More Related Content
What's hot (20)
Similar to Globalizmi (20)
Globalizmi
- 2. * Globalizmi ne aktualitetin e sotem Fillimi i mij谷vje巽arit ka v谷n谷 n谷 dukje para nesh shum谷 sfida, probleme dhe 巽谷shtje, ndikimi i t谷 cilave duket sikur p谷r nga natyra del jasht谷 dimensionit t谷 mjedisit q谷 duket se i shkakton duke marr谷 nj谷 pamje globale. Nder keto sfida mund t谷 p谷rmendim: globalizimin e ekonomis谷, rritjen e pabarazis谷 ekonomike nd谷rmjet vendeve t谷 ndryshme, pabarazit谷 n谷 shp谷rndarjen dhe shfrytezimin e burimeve t谷 informacionit dhe teknologjis谷, rritjen e kontrollit t谷 qeverive n谷 jet谷n e njer谷zve, rritjen e konsumit, konfliktet komb谷tare dhe rajonale p谷r arsye fetare, etnike, ideologjike e racore, r谷nien e efektshm谷ris谷 politike etj. Zgjidhja e t谷 tilla problemeve nuk mund t谷 b谷het vet谷m n谷 nivel komb谷tar ose lokal por zgjidhje t谷 tilla mund t谷 vijn谷 si rrjedhoj谷 e mendimit, veprimit dhe bashk谷rendimit t谷 t谷 gjith谷 qytetar谷ve n谷 bashk谷si, qytet apo dhe n谷 rajonin ku ata jetojn谷. Ekzistojn谷 disa prirje globale q谷 ndikojn谷 n谷 jet谷n e qytetar谷ve t谷 cilat mund t谷 grupohen n谷 kat谷r drejtime kryesore. 1 1 . Ekonomia globale 2. Teknologjia dhe komunikimi 3. Popullsia dhe mjedisi 4. L谷vizja globale
- 3. Globalizmi ne jetet tona ! Globalizmi ne * Ekonomi Globalizimi i ekonomis谷 谷sht谷 nj谷 realitet I padiskutuesh谷m. Sot jetojm谷 n谷 nj谷 periudh谷 q谷 do t谷 ndikoje n谷 ndryshimin e ekonomis谷 dhe politik谷s n谷 vitet e ardhshme. Nuk do t谷 ket谷 m谷 prodhime t谷 cilat do t谷 mbajn谷 vul谷n e vendit n谷 t谷 cilin ato prodhohen, nuk do t谷 ket谷 m谷 korporata ose industri komb谷tare, ekonomia komb谷tare nuk do t谷 ekzistoj谷 ose t谷 pakt谷n jo n谷 p谷rmasat dhe n谷 kuptimin q谷 ajo shihet sot. * Teknologjia dhe komunikimi Zhvillimi i shpejt n谷 fush谷n e teknologjis谷 solli dhe zhvillim n谷 mjetet e komunikimit.. Ai 谷sht谷 nj谷koh谷sisht pasuri, rrezik dhe pushtet, 谷sht谷 vlera kryesore n谷 ekonomi e cila ndikon n谷 nj谷 shp谷rhapje edhe m谷 t谷 madhe t谷 ekonomis谷 dhe vlerave q谷 ajo ka. * Popullesia dhe mjedisi Problemet me t谷 cilat p谷rballet mjedisi si rrjedhoj e rritjes s谷 shpejt谷 t谷 popullsis谷 jan谷: prishja dhe shkretimi i tokave t谷 punueshme, zvogelimi i burimeve ujore, ndotja globale, erozioni, shkat谷rrimi i pyjeve, humbja e biodiversitetit, reduktimi i ozonit etj. Rritja m谷 e madhe e popullsis谷 n谷 vitet n谷 vazhdim do t谷 vij谷 kryesisht nga vendet e paindustrializuara gj谷, q谷 do t谷 巽oj dhe n谷 rritjen e presionit q谷 ushtron migrimi i popullsis谷.
