ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
OS ECOSISTEMAS.  FLUXO DE MATERIA E ENERXÍA.
1. INTRODUCIÓN
1. INTRODUCIÓN O jeep detívose no corazón do parque do Serengeti (Tanzania). Dende o vehículo contemplábase  a inmensidade da sabana africana na que centos de animais herbívoros (ñús, gacelas,cebras...) comían a abundante herba. Un dos biólogos do parque, o doutor De la Fuente,  díxolle aos investigadores en prácticas- sabedes que” Serengeti” significa na lingua Masai “chaira sen fin”?. De feito, o parque posúe uns 13ooo Km 2  e nel habitan algunhas das máis grandes manadas de herbívoros do mundo. Estos animais migran estacionalmente (ata un millón e medio de ñúes, douscentas cincuenta mil cebras e medio millón de gacelas Thomson) en dirección a reserva Masai-Mara, en Kenia, percorrendo uns 2700 Km. na estación seca, de maio a outubro, na procura de pastos frescos e non regresarán ata o inicio da estación húmida a finais de outubro-. Doutor, segundo din os nativos este ano as chuvias foron especialmente abundantes- comentou un dos investigadores-como cre que afectará isto ó ecosistema?. Teño a esperanza de  que axude na recuperación das poboacións de leóns e guepardos tras anos de descensos poboacionais, nalgúns casos chegando a estar por debaixo dos 2000 individuos para os leóns e dos 9o exemplares no caso dos guepardos-indicou De La Fuente-.
Cuestións: 1) Por que se produce a migración dos herbívoros? 2) Por que pensa o doutor que un ano de boas chuvias permitirá recuperar as poboacións de felinos do parque? 3) Cal pensas que é a razón de que haxa un número maior de gacelas que de guepardos? 1. INTRODUCIÓN
A  DZdzí  é a ciencia que nos permite estudar as relacións dos seres vivos co medio ambiente físico e biolóxico no que habitan. Todos os seres vivos pertencen a algunha  especie . Dous individuos son da mesma especie cando poden reproducirse entre eles e dar descendencia fértil. O caso das mulas ou machos Os individuos dunha especie normalmente non están illados, senón que habitan un área determinada formando unha  poboación . Polo xeral, as poboacións tampouco están illadas. O conxunto de poboacións de distintas especies que comparten un territorio e establecen relacións entre elas denomínase  comunidade ou biocenose . O territorio ocupado por unha biocenose e que presenta unhas características físicas e climáticas chámase  biotopo . 2. ECOLOXÍA E ECOSISTEMAS
O conxunto formado pola biocenose (os seres vivos) e o biotopo (medio físico onde se asentan) é un  ecosistema . Os ecosistemas  non teñen límites definidos . Podemos considerar o estudo do ecosistema dunha bosta de vaca ou ampliar o estudo ó  prado onde se encontra. De feito,ampliando a nosa observación a Terra constitúe por si mesma un enorme ecosistema que chamamos  Ecosfera  e a súa biocenose é a  Biosfera . En conclusión, os compoñentes dun ecosistema son a súa comunidade biolóxica (biocenose) e o lugar onde se asenta  (biotopo).  Por iso, os factores dun ecosistema poden ser bióticos ( referidos aos seres vivos) ou abióticos ( referidos ó medio físico no que os atopamos). 2. ECOLOXÍA E ECOSISTEMAS
2. ECOLOXÍA E ECOSISTEMAS COMPOÑENTES DUN  ECOSISTEMA Os ecosistemas   Biótopo (medio físico) Biocenose (comunidade biolóxica)
2. ECOLOXÍA E ECOSISTEMAS FACTORES DUN ECOSISTEMA BIÓTICOS ABIÓTICOS
2.1. O MEDIO FÍSICO: FACTORES ABIÓTICOS Os factores abióticos poden clasificarse en tres grandes grupos: Factores topográficos e xeográficos : fan referencia a localización (latitude e lonxitude) do ecosistema no planeta e as características do relevo. Son exemplos: a altitude, o grao de exposición solar, a pendente do terreo... Factores climáticos e ambientais : dependen das condicións climáticas e no caso dos ecosistemas acuáticos principalmente da profundidade. Son exemplos: a humidade,  a pluviosidade, a luminosidade, a temperatura media en superficie, a temperatura da auga, os ventos... Factores edáficos : refírense a natureza e composición do solo que é esencial para o asentamento dos vexetais e na reciclaxe da materia orgánica e por ende na disponibilidade  de nutrintes.
2.1. O MEDIO FÍSICO: FACTORES ABIÓTICOS Observa as distintas imaxes de ecosistemas e indica cales pensas que son os factores abióticos máis relevantes en cada caso. IMAXE 1
2.1. O MEDIO FÍSICO: FACTORES ABIÓTICOS IMAXE 2 IMAXE 3 IMAXE 4 IMAXE 5 IMAXE 6 IMAXE 7
2.1. O MEDIO FÍSICO: FACTORES ABIÓTICOS IMAXE 8 IMAXE 9 IMAXE 10
2.2. OS SERES VIVOS: FACTORES BIÓTICOS Os factores bióticos dun ecosistema son os seres vivos (biocenose ou comunidade) que nos  atopamos nese  ecosistema e as asociacións ou relacións que establecen entre sí.  Podemos falar de dous tipos de asociacións:  intraespecíficas  (entre individuos da mesma  especie)  e  interespecíficas  (entre individuos de distintas especies). ACTIVIDADE:  Pensade  durante  5 minutos en asociacións entre seres vivos que podemos atoparnos na natureza. Imaxina como se poden relacionar individuos da mesma e de distintas especies.
2.2.1. RELACIÓNS INTRAESPECÍFICAS Como xa comentamos son as que levan a cabo organismos da mesma especie entre sí. FAMILIA:  conxunto de individuos con alto grao de parentesco que conviven e se axudan mutuamente no coidado das crías, a obtención do alimento e/ou a defensa. Ex. Leóns COLONIAL:   constituidas por organismos unidos e comunicados entre eles orixinados todos a partir dun mesmo proxenitor. Ex. Corais. GREGARIA:  reunión de individuos de distintas familias para conseguir un obxectivo concreto. Ex. Banco de peixes, manada de ñúes. SOCIEDADE:  está integrada por individuos que presentan diferencias anatómicas e  fisiolóxicas e entre os cales existe división do traballo. Ex. Abellas, formigas, termitas. COMPETENCIA INTRAESPECÍFICA:  todos os individuos dunha especie loitan entre sí  polos recursos do medio .Ex. Loita polo alimento, loita dos machos polas femias, loita polo espacio...
2.2.1. RELACIÓNS INTRAESPECÍFICAS FAMILIA
2.2.1. RELACIÓNS INTRAESPECÍFICAS COLONIA
2.2.1. RELACIÓNS INTRAESPECÍFICAS GREGARISMO
2.2.1. RELACIÓNS INTRAESPECÍFICAS SOCIEDADE Tamaño:  Obreiras, raíña e zánganos
2.2.1. RELACIÓNS INTRAESPECÍFICAS COMPETENCIA INTRAESPECÍFICA
2.2.2. RELACIÓNS INTERESPECÍFICAS Son as que se establecen entre individuos de distintas especies. COMPETENCIA INTERESPECÍFICA:  individuos de distintas especies loitan por un recurso (alimento ou espazo). p.e. O coello e a lebre. DEPREDACIÓN:  o individuo dunha especie ( presa ) serve de alimento ó de outra especie.  (predador ) p.e.: a foca e os peixes. MUTUALISMO:  individuos de distintas especies que se relacionan e obteñen un  beneficio mutuo. Cando a relación perpetúase no tempo e hai dependencia, fálase de  simbiose.  p.e. Un líque.
2.2.2. RELACIÓNS INTERESPECÍFICAS PARASITISMO:  relación entre individuos de distintas especies, na que un individuo ( parásito ) vive a expensas da outra  (hóspede ) ,  pero sen darlle morte, polo menos de xeito inmediato. p.e. Unha carracha e un can. COMENSALISMO:  unha soa das especies ( comensal ) benefíciase, sen que a outra ( hóspede )   resulte afectada pola súa presenza ou acción. p.e. A quenlla e a rémora.
