More Related Content
What's hot (15)
โครงสร้างและหน้าที่ของซลล์โครงสร้างและหน้าที่ของซลล์Kittiya GenEnjoyสิ่งมีชีวิตทุกชนิดล้วนประกอบด้วยซลล์ ซึ่งเป็นหน่วยพื้นฐานที่เล็กที่สุดของสิ่งมีชีวิต ซลล์มีรูปร่างและลักษณะที่แตกต่างกัน ตามหน้าที่ของแต่ละซลล์ ซึ่งภายในซลล์ประกอบด้วยออร์แกเนลล์ (Organelle) ต่างๆ ที่ทำงานประสานกัน และมีโครงสร้างพื้นฐานแบ่งได้เป็น 3 ส่วนใหญ่ ๆ คือ ส่วนที่ห่อหุ้มซลล์ ส่วนไซโทพลาสซึม และส่วนนิวเคลียส Similar to โครงงาȨอม (20)
More from Prangwadee Sriket (6)
โครงงาȨอม
- 1. 1
แบบเสนอโครงร่างโครงงาȨอมพิวเตอร์
รหัสวิชา ง 33202 ชื่อวิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและ
การสื่อสาร 6
ปีการศึกษา 2557
ชื่อโครงงาน องค์ประกอบชองซลล์สัตว์
ชื่อผู้ทำาโครงงาน
นางสาวปรางวดี ศรีเกษ เลขที่ 4 ชั้น ม. 6 ห้อง 8
นางสาวสืบขวัญ นาวายุทธ เลขที่ 6 ชั้น ม. 6 ห้อง 8
ชื่ออาจารย์ที่ปรึกษาโครงงาน ครูเขื่อนทอง มูลวรรณ์
ระยะเวลาดำาเนินงาน ภาคเรียนที่ 1-2 ปีการ
ศึกษา 2557
โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย จังหวัดเชียงใหม่
สำานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 34
- 2. 2
ใบงาน
การจัดทำาข้อเสนอโครงงาȨอมพิวเตอร์
สมาชิกในกลุ่ม
1. นางสาวปรางวดี ศรีเกษ เลขที่ 4
2. นางสาวสืบขวัญ นาวายุทธ เลขที่ 6
คำาชี้แจง ให้ผู้เรียนแต่ละกลุ่มเขียนข้อเสนอโครงงานตามหัวข้อต่อ
ไปนี้
ชื่อโครงงาน (ภาษาไทย)
องค์ประกอบของซลล์สัตว์
ชื่อโครงงาน (ภาษาอังกฤษ)
Animal Cell Structure
ประเภทโครงงาน สื่อการเรียนการสอน
ชื่อผู้ทำาโครงงาน 1. น.ส.ปรางวดี ศรีเกษ เลขที่ 4 ชั้น
ม. 6 ห้อง 8
2. น.ส.สืบขวัญ นาวายุทธ เลขที่ 6 ชั้น ม. 6
ห้อง 8
ชื่อที่ปรึกษา ครูเขื่อนทอง มูลวรรณ์
ชื่อที่ปรึกษาร่วม -
ระยะเวลาดำาเนินงาน เดือนพฤศจิกายน 2557 – เดือน
กุมภาพันธ์ 2558
ที่มาและความสำาคัญของโครงงาน
ปัจจุบันมีการเรียนการสอนเรื่องซลล์ในระดับมัธยมศึกษา
ตอนปลาย ซึ่งเป็นเรื่องที่สำาคัญในการต่อยอดไปในเรื่องอื่นๆใน
วิชาชีววิทยาแทบทุกบท หากมีความรู้เรื่องซลล์ไม่เข้าใจเท่าที่ควร
ก็จะทำาให้การเรียนรู้ในวิชาชีววิทยาในเรื่องอื่นๆมีปัญหาตามมา
ส่งผลกระทบเป็นทอดๆ ทำาให้ความรู้ความเข้าใจไม่สามารถเข้าถึง
แก่นหลักในวิชาเนื้อหานี้ได้อย่างเข้าใจจริง เรื่องซลล์นี้อาจเป็น
