�ݺ�ߣ

SYSTEM
OCHRONY
ZDROWIA W
POLSCE • Mgr Danuta Kordalska

•System ochrony zdrowia to zespół osób
i instytucji mający za zadanie zapewnić
opiekę zdrowotną ludności.
•Polski system opieki zdrowotnej oparty
jest na modelu ubezpieczeniowym.

• Ochrona zdrowia – wszelka społeczna działalność, której celem jest
zapobieganie chorobom i ich leczenie, utrzymanie rozwoju psychicznego, fizycznego i
społecznego człowieka, przedłużanie życia, zapewnienie zdrowego rozwoju następnych
pokoleń.
• Opieka zdrowotna - system zakładów opieki zdrowotnej i
świadczonych przez nie usług, których celem jest umacnianie i poprawa zdrowia
jednostek i społeczeństwa przez zapobieganie chorobom, wczesne ich wykrywanie,
leczenie i rehabilitację.
(Nowa encyklopedia powszechna PWN)

PODSTAWOWE
CELE
OCHRONY
ZDROWIA –
WG WHO
ZDOLNOŚĆ DO
POPRAWY STANU
ZDROWIA OGÓŁU
MIESZKAŃCÓW I
ZMNIEJSZENIE
NIERÓWNOŚCI W
ZDROWIU.
ZDOLNOŚĆ DO
ZASPOKAJANIA
UNIWERSALNYCH
OCZEKIWAŃ
PACJENTÓW.
SPRAWIEDLIWE
OBCIĄŻENIE
POSZCZEGÓLNYCH
GRUP
SPOŁECZNYCH
KOSZTAMI
SYSTEMU.

STRUKTURA
ORGANIZACYJNA
OCHRONY
ZDROWIA
W POLSCE
• Obejmuje:
• świadczeniobiorców (pacjentów)
• instytucję ubezpieczenia zdrowotnego pełniącą
funkcję płatnika
• świadczeniodawców,
• organy kontroli i nadzoru,
• Ministerstwo Zdrowia.
• Instytucją ubezpieczenia zdrowotnego
pełniącą funkcję płatnika jest Narodowy
Fundusz Zdrowia (NFZ).

STRUKTURA
ORGANIZACYJNA
OCHRONY
ZDROWIA W
POLSCE
• Świadczeniodawcy:
• zakłady opieki zdrowotnej, które można podzielić ze względu na organ
założycielski na publiczne (SPZOZ) oraz niepubliczne (NZOZ),
• praktyki lekarskie, lekarsko-dentystyczne, pielęgniarskie oraz
położnych,
• apteki,
• innych świadczeniodawców.
• Organy kontroli i nadzoru:
• Rzecznik Praw Pacjenta,
• Państwowa Inspekcja Sanitarna ("Sanepid"),
• Inspekcja Farmaceutyczna,
• wojewodowie i działające przy nich wojewódzkie centra zdrowia
publicznego oraz konsultanci wojewódzcy w poszczególnych
specjalnościach medycznych.
• Ministerstwo Zdrowia, które wytycza kierunki polityki zdrowotnej kraju
oraz posiada uprawnienia kontrolne, a także działających przy nim
konsultantów krajowych w poszczególnych specjalnościach medycznych.

POLSKI
SYSTEM
OCHRONY
ZDROWIA
Polski system opieki zdrowotnej oparty
jest na modelu ubezpieczeniowym.
Obejmuje:
I. Powszechne ubezpieczenie
zdrowotne,
II. Państwowe Ratownictwo Medyczne,
III.Organizację ochrony zdrowia,
IV. Kadrę medyczną oraz kształcenie.

I. POWSZECHNE UBEZPIECZENIE
ZDROWOTNE – MZ.GOV.PL
• System ubezpieczenia zdrowotnego ma na celu możliwie jak najlepsze zabezpieczenie
opieki zdrowotnej osobom ubezpieczonym i osobom innym niż ubezpieczeni,
uprawnionym do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych. Osoby te mają prawo do opieki zdrowotnej, świadczonej w celu
zapobiegania chorobom i urazom, wczesnego wykrywania chorób, leczenia, pielęgnacji
oraz zapobiegania niepełnosprawności i jej ograniczania.

