ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
Առուծախի պայմանագրի
մասին
Սահմանումը
Քաղ. օր. 470 հոդվածի համաձայն առուծախի
պայմանագրով կողմերից մեկը (վաճառողը)
պարտադրվում է մյուս կողմին (գնորդին) որպես
սեփականություն հանձնել գույք (ապրանք), իսկ
գնորդը պարտավորվում է ընդունել այդ ապրանքը և
դրա համար վճարել որոշակի գումար:
Կարծում եմ այս սահմանումը մի փոքր սխալ է ասված, քանի որ
գնորդը ինքը պիտի որոշի՝ ուզում է գնել տվյալ ապրանքը, թե՝ ոչ: Նա
պարտավորված չէ, իսկ այս սահմանման մեջ գրված է, որ պարտավոր է: Ես
այսպես կսահմանեի. երկու կողմերը՝ գնորդն ու վաճառող համաձայնության
գալով, որ տվյալ ապրանքը վաճառողը տալիս է գնորդին, դրա դիմաց
ստանալով այն գումարը, որն ինքն է ասում, ուրեմն նրանք կնքում են
առուծաքի գործարք, պայմանագիր:
Նշանակությունը
Առուծախի պայմանագրի առանձնահատուկ
նշանակությունը պայմանավորված է կիրառման
ոլորտով: Այդ պայմանագիրը լայնորեն օգտագործում
են քաղաքացիական իրավունքի բոլոր սուբյեկտները:
Քաղաքացիներն այդ պայմանագրով բավարարում են
իրենց սպառողական պահանջները, օտարում իրենց
ունեցվածքը, կազմակերպությունները ձեռք են բերում
սեփական գործունեությունը կազմակերպելու համար
անհրաժեշտ նյութական միջոցներ, վաճառահանում են
իրենց ապրանքը: Այդ պայմանագրով է Հայաստանի
Հանրապետությունը հիմնականում իրականացնում իր
մասնակցությունը քաղաքացիական
իրավահարաբերություններում:
Կիրառությունը
Առուծախի պայմանագիրը ոչ միայն լայն կիրառություն ունի երկրի
ներսում, այլև կարևոր դեր է խաղում արտաքին տնտեսական կապերի
միջնորդման գերծում: Այդ իսկ պատճառով առուծախի պայմանագիրը
կարգավորում է ոչ միայն ներպետական օրենսդրությամբ, այլև միջազգային
կոնվենցիաներով և համաձայնագրերով, որոնց մեջ առաջնակարգ տեղ է
զբաղեցնում «Ապրանքների միջազգային առուծախի մասին» ՄԱԿ-ի 1980թ.
կոնվեկցիան: Այս կոնվեկցիայի հիմնադրույթները տեղ են գտել Հայաստանի
Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքում, որի արդյունքում
առուծախի հարաբերությունները կարգավորող քաղաքացիական օրենսգրքի
նորմերը համապատասխանացվել են միջազգային չափանիշներին:
Տեսակները
Պայմանագիրը կոնսենսուալ
է, որովհետև կնքված է համարվում և
կողմերի համար իրավունքներ ու
պարտականություններ են առաջացնում
համաձայնության կայացման
պահից, անկախ նրանից՝ վաճառողը
ապրանքը գնորդին հանձնել է, թե ոչ:
Երկկողմանի է, որովհետև դրա հիման վրա
իրավունքներ և պարտականություններ են
առաջացնում ինչպես վաճառողի այնպես էլ
գնորդի համար: Հատուցելի է, որովհետև
գույքը գնորդին հանձնելու դիմաց գնորդը
վաճառողին որոշակի դրամական գումար է
վճարում:
Կողմերը, առարկամն
Առուծախի պայմանագրի կողմերն են՝
վաճառողը՝ գույքն օտարողը և գնորդը՝ գույքը
ձեռք բերողը: Որպես վաճառող և գնորդ
կարող է հանդես գալ քաղաքացիական
իրավունքի ցանկացած սուբյեկտ:
Պայմանագրի առարկան. առուծախի
պայմանագրի առարկա առաջին հերթին
հանդիսանում են իրերը
(ապրանքները), այսինքն մարդու որոշակի
պահանջմունքներ բավարարող նյութական
աշխարհի առարկաները:
Պայմանագրի գինը
