More Related Content
What's hot (20)
Viewers also liked (20)
Similar to 6-р ангийн монгол хэлний хичээл өгүүлбэрийн найруулга (20)
6-р ангийн монгол хэлний хичээл өгүүлбэрийн найруулга
- 2. Өгүүлбэр гэж юу вэ? Хэлэх аялгатай, утга санаа, үйл явдлыг илэрхийлсэн, хэлзүйн гишүүдтэй, үг холбоо үгээс бүтэх харилцааны үндсэн нэгжийг өгүүлбэр гэнэ.
- 3. Өгүүлбэрийн үндсэн шинж Утга санааг илэрхийлнэ Хэлэх аялгын шинжтэй Хэлзүйн гишүүдээс бүтнэ. Харилцах, мэдээлэх төгс дохио болдог.
- 5. Ойролцоо утгат өгүүлбэр Хоёр ба түүнээс дээш хэд хэдэн өгүүлбэрийн бүтцэд ойролцоо утгатай үг орвол ойролцоо өгүүлбэр бүтнэ. Эрдэмт хүн даруу Их мөрөн дөлгөөн
- 6. Бороотой боловч болзоондоо Хуртай боловч хугацаандаа Хааны алба халаатай Эзний алба ээлжтэй
- 7. Эсрэг утгатай өгүүлбэр • Хоёр ба түүнээс дээш өгүүлбэрийн санаа эсрэгцвэл эсрэг утгатай өгүүлбэр бүтнэ. Жишээлбэл: Муу явахад нөхөр хол Сайн явахад садан ойр
- 8. Өгүүлбэрийн найруулга • Өгүүлбэр нь учир зүйн зөв дараалалтай байна. • Үйл явдлыг илэрхийлнэ. • Утга санааг илэрхийлнэ. • Өгүүлбэрийг шууд утгаар нь зохиохоос гадна далд, адилтгасан утгаар зохион хэрэглэнэ. • Асуух, анхааруулах, захирах, хүүрнэх өгүүлбэр нь эх, өгүүлбэрийн найруулгад чухал үүрэгтэй. Эдгээр нь хүний сэтгэлийн хөдөлгөөнийг илэрхийлдэг тул зөв зохистой сонгон найруулах нь чухал юм. Өгүүлбэр зохиохдоо зөв оновчтой үг сонгоно. Нэг үгийг олон давтахгүй байх.
- 9. Хэлэх зорилго буюу харилцахуйн үүднээс өгүүлбэрийг найруулах дөрвөн хэв шинж байна. • Захирах, хүсэх өгүүлбэр Тоочих найруулга • Хүүрнэх өгүүлбэр Хүүрнэх найруулга • Заах, асуух өгүүлбэр Эргэцүүлэх найруулга Тайлбарлах найруулга Эргэцүүлэх өгүүлбэр
- 10. Эхийг уншаад даалгаврыг гүйцэтгэн, өөрийгөө шалгаарай. Тэнгэрлэг бардам тэргүүн өргөж явтугай Хорьдугаар зууны хондлойд хүүхнүүд цахиур хагалж, найргийн дэвжээнээс алдар, атаархлын аль алиныг нь дагуулсан юм. Гэвч тэд борог шүлгийн бэлчирт бодол чөдөрлөж, дэндүү томдсон дэлхийн титэм зүүдлэх мунхаг амгаланд алмайдаггүй нь олзуурхал бөгөөд Хулангийн хувьд шүлэг бүрийдээ өөрийгөө чамлан ирлэж, адган шаналсан тэмүүлэл нь түүний шүлгийн ижилсэлгүй өнгө төрхийн дархлааг буй болгосон гэж санана. (Д.П)
- 11. Даалгавр-1 Эхийн доторх далд утгатай дараах үг, өгүүлбэрийг шууд утгатай өгүүлбэрээр солин найруулан бичээд найруулгын өнгө аясад ямар өөрчлөлт гарч байгааг ажиглаарай. Тэнгэрлэг бардам тэргүүн өргөж явтугай. Хорьдугаар зууны хондлойд хүүхнүүд цахиур хагалж... Гэвч тэд борог шүлгийн бэлчирт бодол чөдөрлөж дэндүү томдсон дэлхийн титэм зүүдлэх мунхаг амгаланд алмайдаггүй нь... Өөрийгөө чамлан ирлэж Шүлгийн ижилсэлгүй өнгө төрхийн дархлааг буй болгосон гэж санана. Дасгал-1
- 12. Дасгал-2 Зургийн үйл явдлыг ажиглаад өгсөн холбоо үгсийг ашиглан 5-6 хүүрнэх өгүүлбэр зохиогоорой. өнгө төрх сэргэлэн цовоо эх орон хээр халзан адуу мал хөдөө нутаг хөх тэнгэр цэнхэр уулс хөрст дэлхий халтар гөлөг баяр баясгалан балчир үе атаархуу зан
- 13. Дасгал-3 Дараах оньсогыг уншиж таагаад, онцолсон үг хэллэгийн адилтгасан утгыг тайлбарлан бичээрэй. Барааны ард барашгүй чихэр. Өглөө 4 хөлтэй Өдөр 2 хөлтэй Шөнө 3 хөлтэй Суумал бурхан гүймэл ширээАр хөвчид цас орвол арилгахад бэрх Алтан гадас мурийвал засахад бэрх
- 14. Дасгал-4 Зургийг ажиглан жилийн дөрвөн улирлын талаар өөрт төрсөн сэтгэгдлээ 4 өгүүлбэрээр эргэцүүлэн бичээрэй.
- 15. Дасгал-5 Зохиолын баатруудын гадаад болон дотоод шинжийг тоочин өгүүлбэр зохион бичээрэй .
- 16. Хичээлийн дүгнэлт • Өгүүлбэр нь учир зүйн зөв дараалалтай байна. • Үйл явдлыг илэрхийлнэ. • Утга санааг илэрхийлнэ. • Өгүүлбэрийг шууд утгаар нь зохиохоос гадна далд, адилтгасан утгаар зохион хэрэглэнэ. • Асуух, анхааруулах, захирах, хүүрнэх өгүүлбэр нь эх, өгүүлбэрийн найруулгад чухал үүрэгтэй. Эдгээр нь хүний сэтгэлийн хөдөлгөөнийг илэрхийлдэг тул зөв зохистой сонгон найруулах нь чухал юм. Өгүүлбэр зохиохдоо зөв оновчтой үг сонгоно. Нэг үгийг олон давтахгүй байх.