More Related Content
What's hot (20)
PDF
หลักสูตรมาตรฐานสากลสุขศึกษาและพลศึกษา ม. 5wichsitbDOC
แบบประมิȨวามพึงพอใจในการจัดกิจกรรมต่อต้านยาไอซ์ในโรงเรียนKruthai KidsdeeSimilar to รัตนโกสิȨร์ (20)
More from Thaiway Thanathep (7)
รัตนโกสิȨร์
- 3. 1. การฟื้น ฟูร ะบบการปกครอง
และสัง คม
• สมเด็จ เจ้า พระยามหากษัต ริย ์ศ ึก
ปราบจลาจลและกบฏในกรุง ธนบุร ี
แล้ว ปราบดาภิเ ษก ขึ้น เป็น พระมหา
กษัต ริย ์ เมื่อ วัน ที่ 6 เมษายน 2325
• ทรงพระนามว่า “พระบาทสมเด็จ
พระพุท ธยอดฟ้า จุฬ าโลก ปฐม
กษัต ริย แ ห่ง ราชวงศ์จ ัก รี
์
• ย้า ยราชธานีจ าก กรุง ธนบุร ี มาอยู่ท ี่
- 4. สาเหตุของการย้ายราชธานี
• กรุงธนบุรีมีลักษณะเป็นเมืองอกแตก
• เมืองหลวงใหม่ (กรุงเทพฯ) มีชัยภูมิดีกว่า มี
ลำานำ้าล้อมรอบ
• กรุงธนบุรีอยู่ฝั่งตะวันตกของแม่นำ้าเจ้าพระยา
เป็นท้องคุงนำ้าเซาะตลิ่งพังเสมอ และพระราชวัง
้
เดิมคับแคบ (มีวัดขนาบทั้งสองข้าง)
• การย้ายราชธานี กระทำาทันทีที่ขึ้นครองราชย์
แสดงให้เห็นว่า คงมีพระราชดำาริมาตั้งแต่สมัย
กรุงธนบุรี
• แสดงให้เห็นความแตกต่าง การสินสุดของ
้
“ราชวงศ์เดิม” กับ การเริ่มต้นยุคใหม่ของ
- 5. การสร้างราชธานีใหม่
• ต้องการสร้างราชธานีใหม่ ให้เดิม กรุงศรีอยุธยา
• รื้อป้อมวิไชเยนทร์และกำาแพงเมืองธนบุรีฟากตะวัน
ออก เพื่อขยายพระนคร ขุดคลองคูเมืองพระนครด้าน
ตะวันออก (คลองรอบกรุง) ขุดคลองหลอด คลอง
มหานาค สร้างกำาแพงพระนครและป้อมเป็นระยะรอบ
พระนคร
• สร้างพระนครและพระบรมมหาราชวัง ตามแบบอย่าง
อยุธยา
• แล้วเสร็จเมือ พ.ศ.2328 โปรดฯ ให้จัด “พระราชพิธี
่
บรมราชาภิเษก” ตามโบราณราชประเพณี และจัด
งานสมโภชพระนคร
• พระราชทานนาม “กรุงเทพมหานคร บวร
- 6. ระบบกฎหมายและการศาล
• ชำาระกฎหมายเก่าสมัยอยุธยา
• รวบรวมและเรียบเรียง พระราชกำาหนด บทพระ
อัยการ รวมทั้งพระธรรมศาสตร์และพระราช
ศาสตร์ ในสมัยอยุธยา และที่ ตราขึ้นใหม่
• การชำาระกฎหมาย โปรดเกล้าฯ ให้ประทับตรา
ในฉบับหลวงของทางราชการ 3 ชุด โดย
ประทับตรา 3 ดวง ได้แก่ “ตราราชสีห์” ประจำา
ตำาแหน่งสมุหนายก “ตราคชสีห์” ประจำา
ตำาแหน่งสมุหพระกลาโหม และ “ตราบัวแก้ว”
ประจำาตำาแหน่งเสนาบดีกรมพระคลัง
• ทำาให้ต่อมาเรียกกันว่า “กฎหมายตราสามึϸง”
- 9. 2. แนวคิดและรูปแบบการเมืองการ
ปกครอง
• ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ – พระมหา
กษัตริย์ มีอำานาจสูงสุดทางการปกครอง ภายใต้
แนวคิด “ธรรมราชา” ในพุทธศาสนา และ “เทว
ราชา” ในศาสนาพราหมณ์