Գինը պայմանագրի էական պայմաններից մեկն է:
Սակայն ասվածը պայմանագրի վերաբերյալ միակ
կարծիքը չէ: Մասնավորապես, Մ.Գ. Ռուզենբերգը
գտնում է, որ պայմանագրի գինը չի դասվում այն
էական պայմանների թվին, որոնց բացակայության
դեպքում պայմանագիրը կնքված չի համարվում: Իսկ
Ն.Ի. Կլեյնի կարծիքով առուծախի պայմանագրի գինը
էական պայման չի համարվում, քանի որ դրա
բացակայության դեպքում կիրառվում է պայմանագրի
գինը որոշելու մասին օրենսգրքով սահմանված կարգը:
Ավելի ճիշտ կլինի ասել ոչ թե պայմանագրի
գին, այլ ապրանքի արժեք (գինը, որը
համապատասխանում է և՛ գնորդի, և՛ վաճառողի
պահանջներին):
Ժամկետը
Ընդհանուր կարգի համաձայն ժամկետը
առուծախի պայմանագրի էական պայման չի
համարվում: Սակայն
մատակարարման, ապառիկ
վաճառքի, վճարման հետաձգմամբ
պայմանագրերում պարտավորությունների
կատարման ժամկետն ունի առանձնահատուկ
նշանակություն, որի պատճառով էլ այդ
պայմանագրերի համար ժամկետները
համարվում են էական պայման:
Ձևը
Առուծախի պայմանագրի ձևի նկատմամբը
կիրառվում են Քաղ. օր-ի՝ գործարքի ձևին վերաբերող
կանոնները: Այսինքն պայմանագիրը կարող է կնքվել
ինչպես բանավոր, այնպես էլ գրավոր: Ընդ որում, ձևի
ընտրությունը կախված է պայմանագրի
առարկայից, նրա գնից կամ սուբյեկտների
կարգավիճակից: Պայմանագիրը պետք է գրավոր
կնքվի, երբ կողմերը (կամ կողմերից մեկը)
իրավաբանական անիձինք են, երբ կնքվում են
արտաքին առևտրային առուծախի պայմանագրեր:
Եթե պայմանագրի առարկան անշարժ գույք է, ապա
առուծախի պայմանագիրն անպայմանորեն պետք է
կնքվի գրավոր, վավերացվի նոտարական կարգով և
գրանցվի անշարժ գույքի գործարքներից ծագող
իրավունքները գրանցող պետական մարմնում:
Աղբյուրները
Լուսանկարները՝
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
Տեղեկությունը՝
Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական իրավունք, մաս II

More Related Content

More from Emma Isakhanyan (20)

Նոր տարին Շվեցարիայում
Նոր տարին ՇվեցարիայումՆոր տարին Շվեցարիայում
Նոր տարին Շվեցարիայում
Emma Isakhanyan
ՀԱՊԿ-ի կազմակերպություն
ՀԱՊԿ-ի կազմակերպությունՀԱՊԿ-ի կազմակերպություն
ՀԱՊԿ-ի կազմակերպություն
Emma Isakhanyan
Կարմիր խաչի կազմակերպություն
Կարմիր խաչի կազմակերպությունԿարմիր խաչի կազմակերպություն
Կարմիր խաչի կազմակերպություն
Emma Isakhanyan
Երկրորդ սերունդ
Երկրորդ սերունդԵրկրորդ սերունդ
Երկրորդ սերունդ
Emma Isakhanyan
Տարեվերջյան հաշվետվություն
Տարեվերջյան հաշվետվությունՏարեվերջյան հաշվետվություն
Տարեվերջյան հաշվետվություն
Emma Isakhanyan
Խաչբառի գյուտը
Խաչբառի գյուտըԽաչբառի գյուտը
Խաչբառի գյուտը
Emma Isakhanyan
Մայիսյան հավաք
Մայիսյան հավաքՄայիսյան հավաք
Մայիսյան հավաք
Emma Isakhanyan
Մայիսյան հավաք
Մայիսյան հավաքՄայիսյան հավաք
Մայիսյան հավաք
Emma Isakhanyan
Մարիամի մոլորակը
Մարիամի մոլորակըՄարիամի մոլորակը
Մարիամի մոլորակը
Emma Isakhanyan
Տիցիանո Վեչելլիո
Տիցիանո ՎեչելլիոՏիցիանո Վեչելլիո
Տիցիանո Վեչելլիո
Emma Isakhanyan
Բարձրագույն նյարդային գործունեություն
Բարձրագույն նյարդային գործունեությունԲարձրագույն նյարդային գործունեություն