เรื่องที่ยากหรือไม่สามารถจดจำาส่วนประกอบแต่ละส่วนได้อย่าง
ชัดเจนอาจเป็นเพราะชื่อที่ยากต่อการจดจำาหรืออาจเป็นเพราะส่วน
ประกอบของซลล์นั้นมีหลากหลายและลำ้าลึกเกินไป แต่เรื่องซลล์
- 3. 3
นั้นซลล์ยังเป็นเรื่องใกล้ตัวที่น่าสนใจและควรรู้ เพราะหากมีความ
รู้เรื่องซลล์ที่ดีเราจำาสามารถนำามาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำาวันได้
อย่างมากมาย แต่ในปัจจุบัน กลับยังไม่มีสื่อการเรียนการสอนเรื่อง
ซลล์ของสัตว์ในโลกออนไลน์ที่ครบถ้วนสมบูรณ์ ฟรี และหาง่าย
เท่าที่ควร ถึงแม้เรานั้นอาจค้นคว้าแต่กลับไม่มีข้อมูลที่ตรงกับความ
ต้องการของเราหรือไม่มีข้อมูลที่เรานั้นสามารถทำาความเข้าใจที่
ตรงกับความเข้าใจของเรามากเท่าที่ควร และบางทีสื่อการสอน
เหล่านี้อาจมีตัวหนังสือไม่สวยงาม อ่านยาก ทำาให้มีความรู้สึกไม่
อยากทำาความเข้าใจ ซึ่งเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นได้ เพราะทุกคนนั้นล้วน
แต่ต้องการสื่อการสอนที่มีความสวยงามและสามารถเข้าใจได้โดย
ง่ายเพื่อความสะดวกในการเรียนรู้ วิชาชีวะนั้นทุกคนอาจคิดว่า
เป็นวิชาที่ท่องจำา เป็นวิชาที่คนที่ชอบจำาเท่านั้นถึงจะชอบวิชานี้ แต่
ถ้าเราสามารถจดจำาได้โดยรูปภาพเราก็จะสามารถจำาเรื่องราว
ต่างๆได้มากยิ่งขึ้น การจดจำาเรื่องๆหนึ่งคล้ายกับการจัดเรียงใน
สมองเมื่อนึกถึงสิ่งๆหนึ่งเราก็จะนึกถึงสิ่งที่เกี่ยวข้องกับสิ่งนั้นได้
โดยอัตโนมัติโดยไม่ต้องนั่งนึกคิดนานว่าสิ่งนี้หมายความว่า
อย่างไร ไม่ต้องตีความให้ซับซ้อน ความคิดจะออกมาโดยทันทีที่
เราคิด ยกตัวอย่างเช่นเมื่อนึกถึงแอปเปิ้ลเราก็จะนึกถึงพายแอปเปิ้ล
นำ้าแอปเปิ้ล หรือผลไม้อื่นๆที่มีสีแดงตามสีของผลแอปเปิ้ล ดวง
อาทิตย์ หรืออื่นๆอีกมากมายที่มีส่วนเกี่ยวข้อง ดังนั้นถ้าเราสามารถ
จัดเรียงข้อมูลต่างๆได้อย่างเรียบร้อยเป็นระเบียบ ถ้าเกิดเราฝึกฝน
การจดจำาบ่อยๆก็จะทำาให้เราสามารถจดจำาข้อมูลนั้นได้อย่าง
แม่นยำาและชัดเจนยิ่งขึ้น
สื่อการเรียนการสอนเรื่องซลล์ของสัตว์ที่กลุ่มของข้าพเจ้านั้น
จะสามารถไขข้อสงสัยเกี่ยวกับซลล์ในปัญหาที่เราสงสัย ทำาให้เรา
นั้นเกิดความเข้าใจในเรื่องนี้มากขึ้น ทำาให้หายสงสัยในประเด็นที่
เราไม่เข้าใจ ช่วยส่งเสริมความเข้าใจให้เรามากขึ้นยิ่งกว่าเดิม
ความเข้าใจถือว่าเป็นเรื่องสำาคัญเรื่องหนึ่ง กลุ่มของของ
ข้าพเจ้าก็ได้ตระหนักถึงเรื่องนี้ ด้วยเหตุนี้กลุ่มของข้าพเจ้าจึงตั้งใจ
