Nota
- 1. SISTEM KAWALAN PERKHIDMATAN BANGUNAN Sistem kawalan Perkhidmatan Bangunan terutama untuk bangunan yang besar biasanya terdiri dari sistem berkomputer dengan rangkaian perkakas elektronik untuk memantau dan mengawal perlatan mekanikal, elektrikal, dan pencahayaan dalam bangunan. Ia menentukan kedudukan tiap damper dan injap dalam sistem. Ia menentukan pengoperasian kipas, pam dan chiller pada kelajuan atau keupayaan yang ditetapkan. Ia menentukan cuaca dalam bangunan pada tahap yang sesuai; menyediakan pencahayaan berdasarkan penghuni; memantau prestasi sistem dan kegagalan perkakasan serta memberi maklumat kepada staf kejuruteraan. Fungsi Asas Sistem Kawalan • Mengawal keadaan cuaca dalaman ruang – Pengesan dan penggerak (thermostats, humidistats, dampers, injap, dan suis) disambung secara pneumatik atau elektrik untuk capai suhu dan humiditi yang sesuai. • Perkakasan keselamatan – melidungi peralatan dari kerosakan, suhu terlampau tinggi/ rendah dan kebakaran. Contoh: kawalan tekanan, suis had, injap keselamatan, perlindungan beban lampau motor, dan sebagainya • Penjimatan operasi – mengurangkan penggunaan tenaga, penggiliran operasi komponen, dan sebagainya. Kawalan boleh juga dikelaskan menurut tindakan spesifik mereka: • Kawalan Pemula • Kawalan Operasi • Kawalan keadaan/ ruang DEFINASI 1. Sistem (system) – adalah gabungan atau susunatur pelbagai komponen fizikal yang bertindak secara bersama sebagai satu unit besar untuk mencapai sesuatu objektif. Contoh: mentol yang terdiri dari kaca dan filamen merupakan satu sistem fizikal. 2. Sistem Kawalan ( control system) – adalah susunatur pelbagai komponen fizikal yang bersambungan sebegitu cara untuk melaras, mengarah atau memerintah diri sendiri atau sistem lain untuk menghasilkan objektif yang dikehendaki. Contoh: Suis digunakan untuk hidup atau matikan Lampu. 3. Loji (plant) – adalah bahagian dari sistem yang hendak dikawal atau dilaras 4. Pengawal (controller) – merupakan elemen kepada sistem atau diluar dari sistem yang mengawal loji atau proses
- 2. 5. Masukan arahan (Input) – adalah isyarat yang diberi atau isyarat rangsangan kepada sistem kawalan dari sumber tenaga luar untuk menghasilkan keluaran yang ditentukan. 6. Keluaran (Output) – adalah isyarat tertentu yang dikehendaki atau tindakbalas sebenar yang diperolehi dari satu sistem kawalan apabila masukan arahan diberikan kepadanya 7. Masukan rujukan ( reference input) - adalah masukan arahan boleh ubah; Sistem kawalan boleh mempunyai lebih dari satu masukan arahan. 8. Sistem Kawalan gelung terbuka (Open loop system) – adalah sistem dimana masukan arahan kepada sistem dipilih berdasarkan pengalaman terhadap sistem kawalan dapat memberikan keluaran yang dikehendaki. Keluaran ini tidak diubahsuai mengikut perubahan keadaan yang berlaku. 9. Sistem Kawalan gelung tertutup (Closed loop system) - 10. Unsur suapbalik 11. Isyarat penggerak 12. Mekanisme Servo 13. Pengatur Jawapan Sistem (system) – adalah gabungan atau susunatur pelbagai komponen fizikal yang bertindak secara bersama sebagai satu unit besar untuk mencapai sesuatu objektif. Contoh: mentol yang terdiri dari kaca dan filamen merupakan satu sistem fizikal. Sistem Kawalan ( control system) – adalah susunatur pelbagai komponen fizikal yang bersambungan sebegitu cara untuk melaras, mengarah atau memerintah diri sendiri atau sistem lain untuk menghasilkan objektif yang dikehendaki. Contoh: Suis digunakan untuk hidup atau matikan Lampu. Masukan arahan (Input) – adalah isyarat yang diberi atau isyarat rangsangan kepada sistem kawalan dari sumber tenaga luar untuk menghasilkan keluaran yang ditentukan. Masukan rujukan ( reference input) - adalah masukan arahan boleh ubah; Sistem kawalan boleh mempunyai lebih dari satu masukan arahan.
- 3. Keluaran (Output) – adalah isyarat tertentu yang dikehendaki atau tindakbalas sebenar yang diperolehi dari satu sistem kawalan apabila masukan arahan diberikan kepadanya Sistem Kawalan gelung terbuka (Open loop system) – adalah sistem dimana keluarannya tidak memberi kesan kepada tindakan kawalan. Sistem ini tidak mempunyai elemen suapbalik untuk mengesan keluaran. Sekiranya ada perbezaan di antara keluaran dengan isyarat masukan/ rujukan, pembetulan tidak dapat dilakukan. Isyarat suapbalik Isyarat yang dikeluarkan oleh elemen suapbalik untuk dihantar ke pembanding/ pengawal Elemen Suapbalik Merupakan komponen yang diperlukan untuk mengesan nilai keluaran sebenar. Sistem Kawalan Gelung Tertutup ( closed loop system) adalah sistem dimana keluarannya memberi kesan kepada tindakan kawalan. Sistem ini mempunyai elemen suapbalik untuk mengesan keluaran. Sekiranya ada perbezaan di antara keluaran dengan isyarat masukan/ rujukan, ralat yang terhasil akan dianalisa oleh pengawal untuk membuat tindakan pembetulan supaya keluaran yang dikehendaki dapat diperolehi. Elemen Pengawal Komponen yang membanding, menganalisa dan mengeluarkan isyarat kawalan/ perintah kepada penggerak / elemen kawalan terakhir supaya mengubah pembolehubah dalam loji agar menepati titik set. Isyarat Penggerak Mekanisma Servo Pengatur