More Related Content
What's hot (20)
Viewers also liked (7)
Similar to Zemljina atmosfera (18)
More from Prva kragujevaka gimnazija (20)
Zemljina atmosfera
- 1. ZEMLJINA ATMOSFERA Protrka Simona I/3 Prva gimnazija Kragujevac
- 2. Zemlja se deli na: osnovno telo hidrosferu atmosferu biosferu Masa atmosfere je 5.157*1015 tona, a Zemlje 5.98*1021 tona.
- 3. Merkur nema atmosferu Pluton as ima, as nema atmosferu Mars i Venera imaju od CO2 Jupiter i Saturn od vodonika i njegovih jedinjenja Zemlja azotno-kiseoninu
- 4. Atomi i molekuli do visine od 60km (neutralna atmosfera) Od 60 do 600km je jonosfera Iznad je protonosfera Homosfera do 106km Turbopauza iznad homosfere Heterosfera je iznad turbopauze
- 5. Zapreminski procenti pojedinih gasova Azot Helijum 5.24*10-4 % 78.084% Metan 1.3 *10-4 % Kiseonik 20.946% Kripton 1 .14*10-4 % Argon Vodonik 5*10-5 0.934% % CO2 0.0324% Promenljive komponente: vodena Neon 1.818*10-3% para (3 % u tropima, 2*10-5 % na Antarktiku), aerosoli, CFC,
- 6. Starost Zemlje izmeu 4.6 i 5 milijardi godina Okean i atmosfera nastali degazacijom tla U prvih 500 miliona godina atmosfera se sastojala od H, H2O, CH4, CO2 , a pre 3.5 milijardi godina od CO2, CO, H2O, N2, H2 U prvom stadijumu nije bilo slobodnog kiseonika Savremena atmosfera je sekundarnog porekla Zemljina kora je stara 4.5 milijardi godina, a hidrosfera 4 milijarde godina
- 7. 貼ivot - u hidrosferi pre 4.2 milijarde godina (Karl Segan, Fred Hojl, andra Vikramasinge, Svante Arenijus), Teorije o abiogenom nastanku 転ivota (Harold Juri, Stenli Miler) Modro-zelene alge - pre 3.2 milijarde godina Nastanak kiseonika fotosintezom Ozonski sloj- pre milijardu godina. Pre 600 miliona godina koncentracija mu je bila 10% dana邸nje. 貼ivot se 邸iri i na kopno.
- 8. Graa atmosfere Zemlje Po vertikali je slojevita. Do 200 km je stabilna, a iznad je promenljiva (pulsira i sa転ima se) pa ima nepravilnu formu.
- 10. Slojevi u atmosferi troposfera tropopauza stratosfera mezosfera mezopauza termosfera termopauza egzosfera
- 11. Troposfera najni転i sloj u njoj je 80% mase visina: 11km, 17-18km karakteri邸e je pad temperature sa visinom regulator temperature danas su ugljen-dioksid i vodena para
- 12. Tropopauza 邸irina 1 - 3km temperaturska inverzija nad ekvatorom je hladnija, nad polovima toplija
- 13. Stratosfera do visine od 50 km temperatura se slabo menja ozonski sloj stratopauza na 48-56 km regulator temperature je ozon
- 14. Mezosfera iznad atmosfere temperatura ponovo poinje da pada (do 1100 C) javljaju se sedefasti oblaci iznad je mezopauza
- 15. Termosfera brzi rast temperature (na 200-250 km je 1800 K) jonizacija (D, E i F slojevi) pojava polarnih svetlosti
- 16. Egzosfera na visinama preko 1000km disipacija atmosfere
- 17. zraenja i atmosfera Zemlje 99.8% energije u intervalu 0.2 -25 m solarna konstanta 1.4 kW/m2 najvei intenzitet na 473.8nm na Zemlju dospeva: IR 56%, VIS 39%, UV 5% rasejanje i apsorpcija zraenja
- 21. OZON O3 Otkriven 1839. (C.F. Schonbein) Ime potie od grke rei ozein -邸to znai mirisati Gas koji je 2.5 puta gu邸i od kiseonika Na -112oC kondenzuje se u jarko plavu tenost Moan je oksidant a kao koncentrovan gas ili tenost je jako eksplozivan
- 22. STVARANJE OZONA Nastaje fotolizom ili prilikom elektrinih pra転njenja O2 + h O + O2 O+O 240 nm O3
