ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
Бүдүүн гэдэсний өмөн
/Colon cancer/
АУС -423 хэсгийн
оюутан
Ж.Билгүүн
Агуулга:
• Бүдүүн гэдэсний анатоми,гистологи
• Бүдүүн гэдэсний физиологи
• Бүдүүн гэдэсний өмөн
▫ -Шалтгаан
▫ -Ангилал
▫ -Эмнэл зүй
▫ -Оношилгоо
▫ -Эмчилгээ
Бүдүүн гэдэсний анатоми
• 1.5-2 м урт, 6,5 см=D, Цутгалан гэдэс- Анус
• Мезоколон /хэвлийн ар хана /
• Бүдүүн гэдсийг 4 бүсэд хуваана.
▫ 1.Мухар гэдэс
▫ 2.Хүрээ гэдэс
▫ 3.Шулуун гэдэс
▫ 4. Анусын суваг
Мезоколон:
1.Мухар гэдэс
• Fossa iliaca dexter
• Ойролцоогоор 6 см уут хэлбэртэй
• Ostium ileocecale/Valve ileocecale
• Өтөн унжлага /8 см орчим/ Retrocaecal
Postileal
Preileal
Subcaecal
Paracolic
2.Хүрээ гэдэс
• Өгсөх хэсэг /12 см/
• Элэг орчмын нугаларал
• Хөндлөн гэдэс /25-30 см/
• Дэлүү орчмын нугаларал
• Уруудах гэдэс /10 см/
• Махир гэдэс /Сигмоид/
Large intestine
Гадаад зохион байгуулалт
• 1. Бүдүүн гэдэсний шугам-teniae coli
/дагуу булчин/
▫ Чөлөөт шугам-tenia libera
▫ Чацархайн шугам- tenia mesocolica
▫ Сэмжний шугам- tenia omentalis
• 2. Бүдүүн гэдэсний цүлхэн- haustra coli
/цагираг булчин/
• 3. Бүдүүн гэдэсний өөхөн унжлага- appendices
epiploicae
Гадаад зохион байгуулалт
Гистологи бүтэц
• Бүдүүн гэдэсний гистологи бүтцийг:
• 1.Салст давхарга
▫ Бортгон ху.эд /Бортгон,Хундаган эс/
▫ Салст булчин
• 2.Салстын доод давхарга /хо.эд/
• 3.Булчинт давхарга
▫ Гадна дагуу ширхэг
▫ Дотно цагираг ширхэг
• 4.Гялтан бүрхүүл
Бүдүүн гэдэсний хорт хавдар
• Цоргот бүтэц
бүхий салст
давхаргын
булчирхай
Микро-бүтэц
Цусан хангамж
Артерийн цусан хангамж
• Баруун хүрээ гэдэсний артерийн хэлбэр
Бүдүүн гэдэсний давхаргын цусан хангамж
Тунгалагийн систем
Венийн урсгал
Үүдэн венийн систем
Мэдрэлжүүлэлт
Бүдүүн гэдэсний физиологи
• Хоол боловсруулах
эрхтэн тогтолцоо нь маш
нарийн зохицуулгатай
байдаг.
• Үүний нэг нь шингэний
тэнцвэрт байдал
• Хундаган эс-шүүрэл Ph=8.5-9.0
▫ Катепсин,пептидаза,липаза,амилаза,нуклеаза
• Микрофлор-
▫ Эслэг 40-50%
▫ Уураг 45%
▫ Нүүрс ус 25% боловсорно
▫ К,Е аминдэм зарим В амин дэм синтезлэгддэг
▫ Дулаан үүсэлт
▫ Н/ус----СО2,Н2,СН4 хий үүсдэг
• Ус,ион,витамины шимэгдэлт
• Механик агшилт,зөөвөрлөлт
• Ялгадасны хэлбэржилт
• Ялгадас гаргах /S2-S4/
Механик агшилт,зөөвөрлөлт
1 мин-3-12 удаа
/удаан/ цүлхэн
Сегмент /хурдан/
Ялгадасны найрлага
Бүдүүн гэдэсний
өмөн С.18
• Бүдүүн гэдэсний хучуур эд болон
булчирхайлаг эдийн гаралтай эсийн хяналт
зохицуулгагүй эмгэг ургалтыг Бүдүүн
гэдэсний хорт хавдар /өмөн/ гэнэ.
