Erdi aroa lanbideak eta etxeak
0 likes774 views
Erdi Aroko egoera familiarra, lanbideak eta Irun eta Hondarribiaren arteko gorabeherak
![1
Erdi Aroa entzun duzue
ezta?Eta zerekin lotzen
duzue?
Eta zer jakin nahi duzue?
[linka]
ZER DAKIGU?ZER
JAKIN NAHI DUGU?](https://image.slidesharecdn.com/erdiaroalanbideaketaetxeak-160813133732/85/Erdi-aroa-lanbideak-eta-etxeak-2-320.jpg)
![2
Zaldunen garaia zen, jendea gazteluetan
bizi zen, ezta?Asko nekazariak ziren, eta
poliki poliki elkarrekin bizitzen hasi ziren
[linka]](https://image.slidesharecdn.com/erdiaroalanbideaketaetxeak-160813133732/85/Erdi-aroa-lanbideak-eta-etxeak-3-320.jpg)
![5
[linka]
Orain lanera, zera da, agertzen diren atalak
ordenean jarraitu behar ditugu
Horrela ikusiko dugu nola bizi ziren Irunen
eta Hondarribian garai horretan
Ondo pasa eta ikastera!](https://image.slidesharecdn.com/erdiaroalanbideaketaetxeak-160813133732/85/Erdi-aroa-lanbideak-eta-etxeak-6-320.jpg)
![7
Hau da nire proposamena antolaketa egiteko,
norberaren eskemak ezberdinak izan daitezke,
hau da nik propasatzen dudan gida, baina ez da
bakarra
[linka]](https://image.slidesharecdn.com/erdiaroalanbideaketaetxeak-160813133732/85/Erdi-aroa-lanbideak-eta-etxeak-8-320.jpg)
![13
Bi hirien arteko beste lekuko bat San Juan harri dela
esan daiteke
[linka]](https://image.slidesharecdn.com/erdiaroalanbideaketaetxeak-160813133732/85/Erdi-aroa-lanbideak-eta-etxeak-14-320.jpg)
![19
BIBLIOGRAFIA
Cuentos del Bidasoa Luis de Uranzu- Luis de Uranzu
Kultur Taldea 1999
Un pueblo en la frontera Luis de Uranzu -Luis de
Uranzu Kultur Taldea 1999
La casa Cr坦nica de una conquista Daniel Torres Nor-
ma 2015
BALIABIDEAK
[bideoa]
[pinterest erdi aroa]
[blendspace]
[popplet erdi aroa]](https://image.slidesharecdn.com/erdiaroalanbideaketaetxeak-160813133732/85/Erdi-aroa-lanbideak-eta-etxeak-20-320.jpg)
More Related Content
Similar to Erdi aroa lanbideak eta etxeak (20)
More from Trumoi (20)
Erdi aroa lanbideak eta etxeak
- 1. Arantxa Egurza Primera edici坦n ERDI AROA familiak eta etxeak
- 2. 1 Erdi Aroa entzun duzue ezta?Eta zerekin lotzen duzue? Eta zer jakin nahi duzue? [linka] ZER DAKIGU?ZER JAKIN NAHI DUGU?
- 3. 2 Zaldunen garaia zen, jendea gazteluetan bizi zen, ezta?Asko nekazariak ziren, eta poliki poliki elkarrekin bizitzen hasi ziren [linka]
- 4. 3 Orain lanean hasiko gara,gure inguruko hirietan, bereziki Hondarribian oinarrituko gara, zergatik? Oraindik harresia daogelako eta garai horretako kaleak mantendu direlako Irunen berriz ez Eta ikusiko dugu baita ere garai horretan arazoak egon zirela irundar eta hondarribitarren artean
- 5. 2 Orain lanean hasiko gara Internetetik ibiliko gara informazioa jasotzen LANEAN HASI
- 6. 5 [linka] Orain lanera, zera da, agertzen diren atalak ordenean jarraitu behar ditugu Horrela ikusiko dugu nola bizi ziren Irunen eta Hondarribian garai horretan Ondo pasa eta ikastera!
