際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
MODL 9:
SALIK PROFESYONELLER聴N聴N PS聴KOLOJ聴K DESTE聴 VE
TKENM聴L聴聴N NLEMES聴
MedVET support
Training programme
MU, Turkey
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
聴聴NDEK聴LER
9.1 efkat Yorgunluu ve T端kenmilik
 9.1.1 Tan脹m
 9.1.2 Fark脹ndal脹k Yaratmak
9.2 nlemler
 9.2.1 Kendine bak脹m stratejileri
 9.2.2 Dieri i巽in bak脹m (akran destei)
 9.2.3 Vakalar (riskli yenidoanlar脹n ebeveynleriney旦nelik destek eksiklii dahil)
9.3 Destek
 9.3.1 Baa 巽脹kma stratejileri (YYB rotasyonu dahil)
 9.3.2 Profesyonel yard脹m istemek
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
G聴R聴
T端kenmilik sendromu ilk olarak 1974'te biri Herbert Freudenberger, dieri Sigmund Ginsburg
taraf脹ndan yay脹nlanan iki bilimsel makalede tan脹mlanm脹t脹r.
1974 tarihli orijinal makalesinde Freudenberger, t端kenmilik durumunu' iyerinde 'enerji, g端巽 veya
kaynaklar konusunda a脹r脹 talepler yaparak t端kenmek' olarak tan脹mlamaktad脹r.
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
Freudenberger'e g旦re t端kenmilik,bitkinlik, yorgunluk, s脹k ba ar脹s脹 ve gastrointestinal rahats脹zl脹klar,
uykusuzluk ve nefes darl脹脹 gibi fiziksel semptomlarla karakterizedir.
Davran脹sal belirtiler hayal k脹r脹kl脹脹, 旦fke, 端pheli tutum, her eye g端c端 yetme veya a脹r脹 g端ven
duygusu, alkol kullan脹m脹, sakinletirici ve barbit端ratlar脹n a脹r脹 kullan脹m脹, sinirlilik, kayg脹 ve
depresyondur.
Freudenberger sadece t端kenmilik belirtilerini tan脹mlamakla kalmad脹, ayn脹 zamanda en 巽ok hizmet
vermi ve kendini adam脹 olan脹n t端kenmi olmas脹n脹n muhtemel olduunu savundu.
G聴R聴
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
Freudenberger sadece t端kenmilik sendromunu tan脹mlamakla kalmad脹,
ayn脹 zamanda 旦nleyici tedbirler de 旦nerdi.
T端kenmiliin 旦zellikle belirli 巽al脹ma ortamlar脹 ve 旦rg端tsel
balamlarla balant脹l脹 olduuna inand脹脹 i巽in, sadece bireysel d端zeyde
deil, 旦rg端tsel olarak m端dahale etmeyi 旦nerdi.
nerileri aras脹nda daha k脹sa 巽al脹ma saatleri, d端zenli i rotasyonlar脹,
s脹k g旦zetim ve personel eitimleri yer ald脹.
T端kenmiliin dier 旦nemli sonu巽lar脹 unlard脹r: iliki sorunlar脹, i
doyumunun azalmas脹, 旦rg端tsel ilevsellik ile negatif korelasyonu
vard脹r, bu nedenle potansiyel olarak t脹bbi hatalar 端retir, profesyonel
etkinlik azal脹r, yetersiz bak脹m oluur.
G聴R聴
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
Freudenbergerin ilk 巽al脹mas脹n脹, 1970'lerin sonlar脹nda ve 1980'lerin ba脹nda Christina Maslach ve
meslektalar脹n脹n yapt脹脹 arat脹rmalardan balayarak 旦nemli say脹da psikolojik ve t脹bbi 巽al脹ma izledi.
Maslach t端kenmiliin 旦l巽端lmesine odakland脹. Bug端n t端kenmilii 旦l巽mek i巽in hala en yayg脹n kullan脹lan anket
olan Maslach T端kenmilik Envanteri'ni (MTE) gelitirdi.
T端kenmiliin 端巽 boyutunu belirledi:
 T端kenme - bunalm脹 olma hissi
 Kinizm(kukuculuk,alayc脹l脹k) - iin anlam脹 hakk脹nda
 Profesyonel verimsizlik
T端kenme ve kinizm t端kenmiliin ana 巽ekirdei olarak kabul edilir.
G聴R聴
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
MTE'n脹n orijinal formunun 端巽 boyutu daha vard脹r:
 Duygusal t端kenme (9 madde) - i nedeniyle duygusal olarak yorgun olma hissini ve dier
巽al脹anlardan daha az bal脹l脹k duygusunu yans脹t脹r (MBI'n脹n g端venilirlii: Cronbach alpha = 0.89)
 duyars脹zlama (5 madde) hastalara kar脹 duygusuz ve duyars脹z davran脹脹 tarif eder (Cronbach alpha
= 0.66)
 ve kiisel baar脹 (8 soru) yeterlilik ve baar脹 duygular脹n脹 ifade eder (Cronbach alpha = 0.79)
Dier arat脹rmalar 聴spanya'daki sal脹k profesyonelleri ve 聴spanyolca konuan Latin Amerika 端lkeleri
aras脹ndaki t端kenmilik sendromunun sonu巽lar脹, duygusal t端kenme ve duyars脹zlama durumunda
y端ksek deerlerin ve kiisel baar脹 durumunda d端端k deerlerin t端kenmilik sendromunun bir g旦stergesi
olduunu belirtti.Gil-Monte ve Peir坦, 1999; Maslach ve Jackson, 1986).
G聴R聴
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
TKENM聴L聴K VE DEPRESYON
T端kenmilik belirtileri, depresyonda olduu gibi genel ve yayg脹n olmaktan ziyade ile ilgili ve duruma
旦zg端 olma eilimindedir.
聴e 旦zg端 t端kenmilik belirtileri, yaam脹n t端m durumlar脹nda ve alanlar脹nda genelleebilir ve bu nedenle
'ger巽ek depresyona' yol a巽abilir.
Artan yorgunluk
 Duruma 旦zg端  t端kenmilik
 Durumda ba脹ms脹z  depresyon
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
Nil ve ark.'na g旦re t端kenmilik ve depresyon aras脹nda kavram, tan脹 etyolojisi boyutlar脹 ve semptomlar脹
gibi bir 巽ok konuda farkl脹l脹klar vard脹r. Aa脹daki slaytta a巽脹kland脹脹 gibi.
TKENM聴L聴K VE DEPRESYON
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
T端kenmilik Depresyon
Kavram Sosyo-psikolojik nedenler Klinik tan脹
Etyoloji 聴yerinde kronik stresin sonucu Psikiyatrik bozukluk
Olgu / tan脹n脹n b端t端nletirici
boyutlar脹
MTE (Maslach T端kenmilik Envanteri) 'ne g旦re:
 Mental yorgunluk
 Duyars脹zlama
DSM IV / ICD-10'a g旦re yol temel
semptomlar:
 Depresif ruh hali
 聴lgi ve sevin巽 kayb脹
Adjuvan semptomlar  Bitkinlik
 Yorgunluk
 D端端k empati
 H端sran
 Uyku bozukluu
 Deersizlik ve baar脹s脹zl脹kduygular脹
 Kilo / itah deiiklii
 Uyku bozukluu
 Psikomotor ajitasyon / yavalama
 Yorgunluk / b脹kk脹nl脹k
 Deersizlik ve su巽luluk duygusu
 聴ntihar d端端nceleri
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
T端kenmilik ve depresyon 端zerine yap脹lan 92 巽al脹ma setine dayanarak:
 T端kenmilik ve depresyon belirtileri 旦rt端端yor ve t端kenmi profesyonellerin 巽ou da depresif
belirtiler sergiliyor.
 T端kenmilik ve depresyon d端zeyleri, 旦zellikle t端kenmiliin t端kenme bileeni s旦z konusu
olduunda, orta ile y端ksek derecede ilikilidir.
 T端kenmilik ve depresyon aras脹ndaki nedensel balant脹ya ilikin sonu巽lar heterojendir.
 Somatik ve biyolojik analiz seviyeleri bir dereceye kadar farkl脹l脹k g旦stermektedir.
 T端kenmilik ve depresyonun hem ie 旦zg端 (t端kenmilik) hem de genel (depresyon) fakt旦rlere olan
balant脹lar脹 a巽脹s脹ndan farkl脹 olduu bulunmutur.
TKENM聴L聴K VE DEPRESYON
1.1 efkat yorgunluu
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
9.1.1 TANIM
efkat yorgunluu, sal脹k uzmanlar脹nda stres yan脹t脹n脹
tan脹mlamak i巽in kullan脹lan bir terimdir.*
efkat yorgunluunun sal脹k hizmetlerinde efkat kayb脹na sebep
olduu d端端n端lm端t端r.
efkat yorgunluunun kavramsal bir temeli yoktur.
efkat yorgunluu ampirik olarak dorulanamaz veya
旦l巽端lemez. efkat yorgunluu 旦l巽ei var, ancak psikometrik
旦zellikler nedeniyle Stamm baka bir ara巽 gelitirdi巽 alt 旦l巽ei
olan ProfesyonelYaam Kalitesi 旦l巽ei (Pro-QOL),:
 efkat memnuniyeti
 t端kenmilikten kaynaklanan efkat yorgunluu
 ikincil travmatik stres
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
9.1.2 FARKINDALIK YARATMAK
efkat Yorgunluu ve T端kenmilik S端recinin Geliimi
巽 ana model vard脹r:
Golembiewski ve meslektalar脹: Bu modelde t端kenmiliin kiisel baar脹 eksikliinden duygusal t端kenmeye
kadar duyars脹zlama dan gelitiini 旦ne s端rmektedir. Golembiewski ve arkadalar脹, faz ad脹 verilen
mant脹ksal olarak m端mk端n olan sekiz kombinasyonun oluturulmas脹na imkan salad脹lar. Model, sonraki
aamalar脹n duyars脹zlamadan duygusal t端kenmeye kadar kademeli olarak h脹zl脹 bir ekilde ilerlediini ileri
s端rmektedir. Bu nedenle, t端kenmilii d端端k olan bireyler 端巽 alt alan脹n her birinde d端端k puanlar bildirme
eilimindedir.
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
Leiter ve Maslach: Bu model t端kenmiliin, duyars脹zlama yoluyla duygusal t端kenmeden kiisel baar脹
eksikliine doru ilerlediini belirtir.Bu modelde, kronik y端ksek i taleplerinin, bireysel bir stres yan脹t脹
olarak duygusal t端kenmeyi tetikledii varsay脹lmaktad脹r. Buna kar脹l脹k, y端ksek d端zeyde duygusal t端kenme,
her iki temasl脹 meslekte de i巽ileri y旦nlendirecektir. (Temasl脹, zor olduu iddia edilen pop端lasyonlarla
youn ilikiyi ifade eder).