• Ихэнхидээ 50< настай
• Хойд Америк, Зүүн Европ элбэг /4-6 байр/
• Эр /30-40% их/ : Эм
Тархалт
• АНУ-д 2014 оны судалгаагаар
▫ 71830 орчим эрэгтэй
▫ 65000 эмэгтэй СС оношлогдсон.
• Нас баралт ойролцоогоор 26,270 эр,24,040 эм-д
тохиолдсон.
Шалтгаан
Дотоод
Булчирхайлаг
болон цэлмэнт
ургацаг /40-50%/
Бүдүүн гэдэсний
өвөрмөц бус шархлаа
Бүдүүн гэдэсний АҮ
Хуурамч үрэвсэл
хавдрууд
Полипоз
/100%/
Өргөсөл ба цүлхэнгүүд
Кроны өвчин
Гадаад
Хоол хүнсэнд амьтны
гаралтай өөх тос уураг
хэрэглэх
Эслэг багатай хоол
хэрэглэх
Идэвхитэй хөдөлгөөн
бага байх
Ахимаг нөасны хүний
гипотони,атони
N-нитрозамин болон
бусад канцероген
бодис
Эмгэг бүтэц
• 35-50% Махир гэдсэнд
• 20-25% мухар гэдсэнд
Эмгэг бүтцийн ангилал:
1. Экзофит ургалттай /полип,зангилаат,../
1. Баруун талд ихэвчлэн
2. Хоруу чанар бага,үсэрхийлэл хожуу өгдөг.
2. Эндофит ургалттай /нэвчдэст,шархлаат../
1. Зүүн талд ихэвчлэн
2. Хоруу чанар их,үсэрхийлэл эрт өгдөг.
3. Холимог
Эмгэг жам
Үсэрхийлэл:
• Бүдүүн гэдэсний өмөн
• Цусаар
▫ Эхлээд элэг дараа нь уушги ясанд үсэрхийлэл
өгнө.
• Тунгалгаар
▫ Аортын дагуух т.булчирхайд үсэрхийлнэ.
• Хүрэлцэх замаар тархана.
Ангилал.
• TNM ба үе шат
• Дюк-ийн ангилал
Дюк ангилал
• A-
▫ Хавдар гэдсэн дотроо,шулуун гэдэсний орчын
өөхлөг эд рүүгээ нэвчилт өгөөгүй,т.булчирхайд
үсэрхийлэлгүй
• B-
▫ Өмөн гэдэсний хана руу нэвчсэн боловч т.бул-д
үсэрхийлэл өгөөгүй
• C-
▫ Өмөн гэдэсний хана руу нэвчсэн эсэх үл
хамааран т.бул-д үсэрхийлэлтэй байна.
• D-
▫ Алсын эрхтэнд үсэрхийлэлтэй
Эмнэл зүй:
Хэсэг газрын
Цустай баах
Залхагтай,давирхай шиг баах
Хэвлийгээр зангирч өвдөх
Гэдэс дүүрэх
Ерөнхий
Халдвар-Хордлогын
Анемийн ерөнхий шинж
Эмнэл зүйн 6 хэлбэр байна.
• 1.Бөглөрөлтийн хэлбэр
Хавдар ихэвчлэн зүүн талд
Гэдэс дүүрэх,баас ба хий гарахгүй
саатах,хүчтэй өвдөлт өгөх,хордого зэрэг
түгжрэлийн шинж илэрнэ.
2. Энтероколитын хэлбэр /зүүн/
Үрэвслийн шинж:гүйлгэх,өтгөн хатах,гэдэс
дүүрэх,хэвлийгээр өвдөх,СОЭ ихсэх г.м
3. Диспепси
Хоолны дуршил буурах,бөөлжих,дотор
муухайрах,аюулхайд хүнд оргих-хямрал
• 4. Хордлогот
Ихэвчлэн баруун
Цус багадалттай хэлбэрийн үед хордого болон
цус багадалтын шинж илэрнэ.
