Integratedfacilitymanagement1
0 likes335 views
In september 1996 schreef George Maas in het artikel ‘De toekomst van het uitbesteden van facilitaire diensten’ hoe de uitbestedingsmarkt zich zou gaan ontwikkelen. Eén van de ontwikkelingen die hij toen schetste was de opkomst van integrated facility management. Wat is er nu, tien jaar later, van die verwachting uitgekomen?
More Related Content
Similar to Integratedfacilitymanagement1 (20)
More from Tessa Smits (12)
Integratedfacilitymanagement1
- 1. UITBESTEDEN THEORIE EN M E T H O D I E K De stand van de markt Integrated facility management In september 1996 schreef George Maas in het artikel ‘De toekomst van het uitbesteden van facilitaire diensten’ hoe de uitbestedingsmarkt zich zou gaan ontwikkelen. Eén van de ontwikkelingen die hij toen schetste was de opkomst van integrated facility management. Wat is er nu, tien jaar later, van die verwachting uitgekomen? TEKST: GEORGE MAAS In een drieluik over integrated faci- worden uitbesteed aan één externe • de regieorganisatie waarbij de ope- lity management komen achtereen- partij (de integrator). Onder de regie- rationele processen maximaal volgens aan bod: de stand van de activiteiten wordt verstaan het alge- zijn uitbesteed. markt, de stappen in het uitbeste- meen management, inkoop, account- In figuur 1 wordt grafisch weergege- dingsproces en wat te doen wanneer management, projectmanagement ven wat onder integrated facility eenmaal de totale facilitaire organi- en financieel management. Onder management wordt verstaan. satie is uitbesteed. integrated facility management wordt derhalve niet verstaan: Verschillen in achtergrond Integrators in soorten en maten • het gebundeld uitbesteden van Volgens een recente inventarisatie Tien jaar geleden schetste ik in het een aantal operationele diensten van Twynstra Gudde zijn er momen- artikel De toekomst van het uitbesteden (bijvoorbeeld beveiliging, receptie teel in Nederland ongeveer 20 spelers van facilitaire diensten dat de aanwe- en catering) aan één partij, actief op het gebied van IFM. Deze zigheid van voldoende professionele integrators hebben verschillende aanbieders één van de basisvoor- achtergronden en juist hun achter- waarden was voor een succesvolle grond verraadt vaak de manier introductie van integrated facility waarop deze partijen naar IFM kijken. management (IFM) in Nederland. In figuur 2 wordt de markt geseg- Hoe ziet de aanbiedersmarkt er menteerd naar herkomst. anno 2006 uit? Wie zijn de grote spe- lers en waar komen zij vandaan? De herkomst van de partijen bepaalt Welke verschillende concepten han- de kerncompetenties van de spelers teren de integrators en hoe professi- en deze kerncompetenties zijn op hun oneel is deze markt? beurt weer bepalend voor het IFM-con- cept dat wordt aangeboden en voor Alvorens in te gaan op de genoemde de wijze waarop men kijkt naar IFM. vragen even in het kort wat nu exact wordt verstaan onder integrated faci- Kerncompetenties lity management. Integrated facility drs. George W.A. Maas, partner bij IFM-dienstverleners kunnen worden management is een specifieke vorm de adviesgroep facility management onderscheiden naar de volgende van uitbesteding waarbij alle opera- van Twynstra Gudde. drie typologieën: tionele facilitaire processen en de • De Managing partner of integrator daarbij behorende regieactiviteiten richt zich op het management van FACILITY MANAGEMENT MAGAZINE | 145 | NOVEMBER 2006 17
- 2. TH E O R I E E N M E T H ODIEK UITBESTEDEN In de praktijk is van een dergelijke gevers en de geleverde dienstverle- duidelijke scheiding tussen typolo- ning, de managementinformatie gieën geen sprake, maar het is zeker welke geleverd wordt, de wijze niet moeilijk om de verschillende waarop gefactureerd wordt, de wijze Uitbestedende partijen die actief zijn op het gebied waarop planning & control wordt Inte- organisatie grator van IFM in te delen naar boven- ingevuld en de manier waarop - en staande ideaaltypen. het instrumentarium waarmee - ge- communiceerd wordt met de supply Een steile leercurve chain, opdrachtgevers en gebruikers. Het aantal IFM-dienstverleners Figuur 1 | Grafische weergave integrated actief op de Nederlandse markt is In onze adviespraktijk ervaren wij facility management. de afgelopen paar jaar sterk toege- dagelijks dat er zeer grote verschillen nomen. Het afgelopen jaar waren het zijn in kennis en ervaring van alle de facilitaire diensten, realiseert de bouwbedrijven die zich en masse partijen die actief zijn op de IFM- structuur en samenhang tussen de begaven op deze markt met als doel- markt. Er zijn echter wel degelijk verschillende diensten en is niet stelling hun keten te verlengen van uiterst professionele marktpartijen actief op operationeel niveau. De bouw naar beheer. De eerste voor- met veel ervaring in en buiten