Lee and Ashforth: Bu model duygusal t端kenmenin duyars脹zlama ile pozitif ilikili olabileceini, fakat
kiisel baar脹n脹n duyars脹zlamadan ba脹ms脹z olarak gelitiini belirtmektedir; daha ziyade, y端ksek duygusal
t端kenme seviyelerinin dolayl脹 olarak duyars脹zlama yoluyla deil, kiisel baar脹daki azalmalara yol a巽t脹脹n脹
ileri s端rmektedir.
9.1.2 FARKINDALIK YARATMAK
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
EFKAT YORGUNLUU VE TKENM聴L聴K ZER聴NDE ALTI ANA ETK聴
 聴 y端k端 ve younluu, zaman talepleri ve karma脹kl脹脹.
 G端nl端k 旦nceliklerin belirlenmesive takibinin kontrol端nde eksiklik.
 Yetersiz 旦d端l ve beraberindekihisler, s端rekli olarak daha azla daha fazlas脹n脹 yapmak zorunda kalmak.
 聴likilerin kiiliksiz hale geldii ve tak脹m 巽al脹mas脹n脹n zay脹flad脹脹 topluluk hissi.
 G端ven, netlik ve sayg脹n脹n olmad脹脹 adalet yokluu.
 Y旦netim taraf脹ndan yap脹lan se巽imlerin genellikle misyonlar脹 ve temel deerleri ile 巽elitii 巽elikili
deerler.
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
EFKAT YORGUNLUU VE TKENMIL聴K 聴聴N R聴SK FAKTR OLAN
聴 DZENLER聴
 Y端ksek i y端k端
 Kontrol eksiklii
 Yetersiz 旦d端l
 Topluluun da脹l脹m脹
 Adalet yokluu
 ak脹an deerler
 聴 g端vensizlii
 Hastalar taraf脹ndan onaylanma eksiklii
 聴lac脹n yard脹mc脹 olamad脹脹 durumlarda 巽aresizlik
 Otonomi eksiklii
 renme f脹rsat脹 eksiklii
 Performans geri bildirimi eksiklii
 Duygusal talepler (mesleki fakt旦r)
 aba-旦d端l dengesizlii
 Meslektalar ve hastane organizasyon 旦zellikleri
aras脹nda alg脹lanan t端kenmilik ikayetleri (旦rg端tsel
fakt旦rler olarak)
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
EFKAT YORGUNLUU VE TKENM聴L聴K 聴聴N 聴ISK FAKTR OLAN
ALIMA KOULLARI
 聴nsanlar脹n kat脹l脹m脹
 G端n 脹脹脹
 Vardiyal脹 i
 Ekstra 巽al脹ma saatleri
 Agresif davran脹lar脹 olan hastalar
 ada t脹bbi hizmetler i巽in t脹bbi malzeme
ve ekipman eksiklii
 Ortam g端r端lt端s端
 A脹r脹 kalabal脹k
 Yeterli dinlenme eksiklii
 Kiisel balanma - hastalar脹n problemleriyle
yaamak
 Zaman s脹k脹nt脹s脹
 聴 - aile m端dahalesi ve rol stresi
(mesleki fakt旦r olarak kabul edilir)
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
EFKAT YORGUNLUU VE TKENM聴L聴K 聴聴N PS聴KOSOSYAL
FAKTRLER
Avrupal脹 sal脹k profesyonelleri aras脹nda t端kenmilik risk fakt旦rlerinin sistematik
olarak g旦zden ge巽irilmesi
Stres: nceki stres
Kiilik 旦zellikleri: Duygusal tutars脹zl脹k, d脹ad旦n端kl端k, dayan脹kl脹l脹k, iyimserlik vb. (bir sonraki slayta bak脹n)
D脹ad旦n端kl端k, iyimserlik ve duygusal tutars脹zl脹k gibi kiilik deikenleri, 旦zellikle kiisel baar脹 boyutu i巽in
旦nemli fakat zay脹f t端kenmilik belirleyicileri olarak g旦r端lm端t端r (Buhler & Land, 2003; Hudek-Knezevic
v.ark.,2011). 聴spanyol hemirelerin aras脹nda yap脹lan bir arat脹rmaya g旦re, kiilik 旦zellii olarak tahamm端l
seviyesi t端m t端kenmilik boyutlar脹n脹 旦ng旦rd端 (Garrosa et al., 2011).
Baa 巽脹kma mekanizmalar脹: Farkl脹 baa 巽脹kma mekanizmalar脹n脹 t端kenmilik ile ilikilendiren ve
t端kenmilik yaayan sal脹k profesyonellerinin daha duygusal odakl脹 baa 巽脹kma kulland脹脹n脹 vurgulayan
巽al脹malar vard脹r. (旦rn; madde ba脹ml脹l脹脹, sal脹ks脹z beslenme al脹kanl脹klar脹) ya da savunma baa 巽脹kma
stratejileri (旦rn; arkadalardan ve aileden soyutlanma sorunu ya da mizah kullan脹m脹n脹 reddetmek) (Demir ve
ark., 2003; Sharma ve ark., 2007; Sharma ve ark., 2008).
rnein, 聴talyan HIV / AIDS ve onkoloji sal脹k 巽al脹anlar脹 aras脹nda yap脹lan bir arat脹rma, daha y端ksek kiisel
t端kenmeyi a巽脹klarken mizah脹 bir baa 巽脹kma stratejisi olarak kullan脹r iken, sorunun reddedilmesinin daha
d端端k bir kiisel baar脹 旦ng旦rd端端n端 ortaya koydu.
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
EFKAT YORGUNLUU VE TKENM聴L聴K 聴聴N B聴REYSEL R聴SK FAKTRLER聴
 Nevrotiklik: Duygusal dengesizlik.
 Uyumluluk: Samimi ve kibar olmak.
 Vicdanl脹l脹k: Vicdanl脹l脹k dikkatli veya 巽al脹kan olman脹n kiilik 旦zelliidir.
 Dayan脹kl脹l脹k: Dayan脹kl脹l脹k, bir kiinin stresli yaam olaylar脹n脹, potansiyel olarak talihsiz durumlar脹 旦renme
f脹rsatlar脹na d旦n端t端ren baa 巽脹kma stratejileriyle y旦netme ve bunlara yan脹t verme yetenei ile ilikili bir kiilik
旦zelliidir.
 Kontrol oda脹: Eksternal bir kontrol oda脹 kiinin 巽aresiz, su巽suz ve baar脹lar脹n脹n ve baar脹s脹zl脹klar脹n脹n kontrol端nde
olmad脹脹 inanc脹n脹 destekler. 聴nternal bir kontrol oda脹 baar脹y脹 ve baar脹s脹zl脹klar脹 kendi 巽abalar脹na balayacakt脹r.
 Aleksitimi (duygular i巽in kelime yok): Kiinin kendisinin veya bakalar脹n脹n yaad脹脹 duygular脹 tan脹mlamak ve
belirlemek i巽in subklinik yetersizlik ile karakterize edilen kiisel bir 旦zelliktir.
 M端kemmeliyet巽ilik: Her eyin eksiksiz ve kusursuz olmas脹n脹 diler.
 Ruhsal 聴yimserlik: Her koulda m端mk端n olan en iyi sonucu beklemek.
 Proaktif kiilik: Proaktif kiilik insanlar脹n 巽eitli faaliyet ve durumlarda 巽evrelerini etkilemek i巽in kiisel inisiyatif
alma eilimlerindeki bireysel farkl脹l脹klarla ilgili bir eilim olarak tan脹mlanmaktad脹r (Bateman ve Crant, 1993).
 Aile / 旦zel yaam sorunlar脹: Kiisel sorunlar stres yarat脹r ve bakalar脹n脹n sorunlar脹n脹 d端端nmeyi ve 巽旦zmeyi zorlat脹r脹r.
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
EFKAT YORGUNLUU VE TKENM聴L聴K 聴聴N R聴SK FAKTR OLARAK
DEMOGRAF聴K ZELL聴KLER
 Cinsiyet: kad脹nlar脹n t端kenmilii bildirme olas脹l脹脹 1,6 kat daha fazlad脹r.
 Ya: T端kenmilik gen巽 ya gruplar脹nda daha yayg脹nd脹r.
 Medeni Hali: Tek yaayan 巽al脹anlar en 巽ok t端kenmitir.
 Eitim: Mezuniyet sonras脹 eitimi olan insanlar aras脹nda y端ksek derecede
duygusal t端kenme tespit edilmitir.
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
TKENM聴L聴K SENDROMUNUN BEL聴RLENMES聴
Aa脹daki koullardan baz脹lar脹n脹 hissediyorsan脹z, t端kenmilik riskiniz y端ksektir:
 Duygusal t端kenme: G端n boyu enerjisiz hissetmek.
 Duyars脹zlama: Hastalar脹 ve aile 端yelerini benzersiz insanlar olarak deil nesneler olarak g旦rmek.
 Azalan kiisel baar脹: Yapt脹脹n脹z ilerde k旦t端lemek.
 Dayan脹lmaz yorgunluk / ba ar脹s脹: Haftada 1, 2, 3 kez veya hatta her g端n d端zenli olarak ar脹 巽ekmek.
 聴巽sel motivasyon kayb脹: 聴inizi art脹k yapmak istemiyorsunuz ya da honutsuz yap脹yorsunuz.
 Kiinin iine alayc脹 bir bak脹: Sadece kendi 巽al脹mas脹n脹n 旦nemli olduunu d端端nmek.
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
TKENM聴L聴K SENDROMUNUN BEL聴RLENMES聴
 Verimsizlik ve baar脹s脹zl脹k duygusu: hi巽bir eyin doru olmad脹脹n脹 hissetmek ve onu
deitirememek.
 Artan gerginlik / kayg脹: gerginlik hissetmek ve k旦t端 bir ey olaca脹ndan korkmak.
 Hastalara ve aile 端yelerine kar脹 hog旦r端 eksiklii.
 Kiileraras脹, evlilik ve aile 巽at脹malar脹: Kendinizle, einizle, 巽ocuklar脹n脹zla vb.
 Sosyal izolasyon ve olaan g端nl端k etkinliklerden 巽ekilme: Her zamanki gibi arkadalar脹n脹zla
tiyatroya gitmek istemezsiniz veya hi巽 insanla tan脹mak istemezsiniz ya da her zamanki hobinizi
yapmak istemezsiniz.
 Hastalara ve aile 端yelerine mekanik bir ekilde yan脹t vermek: Duygular脹n脹, d端端ncelerini, kiisel
haysiyetlerini dikkate almazs脹n脹z.
