3. Vroeger was alles beter. Een veel足
gehoorde uitspraak, echter weten we
allemaal dat dit op veel vlakken niet
het geval is. Waar zouden we namelijk
staan als we niet constant onze
werkwijze in vraag zouden stellen en
zouden kijken naar mogelijkheden om
dingen effici谷nter, duurzamer of sneller
te doen? Inderdaad, nog met 辿辿n been
in het verleden.
Anderzijds blijkt de mens een
gewoonte足
dier. Houden we vast aan
traditionele werkwijzen omdat die hun
waarde bewezen hebben. Hierdoor
staan we soms weigerachtig ten
opzichte van iets anders, vaak ook
gedreven vanuit een gebrek aan kennis
of ervaring.
In dit document willen we u als
bouwprofessional specifiek laten
kennismaken met een andere manier
van daken bouwen. Een essentieel
onderdeel van elk gebouw met een
grote impact op de energie-effici谷ntie.
Ontdek de verschillende voordelen
wanneer u bij een volgend project
zou kiezen voor iets anders: voor
vooruitgang.
In samenwerking met:
3
4. Als u kijkt naar hoe hellende daken worden gebouwd, zien
we dat er al generaties lang gebruik gemaakt wordt van de
traditionele houten onderstructuur met spanten. Maar is dit
eigenlijk wel de meest effici谷nte manier?
Want zeg nu zelf... we boren toch ook geen gaten meer met
een oude handboormachine?!
Wel, door de productkarakteristieken van een dakelement
verloopt het bouwproces van daken een stuk eenvoudiger en
als gevolg ook sneller. De gehele dakopbouw wordt namelijk
als kant-en-klaar pakket op de werf aangeleverd en het
aantal handelingen ligt beduidend lager.
De volgende
stap in
dakenbouw
4
5. Vanaf het eerste moment dat wij zijn
gaan werken met dakelementen waren we
overtuigd van de voordelen ten opzichte van
de traditionele dakopbouw. Het laat ons toe
om op een kwart van de tijd een dak volledig
ge誰soleerd, luchtdicht 辿n afgewerkt aan de
binnenzijde op te leveren.
Frank Woestenborghs
(Woestenborghs dakwerken)
5
6. 01 Spantbenen plaatsen
02 Onderdakfolie afrollen
03 Tengels plaatsen
04 Isolatie plaatsen
05 Dampremmer plaatsen
06 Luchtdicht afwerken
07 Afwerking plaatsen
01 02 & 03
04
05 06 07
7 acties, 3 partijen*
* Dit is de meest gangbare werkwijze binnen de Belgische
bouwsector (kan in uitzonderlijke gevallen afwijken).
Een complex proces waarbij verschillende partijen betrokken
zijn, elk met eigen belangen en vaak overvolle agendas
waardoor uw project kostbare vertraging kan oplopen.
Traditionele wijze
6
7. 01 Elementen plaatsen
01
Slechts 1 actie, 1 partij
Gevolg: Minder arbeid
Een dakelement is een constructieve prefab oplossing
waar verschillende onderdelen zoals tengels, isolatie, een
gipskartonplaat en een kant- en klare witte zichtzijde in
vervat zitten. Bovendien is de arbeidsintensieve taak van het
achteraf aanbrengen van tapes voor luchtdichtheid overbodig
bij het gebruik van dakelementen. Hulpmiddelen zoals
de hydraulische hijsklem zorgen ervoor dat de elementen
nauwgezet kunnen aangesloten worden. Het eindresultaat?
Uw projecten genieten van kortere doorlooptijden bij
het opleveren van een beloopbaar, water- 辿n luchtdicht
dakgeheel.
Gevolg: Minder risicos
Bijkomend beperkt het eenvoudige montageproces
tegelijkertijd ook het risico op fouten. Vermijd ongewenste
vertragingen en discussies met aannemers die elk hun
eigen belangen behartigen en doorlooptijden zo doen
oplopen. Kiezen voor dakelementen van Kingspan Unidek,
is gewoonweg kiezen voor minder kopzorgen.