2.2.2. RELACIÓNS INTERESPECÍFICAS COMPETENCIA  INTERESPECÍFICA
2.2.2. RELACIÓNS INTERESPECÍFICAS DEPREDACIÓN http://verdeesvida-utilizalas3r.blogspot.com/
2.2.2. RELACIÓNS INTERESPECÍFICAS MUTUALISMO (SIMBIOSE) http://elrenglon.com/mutualismo-y-simbiosis.php http://www.moonmentum.com/blog/navio/evolucion-y-simbiosis
2.2.2. RELACIÓNS INTERESPECÍFICAS PARASITISMO ACCÉSIT RELACIONES INTERESPECÍFICAS Juan Carlos Martínez - Parasitismo
2.2.2. RELACIÓNS INTERESPECÍFICAS COMENSALISMO http://cuartodediver.blogspot.com/2009/02/comensalismo-pez-remona-y-tiburon.html http:imedea//www..uib.es/bc/gep/images/stories/news/ buitre%20basurero%20camia.jpg
3. A MATERIA E A ENERXÍA NOS ECOSISTEMAS Os seres vivos precisan un aporte constante de materia e enerxía  para levar a cabo as súas   funcións vitais (nutrición, reprodución e relación). Segundo a súa nutrición os organismos poden ser autótrofos ou heterótrofos . IDEAS PREVIAS:
Os  autótrofos   transforman a materia inorgánica en orgánica   grazas, na maioría dos casos a  enerxía solar  ( fotosíntese ) como fan os vexetais e algunhas bacterias. E en menor medida, a partir de compostos químicos ( quimiosíntese ), como ocorre tamén nalgunhas bacterias. Os  heterótrofos  obteñen a súa materia orgánica  a partir da materia doutros seres vivos . Son exemplos os fungos e os animais. 3. A MATERIA E A ENERXÍA NOS ECOSISTEMAS
3. A MATERIA E A ENERXÍA NOS ECOSISTEMAS FLUXO DA ENERXÍA A  enerxía  utilizada polos seres vivos provén do  SOL  en último termo. A través da  fotosíntese  as plantas e o fitoplancto obteñen a enerxía do sol e a almacenan como enerxía química na súa propia materia orgánica. Os animais conseguen enerxía ó alimentarse de plantas ou doutros animais. Esta enerxía de plantas e animais emprégase en distintos procesos (respirar, moverse, xerar calor, medrar, reproducirse...).
3. A MATERIA E A ENERXÍA NOS ECOSISTEMAS Esta enerxía deixa de estar dispoñible para os seres vivos. Polo que a enerxía que atravesa un ecosistema é  UNIDIRECCIONAL FLUXO DA MATERIA A materia orgánica morta é transformada en materia inorgánica por algúns microorganismos (fungos e bacterias). Esta materia inorgánica é aproveitada polos autótrofos que xeran nova materia orgánica que será o alimento dos heterótrofos.
3. A MATERIA E A ENERXÍA NOS ECOSISTEMAS Cando morren os autótrofos e os heterótrofos son transformados en materia inorgánica polos microorganismo; e de novo comeza o ciclo. Polo tanto, o fluxo de materia nun ecosistema é UN CICLO PECHADO
3.1. NIVEIS TRÓFICOS O conxunto de organismos que obteñen materia e enerxía de xeito similar constitúen  un  nivel trófico . Podemos diferenciar tres niveis tróficos: PRODUTORES:   son os autótrofos (básicamente plantas e fitoplancto) que captan a enerxía solar, e  mediante a fotosíntese, a empregan en obter  materia orgánica a partir de materia inorgánica. CONSUMIDORES:  son principalmente os animais, que obteñen a materia e a enerxía alimentándose doutros animais ou plantas.
3.1. NIVEIS TRÓFICOS Os consumidores poden ser: Consumidores primarios (herbívoros):  aliméntanse dos produtores. p.e..: elefantes, antílopes, roedores... Consumidores secundarios (carnívoros):  aliméntanse dos primarios p.e.: lobos, leóns, paxaros insectívoros... Consumidores terciarios:  aliméntanse dos secundarios. p.e.: algunhas serpes, aves rapaces... As veces, podemos falar incluso de  consumidores cuaternarios   que se alimen tan dos terciarios, aínda que rara vez é dun xeito exclusivo.  p.e. O home, algunhas rapaces e peixes grandes e en xeral grandes super- predadores.
DESCOMPOÑEDORES:  son as bacterias e os fungos que transforman os restos orgánicos e inorgánicos (cadáveres, excrementos...) en materia útil para os produtores. 3.1. NIVEIS TRÓFICOS
3.2. CADEAS TRÓFICAS Unha  cadea trófica  é a representación lineal das relacións alimentarias que se dan entre os distintos niveis tróficos.
3.3. REDES TRÓFICAS Como na natureza é habitual que un consumidor se alimente de máis dunha especie do nivel inferior e ésta a súa vez serve de alimento a varias do nivel superior. As cadeas tróficas teñen conexións entre sí. A representación de todas estas relacións denomínase  rede trófica .
4. BIOMAS Un  bioma   é un conxunto de comunidades que ocupan unha área cunhas características  xeográficas e climáticas determinadas. Podemos diferenciar entre biomas terrestres e acuáticos. Os grandes biomas distribúense dun xeito uniforme no planeta  dependendo da latitude e da altitude, é dicir, das características  climáticas.
4.1. BIOMAS TERRESTRES Biomas del Mundo. Fuente: oni.escuelas.edu.ar Algúns deles son:
4.2. BIOMAS ACUÁTICOS Básicamente dous: Mariños e de auga doce
5. ECOSISTEMAS GALEGOS CARACTERÍSTICOS As características xeográficas e climatolóxicas de Galicia proporcionan unha grande variedade de ambientes para a flora e a fauna autóctona. Dentro dos ecosistemas terrestres máis característicos da nosa terra podemos falar do  bosque caducifolio  (sobre todo as  fragas galegas ), o  bosque de ribeira  ,o  bosque mediteráneo  e a  matogueira . Tamén como rexión costeira teñen relevancia os ecosistemas mariños:  costa rochosa, costa areosa, zona oceánica, as illas...
5. ECOSISTEMAS GALEGOS CARACTERÍSTICOS Dentro dos ecosistemas acuáticos, ademais dos mariños xa citados, cobran especial relevancia os ríos e por suposto, un dos ecosistemas máis representativos da nosa comunidade como son as rías galegas. Tamén reside grande riqueza floral e faunística nos humidais (gándaras, brañas e turbeiras). Por último, dentro do que poderíamos chamar como ecosistemas de natureza ou de influencia humana (antrópicos) atopámonos, como ecosistemas máis destacados, con bosques madereiros (piñeirais e eucaliptais principalmente) , as viñas características do sur do país, os encoros,os  beirais (minifundio)...
© www.adelaleiro.com É o tipo de bosque que lle corresponde a Galicia pola súa situación. Formado por árbores de folla ancha e caediza e un abundante e variado sotobosque de especies trepadoras, herbas e plantas que florecen antes da saída das follas das árbores, fungos, brións e liques.  Acollen aos animais máis grandes da fauna galega. As  fragas son os bosques naturais  de maior diversidade. BOSQUE CADUCIFOLIO
Biduídos. Bosques de bidueiras, formacións asociadas ás zonas húmidas de altitude media. ©ɷɷ.𾱰.dz
©fundacionmatrix.blogspot.es As fragas son bosques caducifolios antigos e ben conservados como este que vemos das  Fragas do Eume en Pontedeume (A Coruña)
©wwwadelaleiro.com Carballeiras. Bosques de carballos cun aproveitamento silvo-pastoral. Presentan un grao de naturalidade inferior ás fragas.
©ɷɷ.𾱰.dz Os faiales galegos son pequenas masas forestais asociadas aos terreos calcários. Os máis importantes atópanse en Ancares, O Courel e Serra de Meira.
Acibeiral en Ancares. O acivro é unha árbore común no sotobosque que forma pequenas masas moi pechadas e escuras nas montañas de Ancares e o Courel. ©ɷɷ.𾱰.dz
©ɷɷ.𾱰.dz REBOLEIRAS  BOSQUE MEDITERRÁNEO Atópanse na zona suroriental, máis seca. A especie máis abundante é o rebolo, unha especie de carballo propia do clima seco, con algunhas sobreiras e aciñeiras e sotobosque de erbedos e carrascas. FLORA: rebolo, érbedo, aciñeira, esteva , cantroxo, orquídeas... FAUNA: lobo, xabarín, raposo, porco teixo, donicela, xeneta, gabeador, petos, ferreiriño, insectos, arañas...