Neder- integrator richt zich derhalve op zichtige stappen naar beheersactivi- land. Ten opzichte van 10 jaar gele- het management van integrale teiten waren weliswaar al eerder den is de markt duidelijk verder contracten en besteedt de opera- gezet maar deze hadden slechts geprofessionaliseerd. tionele activiteiten uit aan onder- betrekking op onderhoud aan instal- aannemers. De integrator ken- laties of bouwkundig onderhoud. In Double digit groeiverwachting merkt zich doordat zij meer op 2006 hebben de meeste grote bouw- Twynstra Gudde voert een driejaar- strategisch dan op operationeel bedrijven volwaardige integrated lijks onderzoek uit naar de uitbeste- niveau naar facility management facility management-activiteiten dingsgraad van facility management kijkt en gericht is op het managen ontwikkeld waarin naast hard-servi- in Nederland1). Uit dit onderzoek van de ‘supply chain’. De belang- ces ook soft-services en regieactivi- over 2005 blijkt dat de totale facility rijkste kerncompetentie van de teiten worden aangeboden. Belang- management markt in Nederland integrator is ‘management’. rijkste katalysator hiervoor is de toe- een omvang heeft van 38 miljard • De Managing producer of maincon- genomen activiteiten op het gebied euro (exclusief huren en kapitaals- tractor coördineert de facilitaire van Publiek Private Samenwerking lasten). De huidige omvang van de diensten, vervult management (PPS). IFM-markt wordt door ons geraamd taken en houdt zich bezig met de Ook vrijwel alle grote internationale op 350 tot 450 miljoen euro. Dat uitvoering van de verschillende single service suppliers zoals cate- impliceert een penetratie van IFM diensten. Hij is meer georiënteerd raars en schoonmaakbedrijven zijn van ruim één procent. op de operationele inhoudelijke vandaag de dag volop actief op het kant van facility management en gebied van IFM en zien in deze Het IFM-model bestaat al ruim tien op de coördinatie tussen verschil- nieuwe activiteit kansen voor hun jaar op de Nederlandse markt en lende facilitaire activiteiten. De groeistrategie. slechts één procent van de markt lijnen tussen management en kiest voor deze vorm van het orga- operations zijn korter en er is, in De leercurve bij de aanbieders is steil niseren van facility management. vergelijking met het integrator en voor een belangrijk deel van de De criticaster concludeert dan dat model, minder overlap bij het aanbieders geldt dat zij nog niet of IFM geen succesvol model is geweest. management van de operations. nauwelijks concrete ervaringen heb- De optimist daarentegen stelt dat er Kerncompetentie van de main- ben op dit gebied. Kennis en erva- nog een enorme markt te winnen is. contractor is kennis van het ope- ring op het gebied van operationele Welke organisaties kiezen voor IFM? rationele proces van facility dienstverlening is veelal niet waar Wat zijn de argumenten pro en con- management. het aan schort, maar het gaat dan tra IFM? Hoe ziet de toekomst van • De Inkoop partner is actief op het om zaken als de afstemming tussen IFM in Nederland er uit? gebied van inkoop en de bijbeho- de wensen van (interne) opdracht- rende administratie, de kracht ligt Alleen voor multinationals? in het behalen van schaalvoor- Organisaties die de afgelopen jaren Soft delen. De inkooppartner koopt services hebben gekozen voor IFM zijn over- dienstverlening in voor opdracht- wegend de multinationals geweest. Consul- Asset gevers, de coördinatie-taak blijft manage- In de afgelopen paar jaar hebben tancy veelal bij de opdrachtgever. Kern- IFM ment bedrijven als Philips, DSM, KLM, competentie van de inkoop part- Cisco, Sun en Delta Lloyd gekozen ner is strategisch en tactische voor IFM. Kijkend naar dit rijtje inkoop. Dit model komt veel Bouw Techniek bedrijven rijst de vraag of IFM alleen voor in de Angelsaksische landen, geschikt is voor multinationals. Wij in Nederland is het minder hebben geprobeerd een aantal bekend. Figuur 2 | Segmentatie IFM-aanbodmarkt. belangrijke kenmerken te geven van 18 FACILITY MANAGEMENT MAGAZINE | 145 | NOVEMBER 2006
- 3. UITBESTEDEN THEORIE EN METHODIEK FM&IC T C O L U M N organisaties die kiezen voor IFM: • facility management wordt niet als onderdeel van de core busi- en contra onder elkaar geplaatst. Argumenten die in het voordeel werken van IFM: Strategische ness beschouwd, • de verwevenheid van de proces- sen van de core business en faci- • professionalisering aanbieders- markt, • hoge uitbestedingsgraad bij ope- informatie lity management is beperkt, rationele activiteiten waardoor de • facility management is professio- stap naar IFM nog slechts een klein Het zal niemand verwonderen, maar neel georganiseerd en IFM is een stapje is, bij een informatiesysteem draait alles logische volgende stap in de ont- • blijvende aandacht voor duurzame om informatie. Toch