5. Хуурамч үрэвслийн хэлбэр:
Хэвлийн хөндийн үрэвслийн шинж:
хэвлийгээр өвдөх,халуурах, лейкоцитоз,
гялтангийн цочрол
6. Хавдар хэлбэр:
Ихэвчлэн баруун
Хэвлийд масс тэмтрэгдэнэ
Оношилгоо
• Анамнез
• Бодит үзлэг
▫ Харах-арьс салст цайж,хуурайшсан,уян хатан
чанар буурсан,хэвлийн хөндийд хавдар овойж
харагдана
▫ Тэмтрэх-Хэвлийн хөндийд үүсгэвэр
тэмтрэгдэх,түүнийг үнэлэх
▫ Тогших- Хавдрын үүсвэр дүлий чимээтэй
▫ Чагналт- Хавдартай хэсэг болон түүний дээд
хэсэгт гэдэсний дүүрсэх хэсэгт хуржигналт тод
сонсогдоно.
• Шулуун гэдэсний үзлэг
• Багажийн шинжилгээ
Ирригоскопи,ирригографи:
▫ Барийн сульфат. 4 шинж:
• Нэмэлт сүүдэр
• Хавдартай хэсэгт салст бүрхэвчийн зураглал
алдагдах
• Гэдэсний хөндий нарийсч хэлбэрээ алдах
• Хавдартай хэсэгт гэдэсний гүрвэлзэх
хөдөлгөөн алдагдах
Бүдүүн гэдэсний хорт хавдар
• Ректосигмоскоп
ин-30см доторх
хавдар /анусаас/
• Колоноскопи:
Бүдүүн гэдэсний хорт хавдар
Бүдүүн гэдэсний хорт хавдар
Компьютерт томографи
• Үсэрхийлсэн
байдал
• Өтгөнд далд цус үзэх:
Гемокульттест,ВМ-колонтест... 50мл хүртэл
цус илрэхийг хэлнэ.
Хавдрын маркер:
Үр хөврөлийн антиген ихэснэ.
Мэс заслын төрөл
Эмчилгээ:
Төгс эмчилгээ:
• 1 шатлалтай
• 2 болон 3 шатлалтай
• Хавсарсан
Төгс бус эмчилгээ
• Хими болон туяа эмчилгээ
Бүдүүн гэдсийг анастомозлох мэс засал
Үргэлжлэл-2
Баруун талд байрласан өмөн
/Laparoscopy/
Үргэлжлэл
Нэмэлт мэдээлэл
Элэгний үүдэн венийн гипертензи
• Элэгний өмнөх үүдэн венийн бөглөрөл
/дэлүүний венийн бөглөрөл.../
• Элэгний хаалган венийн бөглөрөл /элэгний
хатуурал,хавдар.../
• Элэгний дараах үүдэн венийн бөглөрөл
/трикуспид хавхлагын дутмагшил.../
• Үүнээс шалтгаалан үүдэн венийн бөглөрөлтэй
холбоотойгоор даралт ихсэж бусад венийн
анастомоз цусны урсгалд дайчлагддаг.
• Эдгээр анастомоз-д /Зураг-т харуулав/
• 1.Улаан хоолой
• 2.Шулуун гэдэс
• 3.Бүдүүн гэдэс
• 4.Хүйс орчим /медузын толгой шинж/-ын
венийн судас багтах ба цусны урсгал
ихэссэнтэй холбоотойгоор дээрх судаснууд
өргөсдөг.
