ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ 
Γεώργιος Σάπκας 
Α’ Ορθοπαιδική Κλινική 
Πανεπιστημίου Αθηνών 
Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο 
«Αττικόν»
Μεσοσπονδύλιος δίσκος 
Προέλευση 
Μεσένγχυμα  Κύτταρα ινώδους 
δακτυλίου 
Νωτιαία χορδή Κύτταρα πηκτ. 
πυρήνα 
Κύτταρα ώριμου δίσκου 
α. Chondrocytes ή Chondrosyte – 
like cells 
β. Chrondrocytes outer annulus ~ 
fibrocytes 
Κύτταρα – Σχήμα 
α. Δακτυλίου  πούρου 
β. Πυρήνα ~ στρογγυλό
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
Σύσταση Μεσοσπονδύλιου Δίσκου 
I. Κολλαγόνο 
II. Πρωτεογλυκάνες 
III. Η2Ο 
IV. Glyco-proteins - 
απροσδιόριστες 
V. Elastin - ίχνη 
VI. 2% - 5% - κύτταρα
Κολλαγόνο 
Κύρια δομική πρωτεΐνη του σώματος 
50% βάρους στεγνού ινώδους δακτυλίου 
20% - 30% βάρους στεγνού πηκτοειδούς πυρήνος 
Σχηματίζεται & «εκκρίνεται»  Προκολλαγόνο 
Προκολλαγόνο  Μεγαλύτερο του κολλλαγόνου 
Ινίδια κολλαγόνου
Μοριακή Δομή Κολλαγόνου 
Ινίδιο κολλαγόνου περιέχει 
> 1.000 αμινοξέα 
Glycine 
Proline 
hydroxyproline
Κολλαγόνο 
Hydroxyproline  
I. Σταθεροποιεί την τριπλή έλικα 
II. Βιοχημικός δείκτης του κολλαγόνου 
Lysine - Hydroxyproline  Θέσεις συνδέσεων 
με έλικες
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
Τύποι Κολλαγόνου 
7 τύποι κολλαγόνου στο μεσοσπονδύλιο δίσκο 
Τύπος Ι > Ινώδης δακτύλιος 
Τύπος ΙΙ > Πηκτοειδής πυρήνας 
Τύπος ΙΧ – ΧΙ ~ Τύπος ΙΙ 
Τύπος V – XII ~ Τύπος Ι 
Τύπος VI  
20% πυρήνα νέων ατόμων 
Συνδέεται έντονα με τις πρωτεογλυκάνες (PG)
Tissue Distribution of Collagen Types 
Collagen type Tissue distribution 
I. Skin, tendon, bone, cornea 
II. Cartilage, nucleus pulposus 
III. Skin, blood vessels, tendon 
IV. Basement membrane 
V. Cornea 
VI. Skin, blood vessels, disc, cartilage 
VII. Sub-basal lamina 
VIII. Cornea, growth plate, perichondrium, 
elastic cartilage, dura 
IX. Cartilage, disc 
X. Cartilage 
XI. Skin, tendon
Κολλαγόνο 
Ινώδης δακτύλιος 
α. Type II  60 % 
β. Type I  40% 
Πηκτοειδής πυρήνας 
Type II 
Type I 
Ηλικία
Proteoglycans 
τρεις τύποι 
1. High – molecular – weight proteoglycan (Peak I) 
2. Intermediate – molecular – weight proteoglycan 
(Peak II) 
3. Low – molecular – weight proteoglycan (Peak 
III)
Πρωτεογλυκάνες (PG) 
Οικογένεια μακρο-μοριακών ενώσεων 
Ι. αλυσίδες 
Carbohydrate – Glycosaminoglycan (GAG) 
Συνδεδεμένες προς 
ΙΙ. Κεντρική πρωτεΐνη 
«Μικρές» πρωτεογλυκάνες : 1-2 GAG αλυσίδες 
«Μεγάλες» πρωτεογλυκάνες: n-GAG αλυσίδες
Πρωτεογλυκάνες (PG) 
Chondrotin Suplate (CS) – GACs 
Keratin Suplate (KS) - GAGs 
 Αλυσίδες υαλουρικού οξέος (ΗΑ) PG αρθροίσματα
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
Πρωτεογλυκάνες (PG) του 
μεσοσπονδύλιου δίσκου 
I. KS: CS 
> πυρήνας : δακτύλιο 
II.Μικρότερο ποσοστό υπό τη 
μορφή «αθροίσεων» 
α. 40% Ι.Δ. ενήλικα P.G.  «αθροίσματα» 
β. 15% Π.Π. ενήλικα P.G.  “ 
γ. 60% Ι.Δ. νέου P.G.  “ 
δ. 25% Π.Π. νέου P.G.  “
H2O 
α. Ινώδης δακτύλιος  78% 
β. Πηκτοειδής πυρήνας 85% 
Ηλικία
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
Ινίδια 
Αυξάνουν σε διάμετρο στον ινώδη δακτύλιο 
Αυξάνουν σε ποικιλία στον “ “ 
Στα όρια Ι.Δ. – Π.Π. 