©ɷɷ.𾱰.dz Aciñeira  (Quercus ilex).
Rebolo  (Quercus pubescens) Érbedo  (Arbutus unedo) . ©ɷɷ.𾱰.dz
©ɷɷ.𾱰.dz Pequenas superficies arboladas que acompañan o percorrido dos ríos.  Teñen gran importancia ecolóxica: serven de proteción e depuración aos ríos e de corredores para a fauna. Acollen especies vexetais e animais de gran interese, algunha protexidas.  Flora característica: ameneiros, salgueiros, abeleiras, fentos, brións... Fauna: merlo rieiro, lavandeiras, anfibios (como a saramaganta), escaravellos... BOSQUE DE RIBEIRA ©ɷɷ.𾱰.dz
Ameneiro (Alnus glutinosa) ©ɷɷ.𾱰.dz
Salgueiro (Salix atrocinerea Brot.) http://www.rios-galegos.com/vidario3.htm
MATOGUEIRA-MONTE BAIXO  Son a formación vexetal máis abundante en Galicia.  Ocupan máis do 30% do territorio, a maior parte dos terreos sen cultivar e as partes máis altas das montañas. Teñen distinta constitución segundo a zona.  ©ɷɷ.𾱰.dz
FLORA: Piornos  (só nas altas), toxos (só nas baixas),  uces, carqueixas,  xestas, breixos, queirugas, abrodias, arandeiras... O toxo  (Ulex...)  é a planta máis común nas zonas baixas.  Todos os toxos son arbustos espiñentos comúns en Galicia.  Foron moi usados sobre todo para estrar as cortes do gando de onde se sacaba máis tarde para abonar as leiras. ©ɷɷ.𾱰.dz
FAUNA: Coello, raposo, tartaraña, perdiz, paspallás, papuxas, chasco, lagartos, bolboretas, saltóns, carricantas... Perdices Carricanta  (Ephippigera ephippiger).  Camúflse na herba para alimentarse doutros insectos. Fregando as as produce un son característico. Os saltóns vense no verán nos lugares secos. Aliméntanse de vexetais.  ©ɷɷ.𾱰.dz
Carqueixa  (Pterospartum  tridentatum).  Vive en terreos pobres e soleados. Xesta ( Cytisus striatus ).  Breixo ( Erica cinerea ). Atópanse distintas castes de breixos en todas as matogueiras. Os arandos ( Vaccinium myrtillus ) maduran ao abrigo dos piornos. ©ɷɷ.𾱰.dz
RÍOS  Son ecosistemas acuáticos moi variados en función da temperatura do movemento da auga, e da profundidade. Por iso, posúen tamén unha grande variedade  de hábitats para a fauna e flora.  ©ɷɷ.𾱰.dz
FLORA: Pé de boi,  callitriche , herba das rans, ranúnculos, xuncos, molinia, chantaxe de auga....  Herba lameiriña  (Callitriche satagnalis) Chantaxe de auga ( Alisma plantago-aquatica ) Ouca, herba da prata ( Ranunculus peltatus ) ©ɷɷ.𾱰.dz
FAUNA: Londra, aguaneiro, merlo rieiro, picapeixes, lavanco, garza, bilurico, troita, anguía, salmón, escalo, espiñento, lamprea, ra verde, cabalos do demo, patinadores, moscas da auga, escaravellos de auga, caracois, lapas, mexillón de río... A londra  (Lutra lutra)  caza peixes nos ríos limpos. A troita  (Salmo trutta)  é o peixe que podemos atopar en todas as zonas do curso do río. Ra patilonga ©ɷɷ.𾱰.dz
LAGOAS E HUMIDAIS GÁNDARAS, BRAÑAS, TURBEIRAS   Podemos consideralas como elementos en distinta fase do proceso de colmatación (recheo natural producido nas lagoas polos restos que van caíndo e as achegas dos ríos) de zonas húmidas pechadas. Presentan un tipo de vexetación en sucesión entre os vexetais acuáticos, de ribeira e tipicamente terrestres da zona na que se atopan. Evolución desde unha lagoa a unha braña Gándara Braña Lagoa ©ɷɷ.𾱰.dz
Os humedais teñen unha gran importancia ecolóxica porque reteñen a auga cando sobra e cédena cando falta. Manteñen a biodiversidade servindo como puntos de descanso e lugares de desenvolvemento de especies únicas.  Son ecosistemas moi sensibles que se contaminan facilmente e destrúense case sempre por desecación ou recheo. ©ɷɷ.𾱰.dz
©ɷɷ.𾱰.dz FLORA: Salgueiros, espadainas, palla real, xuncos, brións, lirios, rorelas, breixos, pinguícola... Pinguicula...  planta carnívora das brañas de monte. Os narcisos ( Narcisus ...) florecen nos lugares húmidos. A rorela  (Drosera...)  é unha planta carnívora común nas brañas.
O salgueiro  (Salix cinerea)  é a árbore máis común das zonas húmidas. Eneas ou palla real  (Typha latifolia). ©ɷɷ.𾱰.dz
FAUNA: Aguaneira, lavanco, garza, galiñola, galiña de auga, mergullón, anguía, espiñento, ra verde, cabalos do demo, patinadores, moscas da auga, escaravellos de auga, caracois, lapas... Lavanco real  (Anas plathyrrynchos), macho e femia. A galiñola negra  (Fulica atra)  é común en todos os lugares onde exista unha pequena lagoa rodeada de vexetación. ©wwww.adelaleiro.com
Aeshna . O máis grande dos cabalos do demo. Ra verde ( Rana perezi ) ©ɷɷ.𾱰.dz
ECOSISTEMAS MARIÑOS  A pesar da súa uniformidade no mar e na costa atópanse espazos con características propias que condicionan o asentamento e as adaptacións dos seres vivos. As características de cada zona están determinadas pola súa situación, a profundidade, as correntes e, na zona costeira, polo tipo de materiais que a constitúen, a influencia do vento e as  mareas. A combinación destas características crean variados ecosistemas nos que se dan condicións particulares e onde viven seres que se adaptan a elas con éxito. ©ɷɷ.𾱰.dz
REXIÓN OCEÁNICA  É a que se atopa lonxe das costas onde se superan os 200 m de fondo e poden chegar aos 4.000 de media. A súa importancia ven dada pola riqueza da vida que acolle e, sobre todo, porque os organismos que constitúen o fitoplanto son, polo seu número, os máis grandes produtores de osíxeno do planeta. Nesta zona só poden vivir os seres que aboian libremente e os bos nadadores, e, na profundidade, os que son capaces de soportar a falta de luz e as grandes presións.  ©ɷɷ.𾱰.dz
FLORA: Algas, sobre todo as microscópicas (fitoplanto). ©ɷɷ.𾱰.dz
FAUNA: Balea, cachalote, golfiño, atún, bonito, xurelo, sardiña, cigala, tiburón, pescada, bacallao, augamares, cigala, cangrexo real, calamar e polbo xigantes... Peixe pescador. Vive nas profundidades abisais.  Como consecuencia da falta de luz non presenta pigmentación. Pescada  ( Merlucius merlucius ). Vive entre os 100 e os 1.000 m de profundidade, aínda que cando é nova achégase moito á costa. Pode acadar 1 m de longo e pesar máis de 10 kg. Bonito ( Tunnus alalunga ). Pode chegar a medir 1 m e pesar entre 9 e 10 kg. Quenlla ( Prionace glauca ). Un tiburón que pode acadar os 4 m de lonxitude.  ©ɷɷ.𾱰.dz
REXIÓN LITORAL   A zona costeira ou litoral esténdese desde a faixa de terra influída polas mareas e os salseiros do mar ata os 200 m de profundidade (augas situadas sobre a plataforma continental).  Veremos primeiro a costa rochosa. ©ɷɷ.𾱰.dz
COSTA ROCHOSA FLORA: Algas, liques, herba de namorar, pirixel do mar...  Golfos ( Laminaria ochroleuca ). Algas pardas que poden acadar máis de 2 m de lonxitude e forman bosques submariños no infralitoral exposto. Bocho ( Fucus vesiculosus ). Son algas que viven na zona intermareal da costa protexida e resisten ben a desecación ©ɷɷ.𾱰.dz
Lique ( Lichina pigmaea ), vive xusto na línea a onde chega o mar. Prixel do mar ( Crithmum maritimum ). Vive en rochas abrigadas. Herba de namorar ( Armeria maritima) . Reúne todas as características necesarias para sobrevivir nestes lugares: raíces longas, forma compacta, follas con pelos, … ©ɷɷ.𾱰.dz
