ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
ԱՌՅՈՒԾ
Առյուծ(լատիներեն panthera
leo),պատկանում է կատվազգիների
ընտանիքին:Ըստ քաշի,զբաղեցնում են
երկրորդ տեղը,զիջելով միայն
վագրերին:Առյուծներն ունեն հզոր
ոտքեր,ուժեղ ատամներ և
ժանիքներ,որոնց երկարությունը 8 սմ է,
այնպես, որ այն կարող է սպանել
բավականին խոշոր
կենդանիների:Մաշկի գույնը
տատանվում է դեղնավուն,
կարմրավուն կամ մուգ
շագանակագույն գույների
միջև:Առյուծի մարմնի ստորին
մասը,ավելի բաց գույն է քան
վերևում,իսկ պոչը վերջանում է սև
գույնով:
Հասուն որցերի քաշը կազմում է 150-
250կգ,իսկ էգերինը՝120-182կգ:Նովելը և
Ջեքսոնը հաշվել են,որ որցերի միջին
քաշը հավասար է 181կգ,իսկ
էգերինը՝126 կգ:Սակայն Քենիայի
լեռներում սպանվեց առյուծ, որի
զանգվածը կազմում էր շուրջ 272
կգ:Նրանց չափերը կախված են
շրջակա միջավայրից եւ արեալից:
Էգ առյուծի ընդհանուր երկարությունը
հասնում է 140-175սմ-ի,իսկ որձերի
մոտ՝170-250սմ: Պոչի երկարությունը
որձերի մոտ տատանվում է 90-
105սմ,իսկ էգերի մոտ՝ 70-100 սմ:
Որպեսզի ուրիշները չհամարձակվեն
մտնել իր տարածք,նա արձակում է հզոր
մռնչյուն,որը տարածվում է 10կմ
շառավղով:Առյուծները դիտավորյալ չեն
հարձակվում մարդկանց վրա, սակայն
դեպքերը մարդակերություն շատ
տարածված են:Առյուծները զբաղեցնում
են առաջատար տեղ սննդի շղթայում:
Աֆրիկայում առյուծները ապրում են
սավանաներում,քիչ քանակությամբ
աճող ակացիա ծառերի
շրջակայքում,որտեղ նրանք
պաշտպանվում են արևից:
Տարածքը,որտեղ նրանք ապրում են
Հնդկաստանում գտնվող չոր
սավանաների եւ խիտ անտառների
խառնուրդ է:Ի սկզբանե առյուծների
տարածքը ընդգրկում է Եվրասիայի
հարավային մասը՝ Հունաստանից մինչև
Հնդկաստան,եւ Աֆրիկայի մեծ մասը
բացառությամբ Սահարայի եւ
Կենտրոնական Աֆրիկայի:
Առյուծները բնակվում են հիմնականում սավանաներում,բայց երբեմն կարող են
տեղափոխվել մացառոտ տարածք կամ անտառուտ:Ի տարբերություն մյուս
կատվազգիների, նրանք չեն ապրում միայնակ,այլ ընտանեկան խմբերի
ձևով՝պրայդաներ:Սովորաբար պրայդան բաղկացած է մի քանի էգերից,մի հասուն
որձից և կորյուններից:Էգերը որս են անում միասին,բռնելով հիմնականում խոշոր
կենդանիներ,իսկ որձերը ծույլ են՝օրվա մեջ 20 ժամ հանգստանում են,նրանք
հիմնականում զբաղվում են տարածքի պաշտպանությամբ:
Առյուծները ուժեղ կենդանիներ
են,որս են անում համակարգված
խմբերով և հետևում են ընտրված
զոհին,մինչև հարմար պահը հասնի
հարձակվելու համար:Հիմնականում
որսի են դուրս գալիս գիշերը:Նրանք
վազում են շատ արագ,բայց կարճ
հեռավորություններ,և հարձակման
ժամանակ պետք է մոտ լինեն իրենց
որսին:Շատ դեպքերում,մի քանի
առյուծներ շրջապատում են որսին
բոլոր կողմերից:Իսկ երբ շրջակա
միջավայրում կենդանիների խումբ
է,նրանք շրջապատում են
ամենամոտ կենդանուն,ապա
անցնում արագ եւ հզոր
հարձակման:Գիշատիչները փորձում
են բռնել իրենց զոհին արագ
ցատկով:Սովորաբար կենդանին
սատկում է վզի ոլորումից կամ
շնչահեղձությունից:Փոքր
կենդանիները կարող են սատկել
նույնիսկ թաթի հարվածից:
Առյուծների հիմնական որսը համարվում են խոշոր
կաթնասունները՝զեբր,գոմեշ ,Աֆրիկայում,իսկ
Հնդկաստանում՝վայրի վարազ և եղջերուների մի քանի
տեսակներ,խոշոր կենդանիներից՝փղեր,ոնգեղջուրներ և
բեգեմոտներ:Փաստերը ցույց են տվել,որ նրանք որսում են
այնպիսի կենդանիներ,որոնց քաշը կազմում է մոտ 190-550կգ:
Առյուծների մոտ հղիությունը տևում է 110 օր:Էգը
ծնում է 1-4 ձագ,որևէ մեկուսի վայրում՝քարանձավ
կամ այլ ապահով տեղ:Ձագերը ծնվում են լրիվ
մերկ,կույր եվ անօգնական:Նրա աչքերը բացվում են
ծնվելու պահից 1 շաբաթ հետո,իսկ քաշը կազմում է
1.2-2.1կգ:Էգը վերադառնում է պրայդա այն ժամանակ
երբ ձագը դառնում է 6-8 շաբաթական:Մեկ զույգը
կարող է բեղմնավորվել օրական 20-40 անգամ:Որոշ
դեպքերում էգը միաժամանակ կարող է
բեղմնավորվել մի քանի որձերի հետ:
Կարապետյան Արշակ
198 ավագ դպրոց

