This document provides an overview of key concepts in economics, including microeconomics, macroeconomics, opportunity cost, and several influential economists and their contributions. It discusses early thinkers like Plato, Aristotle, and Adam Smith, as well as more modern economists such as John Maynard Keynes, Karl Marx, and Filipino economists like Gloria Macapagal-Arroyo. The document aims to familiarize readers with foundational economic ideas and important figures that shaped the field over time.
This document defines key concepts related to supply, including:
1) The definition of supply as the quantity of products or services producers are willing to sell in the market at various prices over a given period of time.
2) The law of supply, which states that the quantity supplied increases when prices rise and decreases when prices fall, assuming other factors remain constant.
3) Supply functions and schedules which mathematically and tabularly represent the relationship between quantity supplied and price.
4) The supply curve which graphs this positive relationship between quantity and price on a downward sloping curve.
This document provides an overview of key concepts in economics, including microeconomics, macroeconomics, opportunity cost, and several influential economists and their contributions. It discusses early thinkers like Plato, Aristotle, and Adam Smith, as well as more modern economists such as John Maynard Keynes, Karl Marx, and Filipino economists like Gloria Macapagal-Arroyo. The document aims to familiarize readers with foundational economic ideas and important figures that shaped the field over time.
This document defines key concepts related to supply, including:
1) The definition of supply as the quantity of products or services producers are willing to sell in the market at various prices over a given period of time.
2) The law of supply, which states that the quantity supplied increases when prices rise and decreases when prices fall, assuming other factors remain constant.
3) Supply functions and schedules which mathematically and tabularly represent the relationship between quantity supplied and price.
4) The supply curve which graphs this positive relationship between quantity and price on a downward sloping curve.
Ang **akdang naratibo** ay isang uri ng panitikan na nagsasalaysay ng isang kwento o karanasan. Ito ay isang pagsasalaysay ng mga pangyayari na may layuning magbigay aliw, magturo, o magbigay aral sa mga mambabasa. Kadalasang gumagamit ng mga tauhan, tagpuan, at kaganapan upang maipahayag ang isang kwento sa isang tiyak na ayos o pagkakasunod-sunod.
Ang **akdang naratibo** ay may mga pangunahing elemento tulad ng **tauhan**, **tagpuan**, **tema**, **salungatan**, at **banghay**. Ang **tauhan** ang mga karakter na gumaganap sa kwento, mula sa pangunahing tauhan hanggang sa mga sumusuportang karakter. Ang **tagpuan** ay ang lugar at oras kung saan nagaganap ang mga pangyayari sa kwento. Ang **tema** naman ay ang pangunahing ideya o mensahe na nais iparating sa mambabasa. Ang **salungatan** ay ang problema o hamon na kinakaharap ng mga tauhan sa kwento, at ang **banghay** ay ang pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari mula sa simula, gitna, hanggang sa wakas.
Halimbawa ng akdang naratibo ay ang mga **maikling kwento**, **nobela**, at **talambuhay**. Sa mga akdang ito, ang manunulat ay nagkukuwento ng isang kwento na may mga tauhan at nagsisilbing gabay sa mga mambabasa upang matutunan ang mga aral na dulot ng kwento. Ang isang akdang naratibo ay maaaring magtaglay ng iba't ibang emosyon tulad ng saya, lungkot, takot, at pagmamahal, na nakatutulong upang mas maging makulay at buhay ang kwento.
Sa kabuuan, ang akdang naratibo ay isang mahalagang anyo ng panitikan na naglalaman ng mga kwento at karanasan na makapagbibigay ng kasiyahan at aral sa mga mambabasa.
2. 1.Meryenda sa tanghali
2. Bagong T-shirt
3. Pampagupit o pampaayos ng buhok
4. Notebook
Magkano ang nakahanda
mong gastusin sa mga
sumusunod na
pangangailangan?
Page 02
3. Pagtatakda ng dami ng pinagkukunang
yaman (halaga) para matugunan ang
mga pangangailangan at kagustuhan
ng tao.
Ito ang pamamaraan ng pagtugon ng
tao ukol sa suliranin ng kakapusan ng
mga pinagkukunang yaman.
Page 03
ALOKASYON
4. Ang mekanismo ng pamamahagi ng
pinagkukunang-yaman produkto, at
serbisyo. Halimbawa:
Ang halagang inilalaan upang tugunan
ang isang pangangailangan o kagustuhan.
Budget
Page 04
ALOKASYON
5. Page 05
Upang matiyak na efficient at
maayos ang alokasyon ng mga
pinagkukunang yaman, dapat itong
sumagot sa apat na pangunahing
katanungang pang-ekonomiko:
ALOKASYON
6. Page 06
01
02
03
Ano-anong produkto at serbisyo ang
gagawin?
Paano gagawin ang naturang produkto at
serbisyo?