Os mexillóns  (Mytilus galloprovincialis)  están perfectamente adaptados á vida nas rochas, teñen cunchas fortes e órganos de suxección. FAUNA: Gaivota, corvo mariño, percebe, arneiróns, mexillóns, lapas, ourizos, estrelas de mar, cangrexos, vermes... Os percebes ( Pollicipes cornucopia ) son crustáceos cirripedos que viven fixos nas rochas batidas na zona intermareal. Arneirón ( Balanus  spp).  ©ɷɷ.𾱰.dz
PRAIAS  Son zonas baixas co terreo formado por area ou materiais miúdos soltos polo que as plantas teñen moita dificultade para suxeitarse e os animais poucos sitios nos que agocharse. ©ɷɷ.𾱰.dz
DUNAS Son un medio moi hostil para o desenvolvemento da vida porque están formadas por material solto en movemento no que a auga é escasa e están sometidos a unha forte insolación e exposición ao vento.  Son medios moi fráxiles que se alteran gravemente pola acción humana.  ©ɷɷ.𾱰.dz
Arenaria do mar ( Honkenya peploides).   A planta das praias que vive máis preto do mar. Cardo mariño. ( Eryngium maritimum ). Desenvólvese nos primeiros amoreamentos de area que se forman po enriba da liña de marea. Feo ( Ammophila arenaria ), medra na parte máis alta da duna móbil, onde o vento bate con máis forza. Coas longas raíces e talos subterráneos contribúe a fixar a area. ©ɷɷ.𾱰.dz
FAUNA: Solla, lenguado, faneca brava, escacho, xiba, mavalla, arola, ameixa, berberecho, miñocas, cangrexos... Coquina  (Donax vitatus).  Un molusco abundante nos fondos areosos das praias de mar aberto. Ourizo de area ( Echinocardium cordatum ). Vive enterrado ata 20 cm de profundidade na area das praias expostas.  Navalla ( Ensis ensis ). Vive enterrada verticalmente en fondos de area fina.  Lenguado  (Solea vulgaris).   Os peixes planos están adaptados á vida nos fondos areosos.  Arola ( Lutratia lutraria ). Molusco bivalvo que pode acadar os 13 cm de lonxitude. Vive en fondos de area e grava ata os 100 m de profundidade. ©ɷɷ.𾱰.dz
Raia ( Raja clavata ). Vive en fondos de area e fango ata 500 de profundidade. Pode acadar 1 m de lonxitude.  Xiba ou chopo ( Sepia officinalis ).  Molusco cefalópodo que vive en zonas de area e fango con vexetación.  Nace preto da costa e vaise alonxando dela segundo medra. ©ɷɷ.𾱰.dz
AS RÍAS  As rias galegas son medios cunhas condicións especiais.  Polas combinación de características físicas, oceanográficas e biolóxicas son espazos naturais únicos no mundo de gran productividade primaria e extraordinaria riqueza ecolóxica. A súa situación, tanto pola orientación como pola protección fronte ás forzas do mar e do vento, influida polas correntes oceánicas, a localización diante dunha área de afloramento de minerais procedentes das profundidades do mar e as achegas minerais e biolóxicas dos ríos, multiplican a súa riqueza biolóxica e a súa produtividade. Ría de Muros e Noia ©ɷɷ.𾱰.dz
MEDIOS ANTRÓPICOS  CULTIVOS TERRESTRES Son ecosistemas onde predomina a acción humana.  A preparación do terreo para os cultivos altera a súa composición natural o que dificulta o desenvolvemento das especies propias da zona e os labores que se lles fan elimínanas case por completo, polo que os cultivos son zonas pobres en especies vexetais e os animais atopan poucos sitios onde protexerse.  O ecosistema está dominado pola especie de cultivo acompañada polas chamadas malas herbas ou especies resistentes, animais herbívoros ou comedores de froitos e sementes e algún depredador. ©ɷɷ.𾱰.dz
ʱÑ鴡   Plantacións de piñeiros. Na zonas baixas e preto da costa están constituídos por piñeiro galego e piñeiro de repoboación e nas altas, do interior, por piñeiro silvestre.  Debaixo dos piñeiros, a falta de luz impide o desenvolvemento de moitas especies. So se desenvolven ben os fentos e algunhas herbas. Por ser máis pobre en especies vexetais a fauna é menos variada que a do bosque caducifolio.  ©ɷɷ.𾱰.dz
EUCALIPTAIS Os eucaliptos foron introducidos como cultivo hai pouco máis dun século. Na actualidade cobren grandes superficies que presentan, pola falta de auga e as secrecións das propias árbores, o terreo case espido, no que apenas se desenvolven máis que algunhas herbas e arbustos residuais resistentes. A especie máis abundante é o  Eucaliptus globulus   ©ɷɷ.𾱰.dz
SEBES E BEIRAIS  Liñas de vexetación que rodean os cultivos nas que perviven especies que foron desaloxadas do seu medio natural. Estas formacións supoñen unha oportunidade de supervivencia para moitas especies vexetais e animais. Manteñen a biodiversidade das zonas cultivadas e sérvenlle de refuxio aos animais silvestres. ©ɷɷ.𾱰.dz
ENCOROS  Grandes masas de auga dóce contidas por unha presa. As caracteríticas son unha mestura das dos ríos e as dos lagos.  ©ɷɷ.𾱰.dz
GRAZAS POR ATENDERME
ANEXO: ACTIVIDADES INTERACTIVAS PROXECTO BIOSFERA : http://recursostic.educacion.es/ciencias/biosfera/web/alumno/2ESO/Energia_ecosistemas/actividades.htm
Ad

Recommended

Ecosistemas da terra (t6)
Ecosistemas da terra (t6)
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.
A estrutura dos ecosistemas maría casares (t 5)
A estrutura dos ecosistemas maría casares (t 5)
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.
Os ecosistemas
Os ecosistemas
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.
Tema 12. a dinámica dos ecosistemas
Tema 12. a dinámica dos ecosistemas
SALVADOR FOLGAR COUSELO
Os ecosistemas
Os ecosistemas
begoxin 1
A ecosfera
A ecosfera
irenetraba
Dinámica dos ecosistemas
Dinámica dos ecosistemas
irenetraba
Cambios nos ecosistemas
Cambios nos ecosistemas
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.
Unidade 6 ecosistemas
Unidade 6 ecosistemas
martamosquera
Que é un ecosistema
Que é un ecosistema
SV4B
Biodiversidade
Biodiversidade
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.
Os ecosistemas e a biodiversidade
Os ecosistemas e a biodiversidade
irenetraba
Animais e ecosistemas_t5_natu_5_b
Animais e ecosistemas_t5_natu_5_b
Sonia Vidal Puga
Ud6 Historia Da Vida (1º Eso)
Ud6 Historia Da Vida (1º Eso)
Cristina
Estudo dos ecosistemas
Estudo dos ecosistemas
irenetraba
Cambios nos ecosistemas
Cambios nos ecosistemas
irenetraba
R3 sociais 6
R3 sociais 6
Fiz
Tema 8 os ecosistemas e o ser humano
Tema 8 os ecosistemas e o ser humano
irenetraba
Os ecosistemas
Os ecosistemas
Tono Canosa
Resumo t3 naturais_6
Resumo t3 naturais_6
Fiz
DZdzí bl 2º eso
DZdzí bl 2º eso
belenarenal
Os ecosistemas (Educación Primaria)
Os ecosistemas (Educación Primaria)
monadela
Tema 3. a atmosfera
Tema 3. a atmosfera
SALVADOR FOLGAR COUSELO
O ecosistema 3
O ecosistema 3
Lucia Rey Ruibal
O estudo dos ecosistemas
O estudo dos ecosistemas
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.

More Related Content

What's hot (20)

Cambios nos ecosistemas
Cambios nos ecosistemas
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.
Unidade 6 ecosistemas
Unidade 6 ecosistemas
martamosquera
Que é un ecosistema
Que é un ecosistema
SV4B
Biodiversidade
Biodiversidade
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.