POWSZECHNE UBEZPIECZENIE ZDROWOTNE
- Ubezpieczony jest każdy, kto:
• podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego (np. pracownik, osoba, która prowadzi działalność
gospodarczą, emeryt, rencista, bezrobotny);
• jest członkiem rodziny osoby ubezpieczonej i został zgłoszony do ubezpieczenia.
- W niektórych przypadkach status członka rodziny zwalnia z obowiązku ubezpieczenia
zdrowotnego.
- Prawo do świadczeń nabywa każdy od momentu zgłoszenia ubezpieczenia zdrowotnego
(niezależnie od tego, czy opłaca składkę).
• Ubezpieczenie wsteczne – jest możliwe:
• przez 30 dni od skorzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej,
• przez 30 dni od momentu, gdy Narodowy Fundusz Zdrowia powiadomi Cię, że rozpoczął dochodzenie
od Ciebie kosztów tych świadczeń.
Jeśli w tym czasie zgłosisz się wstecznie do ubezpieczenia, nie poniesiesz kosztów leczenia.

II. PAŃSTWOWE RATOWNICTWO
MEDYCZNE – MZ.GOV.PL
• System PRM powstał, aby zapewnić pomoc każdej osobie w stanie nagłego zagrożenia zdrowia lub życia.
System PRM działa 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, przez cały rok.
• Jednostki systemu PRM to:
• szpitalne oddziały ratunkowe,
• zespoły ratownictwa medycznego, w tym lotnicze zespoły ratownictwa medycznego, które mają zawarte umowy z
NFZ.
• Z systemem PRM współpracują centra urazowe oraz oddziały szpitalne wyspecjalizowane w leczeniu
nagłych stanów zagrażających zdrowiu i życiu, takich jak zawał serca czy udar mózgu.
• Poza szpitalem pomocy udzielają zespoły ratownictwa medycznego. Zespoły wysyła do pacjenta dyspozytor
medyczny, po przyjęciu zgłoszenia na numer alarmowy 112 lub 999.
• Z systemem PRM współdziałają również służby ratownicze, w szczególności:
• Straż Pożarna,
• Policja,
• Górskie, Tatrzańskie i Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe.

III. ORGANIZACJA OCHRONY ZDROWIA –
MZ.GOV.PL
Działalność lecznicza polega na:
• udzielaniu świadczeń zdrowotnych (działań
poprawiających zdrowie pacjenta),
• promocji zdrowia,
• prowadzeniu działalności dydaktycznej (naukowej) lub
badawczej.

IV. KADRA MEDYCZNA ORAZ KSZTAŁCENIE.
• Polski system ochrony zdrowia reguluje wymagania
dotyczące kształcenia i doskonalenia zawodowego, podstawy
programowe, dobór kadry dydaktycznej, a także określa
standardy wykonywania danego zawodu.

PODMIOTY WYKONUJĄCE DZIAŁALNOŚĆ
LECZNICZĄ – MZ.GOV.PL
• Rodzaje działalności leczniczej:
• Stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne, czyli takie które wymagają, aby
pacjent przebywał w miejscu terapii przez 24 godziny. Dzielą się na świadczenia:
• szpitalne,
• inne niż szpitalne, takie jak pielęgnacja i rehabilitacja pacjentów, którzy nie wymagają pobytu w
szpitalu oraz opieka nad pacjentami w ostatnim okresie życia. Udzielane są w zakładach: opiekuńczo-
leczniczym, pielęgnacyjno-opiekuńczym, rehabilitacji leczniczej oraz w hospicjum.
• Ambulatoryjne świadczenia zdrowotne, czyli takie, które nie wymagają, aby pacjent
stale przebywał w placówce. Są to m.in. konsultacje medyczne, szczepienia czy
profilaktyczny przegląd stanu zdrowia. Wykonuje się je w ramach np. podstawowej
opieki zdrowotnej lub ambulatoryjnej opieki specjalistycznej.

PODMIOTY C.D.
• Podmioty lecznicze:
• przedsiębiorcy (w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej),
• samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej,
• jednostki budżetowe,
• instytuty badawcze,
• fundacje i stowarzyszenia, których celem statutowym jest wykonywanie zadań w zakresie ochrony zdrowia i których
statut dopuszcza prowadzenie działalności leczniczej,
• jednostki organizacyjne stowarzyszeń, które posiadają osobowość prawną,
• osoby prawne i jednostki organizacyjne, które działają na podstawie przepisów o:
• stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej,
• stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych,
• gwarancjach wolności sumienia i wyznania,
• Jednostki wojskowe – w zakresie w jakim wykonują działalność leczniczą.
• Lekarze i pielęgniarki mogą prowadzić działalność leczniczą również w formie praktyk zawodowych –
indywidualnych lub grupowych.