Ном зүй:
• Хавдар судлал Р.Сандуйжав
• ZOLLINGER’S ATLAS OF SURGICAL OPERATIONS 9th edition
• Ross Histology Text and Atlas 6th edition
• Susan Stranding-Gray’s Anatomy 41th edition
• Principles Anatomy and Physiology 13th edition
• Grant’s Atlas of Anatomy 13th edition
• Color Atlas of Physiology 5th edition
Анхаарал хандуулсанд баярлалаа

More Related Content

What's hot (20)

Шархлаат колит & Кроны өвчин
Шархлаат колит & Кроны өвчинШархлаат колит & Кроны өвчин
Шархлаат колит & Кроны өвчин
Batulai Bazarragchaa
Өвчтний түүх, сүрьеэ кэйс
Өвчтний түүх, сүрьеэ кэйсӨвчтний түүх, сүрьеэ кэйс
Өвчтний түүх, сүрьеэ кэйс
Arsenic Halcyon
Перитонит peritonitis гяльтан хальсны үрэвсэл
Перитонит peritonitis гяльтан хальсны үрэвсэл Перитонит peritonitis гяльтан хальсны үрэвсэл
Перитонит peritonitis гяльтан хальсны үрэвсэл
Батхүү Батдорж
Havdar
HavdarHavdar
Havdar
Otgonbayar Chinbaatar
Улаан хоолойн хавдар
Улаан хоолойн хавдарУлаан хоолойн хавдар
Улаан хоолойн хавдар
Bilguun To Gold Or
Цээжний гялтанд шингэн хуралдах
Цээжний гялтанд шингэн хуралдахЦээжний гялтанд шингэн хуралдах
Цээжний гялтанд шингэн хуралдах
Arsenic Halcyon
Ходоодны хорт хавдар
Ходоодны хорт хавдарХодоодны хорт хавдар
Ходоодны хорт хавдар
Nurdaulet Kupjasar
гиповолемийн щок 1
гиповолемийн щок 1гиповолемийн щок 1
гиповолемийн щок 1
Sosoo Byambaa
Уретрит
УретритУретрит
Уретрит
Батхүү Батдорж
Elegnii tuhai pp
Elegnii tuhai ppElegnii tuhai pp
Elegnii tuhai pp
margad1
Amisgal lecture 20146.11.13
Amisgal lecture 20146.11.13Amisgal lecture 20146.11.13
Amisgal lecture 20146.11.13
Oyundari.Ts mph
Шархлаат колит & Кроны өвчин
Шархлаат колит & Кроны өвчинШархлаат колит & Кроны өвчин
Шархлаат колит & Кроны өвчин
Batulai Bazarragchaa
Өвчтний түүх, сүрьеэ кэйс
Өвчтний түүх, сүрьеэ кэйсӨвчтний түүх, сүрьеэ кэйс
Өвчтний түүх, сүрьеэ кэйс
Arsenic Halcyon
Перитонит peritonitis гяльтан хальсны үрэвсэл
Перитонит peritonitis гяльтан хальсны үрэвсэл Перитонит peritonitis гяльтан хальсны үрэвсэл
Перитонит peritonitis гяльтан хальсны үрэвсэл
Батхүү Батдорж
Улаан хоолойн хавдар
Улаан хоолойн хавдарУлаан хоолойн хавдар
Улаан хоолойн хавдар
Bilguun To Gold Or
Цээжний гялтанд шингэн хуралдах
Цээжний гялтанд шингэн хуралдахЦээжний гялтанд шингэн хуралдах
Цээжний гялтанд шингэн хуралдах
Arsenic Halcyon
Ходоодны хорт хавдар
Ходоодны хорт хавдарХодоодны хорт хавдар
Ходоодны хорт хавдар
Nurdaulet Kupjasar
гиповолемийн щок 1
гиповолемийн щок 1гиповолемийн щок 1
гиповолемийн щок 1
Sosoo Byambaa
Elegnii tuhai pp
Elegnii tuhai ppElegnii tuhai pp
Elegnii tuhai pp
margad1

Viewers also liked (6)

Vitamin C
Vitamin CVitamin C
Vitamin C