Os ecosistemas e a biodiversidade
Os ecosistemas e a biodiversidade
irenetraba
Animais e ecosistemas_t5_natu_5_b
Animais e ecosistemas_t5_natu_5_b
Sonia Vidal Puga
Ud6 Historia Da Vida (1º Eso)
Ud6 Historia Da Vida (1º Eso)
Cristina
Estudo dos ecosistemas
Estudo dos ecosistemas
irenetraba
Cambios nos ecosistemas
Cambios nos ecosistemas
irenetraba
R3 sociais 6
R3 sociais 6
Fiz
Tema 8 os ecosistemas e o ser humano
Tema 8 os ecosistemas e o ser humano
irenetraba
Os ecosistemas
Os ecosistemas
Tono Canosa
Resumo t3 naturais_6
Resumo t3 naturais_6
Fiz
DZdzí bl 2º eso
DZdzí bl 2º eso
belenarenal
Os ecosistemas (Educación Primaria)
Os ecosistemas (Educación Primaria)
monadela
Tema 3. a atmosfera
Tema 3. a atmosfera
SALVADOR FOLGAR COUSELO
O ecosistema 3
O ecosistema 3
Lucia Rey Ruibal

Similar to Ecosistemas (20)

O estudo dos ecosistemas
O estudo dos ecosistemas
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.
Biosfera
Biosfera
Nacho Valverde
Os ecosistemas
Os ecosistemas
monadela
Naturais resumo tema_5_quinto
Naturais resumo tema_5_quinto
Fiz
Os ecosistemas novo
Os ecosistemas novo
Begoña Moure
Tema4 Os ecosistemas
Tema4 Os ecosistemas
Eva Domínguez Cortiñas
Os ecosistemas na Terra.ppt
Os ecosistemas na Terra.ppt
ssuser0964e7
Tema 6 os ecosistemas e os factores ambientais
Tema 6 os ecosistemas e os factores ambientais
irenetraba
Unidade 4 dinámica dos ecosistemas (1ª parte)
Unidade 4 dinámica dos ecosistemas (1ª parte)
mxcamba
1 ecosistemas 2023.pdf
1 ecosistemas 2023.pdf
David Casado Bravo
2 dinamica ecosistemas
2 dinamica ecosistemas
David Casado Bravo
O ecosistema
O ecosistema
Lucia Rey Ruibal
6 Cambios nos ecosistemas
6 Cambios nos ecosistemas
davidcasadobravo
6 cambios nos ecosistemas
6 cambios nos ecosistemas
David Casado Bravo
Unidad 3 diego-e_izan
Unidad 3 diego-e_izan
paulaif
Organizacion e diversidade da biosfera
Organizacion e diversidade da biosfera
jmsantaeufemia
Organización y diversidad en la biosfera
Organización y diversidad en la biosfera
jmsantaeufemia
Ad

More from Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia. (20)

Biosfera
Biosfera
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.
Capas fluidas da terra mugardos
Capas fluidas da terra mugardos
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.
Xeosfera
Xeosfera
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.
A nosa especie mugardos
A nosa especie mugardos
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.
Evolución e xenética de poboacións
Evolución e xenética de poboacións
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.
Enxeñería xenética e mutacións
Enxeñería xenética e mutacións
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.
Xenética mendeliana
Xenética mendeliana
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.
Metabolismo iii anabolismo
Metabolismo iii anabolismo
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.
Metabolismo i enzimas
Metabolismo i enzimas
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.
Nutrición ii
Nutrición ii
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.
Célula ii
Célula ii
Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.
Ad

Ecosistemas

  • 1. OS ECOSISTEMAS. FLUXO DE MATERIA E ENERXÍA.
  • 3. 1. INTRODUCIÓN O jeep detívose no corazón do parque do Serengeti (Tanzania). Dende o vehículo contemplábase a inmensidade da sabana africana na que centos de animais herbívoros (ñús, gacelas,cebras...) comían a abundante herba. Un dos biólogos do parque, o doutor De la Fuente, díxolle aos investigadores en prácticas- sabedes que” Serengeti” significa na lingua Masai “chaira sen fin”?. De feito, o parque posúe uns 13ooo Km 2 e nel habitan algunhas das máis grandes manadas de herbívoros do mundo. Estos animais migran estacionalmente (ata un millón e medio de ñúes, douscentas cincuenta mil cebras e medio millón de gacelas Thomson) en dirección a reserva Masai-Mara, en Kenia, percorrendo uns 2700 Km. na estación seca, de maio a outubro, na procura de pastos frescos e non regresarán ata o inicio da estación húmida a finais de outubro-. Doutor, segundo din os nativos este ano as chuvias foron especialmente abundantes- comentou un dos investigadores-como cre que afectará isto ó ecosistema?. Teño a esperanza de que axude na recuperación das poboacións de leóns e guepardos tras anos de descensos poboacionais, nalgúns casos chegando a estar por debaixo dos 2000 individuos para os leóns e dos 9o exemplares no caso dos guepardos-indicou De La Fuente-.
  • 4. Cuestións: 1) Por que se produce a migración dos herbívoros? 2) Por que pensa o doutor que un ano de boas chuvias permitirá recuperar as poboacións de felinos do parque? 3) Cal pensas que é a razón de que haxa un número maior de gacelas que de guepardos? 1. INTRODUCIÓN
  • 5. A DZdzí é a ciencia que nos permite estudar as relacións dos seres vivos co medio ambiente físico e biolóxico no que habitan. Todos os seres vivos pertencen a algunha especie . Dous individuos son da mesma especie cando poden reproducirse entre eles e dar descendencia fértil. O caso das mulas ou machos Os individuos dunha especie normalmente non están illados, senón que habitan un área determinada formando unha poboación . Polo xeral, as poboacións tampouco están illadas. O conxunto de poboacións de distintas especies que comparten un territorio e establecen relacións entre elas denomínase comunidade ou biocenose . O territorio ocupado por unha biocenose e que presenta unhas características físicas e climáticas chámase biotopo . 2. ECOLOXÍA E ECOSISTEMAS
  • 6. O conxunto formado pola biocenose (os seres vivos) e o biotopo (medio físico onde se asentan) é un ecosistema . Os ecosistemas non teñen límites definidos . Podemos considerar o estudo do ecosistema dunha bosta de vaca ou ampliar o estudo ó prado onde se encontra. De feito,ampliando a nosa observación a Terra constitúe por si mesma un enorme ecosistema que chamamos Ecosfera e a súa biocenose é a Biosfera . En conclusión, os compoñentes dun ecosistema son a súa comunidade biolóxica (biocenose) e o lugar onde se asenta (biotopo). Por iso, os factores dun ecosistema poden ser bióticos ( referidos aos seres vivos) ou abióticos ( referidos ó medio físico no que os atopamos). 2. ECOLOXÍA E ECOSISTEMAS
  • 7. 2. ECOLOXÍA E ECOSISTEMAS COMPOÑENTES DUN ECOSISTEMA Os ecosistemas Biótopo (medio físico) Biocenose (comunidade biolóxica)
  • 8. 2. ECOLOXÍA E ECOSISTEMAS FACTORES DUN ECOSISTEMA BIÓTICOS ABIÓTICOS
  • 9. 2.1. O MEDIO FÍSICO: FACTORES ABIÓTICOS Os factores abióticos poden clasificarse en tres grandes grupos: Factores topográficos e xeográficos : fan referencia a localización (latitude e lonxitude) do ecosistema no planeta e as características do relevo. Son exemplos: a altitude, o grao de exposición solar, a pendente do terreo... Factores climáticos e ambientais : dependen das condicións climáticas e no caso dos ecosistemas acuáticos principalmente da profundidade. Son exemplos: a humidade, a pluviosidade, a luminosidade, a temperatura media en superficie, a temperatura da auga, os ventos... Factores edáficos : refírense a natureza e composición do solo que é esencial para o asentamento dos vexetais e na reciclaxe da materia orgánica e por ende na disponibilidade de nutrintes.