Unidek dakelementen
7
8. Naast de talk
de fact checks
De voorbije paginas hebben u al kennis laten
maken met de vele voordelen van het toepassen
van dakelementen. Maar klopt dit allemaal wel?
Wij, in samenwerking met experts WTCB, Pixii,
VDAB en Essencia, deden voor u een aantal
fact checks.
8
9. Is het plaatsen van dakelementen
sneller dan een traditioneel dak?
Een belangrijk voordeel van dakelementen is de eenvoud
en snelheid van monteren. Om dit aspect te onderbouwen
hebben we een test laten uitvoeren op de terreinen van het
VDAB opleidingscentrum te Hamme.
Methodetest
Een houten frame met de re谷le afmetingen van een
gemiddelde dakconstructie wordt achtereenvolgens
opgebouwd op de traditionele manier en met behulp
van dakelementen. De resultaten worden vervolgens met
elkaar vergeleken.
Voorwaarden
Afwerking buitenkant, tot en met de tengellatten
(geen dakpannen)
Afwerking binnenkant tot en met gipskartonplaat
(zonder plamuren)
Alle materialen liggen klaar naast de constructie
Het aantal arbeiders gelijk aan een re谷le opbouw
van de vooropgestelde afmeting
Dakelementen: 2 arbeiders
(= geselecteerde vakmannen)
Traditioneel: 3 arbeiders
(= VDAB instructeurs dakwerk opleiding)
De constructie is geplaatst op grondniveau
(niet in de hoogte)
Er wordt 辿辿n dakraamopening en kader voorzien
(geen dakraam)
Bekijk hier onze time
lapse video van de test!
Op 村 van de tijd
Test deel 2 Dakelementen
Vakman A
Dakelementen
(inclusief luchtdichte toebehoren)
150 min
Vakman A Sparing voor dakraam voorzien 25 min
Totaal 175 min
Manuren: 175 min x 2 6 u
Test deel 1 Traditioneel
Dakwerker Houten constructie 145 min
Dakwerker Onderdakfolie en nokafwerking 70 min
Dakwerker Tengellatten 40 min
Aannemer A /
bouwheer
Isolatie (rotswol) 95 min
Aannemer A /
bouwheer
Dampscherm 40 min
Aannemer A /
bouwheer
Luchtdichtheidsaccesoires
(tape, schuim)
15 min
Aannemer B /
bouwheer
Gipskarton 120 min
Dakwerker Sparing voor dakraam voorzien 15 min
Totaal 540 min
Manuren: 540 min x 3 27 u
9
10. En wat is het gevolg hiervan
op de arbeidskost?
Dakelementen
Arbeidsuren (3 u) 175 min
Aantal vaklui 2
Geschat gemiddeld uurtarief (bouw/daken) 40
Totale arbeidskost 240
Traditioneel
Arbeidsuren (9 u) 540 min
Aantal vaklui 3
Geschat gemiddeld uurtarief (bouw/daken) 40
Totale arbeidskost 1.080
村 van de kost van traditioneel
10
11. Dakelementen
Lekdebiet (opstelling) 0.04 m続/(h.m族)@50Pa
Lekdebiet (volledige gemiddelde
dakopp. = 198.2 m族)
8 m続/(h.m族)@50Pa
Traditioneel (incl. fouten)
Lekdebiet (opstelling) 0.36 m続/(h.m族)@50Pa
Lekdebiet (volledige gemiddelde
dakopp. = 198.2 m族)
71 m続/(h.m族)@50Pa
Theorie vs praktijk
Bij de traditionele manier van bouwen zijn er op de markt heel
wat accessoires om tot het gewenste luchtdichtheidsniveau
te komen. Helaas zien wij in de praktijk dat deze vaak dure
en arbeidsintensieve hulpmiddelen niet altijd goed worden
verwerkt, waardoor de vooropgestelde eisen niet behaald
worden en de kosten nog hoger oplopen.