SIEĆ SZPITALI
• To grupa szpitali, które mają zapewnione finansowanie przez Narodowy Fundusz Zdrowia
od października 2017 roku. Do sieci szpitali weszły placówki medyczne, które spełniły
łącznie następujące warunki: udzielały świadczenia w ramach izby przyjęć albo
szpitalnego oddziału ratunkowego na podstawie umowy z NFZ przez okres co najmniej 2
ostatnich lat oraz posiadają konkretne oddziały wymienione w ustawie.
• Placówki, które znajdą się w sieci, są podzielone na kilka różnych poziomów tzw. systemu
zabezpieczenia:
I. - głównie szpitale powiatowe,
II. - ponad powiatowe,
III. - wojewódzkie.
IV. Kolejne poziomy to szpitale: pediatryczne, ogólnopolskie, onkologiczne i pulmonologiczne.
• Sieć obejmuje też ambulatoryjną opiekę specjalistyczną w przychodniach przyszpitalnych
oraz nocną i świąteczną opiekę zdrowotną.

JEDNORODNE GRUPY PACJENTÓW – JGP
WWW.NFZ.GOV.PL
System jednorodnych grup pacjentów (JGP) –to kwalifikowanie zakończonej
hospitalizacji do jednej z grup, wyodrębnionych według kryterium spójności
postępowania medycznego, porównywalnego stopnia zużycia zasobów,
standaryzowanego czasu pobytu i innych uznanych parametrów.
(ZARZĄDZENIE Nr 13/2019/DSOZ PREZESA NARODOWEGO FUNDUSZU ZDROWIA z dnia 6 lutego 2019 r. w sprawie
określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzajach rehabilitacja lecznicza oraz programy zdrowotne w zakresie
świadczeń leczenie dzieci i dorosłych ze śpiączką. Na podstawie art. 102 ust. 5 pkt 21 i 25 oraz art. 146 ust. 1 ustawy z dnia
27 sierpnia 2004 r. oświadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1510,
zpóźn. zm.)

JEDNORODNE GRUPY PACJENTÓW – JGP
WWW.NFZ.GOV.PL
JGP obejmują następujące elementy:
a) charakterystykę JGP – zbiór parametrów służących do wyznaczenia grupy, w tym
w szczególności:– oceny ciężkości stanu klinicznego świadczeniobiorcy, w oparciu o załącznik
nr 3 do zarządzenia,– rozpoznania według Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji
Chorób i Problemów Zdrowotnych – Rewizja Dziesiąta, zwanej dalej „ICD10”,– procedury
medyczne według wskazanej przez Fundusz wersji Międzynarodowej Klasyfikacji Procedur
Medycznych, zwanej dalej „ICD9”,– wiek świadczeniobiorcy,– czas pobytu,
b) grupę JGP – jedną z wielu kategorii hospitalizacji wyodrębnioną zgodnie z
zasadami systemu JGP, posiadającą kod, nazwę oraz charakterystykę opisaną określonymi
parametrami,
c) gruper JGP – program informatyczny kwalifikujący określoną hospitalizację do
jednej z grup systemu JGP, o ile rozliczenie tej hospitalizacji nie odbywa się w inny sposób;

JAKOŚĆ W OPIECE ZDROWOTNEJ – GOV.PL
• Opieka zdrowotna wysokiej jakości to taka, w której zasoby medyczne, kadrowe, infrastrukturalne i
finansowe są zorganizowane w możliwie najbardziej efektywny sposób. Oznacza to działania mające
na celu zaspokojenie potrzeby społeczeństwa w zakresie profilaktyki, promocji zdrowia, diagnostyki,
leczenia i rehabilitacji oraz pewność, że opieka ta spełnia wymagania bezpieczeństwa, skuteczności i
efektywności.
• Zagadnienia związane z jakością w opiece zdrowotnej w Polsce są zawarte między innymi w ustawach,
rozporządzeniach i zarządzeniach. W zależności od problematyki będą to w szczególności:
• przepisy o działalności leczniczej (w tym szczegółowe wymagania, którym powinny odpowiadać
pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą),
• przepisy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (w tym o świadczeniach
gwarantowanych),
• przepisy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów
medycznych oraz
• przepisy Państwowym Ratownictwie Medycznym.

JAKOŚĆ C.D.
• Na jakość udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej składają się
w szczególności:
• standardy dotyczące warunków lokalowych (budynku), czyli minimalne normy,
które musi spełniać pomieszczenie, aby można było w nim udzielać danych
świadczeń w określonym zakresie,
• standardy wyposażenia w sprzęt i aparaturę medyczną w związku z rodzajem
udzielanych świadczeń – to wymagania obowiązujące podmioty ubiegające się
o umowę na udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z Narodowym Funduszem
Zdrowia i wymagane przy udzielaniu świadczeń gwarantowanych,
• standardy dotyczące personelu medycznego odnoszące się do minimalnych
kwalifikacji personelu oraz normy zatrudnienia.