  • 10. 2.1. O MEDIO FÍSICO: FACTORES ABIÓTICOS Observa as distintas imaxes de ecosistemas e indica cales pensas que son os factores abióticos máis relevantes en cada caso. IMAXE 1
  • 11. 2.1. O MEDIO FÍSICO: FACTORES ABIÓTICOS IMAXE 2 IMAXE 3 IMAXE 4 IMAXE 5 IMAXE 6 IMAXE 7
  • 12. 2.1. O MEDIO FÍSICO: FACTORES ABIÓTICOS IMAXE 8 IMAXE 9 IMAXE 10
  • 13. 2.2. OS SERES VIVOS: FACTORES BIÓTICOS Os factores bióticos dun ecosistema son os seres vivos (biocenose ou comunidade) que nos atopamos nese ecosistema e as asociacións ou relacións que establecen entre sí. Podemos falar de dous tipos de asociacións: intraespecíficas (entre individuos da mesma especie) e interespecíficas (entre individuos de distintas especies). ACTIVIDADE: Pensade durante 5 minutos en asociacións entre seres vivos que podemos atoparnos na natureza. Imaxina como se poden relacionar individuos da mesma e de distintas especies.
  • 14. 2.2.1. RELACIÓNS INTRAESPECÍFICAS Como xa comentamos son as que levan a cabo organismos da mesma especie entre sí. FAMILIA: conxunto de individuos con alto grao de parentesco que conviven e se axudan mutuamente no coidado das crías, a obtención do alimento e/ou a defensa. Ex. Leóns COLONIAL: constituidas por organismos unidos e comunicados entre eles orixinados todos a partir dun mesmo proxenitor. Ex. Corais. GREGARIA: reunión de individuos de distintas familias para conseguir un obxectivo concreto. Ex. Banco de peixes, manada de ñúes. SOCIEDADE: está integrada por individuos que presentan diferencias anatómicas e fisiolóxicas e entre os cales existe división do traballo. Ex. Abellas, formigas, termitas. COMPETENCIA INTRAESPECÍFICA: todos os individuos dunha especie loitan entre sí polos recursos do medio .Ex. Loita polo alimento, loita dos machos polas femias, loita polo espacio...
  • 18. 2.2.1. RELACIÓNS INTRAESPECÍFICAS SOCIEDADE Tamaño: Obreiras, raíña e zánganos
  • 19. 2.2.1. RELACIÓNS INTRAESPECÍFICAS COMPETENCIA INTRAESPECÍFICA
  • 20. 2.2.2. RELACIÓNS INTERESPECÍFICAS Son as que se establecen entre individuos de distintas especies. COMPETENCIA INTERESPECÍFICA: individuos de distintas especies loitan por un recurso (alimento ou espazo). p.e. O coello e a lebre. DEPREDACIÓN: o individuo dunha especie ( presa ) serve de alimento ó de outra especie. (predador ) p.e.: a foca e os peixes. MUTUALISMO: individuos de distintas especies que se relacionan e obteñen un beneficio mutuo. Cando a relación perpetúase no tempo e hai dependencia, fálase de simbiose. p.e. Un líque.
  • 21. 2.2.2. RELACIÓNS INTERESPECÍFICAS PARASITISMO: relación entre individuos de distintas especies, na que un individuo ( parásito ) vive a expensas da outra (hóspede ) , pero sen darlle morte, polo menos de xeito inmediato. p.e. Unha carracha e un can. COMENSALISMO: unha soa das especies ( comensal ) benefíciase, sen que a outra ( hóspede ) resulte afectada pola súa presenza ou acción. p.e. A quenlla e a rémora.
  • 22. 2.2.2. RELACIÓNS INTERESPECÍFICAS COMPETENCIA INTERESPECÍFICA
  • 23. 2.2.2. RELACIÓNS INTERESPECÍFICAS DEPREDACIÓN http://verdeesvida-utilizalas3r.blogspot.com/
  • 24. 2.2.2. RELACIÓNS INTERESPECÍFICAS MUTUALISMO (SIMBIOSE) http://elrenglon.com/mutualismo-y-simbiosis.php http://www.moonmentum.com/blog/navio/evolucion-y-simbiosis
  • 25. 2.2.2. RELACIÓNS INTERESPECÍFICAS PARASITISMO ACCÉSIT RELACIONES INTERESPECÍFICAS Juan Carlos Martínez - Parasitismo
  • 26. 2.2.2. RELACIÓNS INTERESPECÍFICAS COMENSALISMO http://cuartodediver.blogspot.com/2009/02/comensalismo-pez-remona-y-tiburon.html http:imedea//www..uib.es/bc/gep/images/stories/news/ buitre%20basurero%20camia.jpg
  • 27. 3. A MATERIA E A ENERXÍA NOS ECOSISTEMAS Os seres vivos precisan un aporte constante de materia e enerxía para levar a cabo as súas funcións vitais (nutrición, reprodución e relación). Segundo a súa nutrición os organismos poden ser autótrofos ou heterótrofos . IDEAS PREVIAS:
  • 28. Os autótrofos transforman a materia inorgánica en orgánica grazas, na maioría dos casos a enerxía solar ( fotosíntese ) como fan os vexetais e algunhas bacterias. E en menor medida, a partir de compostos químicos ( quimiosíntese ), como ocorre tamén nalgunhas bacterias. Os heterótrofos obteñen a súa materia orgánica a partir da materia doutros seres vivos . Son exemplos os fungos e os animais. 3. A MATERIA E A ENERXÍA NOS ECOSISTEMAS
  • 29. 3. A MATERIA E A ENERXÍA NOS ECOSISTEMAS FLUXO DA ENERXÍA A enerxía utilizada polos seres vivos provén do SOL en último termo. A través da fotosíntese as plantas e o fitoplancto obteñen a enerxía do sol e a almacenan como enerxía química na súa propia materia orgánica. Os animais conseguen enerxía ó alimentarse de plantas ou doutros animais. Esta enerxía de plantas e animais emprégase en distintos procesos (respirar, moverse, xerar calor, medrar, reproducirse...).
  • 30. 3. A MATERIA E A ENERXÍA NOS ECOSISTEMAS Esta enerxía deixa de estar dispoñible para os seres vivos. Polo que a enerxía que atravesa un ecosistema é UNIDIRECCIONAL FLUXO DA MATERIA A materia orgánica morta é transformada en materia inorgánica por algúns microorganismos (fungos e bacterias). Esta materia inorgánica é aproveitada polos autótrofos que xeran nova materia orgánica que será o alimento dos heterótrofos.
  • 31. 3. A MATERIA E A ENERXÍA NOS ECOSISTEMAS Cando morren os autótrofos e os heterótrofos son transformados en materia inorgánica polos microorganismo; e de novo comeza o ciclo. Polo tanto, o fluxo de materia nun ecosistema é UN CICLO PECHADO
  • 32. 3.1. NIVEIS TRÓFICOS O conxunto de organismos que obteñen materia e enerxía de xeito similar constitúen un nivel trófico . Podemos diferenciar tres niveis tróficos: PRODUTORES: son os autótrofos (básicamente plantas e fitoplancto) que captan a enerxía solar, e mediante a fotosíntese, a empregan en obter materia orgánica a partir de materia inorgánica. CONSUMIDORES: son principalmente os animais, que obteñen a materia e a enerxía alimentándose doutros animais ou plantas.
  • 33. 3.1. NIVEIS TRÓFICOS Os consumidores poden ser: Consumidores primarios (herbívoros): aliméntanse dos produtores. p.e..: elefantes, antílopes, roedores... Consumidores secundarios (carnívoros): aliméntanse dos primarios p.e.: lobos, leóns, paxaros insectívoros... Consumidores terciarios: aliméntanse dos secundarios. p.e.: algunhas serpes, aves rapaces... As veces, podemos falar incluso de consumidores cuaternarios que se alimen tan dos terciarios, aínda que rara vez é dun xeito exclusivo. p.e. O home, algunhas rapaces e peixes grandes e en xeral grandes super- predadores.
  • 34. DESCOMPOÑEDORES: son as bacterias e os fungos que transforman os restos orgánicos e inorgánicos (cadáveres, excrementos...) en materia útil para os produtores. 3.1. NIVEIS TRÓFICOS
  • 35. 3.2. CADEAS TRÓFICAS Unha cadea trófica é a representación lineal das relacións alimentarias que se dan entre os distintos niveis tróficos.
  • 36. 3.3. REDES TRÓFICAS Como na natureza é habitual que un consumidor se alimente de máis dunha especie do nivel inferior e ésta a súa vez serve de alimento a varias do nivel superior. As cadeas tróficas teñen conexións entre sí. A representación de todas estas relacións denomínase rede trófica .