Essencia, een marktonderzoeksbureau voor de bouwsector,
onderzocht dit eind 2019. Uit hun bevragingen bij
gecertificeerde blowerdoortest partijen over heel Vlaanderen
bleek dat zij nog vaak fouten moeten vaststellen in de
correcte toepassing van de benodigde maatregelen.
De meest voorkomende
fouten zijn:
Onjuiste (of onvolledige) aansluiting van het dampscherm
aan muur en vloer
Slechte afdichting van doorvoeren (elektrische leidingen,
ventilatie, etc.)
De luchtdichtheidsmeters gaven ook aan dat de situatie
vaak erger gesteld is bij projecten door ontwikkelaars en
sleutel-op-de-deur in vergelijking met particuliere projecten.
De verdeling van taken bij verschillende (onder)aannemers
in verschillende fases van de bouw worden hier naar voor
geschoven als hoofdreden.
Binnen hetzelfde onderzoek leren we dat bij 25% van de
bevraagde dakwerkers hun opdracht stopt bij de buiten足
afwerking van het dak. Hierbij blijkt in 59% van de gevallen
dat bouwheren aangeven dit zelf later te gaan doen en
41% hiervoor een andere vakman te gaan inzetten.
Beide gevallen blijken, zoals aangeven door de ervaringen van
de testpartijen, geen garantie op een correcte toepassing.
Zijn dakelementen even luchtdicht
als een traditioneel dak?
Bron: Essencia, artikel luchtdichtheid in de praktijk 2018-19
Bron: WTCB
Impact op lekdebiet
Zoals we hiernaast lezen worden alle maatregelen inzake
luchtdichtheid niet altijd even correct toegepast. Maar wat
betekent dit nu voor het lekdebiet? Om dit te onderzoeken
lieten we bij het WTCB twee testopstellingen een blower足
doortest ondergaan. De ene opstelling was traditioneel
opgebouwd met de meest voorkomende fouten (uit het
Essencia onderzoek) ge誰ntegreerd. De andere opstelling is
opgebouwd volgens de instructies van Kingspan Unidek in
dakelementen.
Het lekdebiet bij de dakelementen bedraagt dus maar
een fractie van dat bij de traditionele opbouw. Door de
daling vindt er haast geen warmteverlies plaats via het
dak waardoor de bewoners genieten van een besparing in
verwarmingskosten. Het be誰nvloedt zo eveneens de waarde
van het pand in positieve zin.
Daling van 89%
11
12. Is een spant een koudebrug?
Bron: Pixii
Een beeld zegt vaak meer dan woorden, dus lieten we Pixii
(Kennisplatform Energieneutraal Bouwen) nagaan hoe een
traditionele dakopbouw zich verhoudt ten opzichte van een
dak met elementen vanuit thermisch oogpunt.
Warmtestroom (flux)
Hier wordt duidelijk dat de houten constructie telkens voor
een onderbreking zorgt in de isolatie. En hoewel dit nog niet
gecatalogeerd wordt als een koudebrug gaat er wel heel wat
warmte door de balken.
Naast het thermisch verlies zorgt de traditionele
bouwmethodiek ook voor een aanzienlijk verlies aan
binnenruimte.
Inclusief het regelwerk en het gipskarton verlies je bijkomend
al snel nog 4 cm wooncomfort en binnenruimte.
Unidek Aero Comfort
Traditioneel (houten balken, isolatie, folie, ...)
Spant
Onderdakfolie
Isolatie
Gipskartonplaat
Laag Hoog
Bij een renovatie kiezen
we uit energetisch
oogpunt massaal voor een
onafgebroken isolatieschil
bovenop de dakstructuur.
Bij nieuwbouw wordt er
echter nog vaak gekozen
voor isolatie tussen de
spanten, met grote
thermische verliezen als
gevolg. Waar zit de logica?
12
13. Levert dakisolatie een goed rendement
op qua energiezuinigheid?
Zowel in renovatie als in nieuwbouw is isolatie de primaire
methode om energieprestaties van gebouwen te verbeteren
en zo de energievraag te verlagen. Het is tevens een
kosteneffici谷nte oplossing.
