More Related Content
What's hot (19)
Similar to зардал лекц-1 (20)
зардал лекц-1
- 1. Лекц-1 Çàðäëûí á¿ðòãýëèéí òóõàé îéëãîëò, ò¿¿íèé ñóäëàõ ç¿éë 2011-2012
- 2. Àãóóëãà • Çàðäëûí á¿ðòãýë ãýæ þó âý? • Çàðäëûí á¿ðòãýëèéí ¿¿ðýã • Òîäîðõîéëîëò • ªðòºã çàðäëûí ÿëãàà • Çàðäëûí á¿ðòãýëèéí ñóäëàõ ç¿éë • Ñàíõ¿¿ãèéí áîëîí çàðäëûí á¿ðòãýëèéí ÿëãàà
- 3. Çàðäëûí á¿ðòãýë ãýæ þó âý? Зардлын бүртгэлийн эзлэх байр суурийг тодорхойлохын тулд нягтлан бодох бүртгэлд санхүүгийн болон удирдлагын бүртгэлийн гүйцэтгэх үүрэг ролийг авч үзэх шаардлагатай байдаг. Нягтлан бодох бүртгэлийн мэдээлэл нь: 1. Гадны хэрэглэгчдийг мэдээлэлээр хангах 2. Урт болон богино хугаацаанд явуулах үйл ажиллагааны төлөвлөгөөг боловсруулах 3. Үйл ажиллагааны үр дүнг шинжлэх, удирдлагын шийдвэр гаргах бололцоог олгох гэсэн үндсэн зорилгыг хэрэгжүүлнэ.
- 4. Çàðäëûí á¿ðòãýë ãýæ þó âý? Ñàíõ¿¿ãèéí á¿ðòãýëèéí ìýäýýëýë íü ãàäíû õýðýãëýã÷äèéã ìýäýýëëýýð õàíãàõ çîðèëãîòîé áàéäàã áîë óäèðäëàãûí á¿ðòãýë íü äîòîîä õýðýãëýã÷äèéã ìýäýýëëýýð õàíãàõ ¿¿ðýãòýé áàéäàã. Õàðèí çàðäëûí íÿãòëàí áîäîõ á¿ðòãýë íü ñàíõ¿¿ãèéí á¿ðòãýë óäèðäëàãûí á¿ðòãýëèéí õîëáîã÷ áîëæ ºãäºã áºãººä ººðººð õýëáýë ýíý õî¸ð á¿ðòãýëèéí àëü àëèíä íü àøèãëàãääàã.
- 5. Çàðäëûí á¿ðòãýëèéí ¿¿ðýã Àëèâàà áàéãóóëëàãûí ãîë çîðèëãî íü ¿ð àøèãòàé àæèëëàõ þì. Á¿òýýãäýõ¿¿í àæèë ¿éë÷èëãýýíèé ººðèéí ºðòãèéã òîäîðõîéëîõ óëìààð àøèã àëäàãäëàà ¿íýí çºâ òîîöîõ íü ÷óõàë þì. Èíãýñíýýð óäèðäëàãûí øèéäâýð ãàðãàõ, òºëºâëºõ, õÿíàõ çýðýã ¿éë àæèëëàãààã çºâ çîõèîí áàéãóóëíà. Зардлын бүртгэлийн мэдээлэл нь дараах үүрэгтэй: • Үйл ажилагаа явуулах зардлын төсөв, төлөвлөгөөг боловсруулж хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай мэдээлэлээр хангах
- 6. Çàðäëûí á¿ðòãýëèéí ¿¿ðýã • Үйл ажиллагааны явцад гарсан зардлыг төлөвлөгөөтэй зэрэгцүүлэх замаар түүний гүйцэтгэлд хяналт тавихад шаадлагатай мэдээлээр хангах • Үйл ажиллагааны үр дүнг зөв тодорхойлох, хөрөнгийн үнэлгээг бодитоор тогтоох зорилгоор үйлдвэрлэсэн бүтээгдхүүн үзүүлсэн ажил үйлчилгээ тус бүрээр өртөг тодорхойлоход шаардагдах мэдээлэлээр хангах гэх мэт
- 7. Òîäîðõîéëîëò • Çàðäàë ãýäýã íü: ¯éë àæèëëàãàà ÿâóóëàõòàé õîëáîãäîí ãàð÷ áàéãàà õºðºíãº, õºäºëìºðèéí çàðöóóëàëò ò¿¿íèé ìºí㺺ð èëýðõèéëýãäýõ õýìæýý þì. • ªðòºã ãýäýã íü: Çàðäëûã ¿éë àæèëëàãààíû òîäîðõîé îáúåêòòîé õîëáîí òîäîðõîé õóãàöààãààð çààãëàí õóðèìòëóóëñíûã õýëíý.
