Ang akdang "Ang Tinig ng Ligaw na Gansa" ay isang tula mula sa Egypt. Ang powerpoint presentation na ito ay naglalaman ng kompletong aralin sa Modyul 1, Aralin 1.6 ng Gr.10-Filipino. Maaari ninyo itong i-download upang magamit sa pagtuturo.
Kahulugan at mga katangian ng isang tuladebbie652243
油
Tula
Kahulugan ng Tula
Elemento ng Tula
Anyo ng Tula
Kahulugan ng tula - isang anyo ng sining o panitikan na naglalayong maipahayag ang damdamin sa malayang pagsusulat.
Ayon kay Julian Cruz Balmaceda: Ang tula ay isang kaisipang naglalarawan ng kagandahan, kariktan, ng kadakilaan; tatlong bagay na kailangan magkatipon-tipon sa isang kaisipan upang mag angkin ng karapatang matawag na tula
Ayon naman kay I単igo Ed Regalado: Ang tulay kagandahan, diwa, katas larawan, at kabuuang tanang kariktang makikita sa silong ng alinmang langit.
Ayon naman kay Rufino Alejandro : Ang tula ay likha at ang makata ang manlilikha.
Si Amado V. Hernandez ang nagsabi na ang tula ay hindi pulos na pangarap at salamin, di pawang halimuyak, silahis, agiw-iw at taginting.
Ayon kay Lope K. Santos : ang tula ay isang uri ng salaysay na may sukat , tugma kariktan,a t talilnghaga.
Lord Thomas Babington Macaulay ( halaw ni F. Monleaon) : Ang pagtulay paggagagad at itoy lubhang kahawig ng sining ng pagguhit, paglililok, at pagtatanghal. Ang kasaklawan ng pagtula ay higit na malawak kaysa alinman sa ibang gagad na may sining , pagsama-samahin man ang mga iyon.
Edith Sitwell ( halaw ni A. Abadilla) : Ang tula ay kamalayang napasigasig.
Alexander Pope : Higit na marangal ang katotohanan kug nakadamit ng tula
Elemento ng Tula
Tugma, Persona, Sukat, Tayutay, Kariktan, Tono/Indayog, Talinhaga , Paksa
Tugma
nagpapaganda sa diwa ng tula ang alin mang paraan ng pagtutugma 1. Mga salitang nagtatapos sa b, k, d, g, p, t, s ay nagtutugma ang dulumpantig 2. Mga nagtatapos sa l, m, n, ng, w, r, y
Sukat
tumutukoysabilangngpantigsabawattaludtod Ito ay tumutukoy sabilang ng pantig ng bawat taludtod na bumubuo sa isang saknong. Ang pantig ay tumutukoy saparaan ng pagbasa. Halimbawa:isda is da ito ay may dalawang pantig is da ko sa Ma rive les 8 pantig
Wawaluhin
Halimbawa: Isda ko sa Mariveles
Nasa loob ang kaliskis
2. Lalabindalawahin
Halimbawa: Ang laki salayaw karaniway hubad
Sa bait at muni, sahatol ay salat
3. Lalabing-animin
Halimbawa: Sari-saring bunga ng kahoy, hinog na at matatamis
Ang naroon saloob ang may bakod pa sapaligid
Lalabingwaluhin
Halimbawa: Tumutubong mga palay, gulay at maraming mga bagay
Naroon din saloobang may bakod pang kahoy namalabay
Paksa
maraming maaaring maging paksa ang isang tula
Tayutay
paggamit ng pagwawangis (simile) pagtutulad (metaphor) pagtatao (personification) ay ilang paraan upang ilantad ang talinghaga sa tula
Tono/Indayog
tumutukoy sa pagbaba at pagtaas ng tono o pag bigkas dapat isaalang-alang ang diwang tula
Persona
tinutukoy nito ang nagsasalita sa tula- una, ikalawa o ikatlong panauhan
Kariktan
Kailangang magtaglay ang tulang maririkit nasalita upang masiyahan ang mambabasa gayon din mapukaw ang damdamin at kawilihan.
Talinghaga
Tumutukoy ito sapaggamit ng matatalinhagang salita at tayutay.
Malayang taludturan - ay isang uri ng tula na walang sinusunod na
This document discusses six philosophies of education:
- Pragmatism emphasizes learning through experience and interaction with the environment.