- 4. * Levizja globale Gjat谷 k谷tij shekulli u rrit pa mas谷 numri i njer谷zve t谷 cil谷t l谷vizin nga nj谷 vend n谷 tjetrin duke ndryshuar perberjen etnike t谷 巽do vendi. Kjo dukuri i detyron dhe shton p谷rpjekjet e grupeve p谷r ruajtjen e identitetit t谷 tyre duke sfiduar politikat e ndryshme t谷 vendeve n谷 t谷 cilat vendosen n谷p谷rmjet ndryshimeve kulturore. P谷r shkak t谷 k谷tyre arsyeve ndaj globalizimit shtrohen dhe nj谷 s谷r谷 kritikash duke v谷n谷 n谷 dyshim thelbin dhe shkall谷n e ndikimit t谷 tij n谷 p谷rgjith谷si dhe n谷 巽do vend n谷 ve巽anti. Ku mund t谷 p谷rmendim: ** Globalizimi 谷sht谷 pjese e kapitalizmit ose imperializmit bot谷ror dhe si i till谷 mbart dhe pasojat e tij. ** Globalizimi ka pasoja t谷 ndryshme, shpesh t谷 padrejta pasi prodhon fitues dhe t谷 humbur, keta t谷 fundit kryesisht n谷 radh谷t e t谷 varf谷rve. ** Globalizmi fsheh p谷rgjegjshm谷rin谷 dhe transparenc谷n pasi veshtireson identifikimin e atyre q谷 jan谷 p谷rgjegj谷s p谷r dukuri q谷 ndikojn谷 n谷 mbar谷 bot谷n. ** Globalizmi n谷 shum谷 raste rrit kontradiktat madje n谷 nj谷 pjes谷 t谷 mir谷 t谷 rasteve nxit procesin e kund谷rt - antiglogalizimin. Megjithat谷, pavar谷sisht nga ndikimet e rrjedhojat kontradiktore t谷 procesit t谷 globalizmit mendoj se ky proces 谷sht谷 nj谷 realitet global q谷 modelon dhe do t谷 modeloj谷 bot谷n n谷 shekullin e ri.
- 5. MNYRA E T MENDUARIT DHE T VEPRUARIT T QYTETARIT T SOTM N SHOQRI Pik谷pamja e termit qytetar mund t谷 shihet n谷 disa p谷rmasa, nga t谷 cilat mund t谷 p谷rmendim: 1. PRMASA HAPSINORE P谷rmasa hap谷sinore k谷rkon q谷 qytetari ta shoh谷 veten n谷 t谷 nj谷jt谷n koh谷 pjestar t谷 disa bashk谷sive q谷 nd谷rthuren me nj谷ra-tjetr谷n: familjes, shkoll谷s, lagjes, qytetit, vendit, rajonit dhe bot谷s, t谷 kuptoj谷 se mir谷q谷nia personale ndikohet nga veprimtarit谷 politike dhe ekonomike n谷 t谷 gjith谷 bot谷n. 2. PRMASA KOHORE Kjo p谷rmas谷 k谷rkon q谷 e kaluara, e tashmja dhe e ardhmja t谷 shihen si t谷 lidhura n谷 menyr谷 dinamike. Kjo n谷nkupton se trajtimi i sfidave nuk mund t谷 shihet i lidhur vet谷m me t谷 sotmen por duhet marr谷 parasysh e kaluara dhe e ardhmja.
