More Related Content
What's hot (20)
Viewers also liked (14)
Similar to αστικό τραγούδι (ρεμπέτικο) (20)
Recently uploaded (20)
αστικό τραγούδι (ρεμπέτικο)
- 1. Βλιώρα Αγγελική Ρουμελιώτη Κων/να κοτεινιώτησ Αλέξανδοσ
- 2. Αςτικό ονομάζεται το ελληνικό λαΰκό τραγούδι που εμφανίςτηκε ςτα τέλη του 19ου αιώνα και απέκτηςε τη γνώριμη μορφή του, περίπου μέχρι την τρίτη δεκαετία του 20ού αιώνα. Εξελίχθηκε κυρίωσ ςτα λιμάνια ελληνικών πόλεων όπου ζούςε η εργατική τάξη (τον Πειραιά, τη Θεςςαλονίκη, τον Βόλο) και ςτη ςυνέχεια πέραςε και ςε άλλα αςτικά κέντρα. Σην ίδια περίπου εποχή αναπτύχθηκε ςτα Σαμπάχανα Πάτρασ μια διαφορετική μορφή αςτικού λαΰκού τραγουδιού.
- 3. Το χρονοδιάγραμμα του αστικοφ τραγουδιοφ. Ο Ηλίασ Πετρόπουλοσ, ένασ από τουσ μεγαλύτερουσ μελετητέσ του αςτικού τραγουδιού, χωρίζει την ιςτορία του ςε τρεισ περιόδουσ: 1922-1932 - Η εποχή που κυριαρχούν τα ςτοιχεία από τη μουςική τησ μύρνησ. 1932-1942 - Η κλαςςική περίοδοσ. 1942-1952 - Η εποχή τησ ευρείασ διάδοςησ και αποδοχήσ.
- 4. Σην περίοδο αυτή ακμάζει το ςμυρναίικο τραγούδι, το οποίο αποτελεί ένα είδοσ αςτικού τραγουδιού. Η μύρνη υπήρξε το ςταυροδρόμι εκείνο ςτο οποίο ςυναντήθηκαν οι μουςικέσ τησ Ανατολήσ και τησ Δύςησ. Οι ορχήςτρεσ τησ έπαιζαν ευρωπαΰκή, λαΰκή και τούρκικη μουςική. Επίςησ, οι λαΰκοί καλλιτέχνεσ ήταν πολύ δημοφιλείσ ςτη μύρνη, όπωσ ήταν και η ςμυρναίικη ςχολή του ρεμπέτικου. Με την καταςτροφή τησ μύρνησ το 1922 και το τεράςτιο κύμα προςφυγιάσ που κατέκλυςε την Ελλάδα, ήλθε και το αςτικό ςμυρναίικο τραγούδι. Οι Μικραςιάτεσ δημιουργοί για να μπορέςουν να επιβιώςουν φτιάχνουν μουςικά ςυγκροτήματα, με κύρια όργανα το ςαντούρι και το βιολί. ιγά ςιγά λειτουργούν και ταβέρνεσ, όπου τραγουδιέται το αςτικό ςμυρναίικο τραγούδι. ε αυτά τα κέντρα θα ακουςτούν τραγούδια για τον πόνο και τα βάςανα τησ προςφυγιάσ, για τον τεκέ και το χαςίσ, θύματα του οποίου θα γίνουν πολλοί δημιουργοί του αςτικού τραγουδιού. Από τουσ πιο γνωςτούσ δημιουργούσ του αςτικού τραγουδιού, εκείνη την εποχή, είναι οι Παπάζογλου, ωφρονίου, Σούντασ, καρβέλησ κ.ά. Μερικά τραγούδια τουσ είναι: "Σι ςου λέει η μάνα ςου για μένα", "Πέντε χρόνια δικαςμένοσ", "Ρεμπέτεσ", "Η μπαμπέςα", "Μη μου λεσ γιατί περνάω", "Μαρίτςα μου" κ.ά., ενώ, παράλληλα, πολλοί από τουσ Μικραςιάτεσ δημιουργούσ του θα ςτελεχώςουν τισ διςκογραφικέσ εταιρείεσ, όπωσ ο Σούντασ, ο οποίοσ υπήρξε υπεύθυνοσ φωτογραφήςεων των εταιρειών Columbia και Odeon. Σο ςμυρναίικο αςτικό τραγούδι θα κυριαρχήςει μέχρι και το 1935.