- Progressivism sees learners as active agents who learn through authentic experiences.
- Social Darwinism holds that education should prepare students for the competitive world through a process of natural selection.
- Social Reconstructionism asserts that schools should critique and transform society to match technological progress.
- Critical pedagogy believes education should empower the oppressed and promote social change through problem-posing dialogue.
- Freire's philosophy rejects the "banking model" where teachers deposit knowledge, and instead promotes collaborative inquiry.
Multicultural Diversity A challenge Global TeachersRheaRoseCapuz
油
This document discusses the challenges that global teachers face with multicultural diversity in their classrooms. It defines culture and diversity, noting that diversity comes from differences in factors like race, ethnicity, religion, language and socioeconomic background. It also discusses Gardner's theory of multiple intelligences and how students have different strengths. To address diversity, teachers need to modify their instruction, teaching styles, and attitudes to provide equal opportunities to all students. Multicultural education aims to increase equity by valuing students' varied experiences and backgrounds. Teachers should avoid stereotyping, get to know each student, and infuse multicultural materials while accommodating both differences and commonalities among their diverse students.
Multiculatural Diversity A challenge to Global TeachersRheaRoseCapuz
油
This document discusses the challenges that global teachers face with multicultural diversity in their classrooms. It defines culture and diversity, noting that diversity comes from differences in factors like race, ethnicity, religion, language and socioeconomic background. It also discusses Gardner's theory of multiple intelligences, which recognizes that students have different strengths. To accommodate diverse learners, teachers need curricula and instructional modifications, different teaching styles, and to re-examine their own attitudes and perceptions. The goals of multicultural education are to transform schools so all students experience equal opportunities to learn. Teachers must value students' varied prior knowledge and experiences to achieve this.
report in gender.pptx Laws and policies on violience and Discrimination of Me...RheaRoseCapuz
油
This document summarizes laws and policies in the Philippines regarding violence and discrimination against LGBTQ+ individuals. It discusses protections provided by the 1987 Constitution's equal protection and due process clauses. It outlines the 2010 Supreme Court ruling extending equal protection to LGBTQ political parties. It also details laws prohibiting bullying, child abuse, workplace discrimination, and sexual harassment. Violations of these laws can result in penalties like fines, imprisonment, or civil liability. The document provides an overview of key non-discrimination protections and recourses available to LGBTQ+ individuals under Philippine law.
3.pptx Lesoon 7: School and Community RelationRheaRoseCapuz
油
The document discusses the importance of strong relationships between schools and their surrounding communities. It states that both schools and communities are responsible for raising children and should work together towards this goal. Specifically, it outlines how parents, teachers, and other community members can collaborate to support children's development, address any issues they face, and foster desirable values. The document also provides examples of how schools and communities can form partnerships through organizations, community-improvement initiatives, and by sharing resources and expertise.
Prof Ed 1..pptx Domains of Development of a childRheaRoseCapuz
油
There are three major domains of child development: physical, cognitive, and socio-emotional. The physical domain involves the growth of motor skills, senses, and physical changes. Cognitive development refers to intellectual growth including thinking, problem-solving, and learning. The socio-emotional domain encompasses understanding and controlling emotions, social skills, and relationships.
Ang **akdang naratibo** ay isang uri ng panitikan na nagsasalaysay ng isang kwento o karanasan. Ito ay isang pagsasalaysay ng mga pangyayari na may layuning magbigay aliw, magturo, o magbigay aral sa mga mambabasa. Kadalasang gumagamit ng mga tauhan, tagpuan, at kaganapan upang maipahayag ang isang kwento sa isang tiyak na ayos o pagkakasunod-sunod.
Ang **akdang naratibo** ay may mga pangunahing elemento tulad ng **tauhan**, **tagpuan**, **tema**, **salungatan**, at **banghay**. Ang **tauhan** ang mga karakter na gumaganap sa kwento, mula sa pangunahing tauhan hanggang sa mga sumusuportang karakter. Ang **tagpuan** ay ang lugar at oras kung saan nagaganap ang mga pangyayari sa kwento. Ang **tema** naman ay ang pangunahing ideya o mensahe na nais iparating sa mambabasa. Ang **salungatan** ay ang problema o hamon na kinakaharap ng mga tauhan sa kwento, at ang **banghay** ay ang pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari mula sa simula, gitna, hanggang sa wakas.