Para kanino gagawin ang mga produkto at
serbisyo?
Gaano karami ang gagawing produkto at
serbisyo?
1.
2.
3.
4.
Apat na katanungan pang-ekonomiya
04
7. Page 07
Kabilang dito ang pagpili ng mga
bagay na dapat likhain at kung anu-
ano ang maaring gawing alternatibo
para dito. Sa
Ang desisyon kung anong produkto
ang gagawin nakasalalay sa
pangangailangan ng tao.
1.Ano-anong produkto at serbisyo ang gagawin?
8. Page 08
Kabilang dito kung sinu-sino ang
lilikha ng mga kalakal at serbisyo at
ang mga paraan, teknolohiya at
presyo ng mga bagay na kailangan
sa paglikha nito.
2.Paano gagawin ang naturang produkto at serbisyo?
9. Kabilang dito kung sino-sino ang
makikinabang sa mga malilikhang
kalakal at serbisyo at kung paano
maisasagawa ang maayos na
distribusyon nito.
Page 09
3.Para kanino gagawin ang mga produkto at serbisyo
10. Page 10
Kailangang malaman ang laki ng
pangangailangan ng ekonomiya
upang makapagdesisyon kung
gaano karami ang gagawing
produkto at serbisyo.
4. Gaano karami ang gagawing produkto at serbisyo?
11. Page 11
GAWAIN: TANONG AT SAGOT
Tukuyin kung alin sa apat na pangunahing katanungang pang-
ekonomiko batay sa mga ibinigay na halimbawa sa kanang bahagi
nito.
1.Mamamayan sa loob o labas ng bansa
2. 500 kilo ng bigas o 200 metrongtela
3.Palay, mais, kotse, o computer
4. Tradisyonal na paraan o paggamit ng teknolohiya
12. Page 12
Ang paraan ng pagsasaayos ng iba’t
ibang yunit upang makatugon sa
suliraning pangkabuhayan ng isang
lipunan.
Layunin nito na mapigilan ang labis-
labis na paglikha ng mga kalakal at
serbisyo at maiwasan ang kakulangan
ng mga ito.
Sistemang Pang-Ekonomiya
14. Page 14
Tradisyunal na Ekonomiya
Ito ay nakabatay sa tradisyon,
kultura at paniniwala ng
lipunan.
Umiikot lamang sa
pangunahing
pangangailangan ng tao
tulad ng damit, pagkain at
tirahan.
15. Page 15
Tradisyunal na Ekonomiya
Ang gagawing produkto ay
umiikot lamang sa
pangunahing
pangangailangan
Paano gagawin ang produkto?
Batay sa sinaunang pamamaraan
na itinuro sa ng matatanda sa
pangkat.
16. Page 16
Market/Malayang Ekonomiya
Ang produksyon ng mga
kalakal at serbisyo ay
nagaganap sa malayang
pamilihan.
Ang bawat kalahok ay
kumikilos alinsunod sa
kanyang pansariling interes.
17. Page 17
Market/Malayang Ekonomiya
Ang produksyon ng mga
kalakal at serbisyo ay
nagaganap sa malayang
pamilihan.
Ang bawat kalahok ay
kumikilos alinsunod sa
kanyang pansariling interes.
18. Page 18
Market/Malayang Ekonomiya
Ang market economy ay
nagpapahintulot sa pribadong
pagmamay-ari ng capital,
pakikipag-ugnayan sa
pamamagitan ng presyo at
pangangasiwa ng mga gawain.
19. Page 19
Market/Malayang Ekonomiya
Presyo ang nagtatakda kung
gaano karami ang bibilhin ng
mga mamimili at kung gaano
karami ang malilikhang
produkto at serbisyo ng mga
prodyuser.
20. Page 20
Market/Malayang Ekonomiya
Ang tungkulin naman ng
pamahalaan ay ang
pagbibigay ng proteksiyon
sa kapakanan ng mga pag-
aaring pampribado,
kabilang na ang mga batas
atbp.
21. Ang ekonomiya ay nasa kontrol
at regulasyon ng pamahalaan.
Ang pamahalaan ay may ganap
na kapangyarihan na gamitin
ng husto ang lupa, paggawa at
kapital upang makamit ang
mga layuning pang-ekonomiya.
Page 21
Command/Sentralisadong Ekonomiya
22. Ang pagpapasya sa proseso
ng mga gawaing pang-
ekonomiya ay sentralisado o
nasa kamay ng pamahalaan
lamang.
Mga bansa: Cuba at North
Korea
Page 22
Command/Sentralisadong Ekonomiya
23. Pinaghalong sistema ng Market
at Command economy.
Hinahayaan ang malayang
pagkilos ng pamilihan subalit
maaring manghimasok ang
pamahalaan sa presyo at
kaligtasan ng mamimili.
Page 23
Mixed/ Magkahalong Ekonomiya