1.2. nlemler
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
1.2.1 KEND聴NE BAKIM STRATEJ聴LER聴
T端kenmilik, profesyonel bir balamda sosyal ilikilerin alt脹nda yatan stresin sonucudur. Durum,
fiziksel ve zihinsel sal脹脹n azalmas脹 ile ilikilidir ve i faaliyetlerini etkileyebilecek performans脹n
d端mesine neden olabilir.
Kendine bak脹m stratejileri, t端kenmilik riski alt脹ndaki bir kiinin kendisine uygulayabilecei 巽eitli
se巽enekleri i巽erir. Zaman脹nda kullan脹l脹rlarsa 巽ok etkilidirler ve iki boyuta ayr脹l脹r: fiziksel ve zihinsel
Sal脹k 巽al脹anlar脹 v端cutlar脹n脹 her iki alanda da beslemelidir.
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
Kendine bak脹m stratejilerinde temel ama巽 fiziksel ve zihinsel
sal脹脹 iyiletirmektir.
 聴 y端k端n端z端 y旦netin.
 Amac脹n脹z olsun, en deneyimli hissettiiniz ie odaklan脹n.
 Egzersiz ve meditasyon yap脹n.
 Stres y旦netimi stratejileri 旦renin.
1.2.1 KEND聴NE BAKIM STRATEJ聴LER聴
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
KEND聴NE YARDIM 聴聴N 聴PULARI
Profesyonel yard脹m almak istemiyorsan脹z, t端kenme ile baa 巽脹kman脹n baka yollar脹n脹 deneyebilirsiniz.
Kiisel deneyimi kullan脹n: Sizinle ayn脹 veya benzer durumda olan dier kiilerle konumaya 巽al脹脹n
(dier birimlerden veya hastanelerden doktorlar). Onlar脹n deneyimlerinden 旦renmek i巽in 巽aba
g旦sterin. Onlara t端kendiklerinde ne yapt脹klar脹n脹 ve baa 巽脹kma stratejilerinin ne olduunu sorabilirsiniz.
 Mola vermeye 巽al脹脹n: bir arkada脹n脹z脹 davet edin ve psikolojik bask脹y脹 azaltabileceiniz bir sosyal
etkinlie (sinema, tiyatro,konser) gidin.
Negatif kiilerle iletiiminizi azalt脹n ve sevdiklerinizle daha fazla zaman ge巽irin.
al脹man脹z脹n olumlu y旦nlerine dikkat edin: G端n端n sonunda sizi neyin mutlu ve memnun ettiini
kendinize sorun. Kat脹labileceiniz akran destek gruplar脹 bulmaya 巽al脹脹n. Akran destek gruplar脹 kiiye
sorunlar脹n脹, profesyonel zorluklar脹n脹 paylamalar脹 i巽in imkan salar ve grup birlikte zor durumlar脹n
端stesinden gelmek i巽in olas脹 巽旦z端mleri tart脹脹r. Bu grup size yard脹mc脹 olabilir ve dier grup 端yelerine de
yard脹mc脹 olabilirsiniz. G端n端m端zde bu akran destek gruplar脹, gizliliin garanti edildii 巽evrimi巽i
topluluklar bi巽iminde 巽al脹maktad脹r. Fiziksel olarak mevcut olman脹za veya kimliinizi ortaya
巽脹karman脹za gerek yoktur. D端端ncelerinizi, 端phelerinizi, korkular脹n脹z脹, endielerinizi ve sizi anonim
olarak engelleyen her eyi 旦zg端rce paylaabilirsiniz.
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
1.2.2 D聴ER聴 聴聴N BAKIM (AKRAN DESTE聴)
Akran destei, bir t端kenmilik sendromundan ka巽脹nmak i巽in
旦zellikle efkat yorgunluu gelien ve meslektalar脹ndan
destee ihtiya巽 duyan sal脹k profesyonelleri i巽in 巽ok 旦nemlidir.
Sal脹k profesyonellerinde ciddi bir s脹k脹nt脹 ve y端ksek derecede
t端kenmilik riski olduu a巽脹kt脹r. nemli b旦lgesel farkl脹l脹klar脹n
olmas脹 m端mk端nd端r, ancak stres fakt旦rlerinin doas脹 g旦z 旦n端ne
al脹nd脹脹nda benzer bulgular脹n elde edilmesi muhtemeldir.
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
Doktorlar aras脹nda yap脹lan bir 巽al脹mada, iki 旦nemli konu bulunmutur:
 A脹r脹 t端kenmi hekimlere (n端fusun% 10'u) rehabilitasyon m端dahalesi zorunludur.
 Bakalar脹na (旦zellikle gen巽 meslektalar脹) 旦nleyici / kiisel bak脹m stratejilerinin 旦retilmesi / g旦sterilmesi.
1.2.2 D聴ER聴 聴聴N BAKIM (AKRAN DESTEI)
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
TKENM聴L聴聴N NLENMES聴
Yeterli dinlenmek nas脹ld脹r?
 G端nl端k stresden uzak durmak t端m sal脹k profesyonelleri i巽in 巽ok 旦nemlidir.
 Meditasyon, yoga veya nefes alma teknikleri gibi baz脹 rahatlat脹c脹 teknikleri deneyebilirsiniz.
 Stresi azaltman脹n ve b旦ylece t端kenmilii 旦nlemenin en iyi yolu, ger巽ekten yapmay脹 sevdiiniz bir ey yapmakt脹r:
 bir spor aktivitesi
 yarat脹c脹 bir hobi - farkl脹 eyler yapma, 旦rg端, diki, bah巽e ileri veya seramik
 uzun y端r端y端ler
 kitap okuma
 m端zik dinlemek
 Arkadalarla g旦r端mek.
 Ama unutmay脹n, en verimli dinlenme ger巽ekten hounuza giden bir ey yapmakt脹r. Hi巽bir ey yapmamak bazen
kiinin gerginliini ve endiesini artt脹r脹r, 巽端nk端 beyin t端m stresli anlar脹 tekrar tekrar canland脹r脹r ve endielerinizi
s端rekli analiz eder.
 Herkesin dinlenmeye ihtiyac脹 olduunu unutmay脹n. Hepimiz zaman zaman ara vermeyi hak ediyoruz ve bunu kabul
etmekten ka巽脹nmamal脹s脹n脹z. nce kendiniz, sonra ivereninizi bilgilendirin.
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
TKENM聴L聴聴N NLENMES聴
Mesleki stres nas脹l azalt脹l脹r?
 En basit ey iyerinde ho bir atmosfer
yaratmakt脹r. Baz脹 bitkileri, renkli ve mutlu
resimleri koyun, m端mk端nse t端m eski ve
k脹r脹k nesneleri kald脹r脹n(eski sandalyeler,
masalar vb.)
 Kendinizi olumsuz konumalarla megul
etmeyin.
 Hay脹r! Demeyi 旦renin, bu sizi riske
atmaz, bakalar脹n脹n size daha fazla sayg脹
duymas脹n脹 salar.
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
VAKALAR (R聴SKL聴 YEN聴DOANLARIN EBEVEYNLER聴NE YNEL聴K
DESTEK EKS聴KL聴聴 DAH聴L)
Daha fazla bilgi i巽in l端tfen IO6'ya bak脹n:
1.3. Destek
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
9.3.1 BAA IKMA STRATEJ聴LER聴 (YYB ROTASYONU DAH聴L)
Tehis: T端kenmiliin deerlendirilmesi i巽in 巽eitli tarama testleri gelitirilmitir. Bug端ne kadar
t端kenmilik konusundaki 巽al脹malar脹n % 90'脹ndan fazlas脹 Maslach T端kenmilik Envanteri (MTE) testi
ile ger巽ekletirilmitir.
ICD-10 taraf脹ndan tarif edilen psikiyatrik bozukluklar ve t端kenmilik sendromunun 巽eitli tan脹mlar脹
aras脹ndaki temel fark, t端kenmiliin, psikiyatrik semptomlarla 巽ok say脹da 旦rt端meye ramen, iyeri ile
ilgili bir sosyal yap脹 olmas脹d脹r.
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
9.3.2 PROFESYONEL YARDIM 聴STEMEK
 Temel yol, t端kenmilik s端recinin alt脹nda yatan etiyolojidir
(nedensellik veya k旦ken arat脹rmas脹).
 Tedavi s端reci depresyon, anksiyete, uyku bozukluu vb. psikolojik
bozukluklarla d端zenlenebilir.
 efkat yorgunluu veya t端kenmilik belirtilerini biliyorsan脹z, bir
uzmandan destek almal脹s脹n脹z: psikologlar veya psikoterapistler.
 T脹bbi muayene yap脹n: meslekta脹n脹z v端cudun t端kenme nedenini
bulabilir ve t端kenmilii azaltmak i巽in size bir tedavi istirahati,
vitaminler vb. 旦nerebilir.
 Size yard脹mc脹 olacak uzman脹 se巽erken, aa脹dakilerin olmas脹
gerektiini unutmay脹n:
 Belirli bir sorundan ziyade sizin kiiliinizle ,durumla baa 巽脹kma
potansiyelinizle ilgileni.
 Semptomlar脹 ortadan kald脹rmak yerine sizinle birlikte 巽al脹mak.
 Haz脹r tarifler vermek yerine sizinle olas脹 巽旦z端mleri d端端nmek.
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
15 Durum Cevab脹 Asla Nadiren Bazen S脹kl脹kla ok s脹k
1)Fiziksel veya duygusal enerjinin
t端kendiini ve t端kendiini hissediyorum
2)聴im hakk脹nda olumsuz d端端ncelerim
var
3)聴nsanlara belki de hak ettiklerinden
daha zor ve daha az sempati duyuyorum
4)k端巽端k sorunlardan veya i
arkadalar脹mdan ve ekibimden kolayca
rahats脹z olurum
5)聴 arkadalar脹m taraf脹ndan yanl脹
anla脹ld脹脹m脹 veya g旦rmezlikten
gelindiimi hissediyorum
6)Konuacak kimsem olmad脹脹n脹
hissediyorum.
7)Gerekenden daha az脹n脹 baard脹脹m脹
hissediyorum.
8)Baar脹l脹 olmak i巽in tats脹z bir bask脹
alt脹nda hissediyorum
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
15 Durum Cevab脹 Asla Nadiren Bazen S脹kl脹kla ok s脹k
聴stediim eyi iimden alamad脹脹m脹
hissediyorum.
Yanl脹 toplulukta veya yanl脹 meslekte
olduumu hissediyorum
聴imin baz脹 k脹s脹mlar脹 beni hayal
k脹r脹kl脹脹na uratt脹.
rg端tsel politikalar脹n veya
b端rokrasinin iyi bir i yapma
yeteneimi engellediini hissediyorum
Yapabileceimden 巽ok daha fazla i
olduunu hissediyorum.
Kaliteli bir i yapmak i巽in 旦nemli olan
pek 巽ok eyi yapmaya vaktim
olmad脹脹n脹 hissediyorum.