Բարձրագույն նյարդային գործունեություն
Emma Isakhanyan
Բարձրագույն նյարդային համակարգ
Բարձրագույն նյարդային համակարգԲարձրագույն նյարդային համակարգ
Բարձրագույն նյարդային համակարգ
Emma Isakhanyan
Նոր տարին Շվեցարիայում
Նոր տարին ՇվեցարիայումՆոր տարին Շվեցարիայում
Նոր տարին Շվեցարիայում
Emma Isakhanyan
ՀԱՊԿ-ի կազմակերպություն
ՀԱՊԿ-ի կազմակերպությունՀԱՊԿ-ի կազմակերպություն
ՀԱՊԿ-ի կազմակերպություն
Emma Isakhanyan
Կարմիր խաչի կազմակերպություն
Կարմիր խաչի կազմակերպությունԿարմիր խաչի կազմակերպություն
Կարմիր խաչի կազմակերպություն
Emma Isakhanyan
Տարեվերջյան հաշվետվություն
Տարեվերջյան հաշվետվությունՏարեվերջյան հաշվետվություն
Տարեվերջյան հաշվետվություն
Emma Isakhanyan
Մարիամի մոլորակը
Մարիամի մոլորակըՄարիամի մոլորակը
Մարիամի մոլորակը
Emma Isakhanyan
Տիցիանո Վեչելլիո
Տիցիանո ՎեչելլիոՏիցիանո Վեչելլիո
Տիցիանո Վեչելլիո
Emma Isakhanyan
Բարձրագույն նյարդային գործունեություն
Բարձրագույն նյարդային գործունեությունԲարձրագույն նյարդային գործունեություն
Բարձրագույն նյարդային գործունեություն
Emma Isakhanyan
Բարձրագույն նյարդային համակարգ
Բարձրագույն նյարդային համակարգԲարձրագույն նյարդային համակարգ
Բարձրագույն նյարդային համակարգ
Emma Isakhanyan

Առուծախի պայմանագրի մասին

  • 2. Սահմանումը Քաղ. օր. 470 հոդվածի համաձայն առուծախի պայմանագրով կողմերից մեկը (վաճառողը) պարտադրվում է մյուս կողմին (գնորդին) որպես սեփականություն հանձնել գույք (ապրանք), իսկ գնորդը պարտավորվում է ընդունել այդ ապրանքը և դրա համար վճարել որոշակի գումար: Կարծում եմ այս սահմանումը մի փոքր սխալ է ասված, քանի որ գնորդը ինքը պիտի որոշի՝ ուզում է գնել տվյալ ապրանքը, թե՝ ոչ: Նա պարտավորված չէ, իսկ այս սահմանման մեջ գրված է, որ պարտավոր է: Ես այսպես կսահմանեի. երկու կողմերը՝ գնորդն ու վաճառող համաձայնության գալով, որ տվյալ ապրանքը վաճառողը տալիս է գնորդին, դրա դիմաց ստանալով այն գումարը, որն ինքն է ասում, ուրեմն նրանք կնքում են առուծաքի գործարք, պայմանագիր:
  • 3. Նշանակությունը Առուծախի պայմանագրի առանձնահատուկ նշանակությունը պայմանավորված է կիրառման ոլորտով: Այդ պայմանագիրը լայնորեն օգտագործում են քաղաքացիական իրավունքի բոլոր սուբյեկտները: Քաղաքացիներն այդ պայմանագրով բավարարում են իրենց սպառողական պահանջները, օտարում իրենց ունեցվածքը, կազմակերպությունները ձեռք են բերում սեփական գործունեությունը կազմակերպելու համար անհրաժեշտ նյութական միջոցներ, վաճառահանում են իրենց ապրանքը: Այդ պայմանագրով է Հայաստանի Հանրապետությունը հիմնականում իրականացնում իր մասնակցությունը քաղաքացիական իրավահարաբերություններում:
  • 4. Կիրառությունը Առուծախի պայմանագիրը ոչ միայն լայն կիրառություն ունի երկրի ներսում, այլև կարևոր դեր է խաղում արտաքին տնտեսական կապերի միջնորդման գերծում: Այդ իսկ պատճառով առուծախի պայմանագիրը կարգավորում է ոչ միայն ներպետական օրենսդրությամբ, այլև միջազգային կոնվենցիաներով և համաձայնագրերով, որոնց մեջ առաջնակարգ տեղ է զբաղեցնում «Ապրանքների միջազգային առուծախի մասին» ՄԱԿ-ի 1980թ. կոնվեկցիան: Այս կոնվեկցիայի հիմնադրույթները տեղ են գտել Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքում, որի արդյունքում առուծախի հարաբերությունները կարգավորող քաղաքացիական օրենսգրքի նորմերը համապատասխանացվել են միջազգային չափանիշներին:
  • 5. Տեսակները Պայմանագիրը կոնսենսուալ է, որովհետև կնքված է համարվում և կողմերի համար իրավունքներ ու պարտականություններ են առաջացնում համաձայնության կայացման պահից, անկախ նրանից՝ վաճառողը ապրանքը գնորդին հանձնել է, թե ոչ: Երկկողմանի է, որովհետև դրա հիման վրա իրավունքներ և պարտականություններ են առաջացնում ինչպես վաճառողի այնպես էլ գնորդի համար: Հատուցելի է, որովհետև գույքը գնորդին հանձնելու դիմաց գնորդը վաճառողին որոշակի դրամական գումար է վճարում:
  • 6. Կողմերը, առարկամն Առուծախի պայմանագրի կողմերն են՝ վաճառողը՝ գույքն օտարողը և գնորդը՝ գույքը ձեռք բերողը: Որպես վաճառող և գնորդ կարող է հանդես գալ քաղաքացիական իրավունքի ցանկացած սուբյեկտ: Պայմանագրի առարկան. առուծախի պայմանագրի առարկա առաջին հերթին հանդիսանում են իրերը (ապրանքները), այսինքն մարդու որոշակի պահանջմունքներ բավարարող նյութական աշխարհի առարկաները:
  • 7. Պայմանագրի գինը Գինը պայմանագրի էական պայմաններից մեկն է: Սակայն ասվածը պայմանագրի վերաբերյալ միակ կարծիքը չէ: Մասնավորապես, Մ.Գ. Ռուզենբերգը գտնում է, որ պայմանագրի գինը չի դասվում այն էական պայմանների թվին, որոնց բացակայության դեպքում պայմանագիրը կնքված չի համարվում: Իսկ Ն.Ի. Կլեյնի կարծիքով առուծախի պայմանագրի գինը էական պայման չի համարվում, քանի որ դրա բացակայության դեպքում կիրառվում է պայմանագրի գինը որոշելու մասին օրենսգրքով սահմանված կարգը: Ավելի ճիշտ կլինի ասել ոչ թե պայմանագրի գին, այլ ապրանքի արժեք (գինը, որը համապատասխանում է և՛ գնորդի, և՛ վաճառողի պահանջներին):
  • 8. Ժամկետը Ընդհանուր կարգի համաձայն ժամկետը առուծախի պայմանագրի էական պայման չի համարվում: Սակայն մատակարարման, ապառիկ վաճառքի, վճարման հետաձգմամբ պայմանագրերում պարտավորությունների կատարման ժամկետն ունի առանձնահատուկ նշանակություն, որի պատճառով էլ այդ պայմանագրերի համար ժամկետները համարվում են էական պայման:
  • 9. Ձևը Առուծախի պայմանագրի ձևի նկատմամբը կիրառվում են Քաղ. օր-ի՝ գործարքի ձևին վերաբերող կանոնները: Այսինքն պայմանագիրը կարող է կնքվել ինչպես բանավոր, այնպես էլ գրավոր: Ընդ որում, ձևի ընտրությունը կախված է պայմանագրի առարկայից, նրա գնից կամ սուբյեկտների կարգավիճակից: Պայմանագիրը պետք է գրավոր կնքվի, երբ կողմերը (կամ կողմերից մեկը) իրավաբանական անիձինք են, երբ կնքվում են արտաքին առևտրային առուծախի պայմանագրեր: Եթե պայմանագրի առարկան անշարժ գույք է, ապա առուծախի պայմանագիրն անպայմանորեն պետք է կնքվի գրավոր, վավերացվի նոտարական կարգով և գրանցվի անշարժ գույքի գործարքներից ծագող իրավունքները գրանցող պետական մարմնում:
  • 10. Աղբյուրները Լուսանկարները՝ 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 Տեղեկությունը՝ Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական իրավունք, մաս II