• ลดบทบาทความเชือตามแนวคิด “เทวราชา” –
่
พระมหากษัตริย์ มีความเป็น “มนุษย์” และเชือ
่
มั่นในความมีเหตุมีผล
• แนวคิด “เทวราชา” คงอยู่ในเชิงสัญลักษณ์ใน
รูปแบบ “พระราชพิธ”
ี
• แนวคิด “ธรรมราชา” ใช้เป็นหลักในการ
- 10. แนวคิดการปกครอง (ต่อ)
• แนวคิด “กษัตริย์” เป็นผู้ทรงอำานาจสูงสุดใน
การปกครองอาณาจักร ทรงเป็นประมุข และผู้
พิทักษ์รักษาบ้านเมืองให้ปลอดภัย เพื่อ
ประชาชนอยู่อย่างสงบสุข - “กษัตริย์” ต้อง
จรรโลงและอุปถัมภ์ “พระพุทธศาสนา”
• เป็นแนวทางที่ “พระเจ้าธนบุรี” และ “สมเด็จ
พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก” ทรงใช้ เพื่อสร้าง
อุดมการณ์แก่ประชาชน
– “พระเจ้ากรุงธนบุรี” อ้างพระอภินหารบารมีทาง
ิ
ธรรมและความคิดเรื่องจักรพรรดิราช
– “พระพุทธยอดฟ้าฯ” อ้างสิทธิ อันชอบธรรมจาก
- 11. รูปแบบการปกครอง
• ยึดแบบแผนจากอยุธยา คือ สมุหนายก สมุหพระ
กลาโหม และจตุสดมภ์ เป็นหลักในการปกครอง
• การควบคุมไพร่ –
– ไพร่ ได้แตกสลายพร้อมกับการเสียกรุงฯ
– รื้อฟืน การเกณฑ์แรงงานไพร่ เพือปรับปรุงสร้าง
้
่
ราชธานีใหม่ และสร้าง สังคมใหม่
- 12. 3. การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ
และสังคม
3.1 การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ
• เกษตรกรรม มี 2 ประเภท
– ผลิตเพือบริโภค – ทำานาและปลูกพืชของชาวนา
่
ไทย
– ผลิตเพือขาย – ปลูกพืชเพื่อขาย ได้แก่ การทำาไร่
่
ทำาสวน ของชาวจีนอพยพ
• การค้าขายกับต่างประเทศ มีปริมาณเพิมขึ้นจากสมัย
่
อยุธยา โดยเฉพาะการค้ากับประเทศจีน ทัง เรือ
้
สำาเภาหลวง และเรือสำาเภาของเอกชน
• รัฐ เลิก ผูกขาดสินค้า หันมา ผูกขาดภาษีอากร
• อุตสาหกรรมขั้นต้น เช่น การทำานำ้าตาล การต่อเรือ
- 13. 3.2 การเปลี่ยนแปลงทางสังคม
• การเติบโตของ “การค้าต่างประเทศ” กระตุ้นให้
“การค้าภายใน” ขยายตัว
• สินค้าที่ได้จาก “ระบบส่วย” ไม่เพียงพอ - พระ
คลังสินค้า จัดหาซื้อเพิ่มจาก “ตลาดการค้า
ภายใน”
• ชาวจีนอพยพ – มีบทบาททางการค้าภายใน (ไม่
สังกัดระบบไพร่ เดินทางได้เสรี) โดยเฉพาะ
บริเวณภาคกลางและชายฝั่งทะเลตะวันออก
• ชาวจีนอพยพ – เลื่อนฐานะทางสังคม “เจ้าภาษี
นายอากร” – กลุ่มคนจีน ที่เข้ามาเป็น “แรงงาน
- 14. 4. การเข้ามาของชาติตะวันตกและ
ผลกระทบ
4.1 ผลกระทบด้านการเมืองและการ
ค้า ทธเลิศหล้านภาลัย
• สมัยพระบาทสมเด็จพระพุ
(รัชกาลที่ 2) – อังกฤษ ส่งทูตมาเจริญ
สัมพันธไมตรีกับสยาม เพราะต้องการ
“เมืองท่า” ค้าขาย – พ.ศ. 2334 ได้ทำาสัญญา