- 7. 3 Aurreko urrats guztiak egin ondoren informazio ugari izango ditugu, ezta? Antolaketan laguntzeko begira! ANTOLAKETA
- 8. 7 Hau da nire proposamena antolaketa egiteko, norberaren eskemak ezberdinak izan daitezke, hau da nik propasatzen dudan gida, baina ez da bakarra [linka]
- 9. 4 Garai horietan Hondarrabia eta Irun ez ziren bizilagun onak, arazo eta izkanbila ugari egon ziren Hona hemen adibide batzuk HONDARRABIA ETA IRUN
- 10. 9 BIDASOAKO KONDAIRAK (LUIS DE URANZU 1971ARGITARU- TUAKOA) (Moldatua, batueraz ) HONDARRABIKO ALKATE IZATEAK ZEUZKAN HARRIZKUAK Nafarrarekin edo Gaztelarekin Gipuzkoa elkartuta zegoen denboretan erresuma horietako erregeak agintzen zuen Bidasoako ibaian, bereziki itsasgorak ibaiko bi alderdietan eztaltzen zituen eremuetaraino frantsesen agintea oso muga- tua zegoen Garai hartako agiriak erakusten digute Alfontso VIII denbore- tan Hondarribiko herria, ibai guztietan nagusi zela Endarlazaraino, Nafarroako eremuetaraino Gaztelako erregeak Frantziako erregeari hori jakinarazi zion 1467an Bidasoako Frantziar aldean elkartu zirenean Hondarrabitarrk gelditzen ziren, behin eta berriro lur horietako nagusi moduan, Gaztelako erregeak zaintzeko ahalmena eman zietelako Horretaz ere baliatu ziren hondarribitarrek inguruko herri guztietan nagusiak- zirela adierazteko eta ez oso goxoki Harresi barruko auzoak, Hondarrabiak, kilako itsaontziak, arrantzarako sareak eta izokiak harrapatzeko nasak izateko eskubidea zuten, beste inork ez Irundarrek ezin zuten harrizko etxeak egin ezta ibaitik produktuak garraiatu, ezta zerealak salmentan ipuin Hondarribiak baimena ematen ez bazien Hondarribiak agintzen zuen Lezon eta Pasain Donibanen, bertaraino aginte zibila eta kriminala hedatzen zelako Inguru honetan inor ez zen mugitzen Hondarrabiko alkatearen baimenarik gabe Hala ere Hondarrabiko alkatea izatea ez zen erraza (pasadizo hau Erdi Arokoa ez izan arren uste dut baliagarria izan daitekeela) 1564eko Martxoaren 23an Hondarrabiko Herriko Etxearen (udaletxearen) batzorde bat, hogei gizon armatuekin, bi legegizon , hiru apaiz eta bi barberoekin (garai horretako zirujanoak ziren) Irunera etorri zen Itxuraz pesak eta neurriak errebisatzera zetorren, baina benetazko arrazoia bestelakoa zen
- 11. 10 Junkal Andra Mari elizako apaizek balantza bat jarria zeukaten eta horrekin dirua lortzen zuten eliza mantentzeko Hondarribitarrek onartzen zuten hau nahiz eta legez kanpo egon Baina bi hirietako apaizen arteko erlazioak ez omen ziren oso onak ( horregatik hiru apaiz zeuden taldean), jakin ezin dena zera da, barberoak egotearen arrazoia Batzordea azkar azkar elizara hurbildu ziren eta apaizei esan zieten balantza, pisua Hondarribira eraman behar zutela, Irunen erabiltzeko baimenarik ez zutelako Irundarrek berriz erantzun zuten ezin zietela apaizei kendu hain- beste dirua ematen zien pisua Zoritzarrez, agintariak elkartuta zeuden bitartean, Hondarrabiko apaizek indarrez atera zuten pisua kalera Hori ikustean begira zeuden herritarrak haserretu ziren eta batzuk kanpanarioraino igo ziren, kanpainak joaz jendeari deitzeko Herri guztia mugitu zen, handik gutxira San Juan Arri inguruan jendetza bilduta zegoen; batzuk ezpatekin, besteak makilak eta lantzekin armatuak Aldabeko Perutxo izeneko juradua denen buru jarri zen,artilezko kapusai batekin jantzita hondarrabitarrek ateratako pisua berriro elizara sartzeko asmotan Mugitzen hasi zirenean Hondarrabiko alkateak Miguel de Arriaga etorri zen eta armak uzteko agindu zien Aldabeko Perutxoren itxura ikusita, Hondarribiko alkateak mezpretzuz hau esan zuen -Hemen horreko zarpailak izan daitezke juraduak? Eta Perutxok erantzun zion -Alkate jauna zu bezalako gizona naiz eta ez dut ezer egin zuk horrela tratatzeko Era bat haserretuta alkatearengana hurbildu eta hil egin zuen Perutxo ihes egin zuen Frantziara, bere bizitza salbatzeko Izkanbila eta epaiketa ugari egon ziren Irun eta Hondarribiaren artean, eta horretan diru asko gastatu zuten Ehun urte beranduago, 1667eko Ekainaren 6an, Hondarribiko garai horretako alkatea bizitza galtzeko zorian egon zen Egun horretan gabarra bat iritzi zen elizaren kaira, bertan Hondarrabiko alkatea eta idazkaria bait zeuden Irungo agintariak hara eraman zuten bertan eta esan zieten