- 8. Òîäîðõîéëîëò • ªðòãèéí îáúåêò ãýäýã íü: ºðòãèéã òîäîðõîéëîõ çàðäëûã õóðèìòëóóëàõ àëèâàà íýãæ ¿éë àæèëëàãàà áóþó òîõèîëäîë þì. Ýäãýýð íýãæ ¿éë àæèëëàãàà òîõèîëäîë íü òîäîðõîé íýã á¿òýýãäýõ¿¿í, íýã òºðëèéí á¿ëýã áóþó õýñýã á¿òýýãäýõ¿¿í, ò¿¿íèé íýãæ õýñã¿¿ä, àæëûí çàõèàëãà, ãýðýý òºñºë, öåõ òàñàã, ñàëáàðààñ á¿ðäýíý.
- 9. Òîäîðõîéëîëò • Êàëüêóëÿöèéí îáúåêò ãýäýã íü íýãæèéí ºðòºã òîîöîõ ¿éëäâýðëýñýí á¿òýýãäýõ¿¿í, àæèë ¿éë÷èëãýýíèé íýð òºðºë þì. • Á¿òýýãäýõ¿¿í àæèë ¿éë÷èëãýýíèé íýãæèéí ºðòãèéã òîîöîõîä õýðýãëýæ áàéãàà êàëüêóëÿöûí îáúåêòûí õýìæèõ íýæãèéã êàëüêóëÿöèéí íýãæ ãýíý.
- 10. • ¯éëäâýðëýñýí á¿õ á¿òýýãäýõ¿¿í ¿ç¿¿ëñýí àæèë ¿éë÷èëãýý êàëüêóëÿöèéí îáúåêò áîëîõã¿é. Ó÷èð íü ºðòãèéí íýã îáúåêòîîñ ¿éëäâýðëýæ áàéãàà îëîí òºðëèéí á¿òýýãäýõ¿¿íèéã äîòîð íü ¿íäñýí áà äàéâàð á¿òýýãäýõ¿¿í ãýæ àíãèëäàã. ¯íäñýí á¿òýýãäýõ¿¿íä íýãæèéí ºðòºã òîîöäîã áîë äàéâàð á¿òýýãäýõ¿¿íä íýãæèéí ºðòºã òîîöäîãã¿é. Òîäîðõîéëîëò
- 11. ªðòºã çàðäëûí ÿëãàà Çàðäàë ºðòºã ãýñýí îéëãîëò íü íýã òàëààð õîîðîíäîî ñàëøã¿é õîëáîîòîé ÷ íºãºº òàëààð áèå áèåíýýñýý ÿëãàãäàõ ÿëãààòàé îéëãîëò þì. -Èõýíõè òºðëèéí çàðäàë ºðòãèéí òîäîðõîé îáúåêòòîé õîëáîîòîé áàéäàã áîëîâ÷ äàíãààðàà ºðòãèéã á¿ðä¿¿ëäýãã¿é -Çàðèì òºðëèéí çàðäàë ºðòãèéí òîäîðõîé îáúåêòòîé áèø á¿õ îáúåêòòîé õàìààðàëòàéãààð ãàðäàã.