เช่า “เกาะหมาก (ปีนัง)” จากเมืองไทรบุรี (เป็น
เมืองประเทศราชของสยามขณะนั้น)
• พ.ศ. 2364 – ผู้สำาเร็จราชการอังกฤษ ประจำา
อินเดีย ส่ง จอห์น ครอว์เฟิร์ด มาเจรจาเรื่อง
การค้าและการเมือง (4 เดือน) แต่ไม่สำาเร็จ –
รัชกาลที่ 2 อนุญาตให้ พ่อค้าอังกฤษค้าขาย
ได้ตามธรรมเนียมเดิม
- 15. 4.1 ผลกระทบด้านการเมืองและการ
ค้า (ต่อ)
• สยามกับอังกฤษ ตกลงทำา สนธิสญญาทางพระ
ั
ราชไมตรีและการพาณิชย์ เมื่อ วันที่ 20
มิถุนายน 2369 เรียกว่า “สนธิสัญญาเบอร์นีย์”
• การทำาสนธิสัญญาเบอร์นีย์ ครั้งนี้ เป็นเพราะ
สถานการณ์ในขณะนั้น อังกฤษได้ทำาสงคราม
ชนะพม่า ทำาให้ สยาม ตระหนักถึงอิทธิพลของ
อังกฤษ จึงยินยอมทำาสนธิสัญญาดังกล่าว
• “สนธิสัญญาเบอร์นีย์” – นับเป็น การเริ่มต้นการ
เข้ามามีบทบาททางการค้าของอังกฤษในสยาม
อีกครั้งหนึ่ง
- 16. สาระสำาคัญ “สนธิสัญญาเบอร์นีย์”
ด้านการเมือง
• สยามและอังกฤษ จะเป็นมิตรไมตรีต่อกัน จะไม่แย่งชิง
เอาบ้านเมืองหรือดินแดนซึ่งกันและกัน
• ถ้ามี “คดี” เกิดขึ้นในเขตสยาม ให้สยามตัดสินตาม
ขนบธรรมเนียมประเพณีของสยาม คนอีกฝ่ายหนึ่งไปอยู่
ในอาณาเขตของอีกฝ่ายหนึง จะต้องปฏิบัติตามกฎหมาย
่
ของอาณาเขตนัน
้
• อังกฤษยอมรับอำานาจอธิปไตยของสยามทีมเหนือไทรบุรี
่ ี
– ฝ่ายสยาม ยินยอมให้ไทรบุรีค้าขายกับปีนัง และให้
ปีนงซื้อเสบียงอาหารจากไทรบุรี โดยไม่เสียภาษีขาออก
ั
• อังกฤษยอมรับสิทธิและอธิปไตยของสยามทีมเหนือ
่ ี
กลันตันและตรังกานู
- 17. สาระสำาคัญ “สนธิสัญญาเบอร์นีย์”
ด้านการค้า
• พ่อค้าอังกฤษ สามารถเข้ามาค้าขายได้อย่างเสรี
และเสียภาษีในอัตราที่แน่นอน
• อังกฤษ ยอมรับเรื่อง การผูกขาดการค้าของ
รัฐบาลสยาม
• อังกฤษ ยอมรับเรื่องการห้ามนำาเข้า ฝินและ
่
อาวุธปืนเข้ามาในสยาม
สนธิสัญญาเบอร์นย์ ใช้อยู่ระยะหนึง อังกฤษขอ
ี
่
เจรจาแก้ไขสนธิสญญา แต่รัชกาลที่ 3 พร้อมทั้ง
ั
ขุนนางผูใหญ่ปฏิเสธข้อเสนอของอังกฤษ เพราะ
้
ร่างสัญญาใหม่ อังกฤษได้รับประโยชน์ฝ่าย
- 18. 4.2 ผลกระทบด้านวิทยาการและ
การศึกษา
• การติดต่อทางการค้ากับสหรัฐอเมริกา และ การเข้า
มาของ “กลุ่มมิชชันนารี” – สยาม มีโอกาสเรียนรู้เรื่อง
การศึกษาสมัยใหม่ การแพทย์ และการพิมพ์
• ด้านการศึกษา – เห็นความสำาคัญของการศึกษา
ภาษาอังกฤษ
• ด้านการแพทย์ – นายแพทย์แดน บีช แบรดลีย์
(หมอบรัดเลย์) – นำาความรู้ทางการแพทย์สมัยใหม่
เข้ามา เช่น การปลูกฝีป้องกันไข้ทรพิษ วัคซีนป้องกัน
อหิวาตกโรค การผ่าตัด สูติกรรมแผนปัจจุบัน
• ด้านการพิมพ์ – หมอบรัดเลย์ นำาแท่นพิมพ์และตัว