  • 37. 4. BIOMAS Un bioma é un conxunto de comunidades que ocupan unha área cunhas características xeográficas e climáticas determinadas. Podemos diferenciar entre biomas terrestres e acuáticos. Os grandes biomas distribúense dun xeito uniforme no planeta dependendo da latitude e da altitude, é dicir, das características climáticas.
  • 38. 4.1. BIOMAS TERRESTRES Biomas del Mundo. Fuente: oni.escuelas.edu.ar Algúns deles son:
  • 39. 4.2. BIOMAS ACUÁTICOS Básicamente dous: Mariños e de auga doce
  • 40. 5. ECOSISTEMAS GALEGOS CARACTERÍSTICOS As características xeográficas e climatolóxicas de Galicia proporcionan unha grande variedade de ambientes para a flora e a fauna autóctona. Dentro dos ecosistemas terrestres máis característicos da nosa terra podemos falar do bosque caducifolio (sobre todo as fragas galegas ), o bosque de ribeira ,o bosque mediteráneo e a matogueira . Tamén como rexión costeira teñen relevancia os ecosistemas mariños: costa rochosa, costa areosa, zona oceánica, as illas...
  • 41. 5. ECOSISTEMAS GALEGOS CARACTERÍSTICOS Dentro dos ecosistemas acuáticos, ademais dos mariños xa citados, cobran especial relevancia os ríos e por suposto, un dos ecosistemas máis representativos da nosa comunidade como son as rías galegas. Tamén reside grande riqueza floral e faunística nos humidais (gándaras, brañas e turbeiras). Por último, dentro do que poderíamos chamar como ecosistemas de natureza ou de influencia humana (antrópicos) atopámonos, como ecosistemas máis destacados, con bosques madereiros (piñeirais e eucaliptais principalmente) , as viñas características do sur do país, os encoros,os beirais (minifundio)...
  • 42. © www.adelaleiro.com É o tipo de bosque que lle corresponde a Galicia pola súa situación. Formado por árbores de folla ancha e caediza e un abundante e variado sotobosque de especies trepadoras, herbas e plantas que florecen antes da saída das follas das árbores, fungos, brións e liques. Acollen aos animais máis grandes da fauna galega. As fragas son os bosques naturais de maior diversidade. BOSQUE CADUCIFOLIO
  • 43. Biduídos. Bosques de bidueiras, formacións asociadas ás zonas húmidas de altitude media. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 44. ©fundacionmatrix.blogspot.es As fragas son bosques caducifolios antigos e ben conservados como este que vemos das Fragas do Eume en Pontedeume (A Coruña)
  • 45. ©wwwadelaleiro.com Carballeiras. Bosques de carballos cun aproveitamento silvo-pastoral. Presentan un grao de naturalidade inferior ás fragas.
  • 46. ©ɷɷ.𾱰.dz Os faiales galegos son pequenas masas forestais asociadas aos terreos calcários. Os máis importantes atópanse en Ancares, O Courel e Serra de Meira.
  • 47. Acibeiral en Ancares. O acivro é unha árbore común no sotobosque que forma pequenas masas moi pechadas e escuras nas montañas de Ancares e o Courel. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 48. ©ɷɷ.𾱰.dz REBOLEIRAS BOSQUE MEDITERRÁNEO Atópanse na zona suroriental, máis seca. A especie máis abundante é o rebolo, unha especie de carballo propia do clima seco, con algunhas sobreiras e aciñeiras e sotobosque de erbedos e carrascas. FLORA: rebolo, érbedo, aciñeira, esteva , cantroxo, orquídeas... FAUNA: lobo, xabarín, raposo, porco teixo, donicela, xeneta, gabeador, petos, ferreiriño, insectos, arañas...
  • 49. ©ɷɷ.𾱰.dz Aciñeira (Quercus ilex).
  • 50. Rebolo (Quercus pubescens) Érbedo (Arbutus unedo) . ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 51. ©ɷɷ.𾱰.dz Pequenas superficies arboladas que acompañan o percorrido dos ríos. Teñen gran importancia ecolóxica: serven de proteción e depuración aos ríos e de corredores para a fauna. Acollen especies vexetais e animais de gran interese, algunha protexidas. Flora característica: ameneiros, salgueiros, abeleiras, fentos, brións... Fauna: merlo rieiro, lavandeiras, anfibios (como a saramaganta), escaravellos... BOSQUE DE RIBEIRA ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 52. Ameneiro (Alnus glutinosa) ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 53. Salgueiro (Salix atrocinerea Brot.) http://www.rios-galegos.com/vidario3.htm
  • 54. MATOGUEIRA-MONTE BAIXO Son a formación vexetal máis abundante en Galicia. Ocupan máis do 30% do territorio, a maior parte dos terreos sen cultivar e as partes máis altas das montañas. Teñen distinta constitución segundo a zona. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 55. FLORA: Piornos (só nas altas), toxos (só nas baixas), uces, carqueixas, xestas, breixos, queirugas, abrodias, arandeiras... O toxo (Ulex...) é a planta máis común nas zonas baixas. Todos os toxos son arbustos espiñentos comúns en Galicia. Foron moi usados sobre todo para estrar as cortes do gando de onde se sacaba máis tarde para abonar as leiras. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 56. FAUNA: Coello, raposo, tartaraña, perdiz, paspallás, papuxas, chasco, lagartos, bolboretas, saltóns, carricantas... Perdices Carricanta (Ephippigera ephippiger). Camúflse na herba para alimentarse doutros insectos. Fregando as as produce un son característico. Os saltóns vense no verán nos lugares secos. Aliméntanse de vexetais. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 57. Carqueixa (Pterospartum tridentatum). Vive en terreos pobres e soleados. Xesta ( Cytisus striatus ). Breixo ( Erica cinerea ). Atópanse distintas castes de breixos en todas as matogueiras. Os arandos ( Vaccinium myrtillus ) maduran ao abrigo dos piornos. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 58. RÍOS Son ecosistemas acuáticos moi variados en función da temperatura do movemento da auga, e da profundidade. Por iso, posúen tamén unha grande variedade de hábitats para a fauna e flora. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 59. FLORA: Pé de boi, callitriche , herba das rans, ranúnculos, xuncos, molinia, chantaxe de auga.... Herba lameiriña (Callitriche satagnalis) Chantaxe de auga ( Alisma plantago-aquatica ) Ouca, herba da prata ( Ranunculus peltatus ) ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 60. FAUNA: Londra, aguaneiro, merlo rieiro, picapeixes, lavanco, garza, bilurico, troita, anguía, salmón, escalo, espiñento, lamprea, ra verde, cabalos do demo, patinadores, moscas da auga, escaravellos de auga, caracois, lapas, mexillón de río... A londra (Lutra lutra) caza peixes nos ríos limpos. A troita (Salmo trutta) é o peixe que podemos atopar en todas as zonas do curso do río. Ra patilonga ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 61. LAGOAS E HUMIDAIS GÁNDARAS, BRAÑAS, TURBEIRAS Podemos consideralas como elementos en distinta fase do proceso de colmatación (recheo natural producido nas lagoas polos restos que van caíndo e as achegas dos ríos) de zonas húmidas pechadas. Presentan un tipo de vexetación en sucesión entre os vexetais acuáticos, de ribeira e tipicamente terrestres da zona na que se atopan. Evolución desde unha lagoa a unha braña Gándara Braña Lagoa ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 62. Os humedais teñen unha gran importancia ecolóxica porque reteñen a auga cando sobra e cédena cando falta. Manteñen a biodiversidade servindo como puntos de descanso e lugares de desenvolvemento de especies únicas. Son ecosistemas moi sensibles que se contaminan facilmente e destrúense case sempre por desecación ou recheo. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 63. ©ɷɷ.𾱰.dz FLORA: Salgueiros, espadainas, palla real, xuncos, brións, lirios, rorelas, breixos, pinguícola... Pinguicula... planta carnívora das brañas de monte. Os narcisos ( Narcisus ...) florecen nos lugares húmidos. A rorela (Drosera...) é unha planta carnívora común nas brañas.