จะทำาสื่อการเรียนการสอนเรื่องซลล์ของสัตว์นี้ให้สวยงาม เข้าถึง
ง่าย และมีข้อมูลถูกต้องครบถ้วนสมบูรณ์ เพื่อให้เป็นประโยชน์ต่อผู้
ที่สนใจไม่มากก็น้อย เพื่อเป็นข้อมูลในการศึกษาค้นคว้าเรียนรู้หรือ
สามารถต่อยอดสื่อการเรียนการสอนนี้ต่อไปในอนาคตภายภาค
หน้า
วัตถุประสงค์
1. เพื่อเผยแพร่ความรู้เรื่องซลล์ของสัตว์ที่ถูกต้องและครบถ้วน
สมบูรณ์แก่ผู้ที่สนใจ
- 4. 4
2. เพื่อเป็นการทบทวนความรู้แก่ผู้จัดทำา
3. เพื่อเป็นแนวทางการจัดทำาสื่อการเรียนรู้เรื่องซลล์สัตว์ต่อไป
ขอบเขตโครงงาน
ซลล์ของสัตว์ อันประกอบไปด้วยประวัติการค้นพบซลล์
โครงสร้าง และหน้าที่ของ นิวเคลียส เยื่อหุ้มซลล์ และออแกเนลล์
ต่างๆ ได้แก่ ไรโบโซม ไมโทคอนเดรีย ไซโตสเกเลตอล เอนโด
พลาสมิกเรติคิวลัม กอลจิบอดี แวคิวโอล ไลโซโซม เพอรอกซิโซม
หลักการและทฤษฎี
ซลล์ (Cell) หมายถึง หน่วยพื้นฐานที่เล็กที่สุดของสิ่งมีชีวิต มี
รูปร่างลักษณะและขนาดแตกต่างกันขึ้นอยู่กับชนิดของสิ่งมีชีวิต
และหน้าที่ของซลล์เหล่านั้นซลล์ที่มีขนาดเล็กที่สุดคือ ไมโคร
พลาสมา (Mycoplasma) หรือ PPLO (Pleuropneumonia - like
organism) มีขนาดประมาณ 0.1 - 0.25 m
ซลล์ที่มีขนาดใหญ่ที่สุด คือ ซลล์ไข่นกกระจอกเทศ
ประวัติการศึกษาเซลล ์ (Cell)
ศตวรรษที่ 17 กาลิเลโอ ได้ประดิษฐ์แว่นขยายกำาลังขยาย 2-5 เท่า
ส่องดูสิ่งมีชีวิตเล็กๆ
ค.ศ.1665 Robert Hook ได้ประดิษฐ์กล้องจุลทรรศน์เลนส์ประกอบ
ได้สำาเร็จ ซึ่งมีกำาลังขยาย 270 เท่า และนำาไปส่องดูไม้คอร์กที่เฉือน
บางๆและพบห้องว่างมากมายที่เขาเรียกว่า Cell
ค.ศ.1839 ชวานน์และชไลเดน ได้เสนอ ทฤษฎีซลล์
ทฤษฎีเซลล ์ (Cell Theory)
เสนอโดย Schwann และ Schleiden มีใจความสำาคัญว่า สิ่งมีชีวิตทั้ง
หลายประกอบด้วยซลล์และผลิตภัณฑ์ของซลล์ ในปัจจุบัน พบว่า
สิ่งมีชีวิตที่ไม่ประกอบด้วยซลล์ก็มี เช่น Virus และ Viroid เพราะ
เหตุว่า ไม่มีเยื่อหุ้มซลล์และโพรโทพลาซึม
ส่วนที่ห่อหุ้มซลล์สัตว์ ประกอบด้วย
เยื่อหุ้มเซลล ์ (Cell membrane) พบในซลล์สิ่งมีชีวิตทุกชนิด ควบคุม
การผ่านเข้าออกของสารเพราะมีสมบัติเป็นเยื่อเลือกผ่าน ประกอบ
- 5. 5
ด้วยไขมันและโปรตีนอยู่รวมกันเป็น Fluid mosaic model กล่าวคือ
โมเลกุลของฟอสโฟลิพิดเรียงกันเป็น 2 ชั้น หันด้านมีขั้วซึ่งชอบ
รวมตัวกับนำ้า (Hydrophilic)ออกด้านนอก และหันด้านไม่มีขั้นซึ่งไม่
ชอบรวมกับนำ้า (Hydrophobic) เข้าข้างใน และมีการเคลื่อนที่ไหล