VAN PHAM QUY
Vitamin c
Vitamin cVitamin c
Vitamin c
bavkrish
VITAMIN C
VITAMIN CVITAMIN C
VITAMIN C
YESANNA
Vitamin c
Vitamin cVitamin c
Vitamin c
Silah Aysha
Vitamin C
Vitamin CVitamin C
Vitamin C
Dang Thanh Tuan
Vitamin C deficiency
Vitamin C deficiencyVitamin C deficiency
Vitamin C deficiency
Namrata Chhabra

Similar to Бүдүүн гэдэсний хорт хавдар (20)

Pancreatic cancer Нойр булчирхайн хорт хавдар
Pancreatic cancer Нойр булчирхайн хорт хавдар Pancreatic cancer Нойр булчирхайн хорт хавдар
Pancreatic cancer Нойр булчирхайн хорт хавдар
AaronAagii
Улаан хоолойн эмгэгүүд.pdf
Улаан хоолойн эмгэгүүд.pdfУлаан хоолойн эмгэгүүд.pdf
Улаан хоолойн эмгэгүүд.pdf
MNUMS, Govi-Altay branch university
Ходоодны хавдар ( Gastric cancer )
Ходоодны хавдар ( Gastric cancer )Ходоодны хавдар ( Gastric cancer )
Ходоодны хавдар ( Gastric cancer )
Батхүү Батдорж
#Түрүү булчирхайн хоргүй-томрол.pptx
#Түрүү булчирхайн хоргүй-томрол.pptx#Түрүү булчирхайн хоргүй-томрол.pptx
#Түрүү булчирхайн хоргүй-томрол.pptx
Baldandorj Khavalkhaan
Ppt dotood shuurel aus326 b.naranchimeg, d.maralmaa, h.unurmaa (1)
Ppt dotood shuurel aus326 b.naranchimeg, d.maralmaa, h.unurmaa (1)Ppt dotood shuurel aus326 b.naranchimeg, d.maralmaa, h.unurmaa (1)
Ppt dotood shuurel aus326 b.naranchimeg, d.maralmaa, h.unurmaa (1)
Naraa Bayarsaikhan
Communicable diseases lection 4-6
Communicable diseases  lection 4-6Communicable diseases  lection 4-6
Communicable diseases lection 4-6
bayarmagnaiubuns
Intussusception
IntussusceptionIntussusception
Intussusception
Nomin-Erdene Dorjsambuu
Зонхилон тохиолдох хавдруудын үед илрэх шинж тэмдгүүд
Зонхилон тохиолдох хавдруудын үед илрэх шинж тэмдгүүдЗонхилон тохиолдох хавдруудын үед илрэх шинж тэмдгүүд
Зонхилон тохиолдох хавдруудын үед илрэх шинж тэмдгүүд
Suvd Sainjargal
нойр булчирхайн хорт хавдар
нойр булчирхайн хорт хавдарнойр булчирхайн хорт хавдар
нойр булчирхайн хорт хавдар
Bilegsaihan Batsuuri
Kidney cancer бөөрний хавдар
Kidney cancer бөөрний хавдарKidney cancer бөөрний хавдар
Kidney cancer бөөрний хавдар
Mongolian National University of Medical Sciences
Ураг орчмын шингэн цагаасаа эрт гарах
Ураг орчмын шингэн цагаасаа эрт гарах Ураг орчмын шингэн цагаасаа эрт гарах
Ураг орчмын шингэн цагаасаа эрт гарах
Nmhn Namuun
хоол боловсруулах замын эмгэг ба эмийн зохистой хэрэглээ
хоол боловсруулах замын эмгэг ба эмийн зохистой хэрэглээхоол боловсруулах замын эмгэг ба эмийн зохистой хэрэглээ
хоол боловсруулах замын эмгэг ба эмийн зохистой хэрэглээ
Tamjid Tamja
МУХАР ОЛГОЙН ҮРЭВСЭЛ.pptx
МУХАР ОЛГОЙН ҮРЭВСЭЛ.pptxМУХАР ОЛГОЙН ҮРЭВСЭЛ.pptx
МУХАР ОЛГОЙН ҮРЭВСЭЛ.pptx