- 23. RASPODELA OZONA Vrlo je redak u atmosferi - u proseku na svakih 10 miliona molekula u atmosferi tri su molekuli ozona; I pored male koncentracije ima vitalnu ulogu; Nehomogeno rasporeen: 1012 cm -3 na H = 15 km 1013 cm 3 na H = 25 km 1011 cm -3 na H = 45 km
- 24. ATMOSFERSKI OZON Ozon se nalazi u dve oblasti Zemljine atmosfere Veina (oko 90%) nalazi se u stratosferi i naziva se OZONSKI SLOJ Preostali ozon nalazi se u troposferi Troposferski ozon je ZAGAIVA
- 25. TROPOSFERSKI OZON To je jak fotohemijski oksidant koji o邸teuje gumu, plastiku ali i 転ivotinjski i biljni svet; kod oveka o邸teuje pluno tkivo; Ozonsko zagaenje nastalo u urbanim sredinama 邸iri se vetrom na stotine kilometara u ruralne i 邸umovite oblasti izazivajui 邸tetu u proizvodnji poljoprivrednih kultura i rastu 邸uma; Uz SO2 i NO2 , O3 je najvei zagaiva;
- 26. OZONSKI SLOJ Ozonski sloj 邸titi Zemljinu povr邸inu apsorbujui destruktivno UV zraenje Iako ga ima vrlo malo vrlo je bitan za 転ivot na Zemlji Funkcionisanje ozona - Chapmen-ove reakcije: O2 + h O2 O3 + h O3 240 nm 2 2 320 nm fotolitika disocijacija stvaranje ozona apsorpcija UV zraenja rekombinacija
- 27. STANJE O3 SLOJA Reakcija rekombinacije je spora, i kada bi samo ona bila uzrok nestajanja ozona, ozonski sloj bio bi dva puta deblji nego 邸to jeste. Osim kiseoninog (Chapman-ovog) ciklusa rekombinacije postoje i azotni, vodonini i hlorni ciklus rekombinacije. To su katalitike rekombinacije. Trenutno stanje ozonskog sloja je rezultat dinamike ravnote転e izmeu fotolize i rekombinacije; poveanje rekombinacije, izazvano poveanjem katalizatora, rezultuje smanjivanjem ozonskog sloja
- 28. VARIJACIJE O3 SLOJA Prirodne varijacije ozonskog sloja postoje u zavisnosti od posmatranog mesta ali i u vremenu na posmatranom mestu Suneva aktivnost - ciklusi od 11 godina - efekti su mali - 2% od pika do srednje vrednosti (polovi 4%) Kvazibijenalne oscilacije povezane su sa promenom smera tropskih vetrova u niskoj stratosferi sa periodom od otprilike 2 godine - 3%
- 29. VARIJACIJE O3 SLOJA Iznenadne pojave pojaanog Sunevog vetra mogu poveati koncentraciju NO u gornjoj stratosferi i mezosferi utiui na ozonski sloj - ali slabo Vulkanske erupcije dovode do injekcije sumpornih aerosola koji menjaju balans zraenja u stratosferi izazivajui rasejavanja svetlosti i aktiviranje hlornih jedinjenja
- 30. DEBLJINA O3 SLOJA Debljina ozonskog sloja meri se Dobsonovim jedinicama DU (Dobson Unit) Kada bi se sav ozon iz stratosfere spustio na Zemlju, i doveo na uslove od t = 0oC p=105 Pa, njegova debljina bila bi u proseku oko 3 mm. Ova debljina sloja odgovara 300 DU. U apsolutnim jedinicama: 1 DU = 2.7.1016 molekula/cm2
- 31. UNI邸TAVANJE OZONA Mno邸tvo mehanizama. Najjednostavniji: Cl + O3 ClO + O2 ClO + O Cl + O2 Neto: O3 + O 2O2 Atom hlora je katalizator, ne tro邸i se u reakciji. Svaki atom hlora u stratosferi mo転e uni邸titi na hiljade molekula azota pre nego 邸to nestane.
- 32. UNI邸TAVANJE OZONA Atom broma je 10-100 puta destruktivniji (jer brom, za reazliku od hlora nema stabilna jedinjenja u koja mo転e da se skloni- tzv. rezervoare), ali na sreu, njegova koncentracija je oko 100 puta manja u odnosu na hlor. HCFC uni邸tavaju ozon mnogo manje nego CFC jedinjenja.
- 33. TRENUTNO STANJE