More Related Content

What's hot (20)

Կրթահամալիրի յոթ հրաշալիք
Կրթահամալիրի յոթ հրաշալիքԿրթահամալիրի յոթ հրաշալիք
Կրթահամալիրի յոթ հրաշալիք
www.mskh.am
Բեզուարյան Այծ
Բեզուարյան ԱյծԲեզուարյան Այծ
Բեզուարյան Այծ
KhachikTor
Հայաստանի կենդանական աշխարհը
Հայաստանի կենդանական աշխարհըՀայաստանի կենդանական աշխարհը
Հայաստանի կենդանական աշխարհը
vahagnpanosyan
Անդրկովկասյան արջ
Անդրկովկասյան արջԱնդրկովկասյան արջ
Անդրկովկասյան արջ
KhachikTor
ձիեր
ձիերձիեր
ձիեր
LusiAnn1
կոալա
կոալակոալա
կոալա
LusiAnn1
Հայաստանի կենդանական աշխարհ
Հայաստանի կենդանական աշխարհՀայաստանի կենդանական աշխարհ
Հայաստանի կենդանական աշխարհ
mirzoyanasya
Սարդեր
ՍարդերՍարդեր
Սարդեր
sertachki
վագրերը
վագրերըվագրերը
վագրերը
ganyan
презентация1.pptx axves aleqs
презентация1.pptx axves aleqsпрезентация1.pptx axves aleqs
презентация1.pptx axves aleqs
www.mskh.am

Similar to առյուծ (20)