聴stediim kadar plan yapmak i巽in
zaman脹m olmad脹脹n脹 g旦r端yorum.
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
Puan A巽脹klama
15-18 Burada t端kenme iaretleri yok.
19-32 Baz脹 fakt旦rler 旦zellikle iddetli deilse, burada k端巽端k bir t端kenme iareti var.
33-49 Dikkatli olun - 旦zellikle birka巽 puan y端ksekse, t端kenme riski alt脹nda
olabilirsiniz.
50-59 Ciddi t端kenme riski alt脹ndas脹n脹z- bu konuda acilen bir eyler yap脹n脹z.
60-75 ok ciddi t端kenme riski alt脹ndas脹n脹z- bu konuda acilen bir eyler yap脹n脹z.
PUAN YORUMU
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932 39
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
KAYNAKLAR
Kerr, S. M., & McIntosh, J. B. (2000). Coping when a child has a disability: exploring the impact of
parenttoparent support. Child: care, health and development, 26(4), 309-322.
Boyd, B. A. (2002). Examining the relationship between stress and lack of social support in mothers of children
with autism. Focus on autism and other developmental disabilities, 17(4), 208-215.
Wright, J. A. (2008). Prenatal and postnatal diagnosis of infant disability: Breaking the news to mothers. The
Journal of perinatal education, 17(3), 27.
McClafferty, H., Brooks, A., Chen, M. K., Brenner, M., Brown, M., Esparham, A., ... & Yeh, A. (2018).
Pediatric Integrative Medicine in Residency Program: Relationship between Lifestyle Behaviors and Burnout
and Wellbeing Measures in First-Year Residents. Children, 5(4), 54. Maslach, C., & Leiter, M. P. (2008). The
truth about burnout: How organizations cause personal stress and what to do about it. John Wiley & Sons.
Schwartzhoffer, R.V. (2009). Psychology of Burnout : Predictors and Coping Mechanisms, Psychology
Research Progress Series (New York: Nova Science Publishers, Inc,)
Todaro-Franceschi, V. (2019). Compassion fatigue and burnout in nursing: Enhancing professional quality of
life. Springer Publishing Company.
Skovholt, T. M., & Trotter-Mathison, M. (2014). The resilient practitioner: Burnout prevention and self-care
strategies for counselors, therapists, teachers, and health professionals. Routledge.
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
KAYNAKLAR
Shepard, M. P., & Mahon, M. M. (2000). Chronic conditions and the family. Jackson PL, Vessey JA. Primary care of the
child with a chronic condition. St Louis: Mosby.
Hunsaker, S., Chen, H. C., Maughan, D., & Heaston, S. (2015). Factors that influence the development of compassion
fatigue, burnout, and compassion satisfaction in emergency department nurses. Journal of Nursing Scholarship, 47(2),
186-194.
Bruce, S. M., Conaglen, H. M., & Conaglen, J. V. (2005). Burnout in physicians: a case for peersupport. Internal
medicine journal, 35(5), 272-278.
Bianchi, R., Schonfeld, I. S., & Laurent, E. (2015). Burnoutdepression overlap: A review. Clinical psychology
review, 36, 28-41. Margiotta, F., Crudden, G., Byrne, D., & Doherty, A. M. (2019). Prevalence and co-variates of burnout
in consultant hospital doctors: burnout in consultants in Ireland Study (BICDIS). Irish Journal of Medical Science (1971-
), 188(2), 355-364.
Southwick, F. S., & Southwick, S. M. (2018). The loss of a sense of control as a major contributor to physician burnout: a
neuropsychiatric pathway to prevention and recovery. JAMA psychiatry, 75(7), 665-666.
Neckel, S., Schaffner, A. K., & Wagner, G. (Eds.). (2017). Burnout, Fatigue, Exhaustion: An Interdisciplinary Perspective
on a Modern Affliction. Springer.
B辰hrer-Kohler, S. (Ed.). (2012). Burnout for experts: Prevention in the context of living and working. Springer Science &
Business Media.
Nil, R., Jacobshagen, N., Sch辰chinger, H., Baumann, P., H旦ck, P., H辰ttenschwiler, J., ... & Holsboer-Trachsler, E. (2010).
Burnouteine Standortbestimmung. Schweizer Archiv f端r Neurologie und Psychiatrie, 161(2), 72-77.
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
KAYNAKLAR
Bria, M., Baban, A., & Dumitrascu, D. L. (2012). Systematic review of burnout risk factors among
European healthcare professionals. Cognition, Brain, Behavior: An Interdisciplinary Journal, 16(3),
423-452.
Salyers, M. P., Bonfils, K. A., Luther, L., Firmin, R. L., White, D. A., Adams, E. L., & Rollins, A. L.
(2017). The relationship between professional burnout and quality and safety in healthcare: a meta-
analysis. Journal of general internal medicine, 32(4), 475-482.
MedVETSUPPORT
2017-1-TR01-KA202-045932
https://medvet-project.eu
https://www.facebook.com/Medvetproject
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International
License.
All images included in this ppt have been retrieved from:
https://www.flickr.com
https://pixabay.com
Archive photos of Selena Hospital
The European Commission support for the production of this publication does not constitute an
endorsement of the contents which reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be
held responsible for any use which may be made of the information contained therein.
43
Fzt Rafet Umut Erdoan
Marmara niversitesi

More Related Content

Similar to MedVET module 9 TR (8)

Fiziksel hastal脹klarda depresyon ve anksiyete
Fiziksel hastal脹klarda depresyon ve anksiyeteFiziksel hastal脹klarda depresyon ve anksiyete
Fiziksel hastal脹klarda depresyon ve anksiyete
SenaZehraTuna1
Salik 巽alianlarinda t端kenmilik(fazlas脹 i巽in www.tipfakultesi.org)
Salik 巽alianlarinda t端kenmilik(fazlas脹 i巽in www.tipfakultesi.org)Salik 巽alianlarinda t端kenmilik(fazlas脹 i巽in www.tipfakultesi.org)
Salik 巽alianlarinda t端kenmilik(fazlas脹 i巽in www.tipfakultesi.org)
www.tipfakultesi. org
MedVET module 7 part 2 TR
MedVET module 7 part 2 TRMedVET module 7 part 2 TR
MedVET module 7 part 2 TR
Education PowerPoints
BOANMA SREC聴 2. HAFTA BLM2.pdf
BOANMA SREC聴 2. HAFTA BLM2.pdfBOANMA SREC聴 2. HAFTA BLM2.pdf
BOANMA SREC聴 2. HAFTA BLM2.pdf
SeyfettinColak
Depresyon testi
Depresyon testiDepresyon testi
Depresyon testi
ErenKocakaplan
MedVET module 1 part 3 TR
MedVET module 1 part 3 TRMedVET module 1 part 3 TR
MedVET module 1 part 3 TR
Education PowerPoints
al脹an Stresi ve Stres Y旦netimi T端kenmilik.pptx
al脹an Stresi ve Stres Y旦netimi T端kenmilik.pptxal脹an Stresi ve Stres Y旦netimi T端kenmilik.pptx
al脹an Stresi ve Stres Y旦netimi T端kenmilik.pptx
NurVural3
psikoloji
psikolojipsikoloji
psikoloji
Faruk Bacaks脹z
Fiziksel hastal脹klarda depresyon ve anksiyete
Fiziksel hastal脹klarda depresyon ve anksiyeteFiziksel hastal脹klarda depresyon ve anksiyete
Fiziksel hastal脹klarda depresyon ve anksiyete
SenaZehraTuna1
Salik 巽alianlarinda t端kenmilik(fazlas脹 i巽in www.tipfakultesi.org)
Salik 巽alianlarinda t端kenmilik(fazlas脹 i巽in www.tipfakultesi.org)Salik 巽alianlarinda t端kenmilik(fazlas脹 i巽in www.tipfakultesi.org)
Salik 巽alianlarinda t端kenmilik(fazlas脹 i巽in www.tipfakultesi.org)
www.tipfakultesi. org
BOANMA SREC聴 2. HAFTA BLM2.pdf
BOANMA SREC聴 2. HAFTA BLM2.pdfBOANMA SREC聴 2. HAFTA BLM2.pdf