MNUMS, Govi-Altay branch university
Хөхний хорт хавдар
Хөхний хорт хавдарХөхний хорт хавдар
Хөхний хорт хавдар
Nmhn Namuun
Emch 19 100
Emch 19 100Emch 19 100
Emch 19 100
Gantulga Nyamdorj
Pancreatic cancer Нойр булчирхайн хорт хавдар
Pancreatic cancer Нойр булчирхайн хорт хавдар Pancreatic cancer Нойр булчирхайн хорт хавдар
Pancreatic cancer Нойр булчирхайн хорт хавдар
AaronAagii
#Түрүү булчирхайн хоргүй-томрол.pptx
#Түрүү булчирхайн хоргүй-томрол.pptx#Түрүү булчирхайн хоргүй-томрол.pptx
#Түрүү булчирхайн хоргүй-томрол.pptx
Baldandorj Khavalkhaan
Ppt dotood shuurel aus326 b.naranchimeg, d.maralmaa, h.unurmaa (1)
Ppt dotood shuurel aus326 b.naranchimeg, d.maralmaa, h.unurmaa (1)Ppt dotood shuurel aus326 b.naranchimeg, d.maralmaa, h.unurmaa (1)
Ppt dotood shuurel aus326 b.naranchimeg, d.maralmaa, h.unurmaa (1)
Naraa Bayarsaikhan
Communicable diseases lection 4-6
Communicable diseases  lection 4-6Communicable diseases  lection 4-6
Communicable diseases lection 4-6
bayarmagnaiubuns
Зонхилон тохиолдох хавдруудын үед илрэх шинж тэмдгүүд
Зонхилон тохиолдох хавдруудын үед илрэх шинж тэмдгүүдЗонхилон тохиолдох хавдруудын үед илрэх шинж тэмдгүүд
Зонхилон тохиолдох хавдруудын үед илрэх шинж тэмдгүүд
Suvd Sainjargal
нойр булчирхайн хорт хавдар
нойр булчирхайн хорт хавдарнойр булчирхайн хорт хавдар
нойр булчирхайн хорт хавдар
Bilegsaihan Batsuuri
Ураг орчмын шингэн цагаасаа эрт гарах
Ураг орчмын шингэн цагаасаа эрт гарах Ураг орчмын шингэн цагаасаа эрт гарах
Ураг орчмын шингэн цагаасаа эрт гарах
Nmhn Namuun
хоол боловсруулах замын эмгэг ба эмийн зохистой хэрэглээ
хоол боловсруулах замын эмгэг ба эмийн зохистой хэрэглээхоол боловсруулах замын эмгэг ба эмийн зохистой хэрэглээ
хоол боловсруулах замын эмгэг ба эмийн зохистой хэрэглээ
Tamjid Tamja
Хөхний хорт хавдар
Хөхний хорт хавдарХөхний хорт хавдар
Хөхний хорт хавдар
Nmhn Namuun

Бүдүүн гэдэсний хорт хавдар

  • 1. Бүдүүн гэдэсний өмөн /Colon cancer/ АУС -423 хэсгийн оюутан Ж.Билгүүн
  • 2. Агуулга: • Бүдүүн гэдэсний анатоми,гистологи • Бүдүүн гэдэсний физиологи • Бүдүүн гэдэсний өмөн ▫ -Шалтгаан ▫ -Ангилал ▫ -Эмнэл зүй ▫ -Оношилгоо ▫ -Эмчилгээ
  • 3. Бүдүүн гэдэсний анатоми • 1.5-2 м урт, 6,5 см=D, Цутгалан гэдэс- Анус • Мезоколон /хэвлийн ар хана / • Бүдүүн гэдсийг 4 бүсэд хуваана. ▫ 1.Мухар гэдэс ▫ 2.Хүрээ гэдэс ▫ 3.Шулуун гэдэс ▫ 4. Анусын суваг
  • 5. 1.Мухар гэдэс • Fossa iliaca dexter • Ойролцоогоор 6 см уут хэлбэртэй • Ostium ileocecale/Valve ileocecale • Өтөн унжлага /8 см орчим/ Retrocaecal Postileal Preileal Subcaecal Paracolic
  • 6. 2.Хүрээ гэдэс • Өгсөх хэсэг /12 см/ • Элэг орчмын нугаларал • Хөндлөн гэдэс /25-30 см/ • Дэлүү орчмын нугаларал • Уруудах гэдэс /10 см/ • Махир гэдэс /Сигмоид/