Τα ινίδια είναι α. αραιότερα 
β. ανοργάνωτα 
Τα ινίδια του Π.Π.  α. χαλαρό δίκτυο αρχικά 
β. πυκνό δίκτυο αργότερα
Ιόντα 
Κατιόντα δίσκου > πλάσματος 
Sodium 300 – 400mM v.s. 150 
Calcium 10x 
Magnesium 10x 
Cloride 1/2 
Sulphate 1/5
Δίκτυο – μήτρα του 
μεσοσπονδύλιου δίσκου 
Πρωτεογλυκάνες (PG) 
Μέγεθος πόρων 
Μέγεθος μοριακών διαλυμάτӬν 
Ιόντα 
a. Κατιόντα  ιστοί  plasma 
b. Ανιόντα  ιστοί  plasma
Οδοί μεταφοράς των διαλυμάτӬν
Εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δίσκου
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
Μακροσκοπική εκφύλιση του 
μεσοσπονδύλιου δίσκου 
Απώλεια της ζελατινώδους υφής του πυρήνα 
Προοδευτική εξαφάνιση των ορίων πυρήνα – 
δακτυλίου 
«Τραχύτητα» δεσμίδων ινώδους δακτυλίου 
Προοδευτική ίνωση 
Ρήγματα δεσμίδων 
Εναπόθεση χρωστικής
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
Πρωτεογλυκάνες του 
μεσοσπονδύλιου δίσκου (PG) 
a. PG  
Ηλικία 
b. KS:CS  
c. Συνάθροιση PG  
d. Παραγωγή PG  
e. Το μέγεθος PG ~ 
Μέγεθος 
f. Νέο-παραγόμενο PG 
Κολλαγόνο 
Σύνδεσμοι κολλαγόνου 
Ελαστικοί  
Ηλικία 
Ανελαστικοί  
(hydroxypyridinium HP) 
Κολλαγόνο TYPE III Ηλικία 
Παράγοντες που επηρεάζουν τη 
θρέψη του μεσοσπονδύλιου δίσκου 
I. Άσκηση 
II. Εξωτερικοί παράγοντες που 
επηρεάζουν την κυκλοφορία 
a. Κάπνισμα 
b. Δονήσεις 
c. Φαρμακευτικοί – Ιατρικοί παράγοντες
ΕΚΦΥΛΙΣΤΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ 
ΤΗΣ ΟΣΦΥΙΚΗΣ Μ.Σ.Σ.
Βλάβες του 
μεσοσπονδυλίου δίσκου
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
Σπονδυλική στένωση
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
Χειρουργική αντιμετώπιση 
σπονδυλικής στένӬσης
Πεταλεκτομή 
Ολική 
Ημιολική (ημιπεταλεκτομή) 
Τμηματική (θυροτομή)
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
Ολική πεταλεκτομή 
Αστάθεια 
Ολίσθηση σπονδύλων (65% & 20%) 
Johnson et al Spine 1992 
Επανεπέμβαση : 17% ασθενών 
Ισχυρό άλγος : 30% >> 3-6 χρ μτχ 
Ketz et al JBJS 1991 
Airaksihen et al Spine 1996 
Simpson et al JBJS 1993 
Spivak et al JBJS 1998 
Αντένδειξη : πολλαπλά επίπεδα 
Paine et al Clin Orthop 1976 
Sanderson et al JBJS 1993
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
Οπίσθια σπονδυλοδεσία 
με υλικά 
ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ 
Σημαντική προεγχειρητική ανισορροπία 
Σημαντική μετεγχειρητική αστάθεια 
ΣΤΟΧΟΙ 
Διόρθωση ανισορροπίας σε στεφανιαίο & 
οβελιαίο επίπεδο 
Διατήρηση της ανάταξης έως την ολοκλήρωση 
της αρθρόδεσης (πόρωσης)
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
Οπίσθια διασπονδυλική 
σπονδυλοδεσία (PLIF) 
Πρόσθια κολώνα: 80% φορτίου ΣΣ 
Κλωβοί : PEEK, τιτανίου 
Επιτυχής σπονδυλοδεσία: 92% 
Depraetere “Lumbar Spinal Stenosis” 2000 
Οπίσθια σπονδυλοδεσία:  
ποσοστό ψευδάρθρωσης 
Hanley Spine 1995 
Καλύτερα αποτελέσματα: 
Συνδυασμός με οπίσθια 
σπονδυλοδεσία 
Herkowitz Spine 1996
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
PLIF & Οπίσθια 
σπονδυλοδεσία 
Σημαντική πλάγια στένωση 
Συνδυασμός με ημι-άκαμπτο 
σύστημα 
 Διατήρηση του μεσοσπονδυλίου 
ύψους 
 Διάνοιξη μεσοσπονδυλίου τρήματος 
Ακινητοποίηση Σ.Μ. σε οριζόντιο 
& οβελιαίο επίπεδο πόρωση 
Ευόδωση οστεογέννεσης 
(μόσχευμα) 
Κινητοποίηση ασθενούς χωρίς 
κηδεμόνα 
Cloward Clin Orthop 1981 
Hutler Clin Orthop 1984 
Perrin 1996 & 2000
ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ

More Related Content

What's hot (19)

από τα-μονοκλωνικά-αντισώματα-στα-βλαστοκύτταρα-(2)
από τα-μονοκλωνικά-αντισώματα-στα-βλαστοκύτταρα-(2)από τα-μονοκλωνικά-αντισώματα-στα-βλαστοκύτταρα-(2)
από τα-μονοκλωνικά-αντισώματα-στα-βλαστοκύτταρα-(2)
qualityinhealth
Μάθημα: Βιολογία. Α' Γυμνασίου-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Α' Γυμνασίου-Σημειώσεις σχολικού βιβλίουΜάθημα: Βιολογία. Α' Γυμνασίου-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Α' Γυμνασίου-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
De La Salle College - Thessaloniki
Μάθημα: Βιολογία. Γ' Γυμνασίου-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Γ' Γυμνασίου-Σημειώσεις σχολικού βιβλίουΜάθημα: Βιολογία. Γ' Γυμνασίου-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Γ' Γυμνασίου-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
De La Salle College - Thessaloniki
Μάθημα: Βιολογία. Β' Λυκείου. 1ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Β' Λυκείου. 1ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίουΜάθημα: Βιολογία. Β' Λυκείου. 1ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Β' Λυκείου. 1ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
De La Salle College - Thessaloniki
ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΜΗ ΕΙΔΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΑΜΥΝΑΣ -ΦΑΓΟΚΥΤΤΑΡΩΣΗ ΔΙΑΔΥΚΤΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ a...
ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΜΗ ΕΙΔΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΑΜΥΝΑΣ -ΦΑΓΟΚΥΤΤΑΡΩΣΗ ΔΙΑΔΥΚΤΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ a...ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΜΗ ΕΙΔΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΑΜΥΝΑΣ -ΦΑΓΟΚΥΤΤΑΡΩΣΗ ΔΙΑΔΥΚΤΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ a...
ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΜΗ ΕΙΔΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΑΜΥΝΑΣ -ΦΑΓΟΚΥΤΤΑΡΩΣΗ ΔΙΑΔΥΚΤΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ a...
guesteb2b021
βιολογια α λυκειου
βιολογια α λυκειουβιολογια α λυκειου
βιολογια α λυκειου
HIOTELIS IOANNIS
TOKA-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ
TOKA-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣTOKA-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ
TOKA-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ
Elpida Toka
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 10ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 10ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίουΜάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 10ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 10ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
De La Salle College - Thessaloniki
ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΦΥΛΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΥ ΔΙ...
ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΦΥΛΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΥ ΔΙ...ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΦΥΛΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΥ ΔΙ...
ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΦΥΛΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΥ ΔΙ...
Alexander Bardis
Βρεφική Παιδική Εφηβική Ενηλίκων Σκολίωση (Φοιτητές Οκτ 2020)
Βρεφική Παιδική Εφηβική Ενηλίκων Σκολίωση (Φοιτητές Οκτ 2020)Βρεφική Παιδική Εφηβική Ενηλίκων Σκολίωση (Φοιτητές Οκτ 2020)
Βρεφική Παιδική Εφηβική Ενηλίκων Σκολίωση (Φοιτητές Οκτ 2020)
George Sapkas
κυτταρική θεωρία μοντέλο ρευστού μωσαικού
κυτταρική θεωρία  μοντέλο ρευστού μωσαικούκυτταρική θεωρία  μοντέλο ρευστού μωσαικού
κυτταρική θεωρία μοντέλο ρευστού μωσαικού
xenopoulou
04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου
04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου
04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου
Zoi Tsapou
Το κυτταρο Κεφαλαιο 1 Βιολογια Γυμνασιου
Το κυτταρο Κεφαλαιο 1 Βιολογια ΓυμνασιουΤο κυτταρο Κεφαλαιο 1 Βιολογια Γυμνασιου
Το κυτταρο Κεφαλαιο 1 Βιολογια Γυμνασιου
Παναγιώτα Γκογκόση
Συνήθεις σπονδυλικές ανωμαλίες στη γυναίκα
Συνήθεις σπονδυλικές ανωμαλίες στη γυναίκαΣυνήθεις σπονδυλικές ανωμαλίες στη γυναίκα
Συνήθεις σπονδυλικές ανωμαλίες στη γυναίκα
George Sapkas
βιολογία β΄ λυκείου
βιολογία β΄ λυκείουβιολογία β΄ λυκείου
βιολογία β΄ λυκείου
george mavromatakis
ΣΚΟΛΙΩΣΗ ΠΑΙΔΙΚΗ-ΕΦΗΒΙΚΗ-ΕΝΗΛΙΚΟΣ
ΣΚΟΛΙΩΣΗ ΠΑΙΔΙΚΗ-ΕΦΗΒΙΚΗ-ΕΝΗΛΙΚΟΣΣΚΟΛΙΩΣΗ ΠΑΙΔΙΚΗ-ΕΦΗΒΙΚΗ-ΕΝΗΛΙΚΟΣ
ΣΚΟΛΙΩΣΗ ΠΑΙΔΙΚΗ-ΕΦΗΒΙΚΗ-ΕΝΗΛΙΚΟΣ
Alexander Bardis
από τα-μονοκλωνικά-αντισώματα-στα-βλαστοκύτταρα-(2)
από τα-μονοκλωνικά-αντισώματα-στα-βλαστοκύτταρα-(2)από τα-μονοκλωνικά-αντισώματα-στα-βλαστοκύτταρα-(2)
από τα-μονοκλωνικά-αντισώματα-στα-βλαστοκύτταρα-(2)
qualityinhealth
Μάθημα: Βιολογία. Α' Γυμνασίου-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Α' Γυμνασίου-Σημειώσεις σχολικού βιβλίουΜάθημα: Βιολογία. Α' Γυμνασίου-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Α' Γυμνασίου-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
De La Salle College - Thessaloniki
Μάθημα: Βιολογία. Γ' Γυμνασίου-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Γ' Γυμνασίου-Σημειώσεις σχολικού βιβλίουΜάθημα: Βιολογία. Γ' Γυμνασίου-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Γ' Γυμνασίου-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
De La Salle College - Thessaloniki
Μάθημα: Βιολογία. Β' Λυκείου. 1ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Β' Λυκείου. 1ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίουΜάθημα: Βιολογία. Β' Λυκείου. 1ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Β' Λυκείου. 1ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
De La Salle College - Thessaloniki
ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΜΗ ΕΙΔΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΑΜΥΝΑΣ -ΦΑΓΟΚΥΤΤΑΡΩΣΗ ΔΙΑΔΥΚΤΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ a...
ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΜΗ ΕΙΔΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΑΜΥΝΑΣ -ΦΑΓΟΚΥΤΤΑΡΩΣΗ ΔΙΑΔΥΚΤΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ a...ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΜΗ ΕΙΔΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΑΜΥΝΑΣ -ΦΑΓΟΚΥΤΤΑΡΩΣΗ ΔΙΑΔΥΚΤΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ a...
ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΜΗ ΕΙΔΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΑΜΥΝΑΣ -ΦΑΓΟΚΥΤΤΑΡΩΣΗ ΔΙΑΔΥΚΤΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ a...
guesteb2b021
βιολογια α λυκειου
βιολογια α λυκειουβιολογια α λυκειου
βιολογια α λυκειου
HIOTELIS IOANNIS
TOKA-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ
TOKA-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣTOKA-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ
TOKA-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ
Elpida Toka
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 10ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 10ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίουΜάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 10ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 10ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
De La Salle College - Thessaloniki
ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΦΥΛΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΥ ΔΙ...
ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΦΥΛΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΥ ΔΙ...ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΦΥΛΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΥ ΔΙ...
ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΦΥΛΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΥ ΔΙ...