BOANMA SREC聴 2. HAFTA BLM2.pdf
SeyfettinColak
al脹an Stresi ve Stres Y旦netimi T端kenmilik.pptx
al脹an Stresi ve Stres Y旦netimi T端kenmilik.pptxal脹an Stresi ve Stres Y旦netimi T端kenmilik.pptx
al脹an Stresi ve Stres Y旦netimi T端kenmilik.pptx
NurVural3

More from Education PowerPoints (20)

MedVET module 3 BG
MedVET module 3 BGMedVET module 3 BG
MedVET module 3 BG
Education PowerPoints
MedVET module 2 part 2 BG
MedVET module 2 part 2 BGMedVET module 2 part 2 BG
MedVET module 2 part 2 BG
Education PowerPoints
MedVET module 10 nl
MedVET module 10 nlMedVET module 10 nl
MedVET module 10 nl
Education PowerPoints
MedVET module 9 nl
MedVET module 9 nlMedVET module 9 nl
MedVET module 9 nl
Education PowerPoints
MedVet module 8 nl
MedVet module 8 nlMedVet module 8 nl
MedVet module 8 nl
Education PowerPoints
MedVet module 7 part 2 nl
MedVet module 7 part 2 nlMedVet module 7 part 2 nl
MedVet module 7 part 2 nl
Education PowerPoints
MedVet module 7 part 1 nl
MedVet module 7 part 1 nlMedVet module 7 part 1 nl
MedVet module 7 part 1 nl
Education PowerPoints
MedVet module 6 part 2 nl
MedVet module 6 part 2 nlMedVet module 6 part 2 nl
MedVet module 6 part 2 nl
Education PowerPoints
MedVet module 6 part 1 nl
MedVet module 6 part 1 nlMedVet module 6 part 1 nl
MedVet module 6 part 1 nl
Education PowerPoints
MedVet module 5 nl
MedVet module 5 nlMedVet module 5 nl
MedVet module 5 nl
Education PowerPoints
MedVet module 4 nl
MedVet module 4 nlMedVet module 4 nl
MedVet module 4 nl
Education PowerPoints
MedVET module 3 nl
MedVET module 3 nlMedVET module 3 nl
MedVET module 3 nl
Education PowerPoints
MedVet module 2 part 4 nl
MedVet module 2 part 4 nlMedVet module 2 part 4 nl
MedVet module 2 part 4 nl
Education PowerPoints
MedVet module 2 part 3 nl
MedVet module 2 part 3 nlMedVet module 2 part 3 nl
MedVet module 2 part 3 nl
Education PowerPoints
MedVet module 2 part 2 nl
MedVet module 2 part 2 nlMedVet module 2 part 2 nl
MedVet module 2 part 2 nl
Education PowerPoints
MedVet module 2 part 1 nl
MedVet module 2 part 1 nlMedVet module 2 part 1 nl
MedVet module 2 part 1 nl
Education PowerPoints
MedVET module 1 part 4 nl
MedVET module 1 part 4 nlMedVET module 1 part 4 nl
MedVET module 1 part 4 nl
Education PowerPoints
MedVET module 1 part 3 nl
MedVET module 1 part 3 nlMedVET module 1 part 3 nl
MedVET module 1 part 3 nl
Education PowerPoints
MedVET module 1 part 2 nl
MedVET module 1 part 2 nlMedVET module 1 part 2 nl
MedVET module 1 part 2 nl
Education PowerPoints
Med vet module 1 part 1 nl
Med vet module 1 part 1 nlMed vet module 1 part 1 nl
Med vet module 1 part 1 nl
Education PowerPoints

Recently uploaded (7)

CRP201 Perembe Planning and Design Studio - Fall Term Final Projects
CRP201 Perembe Planning and Design Studio - Fall Term Final ProjectsCRP201 Perembe Planning and Design Studio - Fall Term Final Projects
CRP201 Perembe Planning and Design Studio - Fall Term Final Projects
City and Regional Planning, METU
Tar脹msal Kalk脹nma ve S端rd端r端lebilirlik _ AILI DERS聴 16 Eyl端l 2024
Tar脹msal Kalk脹nma ve  S端rd端r端lebilirlik _  AILI DERS聴 16 Eyl端l 2024Tar脹msal Kalk脹nma ve  S端rd端r端lebilirlik _  AILI DERS聴 16 Eyl端l 2024
Tar脹msal Kalk脹nma ve S端rd端r端lebilirlik _ AILI DERS聴 16 Eyl端l 2024
A. 聴rfan 聴LBA
HALK SALII(sal脹k hizmetlerinin 旦zellikleri).pptx
HALK SALII(sal脹k hizmetlerinin 旦zellikleri).pptxHALK SALII(sal脹k hizmetlerinin 旦zellikleri).pptx
HALK SALII(sal脹k hizmetlerinin 旦zellikleri).pptx
moruc832
HALK SALII(SALIIN GEL聴T聴R聴LMES聴).pptx
HALK SALII(SALIIN GEL聴T聴R聴LMES聴).pptxHALK SALII(SALIIN GEL聴T聴R聴LMES聴).pptx
HALK SALII(SALIIN GEL聴T聴R聴LMES聴).pptx
moruc832
1 Bakteri Genetigi Prof. Dr. Sevgi ERGIN.pptx.pdf
1 Bakteri Genetigi Prof. Dr. Sevgi ERGIN.pptx.pdf1 Bakteri Genetigi Prof. Dr. Sevgi ERGIN.pptx.pdf
1 Bakteri Genetigi Prof. Dr. Sevgi ERGIN.pptx.pdf
toprakz280
G脹dalarda Taklit ve Tai_ ilbas.pdf Counterfeit and Adulteration
G脹dalarda Taklit ve Tai_ ilbas.pdf Counterfeit  and AdulterationG脹dalarda Taklit ve Tai_ ilbas.pdf Counterfeit  and Adulteration
G脹dalarda Taklit ve Tai_ ilbas.pdf Counterfeit and Adulteration
A. 聴rfan 聴LBA
MEB - Bilgisayarl脹 Tasar脹m Uygulamalar脹 9
MEB - Bilgisayarl脹 Tasar脹m Uygulamalar脹 9MEB - Bilgisayarl脹 Tasar脹m Uygulamalar脹 9
MEB - Bilgisayarl脹 Tasar脹m Uygulamalar脹 9
adnansikisenses16
CRP201 Perembe Planning and Design Studio - Fall Term Final Projects
CRP201 Perembe Planning and Design Studio - Fall Term Final ProjectsCRP201 Perembe Planning and Design Studio - Fall Term Final Projects
CRP201 Perembe Planning and Design Studio - Fall Term Final Projects
City and Regional Planning, METU
Tar脹msal Kalk脹nma ve S端rd端r端lebilirlik _ AILI DERS聴 16 Eyl端l 2024
Tar脹msal Kalk脹nma ve  S端rd端r端lebilirlik _  AILI DERS聴 16 Eyl端l 2024Tar脹msal Kalk脹nma ve  S端rd端r端lebilirlik _  AILI DERS聴 16 Eyl端l 2024
Tar脹msal Kalk脹nma ve S端rd端r端lebilirlik _ AILI DERS聴 16 Eyl端l 2024
A. 聴rfan 聴LBA
HALK SALII(sal脹k hizmetlerinin 旦zellikleri).pptx
HALK SALII(sal脹k hizmetlerinin 旦zellikleri).pptxHALK SALII(sal脹k hizmetlerinin 旦zellikleri).pptx
HALK SALII(sal脹k hizmetlerinin 旦zellikleri).pptx
moruc832
HALK SALII(SALIIN GEL聴T聴R聴LMES聴).pptx
HALK SALII(SALIIN GEL聴T聴R聴LMES聴).pptxHALK SALII(SALIIN GEL聴T聴R聴LMES聴).pptx
HALK SALII(SALIIN GEL聴T聴R聴LMES聴).pptx
moruc832
1 Bakteri Genetigi Prof. Dr. Sevgi ERGIN.pptx.pdf
1 Bakteri Genetigi Prof. Dr. Sevgi ERGIN.pptx.pdf1 Bakteri Genetigi Prof. Dr. Sevgi ERGIN.pptx.pdf
1 Bakteri Genetigi Prof. Dr. Sevgi ERGIN.pptx.pdf
toprakz280
G脹dalarda Taklit ve Tai_ ilbas.pdf Counterfeit and Adulteration
G脹dalarda Taklit ve Tai_ ilbas.pdf Counterfeit  and AdulterationG脹dalarda Taklit ve Tai_ ilbas.pdf Counterfeit  and Adulteration
G脹dalarda Taklit ve Tai_ ilbas.pdf Counterfeit and Adulteration
A. 聴rfan 聴LBA
MEB - Bilgisayarl脹 Tasar脹m Uygulamalar脹 9
MEB - Bilgisayarl脹 Tasar脹m Uygulamalar脹 9MEB - Bilgisayarl脹 Tasar脹m Uygulamalar脹 9
MEB - Bilgisayarl脹 Tasar脹m Uygulamalar脹 9
adnansikisenses16

MedVET module 9 TR

  • 1. MODL 9: SALIK PROFESYONELLER聴N聴N PS聴KOLOJ聴K DESTE聴 VE TKENM聴L聴聴N NLEMES聴 MedVET support Training programme MU, Turkey
  • 2. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 聴聴NDEK聴LER 9.1 efkat Yorgunluu ve T端kenmilik 9.1.1 Tan脹m 9.1.2 Fark脹ndal脹k Yaratmak 9.2 nlemler 9.2.1 Kendine bak脹m stratejileri 9.2.2 Dieri i巽in bak脹m (akran destei) 9.2.3 Vakalar (riskli yenidoanlar脹n ebeveynleriney旦nelik destek eksiklii dahil) 9.3 Destek 9.3.1 Baa 巽脹kma stratejileri (YYB rotasyonu dahil) 9.3.2 Profesyonel yard脹m istemek
  • 3. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 G聴R聴 T端kenmilik sendromu ilk olarak 1974'te biri Herbert Freudenberger, dieri Sigmund Ginsburg taraf脹ndan yay脹nlanan iki bilimsel makalede tan脹mlanm脹t脹r. 1974 tarihli orijinal makalesinde Freudenberger, t端kenmilik durumunu' iyerinde 'enerji, g端巽 veya kaynaklar konusunda a脹r脹 talepler yaparak t端kenmek' olarak tan脹mlamaktad脹r.