treedt bij het wikkeling van de facilitaire functie, besparingen, implementeren van een facilitair infor- • er bestaat brede ervaring met het • positieve ervaringen met outsour- matiesysteem vaak iets merkwaardigs uitbesteden van processen, cing/off shoring bij andere disci- op. Zowel bij kleine als hele grote orga- • uitbesteden is gericht op samen- plines (finance, IT, HRM), nisaties, die reeds volop aan het imple- werken en niet op een transactie, • internationale aandacht voor en menteren zijn geslagen, gebeurt het • kostenreductie en flexibilisering ervaring met IFM, vrijwel zonder uitzondering dat op de zijn belangrijke doelen bij de uit- • aandacht voor publiek-private vraag: ‘En, welke informatie zouden besteding, samenwerking. jullie er nu uit willen krijgen?’ een • IFM wordt beschouwd als lange diepe stilte valt. Ik moet dit direct iets termijn strategie. Argumenten die in het nadeel werken nuanceren, want het komt wel eens van IFM: voor dat men in antwoord op de Kijkend naar bovenstaande kenmer- • weglekken van kennis op FM- gestelde vraag een onderscheid weet ken, verbaast het niet dat multina- gebied, te maken in drie soorten informatie, tionals voorlopers zijn op het gebied • angst om regie over FM te namelijk operationele, tactische en van IFM en dat de collectieve sector verliezen, strategische. (overheid, gezondheidszorg, onder- • onvoldoende ervaring met uitbe- wijs) nog moet wennen aan dit model, steden als samenwerkingsmodel, Op de eerste twee soorten weet men alhoewel de aandacht voor PPS hier • beperkt aantal succesvolle cases met enige moeite een informatiebe- snel verandering in kan aanbrengen. (maar wel steeds meer!), hoefte te formuleren. De vraag naar • weerstand bij facility managers, strategische informatie echter, verzandt Pro’s en contra’s • vervlechting van facilitaire pro- altijd in een existentiële discussie. Men Er wordt veel gedebatteerd over IFM cessen en het primaire proces. dreigt vrijwel unaniem te concluderen en zoals ieder managementmodel dat facility management niet strate- zijn er tal van argumenten voor en Groei gisch van aard is en men dan ook geen tegen IFM. Hieronder hebben wij een De IFM-markt is de afgelopen jaren strategische informatiebehoeften heeft. aantal belangrijke argumenten pro substantieel gegroeid, alhoewel min- Nu is strategie per definitie de vaststel- der snel dan menigeen 10 jaar gele- ling van de wijze waarop de nodige In het Verenigd Koninkrijk, waar de den had verwacht. Voor de komende middelen zullen worden aangewend marktpenetratie van IFM aanzienlijk jaren verwachten wij op basis van ten dienste van het gemeenschappelijk groter is, was het de overheid die eind alle lopende initiatieven dat de groei belang. De ware facility manager weet jaren tachtig en in de jaren negentig een belangrijke impuls heeft gegeven zich doorzet, zeker nu ook de finan- dat dit juist de kern van het facilitair aan IFM. De overheid die eenvoudigweg ciële sector zich aan het oriënteren is management is. Los van het feit of een niet over de middelen beschikte voor op dit uitbestedingsmodel. De groei vakgebied nu strategisch is of niet grootscheepse vernieuwing van gebou- van de IFM-markt schatten wij in op (rare vraag eigenlijk), zal een serieuze wen en infrastructuur. Het toen ont- 10 tot 15% per jaar, hetgeen enorm professionele facility manager zijn dag wikkelde publiek-private samenwer- kingsinstrument (PPS), waarbij lijkt maar in absolute bedragen geen voornamelijk doorbrengen met strate- marktpartijen verantwoordelijk wer- aardverschuivingen veroorzaakt. gische aangelegenheden. De rest den voor financiering en beheer van (operatie en tactiek) heeft hij uitbesteed overheidsgebouwen (ziekenhuizen, Het volgende artikel in dit drieluik aan zijn medewerkers of derden. Het is scholen, e.d.) en infrastructuur zoals gaat over het uitbestedingsproces bij dan ook beangstigend te ontdekken dat wegen en het openbaar vervoer, was een zeer belangrijke katalysator voor IFM. Welke stappen moeten worden vrijwel niemand een strategische infor- de ontwikkeling van IFM in het doorlopen? Welke keuzes moeten er matiebehoefte weet te formuleren. Of Verenigd Koninkrijk. wanneer gemaakt worden? Wie zit weet men alles al? Ook in Nederland bestaat er momen- wanneer aan tafel en wat zijn de teel zowel bij de rijksoverheid als bij de risico’s? Harry Willemse lagere overheden veel aandacht voor H.willemse@planon.nl PPS, alhoewel het de vraag is hoe in NOOT een volgend kabinet, met een andere politieke signatuur, wordt gedacht over 1 Facility Management in the Netherlands; deze vorm van marktinvloed. Maar Market Analysis, 2001, 2004, 2006, Twynstra zonder twijfel heeft de huidige aan- Gudde dacht voor PPS een positief effect op de ontwikkeling van IFM in Nederland. FACILITY MANAGEMENT MAGAZINE | 145 | NOVEMBER 2006 19