AKREDYTACJA
• Kwestię jakości w opiece zdrowotnej regulują przepisy ustawy o akredytacji w ochronie
zdrowia, która weszła w życie 5 czerwca 2009 r. Określa ona zasady i tryb udzielania
akredytacji, która ma potwierdzić, czy podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych
spełnia standardy dotyczące właściwego udzielania opieki zdrowotnej oraz
funkcjonowania tego podmiotu.
• Przegląd akredytacyjny dotyczy jednostki jako całości – ocenie podlega pełne spektrum
jej działalności. W przypadku szpitala weryfikowane są zarówno aspekty kliniczne jego
działania, jak również zarządzanie i administracja. W Polsce standardy akredytacyjne
są dobrowolne. Podmiot udzielający świadczeń sam decyduje o tym, czy spełni
wymagania akredytacyjne. Minister zdrowia udziela akredytacji na 3 lata, na
podstawie rekomendacji Rady Akredytacyjnej.

AKREDYTACJA – PODSTAWA PRAWNA
• Dobrowolne uczestnictwo jednostek medycznych w procesie akredytacji reguluje ustawa o
akredytacji w ochronie zdrowia z dnia 6 listopada 2008 roku.
• Artykuł 3 tej ustawy mówi, że podmiot udzielający świadczenia zdrowotne może ubiegać się o udzielenie
akredytacji po wcześniejszym złożeniu wniosku u Ministra Zdrowia.
• Pozostałe regulacje prawne dotyczące standardów akredytacyjnych w Polsce to:
• ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. Przepisy wprowadzające ustawę o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw
Pacjenta, ustawę o akredytacji w ochronie zdrowia oraz ustawę o konsultantach w ochronie zdrowia
• rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 sierpnia 2009 roku w sprawie Rady Akredytacyjnej.
• Instytucją akredytującą jest Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia w Krakowie.

JAKOŚĆ C.D.
Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia
• Standardy akredytacyjne opracowuje Centrum Monitorowania Jakości w
Ochronie Zdrowia (ośrodek akredytacyjny). Opracowany dokument zatwierdza
minister zdrowia i wydaje formie obwieszczenia. Dotychczas opracowano
standardy akredytacyjne w zakresie działalności szpitala i podstawowej opieki
zdrowotnej. Obecnie trwają prace nad standardami akredytacyjnymi dla
leczenia uzależnień i ambulatoryjnej opieki specjalistycznej.
• Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia jest jednostką podległą
ministrowi zdrowia. Zajmuje się monitorowaniem jakości świadczeń
zdrowotnych, działa w formie państwowej jednostki budżetowej.

ŹRÓDŁA FINANSOWANIA OPIEKI
ZDROWOTNEJ
• Głównym źródłem finansowania systemu jest ubezpieczenie zdrowotne w NFZ. Obywatele obciążeni są
obowiązkową składką ubezpieczeniową stanowiącą 9% dochodów osobistych (7,75% odliczane jest od
podatku dochodowego, zaś 1,25% pokrywa ubezpieczony), która odprowadzana jest do instytucji
ubezpieczenia zdrowotnego (NFZ).
• Budżet państwa
• Niektóre świadczenia wysokospecjalistyczne finansowane są bezpośrednio z budżetu Ministerstwa
Zdrowia, a nie ze środków NFZ.
• Od 1 stycznia 2007 r. z budżetu państwa finansowane jest również w całości przedszpitalne
ratownictwo medyczne (pogotowie ratunkowe).
• Ubezpieczenia indywidualne w komercyjnych instytucjach
• Odpłatność za koszty leczenia pokrywa ubezpieczyciel. Kwoty refundacji ustalone są poprzez wartość
dobrowolnego ubezpieczenia i mogą pokrywać 100% lub mniej rzeczywistych kosztów leczenia.

FINANSOWANIE OCHRONY ZDROWIA W
LATACH 2018–2023 - ZMIANY
• Ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nowelizuje:
1) ustawę z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1938, ze zm.;
dalej: ustawa o świadczeniach);
2) ustawę z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U.
z 2018 r. poz. 617, ze zm.; dalej: ustawa o zawodach lekarza i lekarza
dentysty);
3) ustawę z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2018 r. poz.
160, ze zm.; dalej: ustawa o działalności leczniczej).