ไปมาได้ ส่วนโปรตีนมีลักษณะเป็นก้อน (Globular) ฝังหรือลอยอยู่
ในชั้นไขมัน และอาจพบคาร์โบไฮเดรตเกาะที่ผิวโปรตีนด้วยก็ได้
ไซโทพลาซึม (Cytoplasm) เป็นของเหลวภายในซลล์ที่อยู่รอบ ๆ
นิวเคลียสประกอบด้วย คาร์โบไฮเดรต โปรตีน ไขมัน และแร่ธาตุ
ต่าง ๆ ไซโทพลาซึมมี ออร์แกแนลล์ (Organelle) หลายชนิด ทำา
หน้าที่ต่าง ๆ กัน
1. ไรโบโซม (Ribosome)
มีลักษณะเป็นทรงกลมขนาดเล็กประมาณ 20 nm ประกอบด้วย
rRNA และโปรตีน พบทั่วไปในไซโทพลาสซึม ไมโทคอนเดรีย คลอ
โรพลาสต์ มีหน้าที่สังเคราะห์โปรตีนสำาหรับใช้ภายในซลล์และส่ง
ออกไปใช้นอกซลล์
2. เซนทริโอล (Centriole)
เป็นท่อกลวง ประกอบด้วยไมโครทิวบูล 9 กลุ่ม กลุ่มละ 3 ท่อ เรียง
กันเป็นวงกลม เรียกว่า 9 + 0 (ตรงกลางไม่มีไมโครทิวบูล)มีหน้าที่
สร้างเส้นใยสปินเดิล
3 . ไมโครทิวบูล (Microtubule)
ประกอบด้วยโปรตีนพวกทิวบูลินเรียงต่อกันเป็นวงเห็นเป็นท่อ
มีหน้าที่เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวของซลล์
4 . ไลโซโซม (Lysosome)
พบเฉพาะในซลล์สัตว์ มีกำาเนิดจากกอลจิคอมเพลกซ์ มีเอนไซม์
สำาหรับการย่อยสลายสารต่าง ๆ ภายในซลล์
5. ร่างแหเอนโดพลาซึม (Endoplasmic reticulum)
เป็นเมมเบรนที่เชื่อมต่อกับเยื่อหุ้มซลล์และเยื่อหุ้มนิวเคลียสได้ ไม่
พบในซลล์ของโพรแคริโอต แบ่งออกเป็น 2 รูปแบบ คือร่างแหเอน
โดพลาซึมแบบผิวขรุขระ และร่างแหเอนโดพลาซึมแบบผิวเรียบ
6 . กอลจิคอมเพลกซ ์ (Golgi complex)
- 6. 6
เป็นถุงแบนบางเรียบซ้อนกันเป็นตั้ง ๆ 5 - 8 ชั้น ภายในมีของเหลว
ส่วนปลายทั้งสองข้างยื่นพองออกเป็นถุงเล็ก ๆ เรียกว่า เวซิเคิล
(vesicle) มีบทบาทในการสร้างไลโซโซม เป็นแหล่งสะสมสารต่าง ๆ
ก่อนนำาไปใช้ในกิจกรรมของซลล์
7 . ไมโทรคอนเดรีย (Mitochondria)
มีหน้าที่สร้างพลังงานให้แก่ซลล์ (ส่วนใหญ่อยู่ในรูป ATP)
8. แวคิวโอล (Vacuole)
มีลักษณะเป็นถุงมีเยื่อหุ้มบาง ๆ เรียกว่า โทโนพลาสต์ (Tonoplast)
ภายใต้มีของเหลวหรือสารหลายชนิดบรรจุอยู่ แบ่งออกเป็น 3 แบบ
คือ
ฟูดแวคิวโอล (Food vacuole)
คอนแทร็กไทล์แวคิวโอล (Contractile vacuole)
แซปแวคิวโอล (Sap vacuole)
นิวเคลียส (Nucleus)
มีรูปร่างคล้ายทรงกลม โดยทั่วไปมีเพียง 1 นิวเคลียสเท่านั้น แต่ใน
สิ่งมีชีวิตชั้นตำ่าบางชนิด มี 2 นิวเคลียส เช่น พารามีเซียม สำาหรับ
ซลล์เม็ดเลือดแดงของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมเมื่อเจริญเต็มที่จะไม่มี