Alexander Bardis
Βρεφική Παιδική Εφηβική Ενηλίκων Σκολίωση (Φοιτητές Οκτ 2020)
Βρεφική Παιδική Εφηβική Ενηλίκων Σκολίωση (Φοιτητές Οκτ 2020)Βρεφική Παιδική Εφηβική Ενηλίκων Σκολίωση (Φοιτητές Οκτ 2020)
Βρεφική Παιδική Εφηβική Ενηλίκων Σκολίωση (Φοιτητές Οκτ 2020)
George Sapkas
κυτταρική θεωρία μοντέλο ρευστού μωσαικού
κυτταρική θεωρία  μοντέλο ρευστού μωσαικούκυτταρική θεωρία  μοντέλο ρευστού μωσαικού
κυτταρική θεωρία μοντέλο ρευστού μωσαικού
xenopoulou
04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου
04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου
04 νοσοσ εκφυλισμενου δισκου
Zoi Tsapou
Το κυτταρο Κεφαλαιο 1 Βιολογια Γυμνασιου
Το κυτταρο Κεφαλαιο 1 Βιολογια ΓυμνασιουΤο κυτταρο Κεφαλαιο 1 Βιολογια Γυμνασιου
Το κυτταρο Κεφαλαιο 1 Βιολογια Γυμνασιου
Παναγιώτα Γκογκόση
Συνήθεις σπονδυλικές ανωμαλίες στη γυναίκα
Συνήθεις σπονδυλικές ανωμαλίες στη γυναίκαΣυνήθεις σπονδυλικές ανωμαλίες στη γυναίκα
Συνήθεις σπονδυλικές ανωμαλίες στη γυναίκα
George Sapkas
ΣΚΟΛΙΩΣΗ ΠΑΙΔΙΚΗ-ΕΦΗΒΙΚΗ-ΕΝΗΛΙΚΟΣ
ΣΚΟΛΙΩΣΗ ΠΑΙΔΙΚΗ-ΕΦΗΒΙΚΗ-ΕΝΗΛΙΚΟΣΣΚΟΛΙΩΣΗ ΠΑΙΔΙΚΗ-ΕΦΗΒΙΚΗ-ΕΝΗΛΙΚΟΣ
ΣΚΟΛΙΩΣΗ ΠΑΙΔΙΚΗ-ΕΦΗΒΙΚΗ-ΕΝΗΛΙΚΟΣ
Alexander Bardis

Similar to ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ (20)

Oσφυαλγικά σύνδρομα
Oσφυαλγικά σύνδρομαOσφυαλγικά σύνδρομα
Oσφυαλγικά σύνδρομα
Konstantin Tempos
κεοχ βιομηχανική-15112016
κεοχ βιομηχανική-15112016κεοχ βιομηχανική-15112016
κεοχ βιομηχανική-15112016
George Sapkas
Ιατρογενής Ακράτεια Κοπράνων
Ιατρογενής Ακράτεια ΚοπράνωνΙατρογενής Ακράτεια Κοπράνων
Ιατρογενής Ακράτεια Κοπράνων
Constantinos Mavrantonis
Καρκίνος της Χοληδόχου Κύστεως: Χειρουργική Αντιμετώπιση - Δημήτρης Π. Κορκολής
Καρκίνος της Χοληδόχου Κύστεως: Χειρουργική Αντιμετώπιση - Δημήτρης Π. ΚορκολήςΚαρκίνος της Χοληδόχου Κύστεως: Χειρουργική Αντιμετώπιση - Δημήτρης Π. Κορκολής
Καρκίνος της Χοληδόχου Κύστεως: Χειρουργική Αντιμετώπιση - Δημήτρης Π. Κορκολής
Dimitris P. Korkolis
Spinal Injuries in Athletes 22 10-2016
Spinal Injuries in Athletes 22 10-2016Spinal Injuries in Athletes 22 10-2016
Spinal Injuries in Athletes 22 10-2016
George Sapkas
Μηνιγγίτιδα σε ανοσοκατεσταλμένους
Μηνιγγίτιδα σε ανοσοκατεσταλμένουςΜηνιγγίτιδα σε ανοσοκατεσταλμένους
Μηνιγγίτιδα σε ανοσοκατεσταλμένους
University of Athens, National & Kapodistrial University of Athens
Πρωτοπαθείς και Μεταστατικοί Όγκοι της Σπονδυλικής Στήλης
Πρωτοπαθείς και  Μεταστατικοί Όγκοι της Σπονδυλικής Στήλης Πρωτοπαθείς και  Μεταστατικοί Όγκοι της Σπονδυλικής Στήλης
Πρωτοπαθείς και Μεταστατικοί Όγκοι της Σπονδυλικής Στήλης
Alexander Bardis
Εχινόκκοκος Κύστη Ήπατος Μεταβατικού Τύπου (CE3) και η εξελιξή της απο Τύπου CE1
Εχινόκκοκος Κύστη Ήπατος Μεταβατικού Τύπου (CE3) και η εξελιξή της απο Τύπου CE1Εχινόκκοκος Κύστη Ήπατος Μεταβατικού Τύπου (CE3) και η εξελιξή της απο Τύπου CE1
Εχινόκκοκος Κύστη Ήπατος Μεταβατικού Τύπου (CE3) και η εξελιξή της απο Τύπου CE1
Radiology Archives
μεταλλαξεισ
μεταλλαξεισμεταλλαξεισ
μεταλλαξεισ
lelman
Ogkoi ouropoiogennitikou paidikis hlikias
Ogkoi ouropoiogennitikou paidikis hlikiasOgkoi ouropoiogennitikou paidikis hlikias
Ogkoi ouropoiogennitikou paidikis hlikias
citylop
1.ppsx
1.ppsx1.ppsx
1.ppsx
ssuser29fdc3
εγκεφαλικα λογω-μη-αθηρωσκληρωτικων-αγγειοπαθειων-και-συστηματικων-νοσων
εγκεφαλικα λογω-μη-αθηρωσκληρωτικων-αγγειοπαθειων-και-συστηματικων-νοσωνεγκεφαλικα λογω-μη-αθηρωσκληρωτικων-αγγειοπαθειων-και-συστηματικων-νοσων
εγκεφαλικα λογω-μη-αθηρωσκληρωτικων-αγγειοπαθειων-και-συστηματικων-νοσων
qualityinhealth
Κεφάλαιο 1 Βιολογία Γενικής Παιδείας Γ λυκείου
Κεφάλαιο 1 Βιολογία Γενικής Παιδείας Γ λυκείουΚεφάλαιο 1 Βιολογία Γενικής Παιδείας Γ λυκείου
Κεφάλαιο 1 Βιολογία Γενικής Παιδείας Γ λυκείου
Παναγιώτα Γκογκόση
Εμβιομηχανικές ιδιότητες ανατομικών δομών της σπονδυλικής στήλης
Εμβιομηχανικές ιδιότητες ανατομικών δομών της σπονδυλικής στήληςΕμβιομηχανικές ιδιότητες ανατομικών δομών της σπονδυλικής στήλης
Εμβιομηχανικές ιδιότητες ανατομικών δομών της σπονδυλικής στήλης
Alexander Bardis
Παθήσεις του ισχύου στα παιδιά.