  • 4. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 Freudenberger'e g旦re t端kenmilik,bitkinlik, yorgunluk, s脹k ba ar脹s脹 ve gastrointestinal rahats脹zl脹klar, uykusuzluk ve nefes darl脹脹 gibi fiziksel semptomlarla karakterizedir. Davran脹sal belirtiler hayal k脹r脹kl脹脹, 旦fke, 端pheli tutum, her eye g端c端 yetme veya a脹r脹 g端ven duygusu, alkol kullan脹m脹, sakinletirici ve barbit端ratlar脹n a脹r脹 kullan脹m脹, sinirlilik, kayg脹 ve depresyondur. Freudenberger sadece t端kenmilik belirtilerini tan脹mlamakla kalmad脹, ayn脹 zamanda en 巽ok hizmet vermi ve kendini adam脹 olan脹n t端kenmi olmas脹n脹n muhtemel olduunu savundu. G聴R聴
  • 5. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 Freudenberger sadece t端kenmilik sendromunu tan脹mlamakla kalmad脹, ayn脹 zamanda 旦nleyici tedbirler de 旦nerdi. T端kenmiliin 旦zellikle belirli 巽al脹ma ortamlar脹 ve 旦rg端tsel balamlarla balant脹l脹 olduuna inand脹脹 i巽in, sadece bireysel d端zeyde deil, 旦rg端tsel olarak m端dahale etmeyi 旦nerdi. nerileri aras脹nda daha k脹sa 巽al脹ma saatleri, d端zenli i rotasyonlar脹, s脹k g旦zetim ve personel eitimleri yer ald脹. T端kenmiliin dier 旦nemli sonu巽lar脹 unlard脹r: iliki sorunlar脹, i doyumunun azalmas脹, 旦rg端tsel ilevsellik ile negatif korelasyonu vard脹r, bu nedenle potansiyel olarak t脹bbi hatalar 端retir, profesyonel etkinlik azal脹r, yetersiz bak脹m oluur. G聴R聴
  • 6. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 Freudenbergerin ilk 巽al脹mas脹n脹, 1970'lerin sonlar脹nda ve 1980'lerin ba脹nda Christina Maslach ve meslektalar脹n脹n yapt脹脹 arat脹rmalardan balayarak 旦nemli say脹da psikolojik ve t脹bbi 巽al脹ma izledi. Maslach t端kenmiliin 旦l巽端lmesine odakland脹. Bug端n t端kenmilii 旦l巽mek i巽in hala en yayg脹n kullan脹lan anket olan Maslach T端kenmilik Envanteri'ni (MTE) gelitirdi. T端kenmiliin 端巽 boyutunu belirledi: T端kenme - bunalm脹 olma hissi Kinizm(kukuculuk,alayc脹l脹k) - iin anlam脹 hakk脹nda Profesyonel verimsizlik T端kenme ve kinizm t端kenmiliin ana 巽ekirdei olarak kabul edilir. G聴R聴
  • 7. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 MTE'n脹n orijinal formunun 端巽 boyutu daha vard脹r: Duygusal t端kenme (9 madde) - i nedeniyle duygusal olarak yorgun olma hissini ve dier 巽al脹anlardan daha az bal脹l脹k duygusunu yans脹t脹r (MBI'n脹n g端venilirlii: Cronbach alpha = 0.89) duyars脹zlama (5 madde) hastalara kar脹 duygusuz ve duyars脹z davran脹脹 tarif eder (Cronbach alpha = 0.66) ve kiisel baar脹 (8 soru) yeterlilik ve baar脹 duygular脹n脹 ifade eder (Cronbach alpha = 0.79) Dier arat脹rmalar 聴spanya'daki sal脹k profesyonelleri ve 聴spanyolca konuan Latin Amerika 端lkeleri aras脹ndaki t端kenmilik sendromunun sonu巽lar脹, duygusal t端kenme ve duyars脹zlama durumunda y端ksek deerlerin ve kiisel baar脹 durumunda d端端k deerlerin t端kenmilik sendromunun bir g旦stergesi olduunu belirtti.Gil-Monte ve Peir坦, 1999; Maslach ve Jackson, 1986). G聴R聴
  • 8. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 TKENM聴L聴K VE DEPRESYON T端kenmilik belirtileri, depresyonda olduu gibi genel ve yayg脹n olmaktan ziyade ile ilgili ve duruma 旦zg端 olma eilimindedir. 聴e 旦zg端 t端kenmilik belirtileri, yaam脹n t端m durumlar脹nda ve alanlar脹nda genelleebilir ve bu nedenle 'ger巽ek depresyona' yol a巽abilir. Artan yorgunluk Duruma 旦zg端 t端kenmilik Durumda ba脹ms脹z depresyon
  • 9. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 Nil ve ark.'na g旦re t端kenmilik ve depresyon aras脹nda kavram, tan脹 etyolojisi boyutlar脹 ve semptomlar脹 gibi bir 巽ok konuda farkl脹l脹klar vard脹r. Aa脹daki slaytta a巽脹kland脹脹 gibi. TKENM聴L聴K VE DEPRESYON
  • 10. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 T端kenmilik Depresyon Kavram Sosyo-psikolojik nedenler Klinik tan脹 Etyoloji 聴yerinde kronik stresin sonucu Psikiyatrik bozukluk Olgu / tan脹n脹n b端t端nletirici boyutlar脹 MTE (Maslach T端kenmilik Envanteri) 'ne g旦re: Mental yorgunluk Duyars脹zlama DSM IV / ICD-10'a g旦re yol temel semptomlar: Depresif ruh hali 聴lgi ve sevin巽 kayb脹 Adjuvan semptomlar Bitkinlik Yorgunluk D端端k empati H端sran Uyku bozukluu Deersizlik ve baar脹s脹zl脹kduygular脹 Kilo / itah deiiklii Uyku bozukluu Psikomotor ajitasyon / yavalama Yorgunluk / b脹kk脹nl脹k Deersizlik ve su巽luluk duygusu 聴ntihar d端端nceleri
  • 11. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 T端kenmilik ve depresyon 端zerine yap脹lan 92 巽al脹ma setine dayanarak: T端kenmilik ve depresyon belirtileri 旦rt端端yor ve t端kenmi profesyonellerin 巽ou da depresif belirtiler sergiliyor. T端kenmilik ve depresyon d端zeyleri, 旦zellikle t端kenmiliin t端kenme bileeni s旦z konusu olduunda, orta ile y端ksek derecede ilikilidir. T端kenmilik ve depresyon aras脹ndaki nedensel balant脹ya ilikin sonu巽lar heterojendir. Somatik ve biyolojik analiz seviyeleri bir dereceye kadar farkl脹l脹k g旦stermektedir. T端kenmilik ve depresyonun hem ie 旦zg端 (t端kenmilik) hem de genel (depresyon) fakt旦rlere olan balant脹lar脹 a巽脹s脹ndan farkl脹 olduu bulunmutur. TKENM聴L聴K VE DEPRESYON
  • 13. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 9.1.1 TANIM efkat yorgunluu, sal脹k uzmanlar脹nda stres yan脹t脹n脹 tan脹mlamak i巽in kullan脹lan bir terimdir.* efkat yorgunluunun sal脹k hizmetlerinde efkat kayb脹na sebep olduu d端端n端lm端t端r. efkat yorgunluunun kavramsal bir temeli yoktur. efkat yorgunluu ampirik olarak dorulanamaz veya 旦l巽端lemez. efkat yorgunluu 旦l巽ei var, ancak psikometrik 旦zellikler nedeniyle Stamm baka bir ara巽 gelitirdi巽 alt 旦l巽ei olan ProfesyonelYaam Kalitesi 旦l巽ei (Pro-QOL),: efkat memnuniyeti t端kenmilikten kaynaklanan efkat yorgunluu ikincil travmatik stres
  • 14. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 9.1.2 FARKINDALIK YARATMAK efkat Yorgunluu ve T端kenmilik S端recinin Geliimi 巽 ana model vard脹r: Golembiewski ve meslektalar脹: Bu modelde t端kenmiliin kiisel baar脹 eksikliinden duygusal t端kenmeye kadar duyars脹zlama dan gelitiini 旦ne s端rmektedir. Golembiewski ve arkadalar脹, faz ad脹 verilen mant脹ksal olarak m端mk端n olan sekiz kombinasyonun oluturulmas脹na imkan salad脹lar. Model, sonraki aamalar脹n duyars脹zlamadan duygusal t端kenmeye kadar kademeli olarak h脹zl脹 bir ekilde ilerlediini ileri s端rmektedir. Bu nedenle, t端kenmilii d端端k olan bireyler 端巽 alt alan脹n her birinde d端端k puanlar bildirme eilimindedir.
  • 15. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 Leiter ve Maslach: Bu model t端kenmiliin, duyars脹zlama yoluyla duygusal t端kenmeden kiisel baar脹 eksikliine doru ilerlediini belirtir.Bu modelde, kronik y端ksek i taleplerinin, bireysel bir stres yan脹t脹 olarak duygusal t端kenmeyi tetikledii varsay脹lmaktad脹r. Buna kar脹l脹k, y端ksek d端zeyde duygusal t端kenme, her iki temasl脹 meslekte de i巽ileri y旦nlendirecektir. (Temasl脹, zor olduu iddia edilen pop端lasyonlarla youn ilikiyi ifade eder). Lee and Ashforth: Bu model duygusal t端kenmenin duyars脹zlama ile pozitif ilikili olabileceini, fakat kiisel baar脹n脹n duyars脹zlamadan ba脹ms脹z olarak gelitiini belirtmektedir; daha ziyade, y端ksek duygusal t端kenme seviyelerinin dolayl脹 olarak duyars脹zlama yoluyla deil, kiisel baar脹daki azalmalara yol a巽t脹脹n脹 ileri s端rmektedir. 9.1.2 FARKINDALIK YARATMAK
  • 16. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 EFKAT YORGUNLUU VE TKENM聴L聴K ZER聴NDE ALTI ANA ETK聴 聴 y端k端 ve younluu, zaman talepleri ve karma脹kl脹脹. G端nl端k 旦nceliklerin belirlenmesive takibinin kontrol端nde eksiklik. Yetersiz 旦d端l ve beraberindekihisler, s端rekli olarak daha azla daha fazlas脹n脹 yapmak zorunda kalmak. 聴likilerin kiiliksiz hale geldii ve tak脹m 巽al脹mas脹n脹n zay脹flad脹脹 topluluk hissi. G端ven, netlik ve sayg脹n脹n olmad脹脹 adalet yokluu. Y旦netim taraf脹ndan yap脹lan se巽imlerin genellikle misyonlar脹 ve temel deerleri ile 巽elitii 巽elikili deerler.
  • 17. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 EFKAT YORGUNLUU VE TKENMIL聴K 聴聴N R聴SK FAKTR OLAN 聴 DZENLER聴 Y端ksek i y端k端 Kontrol eksiklii Yetersiz 旦d端l Topluluun da脹l脹m脹 Adalet yokluu ak脹an deerler 聴 g端vensizlii Hastalar taraf脹ndan onaylanma eksiklii 聴lac脹n yard脹mc脹 olamad脹脹 durumlarda 巽aresizlik Otonomi eksiklii renme f脹rsat脹 eksiklii Performans geri bildirimi eksiklii Duygusal talepler (mesleki fakt旦r) aba-旦d端l dengesizlii Meslektalar ve hastane organizasyon 旦zellikleri aras脹nda alg脹lanan t端kenmilik ikayetleri (旦rg端tsel fakt旦rler olarak)
  • 18. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 EFKAT YORGUNLUU VE TKENM聴L聴K 聴聴N 聴ISK FAKTR OLAN ALIMA KOULLARI 聴nsanlar脹n kat脹l脹m脹 G端n 脹脹脹 Vardiyal脹 i Ekstra 巽al脹ma saatleri Agresif davran脹lar脹 olan hastalar ada t脹bbi hizmetler i巽in t脹bbi malzeme ve ekipman eksiklii Ortam g端r端lt端s端 A脹r脹 kalabal脹k Yeterli dinlenme eksiklii Kiisel balanma - hastalar脹n problemleriyle yaamak Zaman s脹k脹nt脹s脹 聴 - aile m端dahalesi ve rol stresi (mesleki fakt旦r olarak kabul edilir)
  • 19. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 EFKAT YORGUNLUU VE TKENM聴L聴K 聴聴N PS聴KOSOSYAL FAKTRLER Avrupal脹 sal脹k profesyonelleri aras脹nda t端kenmilik risk fakt旦rlerinin sistematik olarak g旦zden ge巽irilmesi Stres: nceki stres Kiilik 旦zellikleri: Duygusal tutars脹zl脹k, d脹ad旦n端kl端k, dayan脹kl脹l脹k, iyimserlik vb. (bir sonraki slayta bak脹n) D脹ad旦n端kl端k, iyimserlik ve duygusal tutars脹zl脹k gibi kiilik deikenleri, 旦zellikle kiisel baar脹 boyutu i巽in 旦nemli fakat zay脹f t端kenmilik belirleyicileri olarak g旦r端lm端t端r (Buhler & Land, 2003; Hudek-Knezevic v.ark.,2011). 聴spanyol hemirelerin aras脹nda yap脹lan bir arat脹rmaya g旦re, kiilik 旦zellii olarak tahamm端l seviyesi t端m t端kenmilik boyutlar脹n脹 旦ng旦rd端 (Garrosa et al., 2011). Baa 巽脹kma mekanizmalar脹: Farkl脹 baa 巽脹kma mekanizmalar脹n脹 t端kenmilik ile ilikilendiren ve t端kenmilik yaayan sal脹k profesyonellerinin daha duygusal odakl脹 baa 巽脹kma kulland脹脹n脹 vurgulayan 巽al脹malar vard脹r. (旦rn; madde ba脹ml脹l脹脹, sal脹ks脹z beslenme al脹kanl脹klar脹) ya da savunma baa 巽脹kma stratejileri (旦rn; arkadalardan ve aileden soyutlanma sorunu ya da mizah kullan脹m脹n脹 reddetmek) (Demir ve ark., 2003; Sharma ve ark., 2007; Sharma ve ark., 2008). rnein, 聴talyan HIV / AIDS ve onkoloji sal脹k 巽al脹anlar脹 aras脹nda yap脹lan bir arat脹rma, daha y端ksek kiisel t端kenmeyi a巽脹klarken mizah脹 bir baa 巽脹kma stratejisi olarak kullan脹r iken, sorunun reddedilmesinin daha d端端k bir kiisel baar脹 旦ng旦rd端端n端 ortaya koydu.