Het gerenommeerde adviesbureau McKinsey Co. heeft
berekend dat investeren in isolatie een negatief effect op
de kosten heeft en als gevolg een rendabele investering is.
Als we een woning bekijken zien we bovendien dat het dak
de grootste impact heeft op de energetische kwaliteit van
de gebouwschil. Bij gebrek aan isolatie krijg je daar het
meeste warmteverlies maar omgekeerd kan je in dat
bouwdeel dus ook de meeste winst boeken. Vaak wordt
in eerste instantie de meeste aandacht besteed aan de
muurisolatie en dat is jammer.
Muur
25%
Schoorsteen
20% Dak
30%
Vloer
7%
Naden
5%
Ramen
13%
De grootste impact op
de energiezuinigheid van
een gebouw is weggelegd
voor de thermische isolatie,
daarna volgen pas de
installaties.
Bron: WTCB
Warmteverlies onge誰soleerde gebouwschil
Isoleer daar waar
het loont en
verhoog je comfort
13
14. Wat is de milieu-impact
van dakelementen?
Omwille van het stijgende bewustzijn rond de milieu-impact
van materialen en bouwprocessen lichten we in dit onderdeel
toe hoe dakelementen zich hierin verhouden.
Het belangrijkste onderdeel
van het element is de
isolatiekern
Dit EPS is CFK-vrij, 100% recyclebaar en kan veelvuldig worden
gerecycleerd. Daardoor heeft het een zeer lange levensduur in
tegenstelling tot andere isolatiematerialen, die vaak verbrand
moeten worden. Het is ook niet-carcinogeen en geeft geen
gevaarlijke deeltjes af die nadelige gezondheidseffecten
kunnen veroorzaken.
Onze dakelementen kunnen eveneens pasklaar aangeleverd
worden op de werf. Hierdoor hoeft er niet te worden gezaagd
en wordt de hoeveelheid afval, gecre谷erd ter plaatse, fel
verminderd.
Bovendien neemt Kingspan Unidek het eventuele
restmateriaal van haar dakelementen terug.
Op de werf kan dit materiaal worden verzameld in een een
inklapbaar metalen rek waar het vervolgens wordt opgehaald
en getransporteerd naar de productielocatie in Gemert.
Daar worden alle onderdelen gescheiden en op diverse
manieren terug ingezet.
Cradle to cradle
Bij de veelzijdige Unidek sandwich dakelementen kunnen,
na inzameling, de samenstellende delen hout, spaanplaat en
EPS volledig worden gescheiden en voor hergebruik worden
ingezet voor nieuwe hoogwaardige producten.
Kingspan Unidek kiest daarmee voor een herhaling van de
kwaliteitsketen waarin producten worden ontworpen en
geproduceerd, zonder end-of-life.
Meer weten over hoe Kingspan
Unidek mee bouwt aan een
duurzame toekomst? Scan de code.
14
23. Transformatie
van een bestaande
woning
Een dak dat voldoet aan passiefhuis-niveau
Product
Unidek Aero Comfort
Bouwheer
Dhr. en Mevr. Watelet-Keclikova
Locatie
Carni竪res
23
24. Rayon Zuid
Accountmanager Internal Sales
T: +32 (0) 142 470 10
Area Sales Manager
T: +32 (0) 476 309 481
E: unidekbe@kingspan.com
Rayon Oost
Accountmanager Internal Sales
T: +32 (0) 142 470 10
Area Sales Manager
T: +32 (0) 476 880 844
E: unidekbe@kingspan.com
Rayon West
Accountmanager Internal Sales
T: +32 (0) 142 470 10
Area Sales Manager
T: +32 (0) 478 972 041
E: unidekbe@kingspan.com
Contact
Kingspan Unidek N.V.
Bouwelven 17A | 2280 Grobbendonk
T: +32 (0) 142 470 10
E: unidekbe@kingspan.com
www.kingspanunidek.be
速 Kingspan, Unidek and the Lion Device are Registered
Trademarks of the Kingspan Group plc in the EU. All rights
reserved.
09/2021