  • 8. Гадаад зохион байгуулалт • 1. Бүдүүн гэдэсний шугам-teniae coli /дагуу булчин/ ▫ Чөлөөт шугам-tenia libera ▫ Чацархайн шугам- tenia mesocolica ▫ Сэмжний шугам- tenia omentalis • 2. Бүдүүн гэдэсний цүлхэн- haustra coli /цагираг булчин/ • 3. Бүдүүн гэдэсний өөхөн унжлага- appendices epiploicae
  • 10. Гистологи бүтэц • Бүдүүн гэдэсний гистологи бүтцийг: • 1.Салст давхарга ▫ Бортгон ху.эд /Бортгон,Хундаган эс/ ▫ Салст булчин • 2.Салстын доод давхарга /хо.эд/ • 3.Булчинт давхарга ▫ Гадна дагуу ширхэг ▫ Дотно цагираг ширхэг • 4.Гялтан бүрхүүл
  • 12. • Цоргот бүтэц бүхий салст давхаргын булчирхай
  • 16. • Баруун хүрээ гэдэсний артерийн хэлбэр
  • 22. Бүдүүн гэдэсний физиологи • Хоол боловсруулах эрхтэн тогтолцоо нь маш нарийн зохицуулгатай байдаг. • Үүний нэг нь шингэний тэнцвэрт байдал
  • 23. • Хундаган эс-шүүрэл Ph=8.5-9.0 ▫ Катепсин,пептидаза,липаза,амилаза,нуклеаза • Микрофлор- ▫ Эслэг 40-50% ▫ Уураг 45% ▫ Нүүрс ус 25% боловсорно ▫ К,Е аминдэм зарим В амин дэм синтезлэгддэг ▫ Дулаан үүсэлт ▫ Н/ус----СО2,Н2,СН4 хий үүсдэг • Ус,ион,витамины шимэгдэлт • Механик агшилт,зөөвөрлөлт • Ялгадасны хэлбэржилт • Ялгадас гаргах /S2-S4/
  • 24. Механик агшилт,зөөвөрлөлт 1 мин-3-12 удаа /удаан/ цүлхэн Сегмент /хурдан/
  • 27. • Бүдүүн гэдэсний хучуур эд болон булчирхайлаг эдийн гаралтай эсийн хяналт зохицуулгагүй эмгэг ургалтыг Бүдүүн гэдэсний хорт хавдар /өмөн/ гэнэ. • Ихэнхидээ 50< настай • Хойд Америк, Зүүн Европ элбэг /4-6 байр/ • Эр /30-40% их/ : Эм
  • 28. Тархалт • АНУ-д 2014 оны судалгаагаар ▫ 71830 орчим эрэгтэй ▫ 65000 эмэгтэй СС оношлогдсон. • Нас баралт ойролцоогоор 26,270 эр,24,040 эм-д тохиолдсон.
  • 29. Шалтгаан Дотоод Булчирхайлаг болон цэлмэнт ургацаг /40-50%/ Бүдүүн гэдэсний өвөрмөц бус шархлаа Бүдүүн гэдэсний АҮ Хуурамч үрэвсэл хавдрууд Полипоз /100%/ Өргөсөл ба цүлхэнгүүд Кроны өвчин Гадаад Хоол хүнсэнд амьтны гаралтай өөх тос уураг хэрэглэх Эслэг багатай хоол хэрэглэх Идэвхитэй хөдөлгөөн бага байх Ахимаг нөасны хүний гипотони,атони N-нитрозамин болон бусад канцероген бодис
  • 30. Эмгэг бүтэц • 35-50% Махир гэдсэнд • 20-25% мухар гэдсэнд Эмгэг бүтцийн ангилал: 1. Экзофит ургалттай /полип,зангилаат,../ 1. Баруун талд ихэвчлэн 2. Хоруу чанар бага,үсэрхийлэл хожуу өгдөг. 2. Эндофит ургалттай /нэвчдэст,шархлаат../ 1. Зүүн талд ихэвчлэн 2. Хоруу чанар их,үсэрхийлэл эрт өгдөг. 3. Холимог
  • 32. Үсэрхийлэл: • Бүдүүн гэдэсний өмөн • Цусаар ▫ Эхлээд элэг дараа нь уушги ясанд үсэрхийлэл өгнө. • Тунгалгаар ▫ Аортын дагуух т.булчирхайд үсэрхийлнэ. • Хүрэлцэх замаар тархана.