Παθήσεις του ισχύου στα παιδιά.Παθήσεις του ισχύου στα παιδιά.
Παθήσεις του ισχύου στα παιδιά.
psaltakis
Biology a lyk-kef1
Biology a lyk-kef1Biology a lyk-kef1
Biology a lyk-kef1
ht101
διαγνωση οστεοπορωσης παιδια 2017
διαγνωση οστεοπορωσης παιδια 2017διαγνωση οστεοπορωσης παιδια 2017
διαγνωση οστεοπορωσης παιδια 2017
psaltakis
Εμβιομηχανικές Ιδιότητες ανατομικών δομών Σπονδυλικής Στήλης
Εμβιομηχανικές Ιδιότητες ανατομικών δομών  Σπονδυλικής Στήλης Εμβιομηχανικές Ιδιότητες ανατομικών δομών  Σπονδυλικής Στήλης
Εμβιομηχανικές Ιδιότητες ανατομικών δομών Σπονδυλικής Στήλης
Alexander Bardis
Ανοσολογια του ανθρώπου- Γ λυκείου Γενική Παιδεία
Ανοσολογια του ανθρώπου- Γ λυκείου Γενική ΠαιδείαΑνοσολογια του ανθρώπου- Γ λυκείου Γενική Παιδεία
Ανοσολογια του ανθρώπου- Γ λυκείου Γενική Παιδεία
Παναγιώτα Γκογκόση
Oσφυαλγικά σύνδρομα
Oσφυαλγικά σύνδρομαOσφυαλγικά σύνδρομα
Oσφυαλγικά σύνδρομα
Konstantin Tempos
κεοχ βιομηχανική-15112016
κεοχ βιομηχανική-15112016κεοχ βιομηχανική-15112016
κεοχ βιομηχανική-15112016
George Sapkas
Ιατρογενής Ακράτεια Κοπράνων
Ιατρογενής Ακράτεια ΚοπράνωνΙατρογενής Ακράτεια Κοπράνων
Ιατρογενής Ακράτεια Κοπράνων
Constantinos Mavrantonis
Καρκίνος της Χοληδόχου Κύστεως: Χειρουργική Αντιμετώπιση - Δημήτρης Π. Κορκολής
Καρκίνος της Χοληδόχου Κύστεως: Χειρουργική Αντιμετώπιση - Δημήτρης Π. ΚορκολήςΚαρκίνος της Χοληδόχου Κύστεως: Χειρουργική Αντιμετώπιση - Δημήτρης Π. Κορκολής
Καρκίνος της Χοληδόχου Κύστεως: Χειρουργική Αντιμετώπιση - Δημήτρης Π. Κορκολής
Dimitris P. Korkolis
Spinal Injuries in Athletes 22 10-2016
Spinal Injuries in Athletes 22 10-2016Spinal Injuries in Athletes 22 10-2016
Spinal Injuries in Athletes 22 10-2016
George Sapkas
Πρωτοπαθείς και Μεταστατικοί Όγκοι της Σπονδυλικής Στήλης
Πρωτοπαθείς και  Μεταστατικοί Όγκοι της Σπονδυλικής Στήλης Πρωτοπαθείς και  Μεταστατικοί Όγκοι της Σπονδυλικής Στήλης
Πρωτοπαθείς και Μεταστατικοί Όγκοι της Σπονδυλικής Στήλης
Alexander Bardis
Εχινόκκοκος Κύστη Ήπατος Μεταβατικού Τύπου (CE3) και η εξελιξή της απο Τύπου CE1
Εχινόκκοκος Κύστη Ήπατος Μεταβατικού Τύπου (CE3) και η εξελιξή της απο Τύπου CE1Εχινόκκοκος Κύστη Ήπατος Μεταβατικού Τύπου (CE3) και η εξελιξή της απο Τύπου CE1
Εχινόκκοκος Κύστη Ήπατος Μεταβατικού Τύπου (CE3) και η εξελιξή της απο Τύπου CE1
Radiology Archives
μεταλλαξεισ
μεταλλαξεισμεταλλαξεισ
μεταλλαξεισ
lelman
Ogkoi ouropoiogennitikou paidikis hlikias
Ogkoi ouropoiogennitikou paidikis hlikiasOgkoi ouropoiogennitikou paidikis hlikias
Ogkoi ouropoiogennitikou paidikis hlikias
citylop
εγκεφαλικα λογω-μη-αθηρωσκληρωτικων-αγγειοπαθειων-και-συστηματικων-νοσων
εγκεφαλικα λογω-μη-αθηρωσκληρωτικων-αγγειοπαθειων-και-συστηματικων-νοσωνεγκεφαλικα λογω-μη-αθηρωσκληρωτικων-αγγειοπαθειων-και-συστηματικων-νοσων
εγκεφαλικα λογω-μη-αθηρωσκληρωτικων-αγγειοπαθειων-και-συστηματικων-νοσων
qualityinhealth
Κεφάλαιο 1 Βιολογία Γενικής Παιδείας Γ λυκείου
Κεφάλαιο 1 Βιολογία Γενικής Παιδείας Γ λυκείουΚεφάλαιο 1 Βιολογία Γενικής Παιδείας Γ λυκείου
Κεφάλαιο 1 Βιολογία Γενικής Παιδείας Γ λυκείου
Παναγιώτα Γκογκόση
Εμβιομηχανικές ιδιότητες ανατομικών δομών της σπονδυλικής στήλης
Εμβιομηχανικές ιδιότητες ανατομικών δομών της σπονδυλικής στήληςΕμβιομηχανικές ιδιότητες ανατομικών δομών της σπονδυλικής στήλης
Εμβιομηχανικές ιδιότητες ανατομικών δομών της σπονδυλικής στήλης
Alexander Bardis
Παθήσεις του ισχύου στα παιδιά.
Παθήσεις του ισχύου στα παιδιά.Παθήσεις του ισχύου στα παιδιά.