  • 20. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 EFKAT YORGUNLUU VE TKENM聴L聴K 聴聴N B聴REYSEL R聴SK FAKTRLER聴 Nevrotiklik: Duygusal dengesizlik. Uyumluluk: Samimi ve kibar olmak. Vicdanl脹l脹k: Vicdanl脹l脹k dikkatli veya 巽al脹kan olman脹n kiilik 旦zelliidir. Dayan脹kl脹l脹k: Dayan脹kl脹l脹k, bir kiinin stresli yaam olaylar脹n脹, potansiyel olarak talihsiz durumlar脹 旦renme f脹rsatlar脹na d旦n端t端ren baa 巽脹kma stratejileriyle y旦netme ve bunlara yan脹t verme yetenei ile ilikili bir kiilik 旦zelliidir. Kontrol oda脹: Eksternal bir kontrol oda脹 kiinin 巽aresiz, su巽suz ve baar脹lar脹n脹n ve baar脹s脹zl脹klar脹n脹n kontrol端nde olmad脹脹 inanc脹n脹 destekler. 聴nternal bir kontrol oda脹 baar脹y脹 ve baar脹s脹zl脹klar脹 kendi 巽abalar脹na balayacakt脹r. Aleksitimi (duygular i巽in kelime yok): Kiinin kendisinin veya bakalar脹n脹n yaad脹脹 duygular脹 tan脹mlamak ve belirlemek i巽in subklinik yetersizlik ile karakterize edilen kiisel bir 旦zelliktir. M端kemmeliyet巽ilik: Her eyin eksiksiz ve kusursuz olmas脹n脹 diler. Ruhsal 聴yimserlik: Her koulda m端mk端n olan en iyi sonucu beklemek. Proaktif kiilik: Proaktif kiilik insanlar脹n 巽eitli faaliyet ve durumlarda 巽evrelerini etkilemek i巽in kiisel inisiyatif alma eilimlerindeki bireysel farkl脹l脹klarla ilgili bir eilim olarak tan脹mlanmaktad脹r (Bateman ve Crant, 1993). Aile / 旦zel yaam sorunlar脹: Kiisel sorunlar stres yarat脹r ve bakalar脹n脹n sorunlar脹n脹 d端端nmeyi ve 巽旦zmeyi zorlat脹r脹r.
  • 21. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 EFKAT YORGUNLUU VE TKENM聴L聴K 聴聴N R聴SK FAKTR OLARAK DEMOGRAF聴K ZELL聴KLER Cinsiyet: kad脹nlar脹n t端kenmilii bildirme olas脹l脹脹 1,6 kat daha fazlad脹r. Ya: T端kenmilik gen巽 ya gruplar脹nda daha yayg脹nd脹r. Medeni Hali: Tek yaayan 巽al脹anlar en 巽ok t端kenmitir. Eitim: Mezuniyet sonras脹 eitimi olan insanlar aras脹nda y端ksek derecede duygusal t端kenme tespit edilmitir.
  • 22. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 TKENM聴L聴K SENDROMUNUN BEL聴RLENMES聴 Aa脹daki koullardan baz脹lar脹n脹 hissediyorsan脹z, t端kenmilik riskiniz y端ksektir: Duygusal t端kenme: G端n boyu enerjisiz hissetmek. Duyars脹zlama: Hastalar脹 ve aile 端yelerini benzersiz insanlar olarak deil nesneler olarak g旦rmek. Azalan kiisel baar脹: Yapt脹脹n脹z ilerde k旦t端lemek. Dayan脹lmaz yorgunluk / ba ar脹s脹: Haftada 1, 2, 3 kez veya hatta her g端n d端zenli olarak ar脹 巽ekmek. 聴巽sel motivasyon kayb脹: 聴inizi art脹k yapmak istemiyorsunuz ya da honutsuz yap脹yorsunuz. Kiinin iine alayc脹 bir bak脹: Sadece kendi 巽al脹mas脹n脹n 旦nemli olduunu d端端nmek.
  • 23. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 TKENM聴L聴K SENDROMUNUN BEL聴RLENMES聴 Verimsizlik ve baar脹s脹zl脹k duygusu: hi巽bir eyin doru olmad脹脹n脹 hissetmek ve onu deitirememek. Artan gerginlik / kayg脹: gerginlik hissetmek ve k旦t端 bir ey olaca脹ndan korkmak. Hastalara ve aile 端yelerine kar脹 hog旦r端 eksiklii. Kiileraras脹, evlilik ve aile 巽at脹malar脹: Kendinizle, einizle, 巽ocuklar脹n脹zla vb. Sosyal izolasyon ve olaan g端nl端k etkinliklerden 巽ekilme: Her zamanki gibi arkadalar脹n脹zla tiyatroya gitmek istemezsiniz veya hi巽 insanla tan脹mak istemezsiniz ya da her zamanki hobinizi yapmak istemezsiniz. Hastalara ve aile 端yelerine mekanik bir ekilde yan脹t vermek: Duygular脹n脹, d端端ncelerini, kiisel haysiyetlerini dikkate almazs脹n脹z.
  • 25. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 1.2.1 KEND聴NE BAKIM STRATEJ聴LER聴 T端kenmilik, profesyonel bir balamda sosyal ilikilerin alt脹nda yatan stresin sonucudur. Durum, fiziksel ve zihinsel sal脹脹n azalmas脹 ile ilikilidir ve i faaliyetlerini etkileyebilecek performans脹n d端mesine neden olabilir. Kendine bak脹m stratejileri, t端kenmilik riski alt脹ndaki bir kiinin kendisine uygulayabilecei 巽eitli se巽enekleri i巽erir. Zaman脹nda kullan脹l脹rlarsa 巽ok etkilidirler ve iki boyuta ayr脹l脹r: fiziksel ve zihinsel Sal脹k 巽al脹anlar脹 v端cutlar脹n脹 her iki alanda da beslemelidir.
  • 26. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 Kendine bak脹m stratejilerinde temel ama巽 fiziksel ve zihinsel sal脹脹 iyiletirmektir. 聴 y端k端n端z端 y旦netin. Amac脹n脹z olsun, en deneyimli hissettiiniz ie odaklan脹n. Egzersiz ve meditasyon yap脹n. Stres y旦netimi stratejileri 旦renin. 1.2.1 KEND聴NE BAKIM STRATEJ聴LER聴
  • 27. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 KEND聴NE YARDIM 聴聴N 聴PULARI Profesyonel yard脹m almak istemiyorsan脹z, t端kenme ile baa 巽脹kman脹n baka yollar脹n脹 deneyebilirsiniz. Kiisel deneyimi kullan脹n: Sizinle ayn脹 veya benzer durumda olan dier kiilerle konumaya 巽al脹脹n (dier birimlerden veya hastanelerden doktorlar). Onlar脹n deneyimlerinden 旦renmek i巽in 巽aba g旦sterin. Onlara t端kendiklerinde ne yapt脹klar脹n脹 ve baa 巽脹kma stratejilerinin ne olduunu sorabilirsiniz. Mola vermeye 巽al脹脹n: bir arkada脹n脹z脹 davet edin ve psikolojik bask脹y脹 azaltabileceiniz bir sosyal etkinlie (sinema, tiyatro,konser) gidin. Negatif kiilerle iletiiminizi azalt脹n ve sevdiklerinizle daha fazla zaman ge巽irin. al脹man脹z脹n olumlu y旦nlerine dikkat edin: G端n端n sonunda sizi neyin mutlu ve memnun ettiini kendinize sorun. Kat脹labileceiniz akran destek gruplar脹 bulmaya 巽al脹脹n. Akran destek gruplar脹 kiiye sorunlar脹n脹, profesyonel zorluklar脹n脹 paylamalar脹 i巽in imkan salar ve grup birlikte zor durumlar脹n 端stesinden gelmek i巽in olas脹 巽旦z端mleri tart脹脹r. Bu grup size yard脹mc脹 olabilir ve dier grup 端yelerine de yard脹mc脹 olabilirsiniz. G端n端m端zde bu akran destek gruplar脹, gizliliin garanti edildii 巽evrimi巽i topluluklar bi巽iminde 巽al脹maktad脹r. Fiziksel olarak mevcut olman脹za veya kimliinizi ortaya 巽脹karman脹za gerek yoktur. D端端ncelerinizi, 端phelerinizi, korkular脹n脹z脹, endielerinizi ve sizi anonim olarak engelleyen her eyi 旦zg端rce paylaabilirsiniz.
  • 28. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 1.2.2 D聴ER聴 聴聴N BAKIM (AKRAN DESTE聴) Akran destei, bir t端kenmilik sendromundan ka巽脹nmak i巽in 旦zellikle efkat yorgunluu gelien ve meslektalar脹ndan destee ihtiya巽 duyan sal脹k profesyonelleri i巽in 巽ok 旦nemlidir. Sal脹k profesyonellerinde ciddi bir s脹k脹nt脹 ve y端ksek derecede t端kenmilik riski olduu a巽脹kt脹r. nemli b旦lgesel farkl脹l脹klar脹n olmas脹 m端mk端nd端r, ancak stres fakt旦rlerinin doas脹 g旦z 旦n端ne al脹nd脹脹nda benzer bulgular脹n elde edilmesi muhtemeldir.