  • 33. Ангилал. • TNM ба үе шат • Дюк-ийн ангилал
  • 34. Дюк ангилал • A- ▫ Хавдар гэдсэн дотроо,шулуун гэдэсний орчын өөхлөг эд рүүгээ нэвчилт өгөөгүй,т.булчирхайд үсэрхийлэлгүй • B- ▫ Өмөн гэдэсний хана руу нэвчсэн боловч т.бул-д үсэрхийлэл өгөөгүй • C- ▫ Өмөн гэдэсний хана руу нэвчсэн эсэх үл хамааран т.бул-д үсэрхийлэлтэй байна. • D- ▫ Алсын эрхтэнд үсэрхийлэлтэй
  • 35. Эмнэл зүй: Хэсэг газрын Цустай баах Залхагтай,давирхай шиг баах Хэвлийгээр зангирч өвдөх Гэдэс дүүрэх Ерөнхий Халдвар-Хордлогын Анемийн ерөнхий шинж
  • 36. Эмнэл зүйн 6 хэлбэр байна. • 1.Бөглөрөлтийн хэлбэр Хавдар ихэвчлэн зүүн талд Гэдэс дүүрэх,баас ба хий гарахгүй саатах,хүчтэй өвдөлт өгөх,хордого зэрэг түгжрэлийн шинж илэрнэ. 2. Энтероколитын хэлбэр /зүүн/ Үрэвслийн шинж:гүйлгэх,өтгөн хатах,гэдэс дүүрэх,хэвлийгээр өвдөх,СОЭ ихсэх г.м 3. Диспепси Хоолны дуршил буурах,бөөлжих,дотор муухайрах,аюулхайд хүнд оргих-хямрал
  • 37. • 4. Хордлогот Ихэвчлэн баруун Цус багадалттай хэлбэрийн үед хордого болон цус багадалтын шинж илэрнэ. 5. Хуурамч үрэвслийн хэлбэр: Хэвлийн хөндийн үрэвслийн шинж: хэвлийгээр өвдөх,халуурах, лейкоцитоз, гялтангийн цочрол 6. Хавдар хэлбэр: Ихэвчлэн баруун Хэвлийд масс тэмтрэгдэнэ
  • 38. Оношилгоо • Анамнез • Бодит үзлэг ▫ Харах-арьс салст цайж,хуурайшсан,уян хатан чанар буурсан,хэвлийн хөндийд хавдар овойж харагдана ▫ Тэмтрэх-Хэвлийн хөндийд үүсгэвэр тэмтрэгдэх,түүнийг үнэлэх ▫ Тогших- Хавдрын үүсвэр дүлий чимээтэй ▫ Чагналт- Хавдартай хэсэг болон түүний дээд хэсэгт гэдэсний дүүрсэх хэсэгт хуржигналт тод сонсогдоно.
  • 39. • Шулуун гэдэсний үзлэг • Багажийн шинжилгээ Ирригоскопи,ирригографи: ▫ Барийн сульфат. 4 шинж: • Нэмэлт сүүдэр • Хавдартай хэсэгт салст бүрхэвчийн зураглал алдагдах • Гэдэсний хөндий нарийсч хэлбэрээ алдах • Хавдартай хэсэгт гэдэсний гүрвэлзэх хөдөлгөөн алдагдах
  • 41. • Ректосигмоскоп ин-30см доторх хавдар /анусаас/ • Колоноскопи:
  • 46. • Өтгөнд далд цус үзэх: Гемокульттест,ВМ-колонтест... 50мл хүртэл цус илрэхийг хэлнэ. Хавдрын маркер: Үр хөврөлийн антиген ихэснэ.
  • 47. Мэс заслын төрөл Эмчилгээ: Төгс эмчилгээ: • 1 шатлалтай • 2 болон 3 шатлалтай • Хавсарсан Төгс бус эмчилгээ • Хими болон туяа эмчилгээ
  • 53. Элэгний үүдэн венийн гипертензи • Элэгний өмнөх үүдэн венийн бөглөрөл /дэлүүний венийн бөглөрөл.../ • Элэгний хаалган венийн бөглөрөл /элэгний хатуурал,хавдар.../ • Элэгний дараах үүдэн венийн бөглөрөл /трикуспид хавхлагын дутмагшил.../ • Үүнээс шалтгаалан үүдэн венийн бөглөрөлтэй холбоотойгоор даралт ихсэж бусад венийн анастомоз цусны урсгалд дайчлагддаг.
  • 54. • Эдгээр анастомоз-д /Зураг-т харуулав/ • 1.Улаан хоолой • 2.Шулуун гэдэс • 3.Бүдүүн гэдэс • 4.Хүйс орчим /медузын толгой шинж/-ын венийн судас багтах ба цусны урсгал ихэссэнтэй холбоотойгоор дээрх судаснууд өргөсдөг.
  • 55. Ном зүй: • Хавдар судлал Р.Сандуйжав • ZOLLINGER’S ATLAS OF SURGICAL OPERATIONS 9th edition • Ross Histology Text and Atlas 6th edition • Susan Stranding-Gray’s Anatomy 41th edition • Principles Anatomy and Physiology 13th edition • Grant’s Atlas of Anatomy 13th edition • Color Atlas of Physiology 5th edition