Παθήσεις του ισχύου στα παιδιά.
psaltakis
Biology a lyk-kef1
Biology a lyk-kef1Biology a lyk-kef1
Biology a lyk-kef1
ht101
διαγνωση οστεοπορωσης παιδια 2017
διαγνωση οστεοπορωσης παιδια 2017διαγνωση οστεοπορωσης παιδια 2017
διαγνωση οστεοπορωσης παιδια 2017
psaltakis
Εμβιομηχανικές Ιδιότητες ανατομικών δομών Σπονδυλικής Στήλης
Εμβιομηχανικές Ιδιότητες ανατομικών δομών  Σπονδυλικής Στήλης Εμβιομηχανικές Ιδιότητες ανατομικών δομών  Σπονδυλικής Στήλης
Εμβιομηχανικές Ιδιότητες ανατομικών δομών Σπονδυλικής Στήλης
Alexander Bardis
Ανοσολογια του ανθρώπου- Γ λυκείου Γενική Παιδεία
Ανοσολογια του ανθρώπου- Γ λυκείου Γενική ΠαιδείαΑνοσολογια του ανθρώπου- Γ λυκείου Γενική Παιδεία
Ανοσολογια του ανθρώπου- Γ λυκείου Γενική Παιδεία
Παναγιώτα Γκογκόση

More from Alexander Bardis (20)

Περίπτωση Ευ Μπ
Περίπτωση Ευ ΜπΠερίπτωση Ευ Μπ
Περίπτωση Ευ Μπ
Alexander Bardis
Thoraco-Lumbar Injuries
Thoraco-Lumbar InjuriesThoraco-Lumbar Injuries
Thoraco-Lumbar Injuries
Alexander Bardis
ΝΟΣΟΣ ΕΚΦΥΛΙΣΜΕΝΟΥ ΔΙΣΚΟΥ
ΝΟΣΟΣ  ΕΚΦΥΛΙΣΜΕΝΟΥ ΔΙΣΚΟΥΝΟΣΟΣ  ΕΚΦΥΛΙΣΜΕΝΟΥ ΔΙΣΚΟΥ
ΝΟΣΟΣ ΕΚΦΥΛΙΣΜΕΝΟΥ ΔΙΣΚΟΥ
Alexander Bardis
Upper tibial valgus osteotomy using a dynamic external fixator
Upper tibial valgus osteotomy using a dynamic external fixatorUpper tibial valgus osteotomy using a dynamic external fixator
Upper tibial valgus osteotomy using a dynamic external fixator
Alexander Bardis
Spinal injuries
Spinal injuriesSpinal injuries
Spinal injuries
Alexander Bardis
Θεραπευτική αντιμετώπιση της Παιδικής και Εφηβικής Σκολίωσης
Θεραπευτική αντιμετώπιση της Παιδικής και Εφηβικής ΣκολίωσηςΘεραπευτική αντιμετώπιση της Παιδικής και Εφηβικής Σκολίωσης
Θεραπευτική αντιμετώπιση της Παιδικής και Εφηβικής Σκολίωσης
Alexander Bardis
Scheuermann Kyphosis
Scheuermann KyphosisScheuermann Kyphosis
Scheuermann Kyphosis
Alexander Bardis
Late Post-operative Spinal Infections
Late Post-operative Spinal InfectionsLate Post-operative Spinal Infections
Late Post-operative Spinal Infections
Alexander Bardis
The midline and lateral parascapular extrapleural exposures
The midline and lateral parascapular extrapleural exposuresThe midline and lateral parascapular extrapleural exposures
The midline and lateral parascapular extrapleural exposures
Alexander Bardis
Complications in Spine Surgery
Complications in Spine SurgeryComplications in Spine Surgery
Complications in Spine Surgery
Alexander Bardis
Operative treatment of Idiopathic Adolescent Scoliosis
Operative treatment of Idiopathic Adolescent ScoliosisOperative treatment of Idiopathic Adolescent Scoliosis
Operative treatment of Idiopathic Adolescent Scoliosis
Alexander Bardis
Lumbar Injuries
Lumbar InjuriesLumbar Injuries
Lumbar Injuries
Alexander Bardis
Η άμεση αντιμετώπιση του πολυκαταγματία - πολυτραυματία
Η άμεση αντιμετώπιση του πολυκαταγματία - πολυτραυματίαΗ άμεση αντιμετώπιση του πολυκαταγματία - πολυτραυματία
Η άμεση αντιμετώπιση του πολυκαταγματία - πολυτραυματία
Alexander Bardis
Principles of effective dynamic stabilizations
Principles of effective dynamic stabilizationsPrinciples of effective dynamic stabilizations
Principles of effective dynamic stabilizations
Alexander Bardis
Spinal cord injury
Spinal cord injurySpinal cord injury
Spinal cord injury
Alexander Bardis
Cervical Spondilosis
Cervical SpondilosisCervical Spondilosis
Cervical Spondilosis
Alexander Bardis
Γιώργος Σάπκας - Βιογραφικό
Γιώργος Σάπκας - ΒιογραφικόΓιώργος Σάπκας - Βιογραφικό
Γιώργος Σάπκας - Βιογραφικό
Alexander Bardis
Μελέτη του κυτταρικού πολλαπλασιασμού κατά την εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δί...
Μελέτη του κυτταρικού πολλαπλασιασμού κατά την εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δί...Μελέτη του κυτταρικού πολλαπλασιασμού κατά την εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δί...
Μελέτη του κυτταρικού πολλαπλασιασμού κατά την εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δί...
