθςιογόνα. Σε ςυςτθματικι χριςθ προκαλοφνται, ρινίτιδα,
λαρυγγίτιδα, βαριά πνευμονικι βλάβθ, διαταραχι γονιμότθτασ, ςτυτικι
δυςλειτουργία και ανικανότθτα, καρδιακζσ αλλοιϊςεισ, ζκπτωςθ
γνωςτικϊν λειτουργιϊν.
7. Άλλεσ ουςίεσ που κεωροφνται ωσ ναρκωτικά είναι θ Ινδικι Κάνναβθ, το
Κρακ, θ Ζκςταςθ, θ Μεκαμφεταμίνθ, οι Αμφεταμίνεσ.
ΧΘΣΘ ΚΑΙ ΕΞΑΤΘΣΘ
Σφμφωνα με ζκκεςθ τθσ Γαλλικισ Ακαδθμίασ Επιςτθμϊν, οι
εξαρτθςιογόνεσ ουςίεσ προκαλοφν διαφορετικοφ βακμοφ βλάβθ ςτουσ
νευρϊνεσ και ςτισ δομζσ του εγκεφάλου. Μεγαλφτερεσ βλάβεσ
προκαλοφν θ κοκαΐνθ, τα οπιοφχα, οριςμζνα χθμικά (ζκςταςθ), κακϊσ
και τα οινοπνευματϊδθ ςε μεγάλεσ δόςεισ. Λιγότερεσ βλάβεσ
προκαλοφν τα παραιςκθςιογόνα, οι αμφεταμίνεσ, τα αγχολυτικά και τα
υπνωτικά φάρμακα, ενϊ θ κάνναβθ που ανικει ςτθν κατθγορία αυτι,
είναι λιγότερο επιβλαβισ.
Ο πρϊτοσ καιρόσ, οι πρϊτεσ 6-8 ϊρεσ μετά τθ χριςθ του ναρκωτικοφ
και οι πρϊτοι λίγοι μινεσ, φαίνονται να δικαιϊνουν εκείνον που
προχϊρθςε ςτθν περιοχι του υποτικζμενου παραδείςου. Διότι υπό τθν
επιρεια του ναρκωτικοφ, τα νζα κφματα αιςκάνονται τισ πνευματικζσ,
ψυχικζσ και ςωματικζσ τουσ δυνάμεισ να λειτουργοφν άριςτα και είναι
ενκουςιαςμζνοι γι’ αυτό. Μετά όμωσ από ςφντομο χρονικό διάςτθμα
και τουσ τεχνθτοφσ παραδείςουσ, ακολουκεί μία αλλαγι ςτον άνκρωπο,
ο οποίοσ λόγω τθσ καταχριςεωσ γίνεται απακισ, αδιάφοροσ,
πακαίνοντασ ακόμθ και αλλοίωςθ των χαρακτθριςτικϊν του προςϊπου
του. Δεν παρακολουκεί τισ διάφορεσ εκδθλϊςεισ τθσ ηωισ, τισ
δυςκολίεσ που περνά για να επιβιϊςει. Δεν περιποιείται τον εαυτό του,
παραμελεί τθν κακαριότθτα του, μζνει αξφριςτοσ, γυρίηει με ςχιςμζνα
και λεκιαςμζνα ροφχα ςτουσ δρόμουσ ςαν χαμζνοσ δίχωσ κανζνα
ςκοπό.