- 5. Η κλαςςική περίοδοσ. Σα πρώτα αςτικά τραγούδια αυτήσ τησ περιόδου αναφέρονται κυρίωσ ςε παραβατικέσ πράξεισ και ςε ερωτικέσ ςχέςεισ, ενώ το κοινωνικό ςτοιχείο ςτην θεµατική είναι περιοριςμένο. την περίοδο αυτή κυριαρχεί το πειραιώτικο ςτυλ µε κυριότερο εκφραςτή τον Μάρκο Βαμβακάρη. Παράλληλα αρχίζουν να γράφουν ρεμπέτικα και οι µυρνιοί ςυνθέτεσ. Σο 1937 εµφανίζεται ο Βαςίλησ Σςιτςάνησ και περίπου την ίδια περίοδο και ο Μανώλησ Χιώτησ. Σο 1938 επιβάλλεται από το καθεςτώσ του Μεταξά λογοκριςία. Σο περιεχόμενο αλλάζει αναγκαςτικά. Οι αναφορέσ ςτο χαςίςι, ςτουσ τεκέδεσ και ςτουσ ναργιλέδεσ εκλείπουν.
- 6. Σραγούδια γράφονται και κατά τη διάρκεια τησ κατοχήσ. Όμωσ, δεν περνάνε ςτη διςκογραφία γιατί τα εργοςτάςια παραµένουν κλειςτά µέχρι το 1946. Από τη ςτιγµή αυτή κυριαρχεί ο Βαςίλησ Σςιτςάνησ μαζί µε την Μαρίκα Νίνου, ο Μανώλησ Χιώτησ, ο Γιώργοσ Μητςάκησ, ο Γιάννησ Παπαΰωάννου. Οι περιςςότεροι παλιοί ρεμπέτεσ μένουν όµωσ ςτο περιθώριο. Κατά τη διάρκεια τησ Κατοχήσ πεθαίνουν αρκετοί από τουσ µυρνιούσ ςυνθέτεσ (πχ. Παναγιώτησ Σούντασ), οι άλλοι όµωσ, του πειραιώτικου, είναι εν ζωή και µε δυςκολία προςπαθούν να ςυντηρήςουν τουσ εαυτούσ τουσ. Ο Μάρκοσ Βαμβακάρησ αναφέρει ςτην αυτοβιογραφία του πωσ "έτρεχε ςτα νηςιά και ςτα πανηγύρια". την δεκαετία του 1950 εµφανίζονται νέοι τραγουδιςτέσ όπωσ ο τέλιοσ Καζαντζίδησ, ο Γρηγόρησ Μπιθικώτςησ, η ωτηρία Μπέλλου. Σο αςτικό τραγούδι βρίςκει απήχηςη ςε όλο και μεγαλύτερα ςτρώµατα του πληθυςμού. Αυτό έχει ωσ αποτέλεςµα να επεκταθεί η θεματολογία του (εµφάνιςη αρχοντορεµπέτικων) και να αλλάξουν οι χώροι ςτουσ οποίουσ ακουγόταν. τα μέςα τησ δεκαετίασ του 1950 οι περιςςότεροι ερευνητέσ τοποθετούν τον θάνατο του αςτικού τραγουδιού.
- 7. Σα βαςικά όργανα που χρηςιμοποιούνταν ςτα αςτικά τραγούδια ήταν φυςικά το μπουζούκι, ο μπαγλαμάσ, η κιθάρα και ο τζουράσ. Χρηςιμοποιούςαν επίςησ ακορντεόν, βιολιά, πιάνο και κρουςτά.