Alexander Bardis
παιδική εφηβική ενήλικος σκολίωση 21 5-2014
παιδική εφηβική ενήλικος σκολίωση 21 5-2014παιδική εφηβική ενήλικος σκολίωση 21 5-2014
παιδική εφηβική ενήλικος σκολίωση 21 5-2014
Alexander Bardis
Νεώτερες Τεχνικες ΟΜΣΣ
Νεώτερες Τεχνικες ΟΜΣΣΝεώτερες Τεχνικες ΟΜΣΣ
Νεώτερες Τεχνικες ΟΜΣΣ
Alexander Bardis
ΝΟΣΟΣ ΕΚΦΥΛΙΣΜΕΝΟΥ ΔΙΣΚΟΥ
ΝΟΣΟΣ  ΕΚΦΥΛΙΣΜΕΝΟΥ ΔΙΣΚΟΥΝΟΣΟΣ  ΕΚΦΥΛΙΣΜΕΝΟΥ ΔΙΣΚΟΥ
ΝΟΣΟΣ ΕΚΦΥΛΙΣΜΕΝΟΥ ΔΙΣΚΟΥ
Alexander Bardis
Upper tibial valgus osteotomy using a dynamic external fixator
Upper tibial valgus osteotomy using a dynamic external fixatorUpper tibial valgus osteotomy using a dynamic external fixator
Upper tibial valgus osteotomy using a dynamic external fixator
Alexander Bardis
Θεραπευτική αντιμετώπιση της Παιδικής και Εφηβικής Σκολίωσης
Θεραπευτική αντιμετώπιση της Παιδικής και Εφηβικής ΣκολίωσηςΘεραπευτική αντιμετώπιση της Παιδικής και Εφηβικής Σκολίωσης
Θεραπευτική αντιμετώπιση της Παιδικής και Εφηβικής Σκολίωσης
Alexander Bardis
Late Post-operative Spinal Infections
Late Post-operative Spinal InfectionsLate Post-operative Spinal Infections
Late Post-operative Spinal Infections
Alexander Bardis
The midline and lateral parascapular extrapleural exposures
The midline and lateral parascapular extrapleural exposuresThe midline and lateral parascapular extrapleural exposures
The midline and lateral parascapular extrapleural exposures
Alexander Bardis
Operative treatment of Idiopathic Adolescent Scoliosis
Operative treatment of Idiopathic Adolescent ScoliosisOperative treatment of Idiopathic Adolescent Scoliosis
Operative treatment of Idiopathic Adolescent Scoliosis
Alexander Bardis
Η άμεση αντιμετώπιση του πολυκαταγματία - πολυτραυματία
Η άμεση αντιμετώπιση του πολυκαταγματία - πολυτραυματίαΗ άμεση αντιμετώπιση του πολυκαταγματία - πολυτραυματία
Η άμεση αντιμετώπιση του πολυκαταγματία - πολυτραυματία
Alexander Bardis
Principles of effective dynamic stabilizations
Principles of effective dynamic stabilizationsPrinciples of effective dynamic stabilizations
Principles of effective dynamic stabilizations
Alexander Bardis
Γιώργος Σάπκας - Βιογραφικό
Γιώργος Σάπκας - ΒιογραφικόΓιώργος Σάπκας - Βιογραφικό
Γιώργος Σάπκας - Βιογραφικό
Alexander Bardis
Μελέτη του κυτταρικού πολλαπλασιασμού κατά την εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δί...
Μελέτη του κυτταρικού πολλαπλασιασμού κατά την εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δί...Μελέτη του κυτταρικού πολλαπλασιασμού κατά την εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δί...
Μελέτη του κυτταρικού πολλαπλασιασμού κατά την εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δί...
Alexander Bardis
παιδική εφηβική ενήλικος σκολίωση 21 5-2014
παιδική εφηβική ενήλικος σκολίωση 21 5-2014παιδική εφηβική ενήλικος σκολίωση 21 5-2014
παιδική εφηβική ενήλικος σκολίωση 21 5-2014
Alexander Bardis
Νεώτερες Τεχνικες ΟΜΣΣ
Νεώτερες Τεχνικες ΟΜΣΣΝεώτερες Τεχνικες ΟΜΣΣ
Νεώτερες Τεχνικες ΟΜΣΣ
Alexander Bardis

ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ

  • 1. ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ Γεώργιος Σάπκας Α’ Ορθοπαιδική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «Αττικόν»
  • 2. Μεσοσπονδύλιος δίσκος Προέλευση Μεσένγχυμα  Κύτταρα ινώδους δακτυλίου Νωτιαία χορδή Κύτταρα πηκτ. πυρήνα Κύτταρα ώριμου δίσκου α. Chondrocytes ή Chondrosyte – like cells β. Chrondrocytes outer annulus ~ fibrocytes Κύτταρα – Σχήμα α. Δακτυλίου  πούρου β. Πυρήνα ~ στρογγυλό
  • 6. Σύσταση Μεσοσπονδύλιου Δίσκου I. Κολλαγόνο II. Πρωτεογλυκάνες III. Η2Ο IV. Glyco-proteins - απροσδιόριστες V. Elastin - ίχνη VI. 2% - 5% - κύτταρα
  • 7. Κολλαγόνο Κύρια δομική πρωτεΐνη του σώματος 50% βάρους στεγνού ινώδους δακτυλίου 20% - 30% βάρους στεγνού πηκτοειδούς πυρήνος Σχηματίζεται & «εκκρίνεται»  Προκολλαγόνο Προκολλαγόνο  Μεγαλύτερο του κολλλαγόνου Ινίδια κολλαγόνου
  • 8. Μοριακή Δομή Κολλαγόνου Ινίδιο κολλαγόνου περιέχει > 1.000 αμινοξέα Glycine Proline hydroxyproline
  • 9. Κολλαγόνο Hydroxyproline  I. Σταθεροποιεί την τριπλή έλικα II. Βιοχημικός δείκτης του κολλαγόνου Lysine - Hydroxyproline  Θέσεις συνδέσεων με έλικες