Առյուծներ
ԱռյուծներԱռյուծներ
Առյուծներ
Victoria Mikail
կենդանիների և թռչունների մասին
կենդանիների և թռչունների մասինկենդանիների և թռչունների մասին
կենդանիների և թռչունների մասին
hrgors
կենդանիների և թռչունների մասին
կենդանիների և թռչունների մասինկենդանիների և թռչունների մասին
կենդանիների և թռչունների մասին
hrgors
էլեն Ղարագյոզյան Աղվես
էլեն Ղարագյոզյան Աղվեսէլեն Ղարագյոզյան Աղվես
էլեն Ղարագյոզյան Աղվես
armine-p87
ԻՄ ՍԻՐԵԼԻ ԿԵՆԴԱՆԻՆԵՐԸ.ppsx
ԻՄ ՍԻՐԵԼԻ ԿԵՆԴԱՆԻՆԵՐԸ.ppsxԻՄ ՍԻՐԵԼԻ ԿԵՆԴԱՆԻՆԵՐԸ.ppsx
ԻՄ ՍԻՐԵԼԻ ԿԵՆԴԱՆԻՆԵՐԸ.ppsx
SedaVirabyan
Lia
LiaLia
Lia
Diana Gevorgyan
Kentabanutun
KentabanutunKentabanutun
Kentabanutun
Sargis Meliqyan
Ռենե.ٳ
Ռենե.ٳՌենե.ٳ
Ռենե.ٳ
ssuserea7eb3
սարդեր
սարդերսարդեր
սարդեր
Elina Grigoryan
̸իջատներ.ٳ
̸իջատներ.ٳ̸իջատներ.ٳ
̸իջատներ.ٳ
SedaVirabyan
Աղվես
ԱղվեսԱղվես
Աղվես
Alita Miribyan
մինասյան ռուզան
մինասյան ռուզանմինասյան ռուզան
մինասյան ռուզան
Gohar Gasparyan

More from marineapresyan78 (20)

Endemik kendaniner 198
Endemik kendaniner 198Endemik kendaniner 198
Endemik kendaniner 198
marineapresyan78
Hasmik
HasmikHasmik
Hasmik
marineapresyan78
London zoo
London     zooLondon     zoo
London zoo
marineapresyan78
կենդանաբանական այգի
կենդանաբանական այգիկենդանաբանական այգի
կենդանաբանական այգի
marineapresyan78
зоопарк сандиего Dallaqyan gor
зоопарк сандиего Dallaqyan gor зоопарк сандиего Dallaqyan gor
зоопарк сандиего Dallaqyan gor
marineapresyan78