Halimbawa ng akdang naratibo ay ang mga **maikling kwento**, **nobela**, at **talambuhay**. Sa mga akdang ito, ang manunulat ay nagkukuwento ng isang kwento na may mga tauhan at nagsisilbing gabay sa mga mambabasa upang matutunan ang mga aral na dulot ng kwento. Ang isang akdang naratibo ay maaaring magtaglay ng iba't ibang emosyon tulad ng saya, lungkot, takot, at pagmamahal, na nakatutulong upang mas maging makulay at buhay ang kwento.
Sa kabuuan, ang akdang naratibo ay isang mahalagang anyo ng panitikan na naglalaman ng mga kwento at karanasan na makapagbibigay ng kasiyahan at aral sa mga mambabasa.
3. Layunin:
Pagkatapos ng aralin,ang mag-aaral ay
inaasahang;
Nalalaman ang Estruktura ng tula at mga uri
nito.
Natutukoy ang kahulugan Ng idyoma at
tayutay.
1. Nakabubuo ng mga sariling tula gamit
ang mga uri ng Estruktura.
4. Ano ang Tula?
Ang Tula ay isang anyo ng sining sa
larangan ng panitikan na tumatagos
sa puso at isipan ng mambabasa.Ito
ay isang sining kung saan
naipapahayag ng makata o manunulat
ang kanyang damdamin sa
pamamagitan ng pili at makahulugang
paggamit ng mga salita.
5. Sang-ayon sa pamamaraan ng
pagsulat,ang ibat ibang Uri ng
tula ay:
1.Tulang may Tugma at Sukat
2.Malayang Taludturan (free
Verse)
3.Tulang tuluyan(Prose Poem)
6. 1.Tulang may tugma at Sukat
ay tradisyonal na anyo ng pagtula. Ang
bawat taludturan ng mga tulang may
tugma at sukat ay may
magkakaparehong bilang ng pantig sa
bawat linya, at ang huling pantig ng
bawat linya ay magkakatunog.
8. 2.Malayang Taludturan (Free
Verse)
ang mga tulang walang sukat at tugma
ay nakapaloob sa malayang taludturan.
Nagkaroon ng anyong ito ng tula bilang
paglampas ng mga makata sa sinasabi
nilang makitid na bakuran ng mga tulang
may tugma at sukat.
10. 3.Tulang Tuluyan (Prose Poem)
tulang tila isang tuluyan o prosa. Sa unang
tingin, ito nga ay prosa, ngunit kapag
babasahin at aarukin ang lalim ng
damdaming ibinubuhos dito, makikita
nating taglay nito ang kaluluwa ng isang
tula. Ang anyong ito ng tula ay tila dagli,
ngunit kakaiba sa dagli, ito ay puno ng mga
talinghaga na katulad ng isang tula.
13. 1.TUGMA
Ang pagkakapareho ng dulong tunog sa isang
talodtud sa isang saknong ng tula.
Ha.l:Ang Kalikasan
Ang Kalikasan ay dapat ingatan
Kung ating gusto ay magandang bayan
Ang kalikasan ay dapat tulungan Kung hindi,
tayo'y maapektuhan
14. 2.SUKAT
Ito ay tumtukoy sa bilang ng pantig ng bawat
taludtod na bumubuo sa isang saknong.Ang
pantig ay tumutukoy sa paraan ng pagbasa.
Hal.: Aking Dasal (7 pantig. 1 linya bawat
saknong)
Ang aking minamahal Sa puso ko'y ikaw lang
Ang tanging sinisigaw Ikaw ay aking dasal.
15. 3.TONO
Tumutukoy sa paraan ng pagbigkas ng bawat
taludtod ng tula.karaniwang pataas o pababa
ang pagbigkas ng tula.
Hal.: Pagtitiwala
Ang pagtitiwalay mayroong hangganan, Gaya
din ng alon sa dalampasigan, Dapat na harangin
nitong kapatagan, Nang maibsan nga itong
kalakasan.
18. Ano ang tayutay?
Ang tayutay o mas kilala bilang
figure of speech sa wikang Ingles
ay mga salita o isang pahayag na
ginagamit upang bigyan diin ang
isang kaisipan o damdamin.