  • 11. Τύποι Κολλαγόνου 7 τύποι κολλαγόνου στο μεσοσπονδύλιο δίσκο Τύπος Ι > Ινώδης δακτύλιος Τύπος ΙΙ > Πηκτοειδής πυρήνας Τύπος ΙΧ – ΧΙ ~ Τύπος ΙΙ Τύπος V – XII ~ Τύπος Ι Τύπος VI  20% πυρήνα νέων ατόμων Συνδέεται έντονα με τις πρωτεογλυκάνες (PG)
  • 12. Tissue Distribution of Collagen Types Collagen type Tissue distribution I. Skin, tendon, bone, cornea II. Cartilage, nucleus pulposus III. Skin, blood vessels, tendon IV. Basement membrane V. Cornea VI. Skin, blood vessels, disc, cartilage VII. Sub-basal lamina VIII. Cornea, growth plate, perichondrium, elastic cartilage, dura IX. Cartilage, disc X. Cartilage XI. Skin, tendon
  • 13. Κολλαγόνο Ινώδης δακτύλιος α. Type II  60 % β. Type I  40% Πηκτοειδής πυρήνας Type II Type I Ηλικία
  • 14. Proteoglycans τρεις τύποι 1. High – molecular – weight proteoglycan (Peak I) 2. Intermediate – molecular – weight proteoglycan (Peak II) 3. Low – molecular – weight proteoglycan (Peak III)
  • 15. Πρωτεογλυκάνες (PG) Οικογένεια μακρο-μοριακών ενώσεων Ι. αλυσίδες Carbohydrate – Glycosaminoglycan (GAG) Συνδεδεμένες προς ΙΙ. Κεντρική πρωτεΐνη «Μικρές» πρωτεογλυκάνες : 1-2 GAG αλυσίδες «Μεγάλες» πρωτεογλυκάνες: n-GAG αλυσίδες
  • 16. Πρωτεογλυκάνες (PG) Chondrotin Suplate (CS) – GACs Keratin Suplate (KS) - GAGs  Αλυσίδες υαλουρικού οξέος (ΗΑ) PG αρθροίσματα
  • 18. Πρωτεογλυκάνες (PG) του μεσοσπονδύλιου δίσκου I. KS: CS > πυρήνας : δακτύλιο II.Μικρότερο ποσοστό υπό τη μορφή «αθροίσεων» α. 40% Ι.Δ. ενήλικα P.G.  «αθροίσματα» β. 15% Π.Π. ενήλικα P.G.  “ γ. 60% Ι.Δ. νέου P.G.  “ δ. 25% Π.Π. νέου P.G.  “
  • 19. H2O α. Ινώδης δακτύλιος  78% β. Πηκτοειδής πυρήνας 85% Ηλικία
  • 21. Ινίδια Αυξάνουν σε διάμετρο στον ινώδη δακτύλιο Αυξάνουν σε ποικιλία στον “ “ Στα όρια Ι.Δ. – Π.Π. Τα ινίδια είναι α. αραιότερα β. ανοργάνωτα Τα ινίδια του Π.Π.  α. χαλαρό δίκτυο αρχικά β. πυκνό δίκτυο αργότερα
  • 22. Ιόντα Κατιόντα δίσκου > πλάσματος Sodium 300 – 400mM v.s. 150 Calcium 10x Magnesium 10x Cloride 1/2 Sulphate 1/5
  • 23. Δίκτυο – μήτρα του μεσοσπονδύλιου δίσκου Πρωτεογλυκάνες (PG) Μέγεθος πόρων Μέγεθος μοριακών διαλυμάτӬν Ιόντα a. Κατιόντα  ιστοί  plasma b. Ανιόντα  ιστοί  plasma
  • 24. Οδοί μεταφοράς των διαλυμάτӬν
  • 28. Μακροσκοπική εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δίσκου Απώλεια της ζελατινώδους υφής του πυρήνα Προοδευτική εξαφάνιση των ορίων πυρήνα – δακτυλίου «Τραχύτητα» δεσμίδων ινώδους δακτυλίου Προοδευτική ίνωση Ρήγματα δεσμίδων Εναπόθεση χρωστικής
  • 30. Πρωτεογλυκάνες του μεσοσπονδύλιου δίσκου (PG) a. PG  Ηλικία b. KS:CS  c. Συνάθροιση PG  d. Παραγωγή PG  e. Το μέγεθος PG ~ Μέγεθος f. Νέο-παραγόμενο PG 
  • 31. Κολλαγόνο Σύνδεσμοι κολλαγόνου Ελαστικοί  Ηλικία Ανελαστικοί  (hydroxypyridinium HP) Κολλαγόνο TYPE III Ηλικία 
  • 32. Παράγοντες που επηρεάζουν τη θρέψη του μεσοσπονδύλιου δίσκου I. Άσκηση II. Εξωτερικοί παράγοντες που επηρεάζουν την κυκλοφορία a. Κάπνισμα b. Δονήσεις c. Φαρμακευτικοί – Ιατρικοί παράγοντες
  • 54. Πεταλεκτομή Ολική Ημιολική (ημιπεταλεκτομή) Τμηματική (θυροτομή)
  • 58. Ολική πεταλεκτομή Αστάθεια Ολίσθηση σπονδύλων (65% & 20%) Johnson et al Spine 1992 Επανεπέμβαση : 17% ασθενών Ισχυρό άλγος : 30% >> 3-6 χρ μτχ Ketz et al JBJS 1991 Airaksihen et al Spine 1996 Simpson et al JBJS 1993 Spivak et al JBJS 1998 Αντένδειξη : πολλαπλά επίπεδα Paine et al Clin Orthop 1976 Sanderson et al JBJS 1993
  • 62. Οπίσθια σπονδυλοδεσία με υλικά ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Σημαντική προεγχειρητική ανισορροπία Σημαντική μετεγχειρητική αστάθεια ΣΤΟΧΟΙ Διόρθωση ανισορροπίας σε στεφανιαίο & οβελιαίο επίπεδο Διατήρηση της ανάταξης έως την ολοκλήρωση της αρθρόδεσης (πόρωσης)
  • 68. Οπίσθια διασπονδυλική σπονδυλοδεσία (PLIF) Πρόσθια κολώνα: 80% φορτίου ΣΣ Κλωβοί : PEEK, τιτανίου Επιτυχής σπονδυλοδεσία: 92% Depraetere “Lumbar Spinal Stenosis” 2000 Οπίσθια σπονδυλοδεσία:  ποσοστό ψευδάρθρωσης Hanley Spine 1995 Καλύτερα αποτελέσματα: Συνδυασμός με οπίσθια σπονδυλοδεσία Herkowitz Spine 1996
  • 72. PLIF & Οπίσθια σπονδυλοδεσία Σημαντική πλάγια στένωση Συνδυασμός με ημι-άκαμπτο σύστημα  Διατήρηση του μεσοσπονδυλίου ύψους  Διάνοιξη μεσοσπονδυλίου τρήματος Ακινητοποίηση Σ.Μ. σε οριζόντιο & οβελιαίο επίπεδο πόρωση Ευόδωση οστεογέννεσης (μόσχευμα) Κινητοποίηση ασθενούς χωρίς κηδεμόνα Cloward Clin Orthop 1981 Hutler Clin Orthop 1984 Perrin 1996 & 2000