NOWELIZACJA
• Zmiana ustawy o świadczeniach zmierza do przyspieszenia tempa wzrostu nakładów finansowych na
publiczny system ochrony zdrowia w taki sposób, aby środki finansowe w wysokości nie niższej niż 6% pkb
były przeznaczane na ochronę zdrowia już od 2024 r. Dotychczasowe brzmienie ustawy o świadczeniach
zakładało osiągnięcie powyższej wysokości od roku 2025. Konsekwencją wprowadzonej zmiany jest wzrost
odsetek środków finansowych w stosunku do produktu krajowego brutto, jakie corocznie będą
przeznaczane na ochronę zdrowia, przez przyjęcie, że wysokość środków finansowych przeznaczonych na
finansowanie ochrony zdrowia w latach 2018–2023 nie może być niższa niż:
1) 4,86% produktu krajowego brutto w 2019 r.
• W ustawie o świadczeniach wprowadzono zmianę, która pozwoli utrzymać w 2019 r. finansowanie kosztów
świadczeń opieki zdrowotnej udzielonych osobom nieubezpieczonym w formie ryczałtu – w kwocie 320 232
tys. zł – przekazywanego NFZ jako dotacja z budżetu państwa.

PROGRAM POLITYKI ZDROWOTNEJ MZ
• Program polityki zdrowotnej to zaplanowane, szerokie działania z
zakresu opieki zdrowotnej, które są skuteczne, bezpieczne i uzasadnione.
• Zawiera on konkretne cele i określa termin, w jakim mają zostać
osiągnięte.
• Są to przede wszystkim:
• wykrywanie i zrealizowanie określonych potrzeb zdrowotnych,
• poprawa stanu zdrowia określonej grupy docelowej chorych.

NARODOWY PROGRAM ZDROWIA NA LATA
2016-2020
I. Cel strategiczny
• Celem strategicznym Narodowego Programu Zdrowia na lata
2016–2020, zwanego dalej „NPZ”, jest wydłużenie życia w zdrowiu,
poprawa zdrowia i związanej z nim jakości życia ludności oraz
zmniejszenie nierówności społecznych w zdrowiu.
(Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 sierpnia 2016 r. w sprawie Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016–
2020 Dz. U. 2016 poz. 1492)

AKTUALNIE DZIAŁAJĄCE PROGRAMY POLITYKI
ZDROWOTNEJ PAŃSTWA:
• Program polityki zdrowotnej służący wykonaniu programu kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za
życiem” na lata 2017-2021
• Zapewnienie samowystarczalności RP w krew i jej składniki na lata 2015-2020
• Narodowy program leczenia chorych na hemofilię i pokrewne skazy krwotoczne na lata 2012-2018
• Leczenie antyretrowirusowe osób żyjących z wirusem HIV w Polsce na lata 2017-2021
• Narodowy program ochrony antybiotyków na lata 2016-2020
• Program kompleksowej ochrony zdrowia prokreacyjnego w Polsce na lata 2016-2020
• Program Wsparcia Ambulatoryjnego Leczenia Zespołu Stopy Cukrzycowej na lata 2016-2018
• Program zapobiegania depresji w Polsce na lata 2016-2020
• Program Profilaktyki i Leczenia Chorób Układu Sercowo-Naczyniowego POLKARD na lata 2017-2020

AKTUALNIE DZIAŁAJĄCE PROGRAMY POLITYKI
ZDROWOTNEJ PAŃSTWA:
• Program badań przesiewowych noworodków w Polsce na lata 2015-2018
• Krajowy program zmniejszania umieralności z powodu przewlekłych chorób płuc poprzez tworzenie
sal nieinwazyjnej wentylacji mechanicznej 2016-2019
• Program kompleksowej diagnostyki i terapii wewnątrzmacicznej w profilaktyce następstw i
powikłań wad rozwojowych i chorób płodu - jako element poprawy stanu zdrowia płodów i noworodków
na lata 2018-2020
• Monitorowanie stanu zdrowia jamy ustnej populacji polskiej na lata 2016-2020
• Ogłoszenia konkursowe w ramach programów polityki zdrowotnej
• Raporty z realizacji programów polityki zdrowotnej
• Poprawa dostępności do świadczeń stomatologicznych dla dzieci i młodzieży w szkołach w 2018 r.
• Narodowy program leczenia chorych na hemofilię i pokrewne skazy krwotoczne na lata 2019-2023
• Program badań przesiewowych noworodków w Polsce na lata 2019-2022

�ݺ�ߣ

System ochrony zdrowia w polsce ok. 1

Recommended

More Related Content

What's hot (20)

Similar to System ochrony zdrowia w polsce ok. 1 (20)

More from Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe (20)

System ochrony zdrowia w polsce ok. 1