  • 64. O salgueiro (Salix cinerea) é a árbore máis común das zonas húmidas. Eneas ou palla real (Typha latifolia). ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 65. FAUNA: Aguaneira, lavanco, garza, galiñola, galiña de auga, mergullón, anguía, espiñento, ra verde, cabalos do demo, patinadores, moscas da auga, escaravellos de auga, caracois, lapas... Lavanco real (Anas plathyrrynchos), macho e femia. A galiñola negra (Fulica atra) é común en todos os lugares onde exista unha pequena lagoa rodeada de vexetación. ©wwww.adelaleiro.com
  • 66. Aeshna . O máis grande dos cabalos do demo. Ra verde ( Rana perezi ) ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 67. ECOSISTEMAS MARIÑOS A pesar da súa uniformidade no mar e na costa atópanse espazos con características propias que condicionan o asentamento e as adaptacións dos seres vivos. As características de cada zona están determinadas pola súa situación, a profundidade, as correntes e, na zona costeira, polo tipo de materiais que a constitúen, a influencia do vento e as mareas. A combinación destas características crean variados ecosistemas nos que se dan condicións particulares e onde viven seres que se adaptan a elas con éxito. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 68. REXIÓN OCEÁNICA É a que se atopa lonxe das costas onde se superan os 200 m de fondo e poden chegar aos 4.000 de media. A súa importancia ven dada pola riqueza da vida que acolle e, sobre todo, porque os organismos que constitúen o fitoplanto son, polo seu número, os máis grandes produtores de osíxeno do planeta. Nesta zona só poden vivir os seres que aboian libremente e os bos nadadores, e, na profundidade, os que son capaces de soportar a falta de luz e as grandes presións. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 69. FLORA: Algas, sobre todo as microscópicas (fitoplanto). ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 70. FAUNA: Balea, cachalote, golfiño, atún, bonito, xurelo, sardiña, cigala, tiburón, pescada, bacallao, augamares, cigala, cangrexo real, calamar e polbo xigantes... Peixe pescador. Vive nas profundidades abisais. Como consecuencia da falta de luz non presenta pigmentación. Pescada ( Merlucius merlucius ). Vive entre os 100 e os 1.000 m de profundidade, aínda que cando é nova achégase moito á costa. Pode acadar 1 m de longo e pesar máis de 10 kg. Bonito ( Tunnus alalunga ). Pode chegar a medir 1 m e pesar entre 9 e 10 kg. Quenlla ( Prionace glauca ). Un tiburón que pode acadar os 4 m de lonxitude. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 71. REXIÓN LITORAL A zona costeira ou litoral esténdese desde a faixa de terra influída polas mareas e os salseiros do mar ata os 200 m de profundidade (augas situadas sobre a plataforma continental). Veremos primeiro a costa rochosa. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 72. COSTA ROCHOSA FLORA: Algas, liques, herba de namorar, pirixel do mar... Golfos ( Laminaria ochroleuca ). Algas pardas que poden acadar máis de 2 m de lonxitude e forman bosques submariños no infralitoral exposto. Bocho ( Fucus vesiculosus ). Son algas que viven na zona intermareal da costa protexida e resisten ben a desecación ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 73. Lique ( Lichina pigmaea ), vive xusto na línea a onde chega o mar. Prixel do mar ( Crithmum maritimum ). Vive en rochas abrigadas. Herba de namorar ( Armeria maritima) . Reúne todas as características necesarias para sobrevivir nestes lugares: raíces longas, forma compacta, follas con pelos, … ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 74. Os mexillóns (Mytilus galloprovincialis) están perfectamente adaptados á vida nas rochas, teñen cunchas fortes e órganos de suxección. FAUNA: Gaivota, corvo mariño, percebe, arneiróns, mexillóns, lapas, ourizos, estrelas de mar, cangrexos, vermes... Os percebes ( Pollicipes cornucopia ) son crustáceos cirripedos que viven fixos nas rochas batidas na zona intermareal. Arneirón ( Balanus spp). ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 75. PRAIAS Son zonas baixas co terreo formado por area ou materiais miúdos soltos polo que as plantas teñen moita dificultade para suxeitarse e os animais poucos sitios nos que agocharse. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 76. DUNAS Son un medio moi hostil para o desenvolvemento da vida porque están formadas por material solto en movemento no que a auga é escasa e están sometidos a unha forte insolación e exposición ao vento. Son medios moi fráxiles que se alteran gravemente pola acción humana. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 77. Arenaria do mar ( Honkenya peploides). A planta das praias que vive máis preto do mar. Cardo mariño. ( Eryngium maritimum ). Desenvólvese nos primeiros amoreamentos de area que se forman po enriba da liña de marea. Feo ( Ammophila arenaria ), medra na parte máis alta da duna móbil, onde o vento bate con máis forza. Coas longas raíces e talos subterráneos contribúe a fixar a area. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 78. FAUNA: Solla, lenguado, faneca brava, escacho, xiba, mavalla, arola, ameixa, berberecho, miñocas, cangrexos... Coquina (Donax vitatus). Un molusco abundante nos fondos areosos das praias de mar aberto. Ourizo de area ( Echinocardium cordatum ). Vive enterrado ata 20 cm de profundidade na area das praias expostas. Navalla ( Ensis ensis ). Vive enterrada verticalmente en fondos de area fina. Lenguado (Solea vulgaris). Os peixes planos están adaptados á vida nos fondos areosos. Arola ( Lutratia lutraria ). Molusco bivalvo que pode acadar os 13 cm de lonxitude. Vive en fondos de area e grava ata os 100 m de profundidade. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 79. Raia ( Raja clavata ). Vive en fondos de area e fango ata 500 de profundidade. Pode acadar 1 m de lonxitude. Xiba ou chopo ( Sepia officinalis ). Molusco cefalópodo que vive en zonas de area e fango con vexetación. Nace preto da costa e vaise alonxando dela segundo medra. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 80. AS RÍAS As rias galegas son medios cunhas condicións especiais. Polas combinación de características físicas, oceanográficas e biolóxicas son espazos naturais únicos no mundo de gran productividade primaria e extraordinaria riqueza ecolóxica. A súa situación, tanto pola orientación como pola protección fronte ás forzas do mar e do vento, influida polas correntes oceánicas, a localización diante dunha área de afloramento de minerais procedentes das profundidades do mar e as achegas minerais e biolóxicas dos ríos, multiplican a súa riqueza biolóxica e a súa produtividade. Ría de Muros e Noia ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 81. MEDIOS ANTRÓPICOS CULTIVOS TERRESTRES Son ecosistemas onde predomina a acción humana. A preparación do terreo para os cultivos altera a súa composición natural o que dificulta o desenvolvemento das especies propias da zona e os labores que se lles fan elimínanas case por completo, polo que os cultivos son zonas pobres en especies vexetais e os animais atopan poucos sitios onde protexerse. O ecosistema está dominado pola especie de cultivo acompañada polas chamadas malas herbas ou especies resistentes, animais herbívoros ou comedores de froitos e sementes e algún depredador. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 82. ʱÑ鴡 Plantacións de piñeiros. Na zonas baixas e preto da costa están constituídos por piñeiro galego e piñeiro de repoboación e nas altas, do interior, por piñeiro silvestre. Debaixo dos piñeiros, a falta de luz impide o desenvolvemento de moitas especies. So se desenvolven ben os fentos e algunhas herbas. Por ser máis pobre en especies vexetais a fauna é menos variada que a do bosque caducifolio. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 83. EUCALIPTAIS Os eucaliptos foron introducidos como cultivo hai pouco máis dun século. Na actualidade cobren grandes superficies que presentan, pola falta de auga e as secrecións das propias árbores, o terreo case espido, no que apenas se desenvolven máis que algunhas herbas e arbustos residuais resistentes. A especie máis abundante é o Eucaliptus globulus ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 84. SEBES E BEIRAIS Liñas de vexetación que rodean os cultivos nas que perviven especies que foron desaloxadas do seu medio natural. Estas formacións supoñen unha oportunidade de supervivencia para moitas especies vexetais e animais. Manteñen a biodiversidade das zonas cultivadas e sérvenlle de refuxio aos animais silvestres. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 85. ENCOROS Grandes masas de auga dóce contidas por unha presa. As caracteríticas son unha mestura das dos ríos e as dos lagos. ©ɷɷ.𾱰.dz
  • 87. ANEXO: ACTIVIDADES INTERACTIVAS PROXECTO BIOSFERA : http://recursostic.educacion.es/ciencias/biosfera/web/alumno/2ESO/Energia_ecosistemas/actividades.htm