19. Limang Uri ng tayutay
Simili o Pagtutulad
Metapora o Pagwawangis
Personifikasyon o Pagtatao
Apostrope o Pagtawag
Pagmamalabis o Hayperboli
20. 1. Simili o Pagtutulad
Ang pagtutulad ay naghahambing
ng dalawang magkaibang bagay,
tao, o pangyayari na ginagamitan
ng mga salitang tulad ng, parang,
kagaya, kawangis, kapara, at
katulad.
21. Halimbawa:
Ang mga mata mo ay tulad ng mga bituin.
Kasingkintab ng diyamante ang iyong
mga luha.
Ang iyong labi ay tila rosas sa pula.
Ang kanyang kagandahan ay mistulang
bituing nagniningning.
Ang mga kamay mo ay kasing kinis ng
tela.
22. 2.Metapora o Pagwawangis
Naghahambing din ang
pagwawangis ngunit hindi
ginagamitan ng mga salitang
tulad ng, parang, kagaya,
kawangis sapagkatito'ytiyakang
paghahambing.
23. Halimbawa:
Ang ama ni David ay leon sa bagsik.
Ang mga nangangalaga ng kalikasan ay mga
anghel ng kagubatan.Ang aking mahal ay
isang magandang rosas.
Ang aking ina ay tunay na ilaw ng
tahanan.
Ang kanilang bahay ay malaking palasyo.
Si Mother Teresa ng Calcuta ay hulog ng
langit.
24. 3.Personifikasyon o Pagtatao
Ang personipikasyon ay
pagsasalin ng talino, gawi,
at katangian ng tao sa mga
bagay-bagay sa paligid
natin.
25. Halimbawa:
Ang buwan ay nagmagandang gabi sa
lahat.
Napangiti ang rosas sa kanyang
pagdating.
Tinatawag na ako ng kalikasan.
Matindi ang unos sa paghagulgol ng
langit.
Inanyayahan kami ng dagat na maligo.
27. Halimbawa:
O tukso,layuan mo ako!
Pag-ibig, bigyan mo ng kulay ang
aking buhay.
buhos na ulan, aking mundoy
lunuring tuluyan.
Buwan, ikay saksi sa lahat ng
aking paghihirap.
28. 5. Pagmamalabis o Hayperboli
Ang pagmamalabis ay
lubhang nagpapakita ng
kalabisan na imposibleng
mangyari sa kalagayan ng
tao, bagay, o pangyayari.
29. Halimbawa:
Bumaha ng salapi sa kanyang mga
kamag-anak nang dumating si Rico
mula sa Saudi Arabia.
Aabutin ka ng bilyun-bilyong taon
bago makatapos ng medisina.
Nalulunod na siya sa kanyang luha.
Hanggang tainga ang aking ngiti
nang siya'y aking nakilala.
31. Ano ang idyoma?
ay isang matalinhagang
pagpapahayag ng isang ideya.
Malayo ito sa komposisyonal na
paliwanag ng isang ideya kung
kaya't ito ay itinuturing na hindi
tuwirang pagbibigay kahulugan.
32. Halimbawa:
ilaw ng tahanan - ina
Haligi ng tahanan ama
Bukas ang palad matulungin
taingang kawali - nagbibingi-
bingihan
buwayang lubog - taksil sa
kapwa
33. Pagsasanay:
Panuto: kumuha Ng sangkapat na papel at sagutan ang mga sumusunod na katanungan sa ibaba.
1. Ano itong anyo ng tula na tila dagli, ngunit kakaiba sa dagli, ito ay Puno ng mga talinghaga
na katulad ng tula?
2. Ito ay tradisyonal na anyo ng pagtula.
3. Ito ay ang mga tulang walang sukat at tugma.
4. Isa ito sa elemento Ng tula na ang pagkapareho ng dulong tunog sa isang taludtod sa isang
saknong ng tula.
5. Ito ay mas Kilala bilang figure of speech sa Wikang Ingles.
6. Ito ay uri ng tayutay na isang panawagan o pakiusap sa isang bagay na tila ito ay isang tao.
7. Ito rin ay uri ng tayutay na naghahambing din ang pagwawangis ngunit hindi ginagamit ng
mga salitang tulad ng. Parang at iba pa.
8. Ito ay tumutukoy sa paraan ng pagbigkas ng bawat taludtod ng tula.
9. Ito ay anyo ng sining sa larangan ng panitikan na tumatagas sa puso at isipan ng
mambabasa.
10. Isang matalinghagang pagpapahayag ng isang ideya.