առյուծ

  • 1. ԱՌՅՈՒԾ Առյուծ(լատիներեն panthera leo),պատկանում է կատվազգիների ընտանիքին:Ըստ քաշի,զբաղեցնում են երկրորդ տեղը,զիջելով միայն վագրերին:Առյուծներն ունեն հզոր ոտքեր,ուժեղ ատամներ և ժանիքներ,որոնց երկարությունը 8 սմ է, այնպես, որ այն կարող է սպանել բավականին խոշոր կենդանիների:Մաշկի գույնը տատանվում է դեղնավուն, կարմրավուն կամ մուգ շագանակագույն գույների միջև:Առյուծի մարմնի ստորին մասը,ավելի բաց գույն է քան վերևում,իսկ պոչը վերջանում է սև գույնով: Հասուն որցերի քաշը կազմում է 150- 250կգ,իսկ էգերինը՝120-182կգ:Նովելը և Ջեքսոնը հաշվել են,որ որցերի միջին քաշը հավասար է 181կգ,իսկ էգերինը՝126 կգ:Սակայն Քենիայի լեռներում սպանվեց առյուծ, որի զանգվածը կազմում էր շուրջ 272 կգ:Նրանց չափերը կախված են շրջակա միջավայրից եւ արեալից: Էգ առյուծի ընդհանուր երկարությունը հասնում է 140-175սմ-ի,իսկ որձերի մոտ՝170-250սմ: Պոչի երկարությունը որձերի մոտ տատանվում է 90- 105սմ,իսկ էգերի մոտ՝ 70-100 սմ:
  • 2. Որպեսզի ուրիշները չհամարձակվեն մտնել իր տարածք,նա արձակում է հզոր մռնչյուն,որը տարածվում է 10կմ շառավղով:Առյուծները դիտավորյալ չեն հարձակվում մարդկանց վրա, սակայն դեպքերը մարդակերություն շատ տարածված են:Առյուծները զբաղեցնում են առաջատար տեղ սննդի շղթայում: Աֆրիկայում առյուծները ապրում են սավանաներում,քիչ քանակությամբ աճող ակացիա ծառերի շրջակայքում,որտեղ նրանք պաշտպանվում են արևից: Տարածքը,որտեղ նրանք ապրում են Հնդկաստանում գտնվող չոր սավանաների եւ խիտ անտառների խառնուրդ է:Ի սկզբանե առյուծների տարածքը ընդգրկում է Եվրասիայի հարավային մասը՝ Հունաստանից մինչև Հնդկաստան,եւ Աֆրիկայի մեծ մասը բացառությամբ Սահարայի եւ Կենտրոնական Աֆրիկայի:
  • 3. Առյուծները բնակվում են հիմնականում սավանաներում,բայց երբեմն կարող են տեղափոխվել մացառոտ տարածք կամ անտառուտ:Ի տարբերություն մյուս կատվազգիների, նրանք չեն ապրում միայնակ,այլ ընտանեկան խմբերի ձևով՝պրայդաներ:Սովորաբար պրայդան բաղկացած է մի քանի էգերից,մի հասուն որձից և կորյուններից:Էգերը որս են անում միասին,բռնելով հիմնականում խոշոր կենդանիներ,իսկ որձերը ծույլ են՝օրվա մեջ 20 ժամ հանգստանում են,նրանք հիմնականում զբաղվում են տարածքի պաշտպանությամբ:
  • 4. Առյուծները ուժեղ կենդանիներ են,որս են անում համակարգված խմբերով և հետևում են ընտրված զոհին,մինչև հարմար պահը հասնի հարձակվելու համար:Հիմնականում որսի են դուրս գալիս գիշերը:Նրանք վազում են շատ արագ,բայց կարճ հեռավորություններ,և հարձակման ժամանակ պետք է մոտ լինեն իրենց որսին:Շատ դեպքերում,մի քանի առյուծներ շրջապատում են որսին բոլոր կողմերից:Իսկ երբ շրջակա միջավայրում կենդանիների խումբ է,նրանք շրջապատում են ամենամոտ կենդանուն,ապա անցնում արագ եւ հզոր հարձակման:Գիշատիչները փորձում են բռնել իրենց զոհին արագ ցատկով:Սովորաբար կենդանին սատկում է վզի ոլորումից կամ շնչահեղձությունից:Փոքր կենդանիները կարող են սատկել նույնիսկ թաթի հարվածից:
  • 5. Առյուծների հիմնական որսը համարվում են խոշոր կաթնասունները՝զեբր,գոմեշ ,Աֆրիկայում,իսկ Հնդկաստանում՝վայրի վարազ և եղջերուների մի քանի տեսակներ,խոշոր կենդանիներից՝փղեր,ոնգեղջուրներ և բեգեմոտներ:Փաստերը ցույց են տվել,որ նրանք որսում են այնպիսի կենդանիներ,որոնց քաշը կազմում է մոտ 190-550կգ:
  • 6. Առյուծների մոտ հղիությունը տևում է 110 օր:Էգը ծնում է 1-4 ձագ,որևէ մեկուսի վայրում՝քարանձավ կամ այլ ապահով տեղ:Ձագերը ծնվում են լրիվ մերկ,կույր եվ անօգնական:Նրա աչքերը բացվում են ծնվելու պահից 1 շաբաթ հետո,իսկ քաշը կազմում է 1.2-2.1կգ:Էգը վերադառնում է պրայդա այն ժամանակ երբ ձագը դառնում է 6-8 շաբաթական:Մեկ զույգը կարող է բեղմնավորվել օրական 20-40 անգամ:Որոշ դեպքերում էգը միաժամանակ կարող է բեղմնավորվել մի քանի որձերի հետ: