ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
МАЛ АМЬТАНЫ
ГОЦ ХАЛДВАРТ ӨВЧИН
БООМ
• Үүсгэгч - Bacillus Anthracis
-Хуяг ба бүрхүүл үүсгэдэг учраас гадаад орчинд
ялангуяа газрын хөрсөнд хэдэн арван жилээр
хадгалагддаг.
Халдвар дамжих зам
•Ахуйн õàâüòàë
çàìààð
•Хоол хүнс
•Àìüñãàë
•Öóñààð äàìæèí
õàëäâàðëàна.
Тархвар судлал
• Зун намрын улиралд ихэвчлэн өвчилнө.
• Өвчилсний дараа тогтвортой дархлаа
үүсэх боловч насан туршид нь хамгаалж
чадахгүй.
Тархвар судлал
• Зун намрын улиралд ихэвчлэн өвчилнө.
• Өвчилсний дараа тогтвортой дархлаа
үүсэх боловч насан туршид нь хамгаалж
чадахгүй.
Тархалт
Эрүүл мэндийн яам 2012 оны судалгаагар
Монгол улсын хэмжээнд 19 аймгийн 159 сум, Улаанбаатар хотын 6
дүүрэгт боомын мал, хүний өвчин бүртгэгдсэн. 2012 онд 2 хүний
өвчний батлагдсан тохиолдол бүртгэгдэж, өмнөх оны үзүүлэлтээс 9
дахин буурсан үзүүлэлттэй байна.
График 2. Боомын хүний өвчний шинэ тохиолдол, 100.000 хүн амд,2002-2012 он
Эрүүл мэндийн яам 2012 оны судалгаагар
2012 онд 19000 хүн/тун боомын эсрэг амьд хуурай вакциныг 12
аймаг, Улаанбаатар хотын эрүүл мэндийн байгууллагад хүргүүлэн
боом өвчний дархлаажуулалтыг зохион байгуулсан ба I болон II
тунд 1031 хүн, давтан тунд 2496 хүн хамрагдсан байна
График 2. Боомын хүний өвчний шинэ тохиолдол, 100.000 хүн амд,2002-2012 он
Эмнэлзүй
• Арьсны хэлбэрНууц хугацаа
2-3 хоног
Эмнэл зүйн 3
õýëáýðòýé
• Гэдэсний хэлбэр
• Уушгины хэлбэр
Арьсны хэлбэр
• Нүүр, толгой, гарын арьсанд
нянгын орсон газар толбо үүснэ
• Гүвдрүү
• Тунгалаг шингэн агуулсан цэврүү
• Цусархаг шингэн агуулсан цэврүү
• Тав
• Боомын хатиг
• Anthrax
• Нэвчдэс
• Хавдар
Хар тав
Хормойвч
Хавдар Стефанскийн шинж
мал амьтаны гоц халдварт өвчин
мал амьтаны гоц халдварт өвчин
Гэдэсний хэлбэр
• 39-40 C хүртэл халуурах
• Гэнэт чичрүүдэс хүрэх
• Бие сулрах
• Толгой өвдөх
• Хий огиулах
• Цусаар бөөлжих, цустай суулгах,
• Гэдэс өвдөх
• Ууц нуруугаар өвдөх
• Гэдэс дүүрэх, түгжрэлийн шинж
тэмдэгүүд илрэнэ.
• Арьсаар цэврүүт идээт цусархаг
тууралтууд гарах
• Судасны цохилт олшрох, дүүрэлт
хүчдэл сулрах зэргээр 1-6 хоног
үргэлжилж 3- 4 хоногийн дараа
зүрх судасны цочмог дутагдалаар
нас барна.
Уушгины хэлбэр
• 39-40 C халуурч, чичирч,
ханиалгах, найтаах, нулимс
гоожих
• Хамаг бие сульдах
• Цээж нь давчдах зэрэг
шинжүүдээр эхэлнэ.
• Цустай цэр гарна, ихэнхдээ
уушгины гялтан хальсны
усжилтаар хүндэрнэ.
• Туйлын хүнд явцтай, голдуу
үхлээр төгсдөг.
Үжил хэлбэр
• Биеийн эсэргүүцэл, гадна дотны хүчин
зүйлүүдээс болж арьсны хэлбэр нь үжил
хэлбэрт орж хүндэрч үүний улмаас уушгины
хавангаар нас бардаг.
Оношилгоо
Асуумж (өвчтөн адгуусан малтай хавьтал
болсон халдварын шижиг бүхий арьс шир, үс
ноостой ажилласан эсэх)
Бодит үзлэг
Лаборатори шинжилгээ:
1.Нян
судлалын
шинжилгээ
2. Нянг харах 3. Биологийн
урвал
4. Харшлын
урвал
5. Асколын
урвал
1.Нян судлалын
шинжилгээ
Шинжлэх материалаа мах пепгоны агарт тарьж 37С хэмийн
термостатанд 24 цагийн турш байлгахад боомын онцлог колони
үүсэх ба түүнээсээ наалдац бэлтгэж грамын аргаар будаж бичил
харуурт харна.
2. Нянг харах
Энэ арга нь шинжлэх материалаас наалдац бэлтгээд Грамын
будгаар будаж микроскопоор харах юм.
3. Биологийн
урвал
Усан гахайн арьсан дотор шинжлэх материалаа тарихад уг
амьтан 24-72 цагийн дараа үхэх ба задалж үзэхэд тарьсан газар нь
шингэн хуралдсан байх ба дотор эрхтэнүүд томорч цусны
тогтонгошил үүсэн ялангуяа дэлүү их өөрчлөгдсөн байна.
4. Харшлын
урвал
Энэ сорилд 0.1 мл антраксинийг шуу, чөмөгний арьсан дор тариад
24 цагийн дараа шалгаж үзэхэд улайж, хавдсан нэвчдэс үүсч голч
нь 3 см-с багагүй бол сорилтыг эерэг гэж үзнэ.
5. Асколын урвал
Арьс шир, үс ноосны үйлдвэр үйлчилгээ явуулдаг газар хийнэ. Арьс шир, үс
ноосноос багахан хэсгийг авч сайтар жижиглээд физиологийн уусмалд 10
минутын турш буцалгаж , шүүгээд хуруу шилэнд 5-7мл хийж дээр нь боомын
тунжиссан сийвэнг хуруу шилний ханаар аажим хийхэд 2 шингэний зааг дээр
цагаан цагираг үүсч байвал уг урвал эерэг гэнэ.
Арьсны хэлбэр
12≤ насанд 1 кг
жинд 50-100000
нэгжээр бодож 6
цаг тутам
12≥ насанд 2-4 сая
хүртэл нэгжээр 4-6
цагаар
Пенициллин G
Булчинд тарих Судсанд тарих
Доксициллин
2.5мг/кг-р судсанд хоногт
2 удаа судсанд тарина
100 мг-р бодож хоногт 2
удаа судсанд тарина
Тетрациклин
Метациллин
Ципрофлоксацин
амоксициллин
ХүндХөнгөн
Хүүхэд Насанд хүрэгчид
Уушигны, гэдэсний ба үжил хэлбэрийн үед пенициллин G хоногийн тунг 20 саяар ихэсгэнэ. Антибиотик
эмчилгээг боомын иммунглобулинтай хавсарч хэрэглэвэл үр дүн сайтай. Хөнгөн хэлбрийн үед 20 мл,
дунд үед 40-50 мл, хүнд хэлбрийн үед 75-100 мл иммунглобулинийг нэг удаад тарина.
Сэргийлэлт
1. Өвчтэй ба сэжиг бүхий амьтадыг
тусгаарлах
2. Үхсэн малыг 2 метрийн гүн нүхэнд
булах буюу шатаана
3. Өвчтэй малын хэвтэш газрыг ариутгана. 4. Амьд вакцин (СТИ) –ыг
тарих.
Бичлэг
ГАЛЗУУ
• Lyssavirus төрлийн Rhabdoviridae бүлгийн вирус.
• 80-100 нм хэмжээтэй дан утаслаг РНХ агуулсан.
• Вирус нь ердийн тэжээлт орчинд өсөж үрждэггүй. Амьд эс (тахианы үр
хөврөл)-д өсөж үрждэг.
• 1 серотиптэй, өвчилсөн хүн болгонд тархины үрэвслээр явагддаг.
• Вирус төв мэдрэлийн тогтолцоонд их хэмжээгээр хуримтлагдаас гадна шүлс,
нулимс, бөөрний дээд булчирхай, зах хязгаарын мэдрэлийн зангилаанд
байдаг.
• Вирус нэвтэрч орсон эсийн цитоплазмд “Бабеш-Негрийн биенцэр”-ийг
үүсгэдэг, дугуй хэлбэртэй, 1-20 мкм хэмжээтэй. Будаж харахад улаан өнгөөр
будагддаг.
1 серотиптэй, өвчилсөн хүн болгонд тархины үрэвслээр явагддаг.
Вирус төв мэдрэлийн тогтолцоонд их хэмжээгээр хуримтлагдахаас гадна
шүлс, нулимс, бөөрний дээд булчирхай, зах хязгаарын мэдрэлийн
зангилаанд байдаг.
Вирус нэвтэрч орсон эсийн цитоплазмд “Бабеш-Негрийн биенцэр”-ийг
үүсгэдэг, дугуй хэлбэртэй, 1-20 мкм хэмжээтэй. Будаж харахад улаан өнгөөр
будагддаг.
Тархвар судлалНүүр, толгой хүзүү, мөр,
гар
Тархвар судлал
• Эх уурхай нь өвчтэй адгуусан амьтан
• Зун ба намрын улиралд их
Нохой
82%
Муур
5%
Чоно
3%
Үнэг
2%
Бусад
амьтан
8%
Галзуугийн тархалтын байдал
Галзуугийн тархалтын байдал
График 3. Галзуу өвчний батлагдсан тохиолдол бодит байдлаар, 2012
График 4. Галзуугийн сэжигтэй мал, амьтанд уруулж ноцуулсан тохиолдол, 100.000 хүн
амд
Эмнэлзүй
мал амьтаны гоц халдварт өвчин
Оношилгоо
• Асуумж (хаана, хэдийд,
ямар амьтанд хазуулсан)
• Эмнэлзүйн шинж (хазсан
газар)
• Лабораторийн шинжилгээ
• Флюоресценци
• Нас барсан тохиолдолд
Негрийн биенцэрийг
тодорхойлох.
ЦЕШ- лейкоцитоз
(30*10), нейтрофилоз,
эознифилопени
ШЕШ- олигоури,
протейнури
Нугасны ус даралт
ихтэй, өнгөгүй, тунгалаг
байна.
Эмчилгээ
• Өвчтөнг дуу чимээгүй, харанхуй
өрөөнд хэвтүүлнэ.
• Хазуулсан газар мэс заслын
анхны цэгцлэлтийг хийнэ.
• Сэтгэл хөөрлийн үед
хамшинжийг багасгах эмчилгээ
хийнэ. Хлоргидратаар бургуй
тавих, 25%-н MgSO4 уусмалыг
булчинд тарих.
• Мэдрэл тайвшруулах эм
аминазан, промедол, демидрол,
супрассин, морфин.
• Зүрх судасны үйл ажиллагааг
сайжруулах, шингэн нөхөх
Урьдчилан сэргийлэлт
Нийтийн
• Галзуу амьтанг устгах
• Вакцинжуулах
Хувийн
• Галзуу амьтанд
хазуулсан даруйд
тарьна.
Анхаарал хандуулсанд баярлалаа
Асуулт ?

More Related Content

What's hot (20)

удамшил гэж юу вэ?
удамшил гэж юу вэ?удамшил гэж юу вэ?
удамшил гэж юу вэ?
Maa Enkh
харилцааны ур чадваруудыг хөгжүүлэх аргууд
харилцааны ур чадваруудыг хөгжүүлэх аргуудхарилцааны ур чадваруудыг хөгжүүлэх аргууд
харилцааны ур чадваруудыг хөгжүүлэх аргууд
azora14
8. нөхөн үржихүйн
8. нөхөн үржихүйн8. нөхөн үржихүйн
8. нөхөн үржихүйн
otgonubuns
хүүхдийн хөгжил төлөвшилд багшийн үүрэг роль
хүүхдийн хөгжил төлөвшилд багшийн үүрэг рольхүүхдийн хөгжил төлөвшилд багшийн үүрэг роль
хүүхдийн хөгжил төлөвшилд багшийн үүрэг роль
badmaa0614
Toonii butets oron
Toonii butets oronToonii butets oron
Toonii butets oron
dsoyol
Даяаршлын үеийн монголын нийгэм ба хөгжлийн асуудал
Даяаршлын үеийн монголын нийгэм ба хөгжлийн асуудалДаяаршлын үеийн монголын нийгэм ба хөгжлийн асуудал
Даяаршлын үеийн монголын нийгэм ба хөгжлийн асуудал
Jargal Jambal
Haldvart uvchin
Haldvart uvchinHaldvart uvchin
Haldvart uvchin
Tumuruu Shiileg
Эрүүл мэндийн тогтолцоо,тусламж үйлчилгээний хууль эрх зүйн орчин
Эрүүл мэндийн тогтолцоо,тусламж үйлчилгээний хууль эрх зүйн орчинЭрүүл мэндийн тогтолцоо,тусламж үйлчилгээний хууль эрх зүйн орчин
Эрүүл мэндийн тогтолцоо,тусламж үйлчилгээний хууль эрх зүйн орчин
BatzusemSharkhuu
Эх орондоо оруулах миний хувь нэмэр
Эх орондоо оруулах миний хувь нэмэрЭх орондоо оруулах миний хувь нэмэр
Эх орондоо оруулах миний хувь нэмэр
Temuulen Nyamdorj
7 10, 13-14,16-18 nastni ontslog
7 10, 13-14,16-18 nastni ontslog7 10, 13-14,16-18 nastni ontslog
7 10, 13-14,16-18 nastni ontslog
Delger Nasan
эрдэм шинжилгээний ажил бичих заавар
эрдэм шинжилгээний ажил бичих зааварэрдэм шинжилгээний ажил бичих заавар
эрдэм шинжилгээний ажил бичих заавар
Шинэбаяр Найдан
мэдрэлийн тогтолцоо 2 4
мэдрэлийн тогтолцоо 2 4мэдрэлийн тогтолцоо 2 4
мэдрэлийн тогтолцоо 2 4
otgonburenubuns
судалгааны ажил гүйцэтгэх арга зүй
судалгааны ажил гүйцэтгэх арга зүйсудалгааны ажил гүйцэтгэх арга зүй
судалгааны ажил гүйцэтгэх арга зүй
Naraa_06
бодисын ангилал
бодисын ангилалбодисын ангилал
бодисын ангилал
Togoo Battuya
үнэ
үнэүнэ
үнэ
venusdaulet
удамшил гэж юу вэ?
удамшил гэж юу вэ?удамшил гэж юу вэ?
удамшил гэж юу вэ?
Maa Enkh
харилцааны ур чадваруудыг хөгжүүлэх аргууд
харилцааны ур чадваруудыг хөгжүүлэх аргуудхарилцааны ур чадваруудыг хөгжүүлэх аргууд
харилцааны ур чадваруудыг хөгжүүлэх аргууд
azora14
8. нөхөн үржихүйн
8. нөхөн үржихүйн8. нөхөн үржихүйн
8. нөхөн үржихүйн
otgonubuns
хүүхдийн хөгжил төлөвшилд багшийн үүрэг роль
хүүхдийн хөгжил төлөвшилд багшийн үүрэг рольхүүхдийн хөгжил төлөвшилд багшийн үүрэг роль
хүүхдийн хөгжил төлөвшилд багшийн үүрэг роль
badmaa0614
Toonii butets oron
Toonii butets oronToonii butets oron
Toonii butets oron
dsoyol
Даяаршлын үеийн монголын нийгэм ба хөгжлийн асуудал
Даяаршлын үеийн монголын нийгэм ба хөгжлийн асуудалДаяаршлын үеийн монголын нийгэм ба хөгжлийн асуудал
Даяаршлын үеийн монголын нийгэм ба хөгжлийн асуудал
Jargal Jambal
Эрүүл мэндийн тогтолцоо,тусламж үйлчилгээний хууль эрх зүйн орчин
Эрүүл мэндийн тогтолцоо,тусламж үйлчилгээний хууль эрх зүйн орчинЭрүүл мэндийн тогтолцоо,тусламж үйлчилгээний хууль эрх зүйн орчин
Эрүүл мэндийн тогтолцоо,тусламж үйлчилгээний хууль эрх зүйн орчин
BatzusemSharkhuu
Эх орондоо оруулах миний хувь нэмэр
Эх орондоо оруулах миний хувь нэмэрЭх орондоо оруулах миний хувь нэмэр
Эх орондоо оруулах миний хувь нэмэр
Temuulen Nyamdorj
7 10, 13-14,16-18 nastni ontslog
7 10, 13-14,16-18 nastni ontslog7 10, 13-14,16-18 nastni ontslog
7 10, 13-14,16-18 nastni ontslog
Delger Nasan
эрдэм шинжилгээний ажил бичих заавар
эрдэм шинжилгээний ажил бичих зааварэрдэм шинжилгээний ажил бичих заавар
эрдэм шинжилгээний ажил бичих заавар
Шинэбаяр Найдан
мэдрэлийн тогтолцоо 2 4
мэдрэлийн тогтолцоо 2 4мэдрэлийн тогтолцоо 2 4
мэдрэлийн тогтолцоо 2 4
otgonburenubuns
судалгааны ажил гүйцэтгэх арга зүй
судалгааны ажил гүйцэтгэх арга зүйсудалгааны ажил гүйцэтгэх арга зүй
судалгааны ажил гүйцэтгэх арга зүй
Naraa_06
бодисын ангилал
бодисын ангилалбодисын ангилал
бодисын ангилал
Togoo Battuya

Viewers also liked (20)

Боом өвчин Boom
Боом өвчин BoomБоом өвчин Boom
Боом өвчин Boom
Батхүү Батдорж
Хорио цээр тогтоох үйл ажиллагаа
Хорио цээр тогтоох үйл ажиллагааХорио цээр тогтоох үйл ажиллагаа
Хорио цээр тогтоох үйл ажиллагаа
Oyunsaikhan Tsagaankhuu
тарваган тахал
тарваган тахалтарваган тахал
тарваган тахал
Б. Энжи
халдварт өвчнөөс сэргийлэх аргууд
халдварт өвчнөөс сэргийлэх аргуудхалдварт өвчнөөс сэргийлэх аргууд
халдварт өвчнөөс сэргийлэх аргууд
Munkhnasan Jijgee
лекц № 13
лекц № 13лекц № 13
лекц № 13
batsuuri nantsag
Галзуу өвчин
Галзуу өвчинГалзуу өвчин
Галзуу өвчин
Uchral Kh
Хүнсний аюулгүй байдал /Food safe/
Хүнсний аюулгүй байдал /Food safe/Хүнсний аюулгүй байдал /Food safe/
Хүнсний аюулгүй байдал /Food safe/
Tuvshinsanaa Baasanjav
лекц № 9
лекц № 9лекц № 9
лекц № 9
batsuuri nantsag
халдварт өвчин
халдварт өвчин халдварт өвчин
халдварт өвчин
Tuul Tula
Haldvart ovchnii surgalt
Haldvart ovchnii surgaltHaldvart ovchnii surgalt
Haldvart ovchnii surgalt
nergui5555
лекц № 1, 2
лекц № 1, 2 лекц № 1, 2
лекц № 1, 2
batsuuri nantsag
лекц № 3, 4 (1)
лекц № 3, 4 (1)лекц № 3, 4 (1)
лекц № 3, 4 (1)
batsuuri nantsag
лекц № 8
лекц № 8лекц № 8
лекц № 8
batsuuri nantsag
лекц № 14
лекц № 14лекц № 14
лекц № 14
batsuuri nantsag
Galzuu
GalzuuGalzuu
Galzuu
Oyuka Oyu
тарваган тахал
тарваган тахалтарваган тахал
тарваган тахал
Б. Лхагваа
Saw suulganii temdeglegee
Saw suulganii temdeglegeeSaw suulganii temdeglegee
Saw suulganii temdeglegee
Bmb Rain
лекц № 15
лекц № 15лекц № 15
лекц № 15
batsuuri nantsag

Similar to мал амьтаны гоц халдварт өвчин (20)

лекц 2. бруцеллез, цусан халдварт 2
лекц 2. бруцеллез, цусан халдварт 2лекц 2. бруцеллез, цусан халдварт 2
лекц 2. бруцеллез, цусан халдварт 2
batsuuri nantsag
Presentation 2 ppr and asf
Presentation 2 ppr and asfPresentation 2 ppr and asf
Presentation 2 ppr and asf
batsuuri nantsag
лекц 10. сүрьеэ, актиномикоз,
лекц 10. сүрьеэ, актиномикоз,лекц 10. сүрьеэ, актиномикоз,
лекц 10. сүрьеэ, актиномикоз,
batsuuri nantsag
лекц 8. боом, зогсоо, дуут хавдар
лекц 8. боом, зогсоо, дуут хавдарлекц 8. боом, зогсоо, дуут хавдар
лекц 8. боом, зогсоо, дуут хавдар
batsuuri nantsag
Presentation 12 sheep goat diseases
Presentation 12 sheep goat diseasesPresentation 12 sheep goat diseases
Presentation 12 sheep goat diseases
batsuuri nantsag
лекц 12. үхэр, гахай, бог малын мялзан, нохойн гударга
лекц 12. үхэр, гахай, бог малын мялзан, нохойн гударгалекц 12. үхэр, гахай, бог малын мялзан, нохойн гударга
лекц 12. үхэр, гахай, бог малын мялзан, нохойн гударга
batsuuri nantsag
лекц 3. ям, балцруу
лекц 3. ям, балцруу лекц 3. ям, балцруу
лекц 3. ям, балцруу
batsuuri nantsag
лекц 5. шүлхий, адууны хцб, лейкоз, хөх хэл
лекц 5. шүлхий, адууны хцб, лейкоз, хөх хэллекц 5. шүлхий, адууны хцб, лейкоз, хөх хэл
лекц 5. шүлхий, адууны хцб, лейкоз, хөх хэл
batsuuri nantsag
Presentation 7 zoonosis 1
Presentation 7 zoonosis 1Presentation 7 zoonosis 1
Presentation 7 zoonosis 1
batsuuri nantsag
лекц 16. ку чичрэг, энзоот зулбалт, сохор догол, годрон
лекц 16. ку чичрэг, энзоот зулбалт, сохор догол, годрон лекц 16. ку чичрэг, энзоот зулбалт, сохор догол, годрон
лекц 16. ку чичрэг, энзоот зулбалт, сохор догол, годрон
batsuuri nantsag
Presentation 9 factoral diseases
Presentation 9 factoral diseasesPresentation 9 factoral diseases
Presentation 9 factoral diseases
batsuuri nantsag
Presentation 3 bcpp and ahs
Presentation 3 bcpp and ahsPresentation 3 bcpp and ahs
Presentation 3 bcpp and ahs
batsuuri nantsag
лекц 13. листериоз, ёлом, цусан суулга
лекц 13. листериоз, ёлом, цусан суулга лекц 13. листериоз, ёлом, цусан суулга
лекц 13. листериоз, ёлом, цусан суулга
batsuuri nantsag
Томуугийн дархлаажуулалт
Томуугийн дархлаажуулалтТомуугийн дархлаажуулалт
Томуугийн дархлаажуулалт
Oyunsaikhan Tsagaankhuu
Presentation 7. 21.05.2017
Presentation 7.  21.05.2017Presentation 7.  21.05.2017
Presentation 7. 21.05.2017
batsuuri nantsag
Presentation 11 horses diseases
Presentation 11 horses diseasesPresentation 11 horses diseases
Presentation 11 horses diseases
batsuuri nantsag
Биологийн хичээлийн лекц 8
Биологийн хичээлийн лекц 8Биологийн хичээлийн лекц 8
Биологийн хичээлийн лекц 8
enkhmaa1986
"Малчин" эмхэтгэл Цуврал-2: "Малын халдварт, паразиттах өвчин"
"Малчин" эмхэтгэл Цуврал-2: "Малын халдварт, паразиттах өвчин""Малчин" эмхэтгэл Цуврал-2: "Малын халдварт, паразиттах өвчин"
"Малчин" эмхэтгэл Цуврал-2: "Малын халдварт, паразиттах өвчин"
GreengoldMongolia
лекц 9. дхх, брадзот, хиамдалт
лекц 9. дхх, брадзот, хиамдалтлекц 9. дхх, брадзот, хиамдалт
лекц 9. дхх, брадзот, хиамдалт
batsuuri nantsag
лекц 2. бруцеллез, цусан халдварт 2
лекц 2. бруцеллез, цусан халдварт 2лекц 2. бруцеллез, цусан халдварт 2
лекц 2. бруцеллез, цусан халдварт 2
batsuuri nantsag
лекц 10. сүрьеэ, актиномикоз,
лекц 10. сүрьеэ, актиномикоз,лекц 10. сүрьеэ, актиномикоз,
лекц 10. сүрьеэ, актиномикоз,
batsuuri nantsag
лекц 8. боом, зогсоо, дуут хавдар
лекц 8. боом, зогсоо, дуут хавдарлекц 8. боом, зогсоо, дуут хавдар
лекц 8. боом, зогсоо, дуут хавдар
batsuuri nantsag
Presentation 12 sheep goat diseases
Presentation 12 sheep goat diseasesPresentation 12 sheep goat diseases
Presentation 12 sheep goat diseases
batsuuri nantsag
лекц 12. үхэр, гахай, бог малын мялзан, нохойн гударга
лекц 12. үхэр, гахай, бог малын мялзан, нохойн гударгалекц 12. үхэр, гахай, бог малын мялзан, нохойн гударга
лекц 12. үхэр, гахай, бог малын мялзан, нохойн гударга
batsuuri nantsag
лекц 3. ям, балцруу
лекц 3. ям, балцруу лекц 3. ям, балцруу
лекц 3. ям, балцруу
batsuuri nantsag
лекц 5. шүлхий, адууны хцб, лейкоз, хөх хэл
лекц 5. шүлхий, адууны хцб, лейкоз, хөх хэллекц 5. шүлхий, адууны хцб, лейкоз, хөх хэл
лекц 5. шүлхий, адууны хцб, лейкоз, хөх хэл
batsuuri nantsag
лекц 16. ку чичрэг, энзоот зулбалт, сохор догол, годрон
лекц 16. ку чичрэг, энзоот зулбалт, сохор догол, годрон лекц 16. ку чичрэг, энзоот зулбалт, сохор догол, годрон
лекц 16. ку чичрэг, энзоот зулбалт, сохор догол, годрон
batsuuri nantsag
Presentation 9 factoral diseases
Presentation 9 factoral diseasesPresentation 9 factoral diseases
Presentation 9 factoral diseases
batsuuri nantsag
лекц 13. листериоз, ёлом, цусан суулга
лекц 13. листериоз, ёлом, цусан суулга лекц 13. листериоз, ёлом, цусан суулга
лекц 13. листериоз, ёлом, цусан суулга
batsuuri nantsag
Томуугийн дархлаажуулалт
Томуугийн дархлаажуулалтТомуугийн дархлаажуулалт
Томуугийн дархлаажуулалт
Oyunsaikhan Tsagaankhuu
Биологийн хичээлийн лекц 8
Биологийн хичээлийн лекц 8Биологийн хичээлийн лекц 8
Биологийн хичээлийн лекц 8
enkhmaa1986
"Малчин" эмхэтгэл Цуврал-2: "Малын халдварт, паразиттах өвчин"
"Малчин" эмхэтгэл Цуврал-2: "Малын халдварт, паразиттах өвчин""Малчин" эмхэтгэл Цуврал-2: "Малын халдварт, паразиттах өвчин"
"Малчин" эмхэтгэл Цуврал-2: "Малын халдварт, паразиттах өвчин"
GreengoldMongolia
лекц 9. дхх, брадзот, хиамдалт
лекц 9. дхх, брадзот, хиамдалтлекц 9. дхх, брадзот, хиамдалт
лекц 9. дхх, брадзот, хиамдалт
batsuuri nantsag

мал амьтаны гоц халдварт өвчин

  • 2. • Үүсгэгч - Bacillus Anthracis -Хуяг ба бүрхүүл үүсгэдэг учраас гадаад орчинд ялангуяа газрын хөрсөнд хэдэн арван жилээр хадгалагддаг.
  • 3. Халдвар дамжих зам •Ахуйн õàâüòàë çàìààð •Хоол хүнс •Àìüñãàë •Öóñààð äàìæèí õàëäâàðëàна.
  • 4. Тархвар судлал • Зун намрын улиралд ихэвчлэн өвчилнө. • Өвчилсний дараа тогтвортой дархлаа үүсэх боловч насан туршид нь хамгаалж чадахгүй.
  • 5. Тархвар судлал • Зун намрын улиралд ихэвчлэн өвчилнө. • Өвчилсний дараа тогтвортой дархлаа үүсэх боловч насан туршид нь хамгаалж чадахгүй.
  • 7. Эрүүл мэндийн яам 2012 оны судалгаагар Монгол улсын хэмжээнд 19 аймгийн 159 сум, Улаанбаатар хотын 6 дүүрэгт боомын мал, хүний өвчин бүртгэгдсэн. 2012 онд 2 хүний өвчний батлагдсан тохиолдол бүртгэгдэж, өмнөх оны үзүүлэлтээс 9 дахин буурсан үзүүлэлттэй байна. График 2. Боомын хүний өвчний шинэ тохиолдол, 100.000 хүн амд,2002-2012 он
  • 8. Эрүүл мэндийн яам 2012 оны судалгаагар 2012 онд 19000 хүн/тун боомын эсрэг амьд хуурай вакциныг 12 аймаг, Улаанбаатар хотын эрүүл мэндийн байгууллагад хүргүүлэн боом өвчний дархлаажуулалтыг зохион байгуулсан ба I болон II тунд 1031 хүн, давтан тунд 2496 хүн хамрагдсан байна График 2. Боомын хүний өвчний шинэ тохиолдол, 100.000 хүн амд,2002-2012 он
  • 9. Эмнэлзүй • Арьсны хэлбэрНууц хугацаа 2-3 хоног Эмнэл зүйн 3 õýëáýðòýé • Гэдэсний хэлбэр • Уушгины хэлбэр
  • 10. Арьсны хэлбэр • Нүүр, толгой, гарын арьсанд нянгын орсон газар толбо үүснэ • Гүвдрүү • Тунгалаг шингэн агуулсан цэврүү • Цусархаг шингэн агуулсан цэврүү • Тав • Боомын хатиг • Anthrax • Нэвчдэс • Хавдар Хар тав Хормойвч Хавдар Стефанскийн шинж
  • 13. Гэдэсний хэлбэр • 39-40 C хүртэл халуурах • Гэнэт чичрүүдэс хүрэх • Бие сулрах • Толгой өвдөх • Хий огиулах • Цусаар бөөлжих, цустай суулгах, • Гэдэс өвдөх • Ууц нуруугаар өвдөх • Гэдэс дүүрэх, түгжрэлийн шинж тэмдэгүүд илрэнэ. • Арьсаар цэврүүт идээт цусархаг тууралтууд гарах • Судасны цохилт олшрох, дүүрэлт хүчдэл сулрах зэргээр 1-6 хоног үргэлжилж 3- 4 хоногийн дараа зүрх судасны цочмог дутагдалаар нас барна.
  • 14. Уушгины хэлбэр • 39-40 C халуурч, чичирч, ханиалгах, найтаах, нулимс гоожих • Хамаг бие сульдах • Цээж нь давчдах зэрэг шинжүүдээр эхэлнэ. • Цустай цэр гарна, ихэнхдээ уушгины гялтан хальсны усжилтаар хүндэрнэ. • Туйлын хүнд явцтай, голдуу үхлээр төгсдөг.
  • 15. Үжил хэлбэр • Биеийн эсэргүүцэл, гадна дотны хүчин зүйлүүдээс болж арьсны хэлбэр нь үжил хэлбэрт орж хүндэрч үүний улмаас уушгины хавангаар нас бардаг.
  • 16. Оношилгоо Асуумж (өвчтөн адгуусан малтай хавьтал болсон халдварын шижиг бүхий арьс шир, үс ноостой ажилласан эсэх) Бодит үзлэг Лаборатори шинжилгээ: 1.Нян судлалын шинжилгээ 2. Нянг харах 3. Биологийн урвал 4. Харшлын урвал 5. Асколын урвал
  • 17. 1.Нян судлалын шинжилгээ Шинжлэх материалаа мах пепгоны агарт тарьж 37С хэмийн термостатанд 24 цагийн турш байлгахад боомын онцлог колони үүсэх ба түүнээсээ наалдац бэлтгэж грамын аргаар будаж бичил харуурт харна. 2. Нянг харах Энэ арга нь шинжлэх материалаас наалдац бэлтгээд Грамын будгаар будаж микроскопоор харах юм. 3. Биологийн урвал Усан гахайн арьсан дотор шинжлэх материалаа тарихад уг амьтан 24-72 цагийн дараа үхэх ба задалж үзэхэд тарьсан газар нь шингэн хуралдсан байх ба дотор эрхтэнүүд томорч цусны тогтонгошил үүсэн ялангуяа дэлүү их өөрчлөгдсөн байна. 4. Харшлын урвал Энэ сорилд 0.1 мл антраксинийг шуу, чөмөгний арьсан дор тариад 24 цагийн дараа шалгаж үзэхэд улайж, хавдсан нэвчдэс үүсч голч нь 3 см-с багагүй бол сорилтыг эерэг гэж үзнэ. 5. Асколын урвал Арьс шир, үс ноосны үйлдвэр үйлчилгээ явуулдаг газар хийнэ. Арьс шир, үс ноосноос багахан хэсгийг авч сайтар жижиглээд физиологийн уусмалд 10 минутын турш буцалгаж , шүүгээд хуруу шилэнд 5-7мл хийж дээр нь боомын тунжиссан сийвэнг хуруу шилний ханаар аажим хийхэд 2 шингэний зааг дээр цагаан цагираг үүсч байвал уг урвал эерэг гэнэ.
  • 18. Арьсны хэлбэр 12≤ насанд 1 кг жинд 50-100000 нэгжээр бодож 6 цаг тутам 12≥ насанд 2-4 сая хүртэл нэгжээр 4-6 цагаар Пенициллин G Булчинд тарих Судсанд тарих Доксициллин 2.5мг/кг-р судсанд хоногт 2 удаа судсанд тарина 100 мг-р бодож хоногт 2 удаа судсанд тарина Тетрациклин Метациллин Ципрофлоксацин амоксициллин ХүндХөнгөн Хүүхэд Насанд хүрэгчид Уушигны, гэдэсний ба үжил хэлбэрийн үед пенициллин G хоногийн тунг 20 саяар ихэсгэнэ. Антибиотик эмчилгээг боомын иммунглобулинтай хавсарч хэрэглэвэл үр дүн сайтай. Хөнгөн хэлбрийн үед 20 мл, дунд үед 40-50 мл, хүнд хэлбрийн үед 75-100 мл иммунглобулинийг нэг удаад тарина.
  • 19. Сэргийлэлт 1. Өвчтэй ба сэжиг бүхий амьтадыг тусгаарлах 2. Үхсэн малыг 2 метрийн гүн нүхэнд булах буюу шатаана 3. Өвчтэй малын хэвтэш газрыг ариутгана. 4. Амьд вакцин (СТИ) –ыг тарих.
  • 22. • Lyssavirus төрлийн Rhabdoviridae бүлгийн вирус. • 80-100 нм хэмжээтэй дан утаслаг РНХ агуулсан. • Вирус нь ердийн тэжээлт орчинд өсөж үрждэггүй. Амьд эс (тахианы үр хөврөл)-д өсөж үрждэг. • 1 серотиптэй, өвчилсөн хүн болгонд тархины үрэвслээр явагддаг. • Вирус төв мэдрэлийн тогтолцоонд их хэмжээгээр хуримтлагдаас гадна шүлс, нулимс, бөөрний дээд булчирхай, зах хязгаарын мэдрэлийн зангилаанд байдаг. • Вирус нэвтэрч орсон эсийн цитоплазмд “Бабеш-Негрийн биенцэр”-ийг үүсгэдэг, дугуй хэлбэртэй, 1-20 мкм хэмжээтэй. Будаж харахад улаан өнгөөр будагддаг. 1 серотиптэй, өвчилсөн хүн болгонд тархины үрэвслээр явагддаг. Вирус төв мэдрэлийн тогтолцоонд их хэмжээгээр хуримтлагдахаас гадна шүлс, нулимс, бөөрний дээд булчирхай, зах хязгаарын мэдрэлийн зангилаанд байдаг. Вирус нэвтэрч орсон эсийн цитоплазмд “Бабеш-Негрийн биенцэр”-ийг үүсгэдэг, дугуй хэлбэртэй, 1-20 мкм хэмжээтэй. Будаж харахад улаан өнгөөр будагддаг.
  • 24. Тархвар судлал • Эх уурхай нь өвчтэй адгуусан амьтан • Зун ба намрын улиралд их Нохой 82% Муур 5% Чоно 3% Үнэг 2% Бусад амьтан 8%
  • 27. График 3. Галзуу өвчний батлагдсан тохиолдол бодит байдлаар, 2012 График 4. Галзуугийн сэжигтэй мал, амьтанд уруулж ноцуулсан тохиолдол, 100.000 хүн амд
  • 30. Оношилгоо • Асуумж (хаана, хэдийд, ямар амьтанд хазуулсан) • Эмнэлзүйн шинж (хазсан газар) • Лабораторийн шинжилгээ • Флюоресценци • Нас барсан тохиолдолд Негрийн биенцэрийг тодорхойлох. ЦЕШ- лейкоцитоз (30*10), нейтрофилоз, эознифилопени ШЕШ- олигоури, протейнури Нугасны ус даралт ихтэй, өнгөгүй, тунгалаг байна.
  • 31. Эмчилгээ • Өвчтөнг дуу чимээгүй, харанхуй өрөөнд хэвтүүлнэ. • Хазуулсан газар мэс заслын анхны цэгцлэлтийг хийнэ. • Сэтгэл хөөрлийн үед хамшинжийг багасгах эмчилгээ хийнэ. Хлоргидратаар бургуй тавих, 25%-н MgSO4 уусмалыг булчинд тарих. • Мэдрэл тайвшруулах эм аминазан, промедол, демидрол, супрассин, морфин. • Зүрх судасны үйл ажиллагааг сайжруулах, шингэн нөхөх
  • 32. Урьдчилан сэргийлэлт Нийтийн • Галзуу амьтанг устгах • Вакцинжуулах Хувийн • Галзуу амьтанд хазуулсан даруйд тарьна.

Editor's Notes

  • #8: Сүүлийн 16 жилд тасралтгүй хүний боом өвчний тохиолдол бүртгэгдсэн ба 2002-2011 оны байдлаар хүний боом өвчний сэжигтэй 285 тохиолдол бүртгэгдсэнээс 73% (208) нь тархвар судлалын холбогдол, эмнэлзүйн шинж тэмдэг, лабораторийн шинжилгээний дүнгээр онош бүрэн батлагдсан
  • #9: Сүүлийн 16 жилд тасралтгүй хүний боом өвчний тохиолдол бүртгэгдсэн ба 2002-2011 оны байдлаар хүний боом өвчний сэжигтэй 285 тохиолдол бүртгэгдсэнээс 73% (208) нь тархвар судлалын холбогдол, эмнэлзүйн шинж тэмдэг, лабораторийн шинжилгээний дүнгээр онош бүрэн батлагдсан
  • #28: 2002-2011 оны байдлаар Өвөрхангай аймгийн Арвайхээр, Богд сумдад галзуу өвчний 2 тохиолдол бүртгэгдсэн ба 2012 онд хүний өвчлөл гараагүй болно (График 3). 2007 оноос хойш галзуу өвчнөөр өвчилсөн амьтдад уруулж, ноцуулах тохиолдол ихсэх хандлагатай байна (График 4).