นิวเคลียส
นิวเคลียสถือว่าเป็นศูนย์กลางควบคุมการทำางานของซลล์ มีองค์
ประกอบที่สำาคัญดังนี้
เยื่อหุ้มนิวเคลียส (Nuclear membrane) เป็นยูนิตเมมเบรน 2 ชั้น ที่มี
สมบัติเป็นเยื่อเลือกผ่านเช่นเดียวกับเยื่อหุ้มซลล์ เยื่อหุ้มชั้นนอกมี
ไรโบโซมเกาะอยู่ ผิวของเยื่อหุ้มมีรูเล็ก ๆ (annulus) กระจายทั่วไป
เป็นช่องติดต่อระหว่างของเหลวในนิวเคลียสกับของเหลวในไซโท
พลาสซึม
นิวคลีออลัส (Nucleous) เห็นชัดเจนในภาวะปกติที่ซลล์ยังไม่มีการ
แบ่งตัวไม่มีเยื่อหุ้ม เป็นบริเวณที่สะสม RNA และสังเคราะห์ไรโบ
โซม 10 เปอร์เซ็นต์ และ RNA 4 เปอร์เซ็นต์
โครโมโซม (Chromosome) เป็นเส้นใยเล็ก ๆ เรียกว่า โครมาทิน
(Chromatin) ซึ่งก็คือ โมเลกุลของ DNA ที่มีโปรตีนหุ้มนั่นเอง
โครโมโซมประกอบด้วย 2 โครมาทิด (Chromatid) เชื่อมกันที่ เซน
โทรเมียร์ (Centromere)
- 7. 7
วิธีดำำเนินงำน
- แนวทำงกำรดำำเนินงำน
ค้นหำข้อมูลจำกทั้งในหนังสือและอินเทอร์เน็ต พิสูจน์ว่ำ
ควำมรู้นั้นถูกต้อง และนำำมำสรุปเป็นภำษำของผู้จัดทำำเอง
และนำำเสนอโดยใช้พำวเวอร์พ้อยท์
- เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้
หนังสือเรียนชีววิทยำ ควำมรู้จำกอินเทอร์เน็ต และพำว
เวอร์พ้อยท์
- งบประมำณ
ไม่มีค่ำใช้จ่ำย
ขั้นตอนและแผนดำำเนินงำน
ลำำ
ดับ
ที่
ขั้นตอน สัปดำห์ที่ ผู้รับผิด
ชอบ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11
12
13
14
15
16
17
1 คิดหัวข้อโครงงำน สืบขวัญ
2 ศึกษำและค้นคว้ำ
ข้อมูล
สืบขวัญ
3 จัดทำำโครงร่ำงงำน สืบขวัญ
4 ปฏิบัติกำรสร้ำง
โครงงำน
ปรำงวดี
5 ปรับปรุงทดสอบ สืบขวัญ
6 กำรทำำเอกสำร
รำยงำน
ปรำงวดี
7 ประเมินผลงำน ปรำง
วดี,สืบ
ขวัญ
8 นำำเสนอโครงงำน ปรำงวดี
ผลที่คำดว่ำจะได้รับ
ผู้ที่สนใจได้รับควำมรู้จำกพำวเวอร์พ้อยท์ที่จัดทำำขึ้น สำมำรถ
นำำควำมรู้ไปใช้ในชีวิตประจำำวันได้ เช่น กำรสอบ และผู้จัดทำำก็ได้
ทบทวนควำมรู้เรื่องซลล์ของสิ่งมีชีวิตจำกกำรทำำโครงงำนนี้ด้วย
- 8. 8
สถำนที่ดำำเนินกำร
ห้องสมุดกำญจนำภิเษก โรงเรียนยุพรำชวิทยำลัย
กลุ่มสำระกำรเรียนรู้ที่เกี่ยวข้อง
กลุ่มสำระกำรเรียนรู้เทคโนโลยีและสำรสนเทศ
กลุ่มสำระกำรเรียนรู้วิทยำศำสตร์ (ชีววิทยำ)
กลุ่มสำระกำรเรียนรู้ภำษำไทย
กลุ่มสำระกำรเรียนรู้ภำษำอังกฤษ
แหล่งอ้ำงอิง
หนังสือเรียนชีววิทยำ ระดับมัธยมปลำย
เวปไซต์ต่ำงๆ