  • 29. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 Doktorlar aras脹nda yap脹lan bir 巽al脹mada, iki 旦nemli konu bulunmutur: A脹r脹 t端kenmi hekimlere (n端fusun% 10'u) rehabilitasyon m端dahalesi zorunludur. Bakalar脹na (旦zellikle gen巽 meslektalar脹) 旦nleyici / kiisel bak脹m stratejilerinin 旦retilmesi / g旦sterilmesi. 1.2.2 D聴ER聴 聴聴N BAKIM (AKRAN DESTEI)
  • 30. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 TKENM聴L聴聴N NLENMES聴 Yeterli dinlenmek nas脹ld脹r? G端nl端k stresden uzak durmak t端m sal脹k profesyonelleri i巽in 巽ok 旦nemlidir. Meditasyon, yoga veya nefes alma teknikleri gibi baz脹 rahatlat脹c脹 teknikleri deneyebilirsiniz. Stresi azaltman脹n ve b旦ylece t端kenmilii 旦nlemenin en iyi yolu, ger巽ekten yapmay脹 sevdiiniz bir ey yapmakt脹r: bir spor aktivitesi yarat脹c脹 bir hobi - farkl脹 eyler yapma, 旦rg端, diki, bah巽e ileri veya seramik uzun y端r端y端ler kitap okuma m端zik dinlemek Arkadalarla g旦r端mek. Ama unutmay脹n, en verimli dinlenme ger巽ekten hounuza giden bir ey yapmakt脹r. Hi巽bir ey yapmamak bazen kiinin gerginliini ve endiesini artt脹r脹r, 巽端nk端 beyin t端m stresli anlar脹 tekrar tekrar canland脹r脹r ve endielerinizi s端rekli analiz eder. Herkesin dinlenmeye ihtiyac脹 olduunu unutmay脹n. Hepimiz zaman zaman ara vermeyi hak ediyoruz ve bunu kabul etmekten ka巽脹nmamal脹s脹n脹z. nce kendiniz, sonra ivereninizi bilgilendirin.
  • 31. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 TKENM聴L聴聴N NLENMES聴 Mesleki stres nas脹l azalt脹l脹r? En basit ey iyerinde ho bir atmosfer yaratmakt脹r. Baz脹 bitkileri, renkli ve mutlu resimleri koyun, m端mk端nse t端m eski ve k脹r脹k nesneleri kald脹r脹n(eski sandalyeler, masalar vb.) Kendinizi olumsuz konumalarla megul etmeyin. Hay脹r! Demeyi 旦renin, bu sizi riske atmaz, bakalar脹n脹n size daha fazla sayg脹 duymas脹n脹 salar.
  • 32. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 VAKALAR (R聴SKL聴 YEN聴DOANLARIN EBEVEYNLER聴NE YNEL聴K DESTEK EKS聴KL聴聴 DAH聴L) Daha fazla bilgi i巽in l端tfen IO6'ya bak脹n:
  • 34. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 9.3.1 BAA IKMA STRATEJ聴LER聴 (YYB ROTASYONU DAH聴L) Tehis: T端kenmiliin deerlendirilmesi i巽in 巽eitli tarama testleri gelitirilmitir. Bug端ne kadar t端kenmilik konusundaki 巽al脹malar脹n % 90'脹ndan fazlas脹 Maslach T端kenmilik Envanteri (MTE) testi ile ger巽ekletirilmitir. ICD-10 taraf脹ndan tarif edilen psikiyatrik bozukluklar ve t端kenmilik sendromunun 巽eitli tan脹mlar脹 aras脹ndaki temel fark, t端kenmiliin, psikiyatrik semptomlarla 巽ok say脹da 旦rt端meye ramen, iyeri ile ilgili bir sosyal yap脹 olmas脹d脹r.
  • 35. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 9.3.2 PROFESYONEL YARDIM 聴STEMEK Temel yol, t端kenmilik s端recinin alt脹nda yatan etiyolojidir (nedensellik veya k旦ken arat脹rmas脹). Tedavi s端reci depresyon, anksiyete, uyku bozukluu vb. psikolojik bozukluklarla d端zenlenebilir. efkat yorgunluu veya t端kenmilik belirtilerini biliyorsan脹z, bir uzmandan destek almal脹s脹n脹z: psikologlar veya psikoterapistler. T脹bbi muayene yap脹n: meslekta脹n脹z v端cudun t端kenme nedenini bulabilir ve t端kenmilii azaltmak i巽in size bir tedavi istirahati, vitaminler vb. 旦nerebilir. Size yard脹mc脹 olacak uzman脹 se巽erken, aa脹dakilerin olmas脹 gerektiini unutmay脹n: Belirli bir sorundan ziyade sizin kiiliinizle ,durumla baa 巽脹kma potansiyelinizle ilgileni. Semptomlar脹 ortadan kald脹rmak yerine sizinle birlikte 巽al脹mak. Haz脹r tarifler vermek yerine sizinle olas脹 巽旦z端mleri d端端nmek.
  • 36. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 15 Durum Cevab脹 Asla Nadiren Bazen S脹kl脹kla ok s脹k 1)Fiziksel veya duygusal enerjinin t端kendiini ve t端kendiini hissediyorum 2)聴im hakk脹nda olumsuz d端端ncelerim var 3)聴nsanlara belki de hak ettiklerinden daha zor ve daha az sempati duyuyorum 4)k端巽端k sorunlardan veya i arkadalar脹mdan ve ekibimden kolayca rahats脹z olurum 5)聴 arkadalar脹m taraf脹ndan yanl脹 anla脹ld脹脹m脹 veya g旦rmezlikten gelindiimi hissediyorum 6)Konuacak kimsem olmad脹脹n脹 hissediyorum. 7)Gerekenden daha az脹n脹 baard脹脹m脹 hissediyorum. 8)Baar脹l脹 olmak i巽in tats脹z bir bask脹 alt脹nda hissediyorum
  • 37. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 15 Durum Cevab脹 Asla Nadiren Bazen S脹kl脹kla ok s脹k 聴stediim eyi iimden alamad脹脹m脹 hissediyorum. Yanl脹 toplulukta veya yanl脹 meslekte olduumu hissediyorum 聴imin baz脹 k脹s脹mlar脹 beni hayal k脹r脹kl脹脹na uratt脹. rg端tsel politikalar脹n veya b端rokrasinin iyi bir i yapma yeteneimi engellediini hissediyorum Yapabileceimden 巽ok daha fazla i olduunu hissediyorum. Kaliteli bir i yapmak i巽in 旦nemli olan pek 巽ok eyi yapmaya vaktim olmad脹脹n脹 hissediyorum. 聴stediim kadar plan yapmak i巽in zaman脹m olmad脹脹n脹 g旦r端yorum.
  • 38. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 Puan A巽脹klama 15-18 Burada t端kenme iaretleri yok. 19-32 Baz脹 fakt旦rler 旦zellikle iddetli deilse, burada k端巽端k bir t端kenme iareti var. 33-49 Dikkatli olun - 旦zellikle birka巽 puan y端ksekse, t端kenme riski alt脹nda olabilirsiniz. 50-59 Ciddi t端kenme riski alt脹ndas脹n脹z- bu konuda acilen bir eyler yap脹n脹z. 60-75 ok ciddi t端kenme riski alt脹ndas脹n脹z- bu konuda acilen bir eyler yap脹n脹z. PUAN YORUMU
  • 40. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 KAYNAKLAR Kerr, S. M., & McIntosh, J. B. (2000). Coping when a child has a disability: exploring the impact of parenttoparent support. Child: care, health and development, 26(4), 309-322. Boyd, B. A. (2002). Examining the relationship between stress and lack of social support in mothers of children with autism. Focus on autism and other developmental disabilities, 17(4), 208-215. Wright, J. A. (2008). Prenatal and postnatal diagnosis of infant disability: Breaking the news to mothers. The Journal of perinatal education, 17(3), 27. McClafferty, H., Brooks, A., Chen, M. K., Brenner, M., Brown, M., Esparham, A., ... & Yeh, A. (2018). Pediatric Integrative Medicine in Residency Program: Relationship between Lifestyle Behaviors and Burnout and Wellbeing Measures in First-Year Residents. Children, 5(4), 54. Maslach, C., & Leiter, M. P. (2008). The truth about burnout: How organizations cause personal stress and what to do about it. John Wiley & Sons. Schwartzhoffer, R.V. (2009). Psychology of Burnout : Predictors and Coping Mechanisms, Psychology Research Progress Series (New York: Nova Science Publishers, Inc,) Todaro-Franceschi, V. (2019). Compassion fatigue and burnout in nursing: Enhancing professional quality of life. Springer Publishing Company. Skovholt, T. M., & Trotter-Mathison, M. (2014). The resilient practitioner: Burnout prevention and self-care strategies for counselors, therapists, teachers, and health professionals. Routledge.
  • 41. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 KAYNAKLAR Shepard, M. P., & Mahon, M. M. (2000). Chronic conditions and the family. Jackson PL, Vessey JA. Primary care of the child with a chronic condition. St Louis: Mosby. Hunsaker, S., Chen, H. C., Maughan, D., & Heaston, S. (2015). Factors that influence the development of compassion fatigue, burnout, and compassion satisfaction in emergency department nurses. Journal of Nursing Scholarship, 47(2), 186-194. Bruce, S. M., Conaglen, H. M., & Conaglen, J. V. (2005). Burnout in physicians: a case for peersupport. Internal medicine journal, 35(5), 272-278. Bianchi, R., Schonfeld, I. S., & Laurent, E. (2015). Burnoutdepression overlap: A review. Clinical psychology review, 36, 28-41. Margiotta, F., Crudden, G., Byrne, D., & Doherty, A. M. (2019). Prevalence and co-variates of burnout in consultant hospital doctors: burnout in consultants in Ireland Study (BICDIS). Irish Journal of Medical Science (1971- ), 188(2), 355-364. Southwick, F. S., & Southwick, S. M. (2018). The loss of a sense of control as a major contributor to physician burnout: a neuropsychiatric pathway to prevention and recovery. JAMA psychiatry, 75(7), 665-666. Neckel, S., Schaffner, A. K., & Wagner, G. (Eds.). (2017). Burnout, Fatigue, Exhaustion: An Interdisciplinary Perspective on a Modern Affliction. Springer. B辰hrer-Kohler, S. (Ed.). (2012). Burnout for experts: Prevention in the context of living and working. Springer Science & Business Media. Nil, R., Jacobshagen, N., Sch辰chinger, H., Baumann, P., H旦ck, P., H辰ttenschwiler, J., ... & Holsboer-Trachsler, E. (2010). Burnouteine Standortbestimmung. Schweizer Archiv f端r Neurologie und Psychiatrie, 161(2), 72-77.
  • 42. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 KAYNAKLAR Bria, M., Baban, A., & Dumitrascu, D. L. (2012). Systematic review of burnout risk factors among European healthcare professionals. Cognition, Brain, Behavior: An Interdisciplinary Journal, 16(3), 423-452. Salyers, M. P., Bonfils, K. A., Luther, L., Firmin, R. L., White, D. A., Adams, E. L., & Rollins, A. L. (2017). The relationship between professional burnout and quality and safety in healthcare: a meta- analysis. Journal of general internal medicine, 32(4), 475-482.
  • 43. MedVETSUPPORT 2017-1-TR01-KA202-045932 https://medvet-project.eu https://www.facebook.com/Medvetproject This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License. All images included in this ppt have been retrieved from: https://www.flickr.com https://pixabay.com Archive photos of Selena Hospital The European Commission support for the production of this publication does not constitute an endorsement of the contents which reflects the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein. 43
  • 44. Fzt Rafet Umut Erdoan Marmara niversitesi