Το πρϊτο από τα φοβερά αποτελζςματα τθσ χριςεωσ των ναρκωτικϊν
ουςιϊν είναι θ δθμιουργοφμενθ εξάρτθςθ. Θ παγίδευςθ δθλαδι του
ατόμου από το ναρκωτικό, ϊςτε να μθν είναι δυνατι πλζον θ διακοπι
τθσ χριςεωσ του. Εξάρτθςθ ζχουμε ψυχικι και ςωματικι. Θ ψυχικι
εξάρτθςθ είναι θ κατάςταςθ εκείνθ, κατά τθν οποία το ναρκωτικό λόγω
των αιςκθμάτων ικανοποίθςθσ που δθμιουργεί, δθμιουργεί ταυτόχρονα
και ψυχικι ϊκθςθ προσ επανάλθψθ τθσ χριςεωσ. Θ ςωματικι ι φυςικι
εξάρτθςθ είναι κατάςταςθ κατά τθν οποία εκδθλϊνεται ζντονθ
8. διαταραχι του ςωματικοφ οργανιςμοφ, όταν θ χοριγθςθ ναρκωτικϊν
διακόπτεται ι δεν παρζχεται ςε επαρκείσ δόςεισ. Κατά τθν χριςθ των
ναρκωτικϊν ο οργανιςμόσ αποκτά τθν ανάγκθ να τροφοδοτείται από τισ
τοξικζσ ουςίεσ που περιζχουν. Θ ηωι και θ ενζργεια των κυττάρων του
εξαρτάται πλζον από το δθλθτιριο των ναρκωτικϊν. Πταν λοιπόν
ςτερθκεί τισ τοξικζσ αυτζσ ουςίεσ, ι δεν του δοκοφν ςτθν ποςότθτα που
απαιτεί, τότε επαναςτατεί με πλικοσ εκδθλϊςεων. Αυτό εκδθλϊνεται
με πακολογικι μυδρίαςθ, δθλαδι τθ διαςτολι τθσ κόρθσ του ματιοφ,
ταχυκαρδία, ρίγοσ, άφκονο ιδρϊτα, άγχοσ, παραιςκιςεισ, εμετοφσ,
διάρροια, πόνουσ ςτθν ράχθ και τθν κοιλιά. Αντιλαμβανόμαςτε βζβαια
ότι θ διακοπι τθσ λιψθσ των ναρκωτικϊν χωρίσ τθν κατάλλθλθ ιατρικι
βοικεια, είναι δφςκολθ ζωσ και αδφνατθ. Γι’ αυτό και οι ναρκομανείσ
που ςυλλαμβάνονται ι επικυμοφν να διακόψουν τθν χριςθ ζχουν
ανάγκθ ιατρικισ παρακολοφκθςθσ, και ποτζ δεν πρζπει να ςτεροφνται
απότομα τα ναρκωτικά γιατί ο κάνατοσ είναι πικανόσ με αυτι τθ
ςτζρθςθ.
Ανοχι είναι θ κατάςταςθ του οργανιςμοφ εκείνου που χρθςιμοποιεί
ναρκωτικά, κατά τθν οποία ο οργανιςμόσ εξοικιϊνεται ςιγά, ςιγά με το
ναρκωτικό που λαμβάνει και δεν δθμιουργοφνται πλζον τα αρχικά
αποτελζςματα που επικυμεί ο ναρκομανισ. Επειδι όμωσ τα αναηθτά
οπωςδιποτε λόγω τθσ ψυχικισ και ςωματικισ του εξάρτθςθσ,
αναγκάηεται να αυξάνει ςυνεχϊσ και περιςςότερο τθν δόςθ του
ναρκωτικοφ, ϊςτε να πετφχει τα επικυμθτά αποτελζςματα.
ΑΡΟΚΑΤΑΣΤΑΣΘ
Θ αποκατάςταςθ χρθςτϊν ναρκωτικϊν ουςιϊν είναι μια διαδικαςία
ψυχολογικισ κεραπείασ που απευκφνεται ςε άτομα εξαρτθμζνα από
ψυχότροπεσ ουςίεσ. Συνθκζςτερεσ μορεφζσ αποκατάςταςθσ είναι θ
κεραπεία εςωτερικισ νοςθλείασ (ςε κζντρα αποκατάςταςθσ εςωτερικισ
διαμονισ), θ κεραπεία εξωτερικισ νοςθλείασ και θ ςυμμετοχι ςε
τοπικζσ ομάδεσ υποςτιριξθσ (Ναρκομανείσ Ανϊνυμοι).
Ο πυρινασ κάκε εκιςμοφ ςτα ναρκωτικά είναι θ ψυχολογικι εξάρτθςθ.
Θ αποτοξίνωςθ από τθ ναρκωτικι ουςία από μόνθ τθσ δεν επαρκεί για
9. τθν επίλυςθ του προβλιματοσ του εκιςμοφ. Θ κεραπεία του
ψυχολογικοφ εκιςμοφ είναι εξίςου ςθμαντικι.