- 12. 11 guda garaian mugak defenditu behar zuen jendearen errebista egitera etorri zirela, hori entzutean Irundarrak harrituak eta haserretuak gelditu ziren Oihuak eta zarata entzutean jendea hurbiltzen hasi zen, Hondarrabiko alkateak esan zuen Nafarroako kapitan generalaren agindua betetzera zetorrela esan zuen, Hondarrabian ezezik menpeko beste tokietan ere egin behar zutela ere esan zuen Hondarrabiko idazkariak ere ziurtatzen eta errepikatzen zuen alkateak esandakoa, bereziki Irundarrei gustatzen ez zitzaien menpeko hitza errepikatuz Irundarrek esaten zuten Nafarroako agintarien erabakia ez zela zuzena eta gainera beraiek ez zutela egin behar duela mendeetan Hondarrabikoei eskatutakoa Izkanbila jarraitzen zuen, eta batzuk idazkariari eliza inguruan zegoen herriko etxean sartzeko eskatu zioten Sakristaua atezaina ere bazen, baina ezin izan zuen atea ireki, lortu baino lehen, haserre zeuden batzuk idazkaria hartu eta sekulako makilkada eman zioten Hau ikustean eta berari berdin ez gertatzeko beldurrez alkatea etxe partikular batean sartu zen Jendea konturatu zenean iraintzen hasi eta piztutako laztoak eskuan zutelarik etxea inguratzen hasi ziren Apaiz batzuk lortu zuten jendea lasaitzea eta alkatea alde egitea ondo Hendayako jendearekin ere, hondarribitarrek izan zituzten izkanbilak Adibide gisa, 1670 garren urtean Martin Anbulodi jauna Hondarrabiko alkatea zela, Hendayara hurbildu zen, gabarra batean aginte makila eskuan Hendaiarrek ez zuten nahi bera aginte makilarekin bertan sartzea, gabarreroari eman zion eta kaian gelditu zen Alkatea bere emaztearekin Donibanera joan zen erosketak egitera, itzultzean atxilotu zuten Frantzes agintariek alkateak agiri bat izenpetarazi nahi zioten non Hondarrabiko alkate bezala ezin zuela Bidasoa zeharkatu Hendaraino aginte makila esaten zuela, gainera adierazi behar zuen jakingabe egin zuela Martin Ambulodik ez zuen sinatu nahi, bertan ezeztatzen zelako Hondarrabiko agintea Bidasoako bi ertzetan Bitartean hendaiarrak gartzela inguratzen hasi ziren Hondarrabiko alkatea hiltzera! deiadar eginez
- 13. 12 Hala ere alkateak ez zuen amorea ematen, azkenean bere emaztearen negarrak ikusirik eta beste gizonen aholkuari kasu eginez izenpetu zuen Ateratzean Hendayako alkateari eta laguntzaileei esan zien, behartu zutela sinatzera, hilko zutelakoan beldur, gainera Hondarrabikoek berdin pentsatzen jarraituko zutela eta ez zutela galduko ibaiaren eskubideak Ordubete beranduago, Martin Anbulodi, bere emaztea eta laguntzaileak Hondarrabian zeuden eta herritarren ongi etorria izan zutela 1. Lan proposamena taldeka testua aztertu, antzezlan bihurtu eta grabazioa egin hau izan daiteke lanaren azken emaitza 2. Gidoia egin eta bideotxo bat grabatu azken emaitza bezala
- 14. 13 Bi hirien arteko beste lekuko bat San Juan harri dela esan daiteke [linka]
- 15. 5 Orain irudi batzuk aztertuko ditugu jabetzeko garai horretan nola bizi ziren , gure dramatizazioa girotzen lagunduko digu ETXEAK ETA BIZITZA
- 16. 15
- 17. 16
- 18. 17
- 20. 19 BIBLIOGRAFIA Cuentos del Bidasoa Luis de Uranzu- Luis de Uranzu Kultur Taldea 1999 Un pueblo en la frontera Luis de Uranzu -Luis de Uranzu Kultur Taldea 1999 La casa Cr坦nica de una conquista Daniel Torres Nor- ma 2015 BALIABIDEAK [bideoa] [pinterest erdi aroa] [blendspace] [popplet erdi aroa]