- 12. Çàðäëûí á¿ðòãýëèéí ñóäëàõ ç¿éë -Çàðäëûã õóðèìòëóóëàí á¿ðòãýõ á¿ðòãýëèéí àðãà ç¿é -¯éëäâýðëýñýí á¿òýýãäýõ¿¿í ¿ç¿¿ëñýí àæèë ¿éë÷èëãýýíèé ººðèéí ºðòãèéã òîîöîõ àðãà, ò¿¿íèé õóâèëáàðóóä -¯éëäâýðëýëèéí íýìýãäýë çàðäëûã õóðèìòëóóëàí õóâààðèëàõ
- 13. Çàðäëûí á¿ðòãýëèéí ñóäëàõ ç¿éë -¯éë÷èëãýýíèé õýñãèéí çàðäëûã òîîöîæ, õóâààðèëàõ -ªðòºã çàðäëûí õýòðýëò õýìíýëòèéã òîäîðõîéëîí øèíæèëæ, øàëòãààíûã íü èëð¿¿ëýõ, õîëáîãäîõ øèéäâýð ãàðãàõ -Ñòàíäàðò çàðäëààð ºòºã òîîöîæ áàéãàà íºõöºëä çàðäëûí õýëáýëçëèéã òîäîðõîéëæ á¿ðòãýõ çýðýã àñóóäëûã ñóäàëíà.
- 14. Ñàíõ¿¿ãèéí áîëîí çàðäëûí á¿ðòãýëèéí ÿëãàà • Çîðèëãî: Ñàíõ¿¿ãèéí á¿ðòãýë íü ãàäíû õýðýãëýã÷äèéã ìýäýýëëýýð õàíãàõàä ÷èãëýãääýã áîë çàðäëûí á¿ðòãýë äîòîîä õýðýãëýã÷äèéã ìýäýýëëýýð õàíãàõàä ÷èãëýãääýã. • Öàã õóãàöàà: Çàðäëûí á¿ðòãýëä àøèãëàãäàæ áàéãàà ìýäýýëýë íü èðýýä¿éä ÷èãëýãäñýí áàéäàã áîë ñàíõ¿¿ãèéí á¿ðòãýëèéí ìýäýýëýë íü ºíãºðñºí ¿åèéí ìýäýýëëèéã àãóóëäàã.
- 15. Ñàíõ¿¿ãèéí áîëîí çàðäëûí á¿ðòãýëèéí ÿëãàà • Çàð÷ìààðàà: Ñàíõ¿¿ãèéí á¿ðòãýë íü ÍÁÁÍÕÇ çàð÷ìóóäûã áàðèìòëàäàã òîäîðõîé ñòàíäàðòòàé áàéäàã áîë çàðäëûí á¿ðòãýëä ÿìàð íýã ñòàíäàðò õýðýãëýãääýãã¿é. • Õóóëü ç¿éí õóâüä: Ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíã òîäîðõîé õóãàöààíä õóóëü òîãòîîìæèéí äàãóó áýëòãýäýã áîë çàðäëûí á¿ðòãýë íü àëáàäëàãûí áèø øèíæ ÷àíàðòàé áàéäàã
- 16. Ñàíõ¿¿ãèéí áîëîí çàðäëûí á¿ðòãýëèéí холбоо Зардлын бүртгэл нь санхүүгийн бүртгэлтэй дараах байдлаар холбогддог. • Орлогын тайланд үйлдвэрлэсэн бүтээгдхүүний өртөг, борлуулсан бүтээгдхүүний өртөг, борлуулалтын ба удирдлагын зардал зэрэг үзүүлэлтүүд тусгагддаг. • Бараа материал болох түүхий эд материал, дуусаагүй үйлдвэрлэл, бэлэн бүтээгдхүүн гэсэн 3 дансны үлдэгдэл өртөг нь балансад тусгагддаг. Эдгээр нь зөвхөн үйлдвэрлэлийн хүрээнд хамаарна.
- 17. Анхаарлаа хандуулсан та бүхэндээ баярлалаа ЭЗНББТэнхимийн багш Ч.Буяндалай