Başarı her zaman notlarla veya maddi kazanımlarla ölçülmez.. Ailedeki mutluluk çocukların anne babaları tarafından onaylandıklarını hissettiklerinde ve kendilerini güvende hissettiklerinde, kendilerini ifade etme imkanı bulduklarında tesis edilebilir. Anne babalar çocukları üzerinde kendi beklentilerini gerçekleştireceklerine, çocuklarını tanımaya odaklanırlarsa başarılı çocuklar yetiştirebilirler.
1. MUTLU A LE, BA ARILI ÇOCUKLAR
İ Ş
Prof. Dr. Kamuran Elbeyo lu
ğ
3. Çocuklarımızı çok severken ki isel
ş
isteklerimizin, beklentilerimizin onlar için
belki de a ırı bir yük olaca ını dü ünüyor
ş ğ ş
muyuz?
Onlara yardım etmekle, onları kontrol etmek
arasındaki farkı biliyor muyuz?
Onları do ru yönlendirmek isterken onları
ğ
belki de unuttu umuzu fark ediyor muyuz?
ğ
4. Acaba çocu umuzu nesnel olarak (objektif)
ğ
tanıyor muyuz, yoksa onları görmek istedi imiz
ğ
gibi mi görüyoruz?
Çocu umuzla ilgili uyarıları ya da ele tirileri
ğ ş
kabul edebiliyor muyuz?
5. Dü ünmeye ba layınca çocu umuza kar ı
ş ş ğ ş
olan sevgimizin belki de bizi kimi zaman
bazı gerçekleri görmekten alıkoyabildi ini
ğ
görebiliriz.
Çocuklarımıza yardım etmek isterken
bizim de bilmemiz gereken eyler olabilir.
ş
7. Anne baba olarak bizlerin de beklentilerimizde
hakkımız olabilir ama çocu umuzun
ğ
beklentilerini ö renmek, bu beklentinin
ğ
nedenlerini dü ünmek önemli de il mi?
ş ğ
Belki çocu umuzun beklentileri konusunda
ğ
bizim de haklı bulaca ımız nedenler vardır.
ğ
Bunları gözden kaçırmak yanlı olmaz mı?
ş
9. Bize, onların istediklerini yaptı ımız
ğ
zaman de er veriyorlar.
ğ
Ba arılı oldu umuz zaman de er
ş ğ ğ
veriyorlar.
Hemen arkasından da ekliyorlar:
Oysa bize sadece kendimiz oldu umuz
ğ
için de er verselerdi.
ğ
10. Ama ba arımıza verilen de er bize özgüven
ş ğ
de il, ’ya ba aramazsam ?’ diyen bir ku ku kazandırır.
ğ ş ş
Unutmayalım ki, hayattaki sınavlar sadece
üniversiteye girmek için verilmez. Bütün hayat bir
sınavdır ve hepsini de ki ili imizin, karakterimizin
ş ğ
de erleriyle vermemiz asıl olmalıdır.
ğ
14. anne babaların çocuklarını ‘olmaları
istedikleri gibi görmek için güçlü
bir güdüye sahip olmaları’
ÇOCU UNUZU TANIMANIN
Ğ
ÖNÜNDEK EN ÖNEML ENGEL
İ İ
17. Çocuklarımızı tanımanın yolu, onlarla ileti imimizi
ş
arttırmak, onları dinlemek, onlara de er vermekten geçer.
ğ
Ço u kez yapılan yanlı ,
ğ ş
çocuklarımızı sorgular gibi onların yaptıklarını ö renmeye
ğ
çalı mak,
ş
onları sadece ele tirmek ve
ş
ne yapacaklarını söylemek iste idir
ğ .
18. Çocuklarımızı dinleyelim, anlayalım ve hayatı
onlarla payla alım. Birisini yeterince tanımak
ş
oldukça karma ık bir i lemdir ama ödülü de
ş ş
‘birbirimizi anlamak ve sevmek’ olarak çok
de erlidir.
ğ
19. Davranı larımızı yöneten temel olgu
ş
“ihtiyaçlarımız”dır.