- 6. *閣温噛鞄糸庄馨
- 7. TIPARET E QYTETARIT T SOTM GLOBAL Termi qytetar ka p谷suar ndryshime n谷 p谷rmbajtjen e tij n谷 koh谷 dhe n谷 hap谷sir谷, ndryshime k谷to q谷 e p谷rgatisin qytetarin t谷 veproj n谷 nj谷 mjedis shum谷 p谷rmasor.Qytetar谷t global ndryshojn谷 nga njer谷zit e zakonsh谷m n谷 nj谷 s谷r谷 faktor谷sh nd谷r t谷 cil谷t mund t谷 theksojm谷: 1.ndjenja e identitetit 2.shkalla e g谷zimit t谷 t谷 drejtave 3.shkalla e p谷rmbushjes s谷 detyrimeve q谷 burojn谷 nga t谷 drejtat 4.shkalla e interesit dhe e p谷rfshirjes n谷 谷谷 谷shtjet shoqerore 5.shkalla e pranimit t谷 vlerave shoq谷rore baz谷. PROBLEMET GLOBALE Globalizmi na prek t谷 gjithve n谷 m谷nyr谷 t谷 drejtp谷rdrejt谷. P谷rve谷谷 p谷rfitimeve q谷 sjell dukuria e globalizimit nuk mund t谷 l谷m谷 pa p谷rmendur dhe problemet e shkaktuara nga kjo dukuri. Probleme t谷 tilla t谷 shkaktuara nga globalizmi hasen n谷 shum谷 fusha si: n谷 ekonomi, mjedis, papun谷si, tranzicion, emigracion, trafikimin e q谷nieve njer谷zore, drog谷n, krimin e organizuar etj. Disa prej shqetesimeve mjedisore globale jane: o Ndotja e burimeve natyrore ( uji, ajri, toka ) o Shiu acid o Efekti greenhouse o D谷mtimi i shtres谷s s谷 ozonit, hollimi i saj o Industria nukleare o Telefonia celulare ( rrezatimi ne radiofrekuence )
- 8. Problemet me shqtesuese te globalizmi Papun谷sia 谷sht谷 nj谷 tjet谷r problem global.I papun谷 quhet ai individ q谷 ka mosh谷 ligjore p谷r pun谷, q谷 shkon n谷 zyren e pun谷simit dhe 谷sht谷 n谷 kerkim t谷 nj谷 pun谷. Me zhvillimin e globalizimit r谷nia e nivelit t谷 pun谷simit vihet re si n谷 sektorin publik dhe n谷 at谷 privat. Papun谷sia vjen si pasoj谷 e zhvillimit teknologjik si dhe si pasoj谷 e kompjuterizimit dhe mekanizimit t谷 shum谷 sektor谷ve. Vihet re se korporatat jan谷 t谷 priura p谷r arsye treg谷tare dhe p谷rfitimi q谷 t谷 pun谷sojn谷 njer谷z t谷 arsimuar dhe t谷 specializuar n谷 filialet e tyre n谷 vendet n谷 t谷 cilat ato ushtrojn谷 aktivitetin. Ky fenomen b谷n q谷 numri i t谷 pun谷suarve n谷 to t谷 mos p谷rfshij谷 at谷 shtres谷 t谷 shoq谷ris谷 q谷 e ka t谷 domosdoshme nj谷 pag谷 duke mos ndikuar n谷 rehabilitimin e vendeve t谷 bot谷s s谷 tret谷. Trafikimi i q谷nieve njer谷zore mund t谷 cilesohet si skllav谷ria e koh谷ve moderne. Trafikimi 谷sht谷 nj谷 form谷 e kulluar skllav谷rie dhe pune t谷 detyruar, abuzim i pushtetit t谷 m谷 t谷 fortit ndaj m谷 t谷 dob谷tit, Trafikant谷t dhe viktimat e tyre kan谷 shp谷rndarje gjeografike n谷 t谷 gjith谷 bot谷n. Shkaqet e trafikut lidhen me faktor谷t: Ekonomika e dob谷t Sociale ( divorcet, dhuna n谷 familje,levizja e lir谷 ) Politike Fundi i shekullit t谷 XX-t谷 dhe fillimi i shekullit t谷 XXI-t谷 prezanton nj谷 form谷 t谷 re t谷 skllav谷ris谷 njer谷zore at谷 t谷 trafikimit t谷 tyre. Ky fenomen 谷sht谷 i pranish谷m si n谷 vendet e zhvilluara ashtu dhe n谷 vendet e varf谷ra dhe ato n谷 tranzicion. Trafiku i njer谷zve p谷r q谷llime prostitucioni dhe pune t谷 detyruar p谷rb谷n nj谷 nga fushat me zhvillim m谷 t谷 shpejt谷 t谷 vaprimtarive kriminale nd谷rkomb谷tare. Trafikimi i grave dhe f谷mij谷ve 谷sht谷 nj谷 nga veprimtarit谷 m谷 cnjer谷zore t谷 k谷tij lloj krimi.
- 9. 酷顎稼糸