TEMEL HT YAÇLARIMIZ:
İ İ
Kendini gerçekle tirme
ş
Saygı, prestij
Sevgi, ait olma
Güvenlik
Temel, fizyolojik
20. htiyaçlarımızla ba lantılı olarak be
İ ğ ş
varolu boyutu vardır:
ş
o 1. Fark edilmek
o 2. Onaylanmak
o 3. Sevilmek
o 4. De erli bulunmak
ğ
o 5. Güçlü bulunmak
21. A LE Ç NDE
İ İ İ
KAR ILANMASI GEREKEN
Ş
TEMEL GEREKS N MLER
İ İ
22. 1.De erli Olma Duygusu:
ğ Aile içindeki
etkile im çocukları ya “ben de erliyim”
ş ğ
ya da “de ersizim” duygusuna götürür.
ğ
Bu gereksinim aile içinde yerine
getirilmezse çocuk her türlü davranı la
ş
bu duyguyu elde etmeye çalı ır.
ş
23. 2.Güven Ortamı: Aile içindeki bireylerin
emniyette oldu u, dı arıdaki tehlikeli
ğ ş
olayların aile içine girmeyece i
ğ
duygusu, bu gereksinmenin temel
nedenidir. E er çocuk ev içinde
ğ
kendisini güven içinde bulmuyorsa
çocuk ailenin dı ında bir yere yönelir.
ş
Aile ile olan ba larını koparır.
ğ
24. 3.Yakınlık Ve Dayanı ma Duygusu:
ş Aile
içinde temel güven ve dayanı ma varsa aile
ş
dı ında bireyin kar ıla tı ı stres getirici
ş ş ş ğ
olumsuz olaylar yıkıcı etkisini pek
göstermez. Bu tür aile içinde olan kimseler
kendilerine oldu u gibi çevresine de
ğ
güvenirler. E er aile içinde güven ve
ğ
dayanı ma sa lanmamı sa bu insanlar
ş ğ ş
yo un stres ve gerginlik ya arlar. Bu
ğ ş
ki iler kendilerine dahi güvenemezler,
ş
dolayısıyla çevresindekilerle yakın ili kiler
ş
kuramazlar.
25. 4.Sorumluluk Duygusu: Aile sistemi
içindeki anne ve babalar davranı ve
ş
sözleri ile sorumluluk duygusunu ifade
ederler. Aile içinde sadece anne baba
de il herkes sorumluluk duygusunu
ğ
payla ır.
ş
Elbette ki çocuklara ya ları oranında
ş
sorumluluk yüklenmelidir. Bunu
yaparken kız ve erkek i leri kesin
ş
çizgilerle ayrılmamalıdır.
26. Tüm sorumlulu u kendi üzerine alan,
ğ
çocu unu sorumluluktan kurtaran anne
ğ
ve babalar kendi ya amını
ş
biçimlendirmekten aciz sürekli
ba kalarının yönetiminde olmaya yönelik
ş
bireyler yeti tirirler. Bu tür tutumlar
ş
sonucunda yeti mi bireyler ya amlarında
ş ş ş
yer alan olaylardan sürekli ba kalarını
ş
sorumlu tutarlar.
27. 5.Zorluklarla Mücadele Ederek Onların
Üstesinden Gelmeyi Ö renme:
ğ Çocu a
ğ
her ey hazır verilmemelidir. Çocu un
ş ğ
içinde bulundu u geli imsel dönem göz
ğ ş
önünde bulundurularak çocuk kendi
sorunları ile ba ba a bırakılmalıdır. Bu
ş ş
durum onların zor sorunları ile mücadele
ederek, u ra masına olanak vermek,
ğ ş
kendisine güvenli sorun çözme becerileri
geli mi bireyler olarak yeti meleri için
ş ş ş
gereklidir.
28. 6. Mutluluk Ve Kendisini
Gerçekle tirme Ortamı:
ş Aile ortamı
bir mutluluk ortamıdır. imdiye kadar
Ş
anlatılan gereksinimlerin kar ılanması
ş
mutlu olmayı getirir. Evde de erli
ğ
oldu u duygusunu tadan birey mutlu
ğ
olur ve yaptı ı eylerden doyum alır,
ğ ş
kendini gerçekle tirme olana ı bulur.
ş ğ
29. 7.Sa lıklı Manevi Ya amın Temellerini
ğ ş
Olu turma Ortamı:
ş Katı din kuralları
altında yeti tirilmi çocuk sürekli
ş ş
yargılanaca ı, cezalandırılaca ı
ğ ğ
korkusunu ya ar. Kendi ya antı ve
ş ş
deneyimlerini zenginle tirecek iç ve dı
ş ş
dünyasını ara tırıp ke fetmek yerine
ş ş
körü körüne itaati, kendi dü ünce ve
ş
duygularından utanmayı ö renir.
ğ
30. Sa lıklı manevi ya am ailenin
ğ ş
çocu una verebilece i en önemli
ğ ğ
süreçtir. Sa lıklı bir manevi temeli
ğ
olan insanlar kendisi ile barı ık, insan
ş
ili kileri olumlu ve kuvvetli saygılı
ş
bireyler olarak yeti irler.
ş
32. Bir ki i susadı ı zaman, ona sunulan su de erlidir. Çocu unda
ş ğ ğ ğ
istedi i zaman verdi iniz sevgi de erlidir. Zamanınız ne kadar az,
ğ ğ ğ
i iniz ne derece önemli olursa olsun, çocuk sevgi istedi inde ona
ş ğ
yakla ılmalı ve sevgi gösterilmelidir.
ş
SEVGİ
38. S ZDEN U BE MESAJI ALIRLAR.
İ Ş Ş
1- BEN VARIM
2- BEN DO ALIM
Ğ
3- SEV L YORUM
İ İ
4- DE ERL M
Ğ İĞİ
5- GÜVENEB L R M
İ İ İ
KEND OLMA HAKKI VARDIR
İ
KO ULSUZ SEVG GÖSTER LMEKTED R
Ş İ İ İ
KIYASLAMA YAPILMAZ
KABUL
A LEYE
İ
BA LILI
Ğ
39. S ZDEN U BE MESAJI ALIRLAR
İ Ş Ş
1- BEN YOKUM
2- BEN DO AL DE L M
Ğ Ğİ İ
3- SEV LM YORUM
İ İ
4- DE ERL DE L M
Ğ İ Ğİ İ
5- GÜVENEMEM
*KEND OLMA HAKKI YOKTUR
İ
*KO ULLU SEVG GÖSTER LMEKTED R
Ş İ İ İ
*KIYASLAMA YAPILIR
*C NAYETLER, KAVGALAR,
İ
SÜRTÜ MELER OLUR.
Ş
REDDETME
GENÇL K
İ ÇETELERİ
BA IMLILIK
Ğ
40. B ZDEN U ÜÇ MESAJI ALIRLAR.
İ Ş
1- K MSE BEN ÖNEMSEM YOR
İ İ İ
2- BEN DE ERS Z
Ğ İ M
İ
3- BEN YOK UM
* ÇOCUKLUK VE GENÇL K DEPRESYONUNU VE
İ
PS KOZLARINI TET KLER
İ İ
* NSANI DEL YE ÇEV R R
İ İ İ İ
UMURSAMAMA
BA ARISIZLIK
Ş
DEPRESYON
BA IMLILIK
Ğ
43. Ana-baba, çocuklarının, kendi
modelleri olmadı ı gibi,
ğ
karde lerinden ve arkada larından
ş ş
farklı, ba ımsız, kendine özgü zeka
ğ
ve ki ilik özellikleri olan bir birey
ş
oldu u gerçe inden hareket
ğ ğ
etmelidirler.
45. Ana-baba, önce kendi içlerinde barı ık, huzurlu
ş
birer birey ve sa lıklı birer özde im modeli
ğ ş
olmalıdırlar.
47. Bir çocu un benlik de erini
ğ ğ
geli tirmesinde en önemli
ş
faktörün, saygı ve kabul gösteren
ve “sana inanıyorum” mesajını
ifade eden destek sa layan bir
ğ
yeti kinin varlı ı oldu unu
ş ğ ğ
aklınızdan çıkartmayın.
48. Önemli olan performans
de il çabadır.
ğ
Bu nedenle sonuç yerine
gidi i, alınan not yerine
ş
harcanan eme i
ğ
de erlendirerek övün.
ğ
50. HAYATIN B ZE
İ
VERECE , B Z M
Ğİ İ İ
ONA
VERD KLER M Z N
İ İ İ İ
B ZE DÖNÜ ÜDÜR.
İ Ş