A enerxía que nos chega do sol (t7)
- 1. A ENERXÍA QUE NOS CHEGA DO SOL Profesor: Adán Gonçalves
- 2. INTRODUCIÓN En 1977 un grupo de xeólogos a bordo do submariño Alvin mergullouse a unha profundidade de 2500 m nas proximidades das illas Galápagos coa misión de investigar a actividade volcánica submariña. A esta profundidade as temperaturas están próximas á conxelación, lonxe das fontes habituais de materia orgánica e por suposto en completa escuridade, polo que non pensaban atopar ningunha forma de vida… …Pero o que observaron foi ben distinto, no fondo, en chemineas hidrotermais que botaban auga quente atoparon vermes xigantes de máis de 2 metros, bivalvos con cunchas enormes, peixes con forma de anguía, grandes carangexos … Foi a primeira vez que descubrimos un ecosistema que non depende da luz do Sol, pero evidentemente é unha excepción. A maioría dos ecosistemas da Terra dependen da enerxía do Astro Rei para o seu funcionamento.
- 4. 1. A ENERXÍA DO SOL O Sol produce continuamente enerxía grazas as reaccións de fusión nuclear que suceden no seu interior. Desta enerxía, só unha pequena parte chega a Terra, pero é suficiente para manter a vida e poñer en movemento a atmosfera e a hidrosfera e para facer funcionar o ciclo da auga e os axentes xeolóxicos externos.
- 5. A ATMOSFERA É UN FILTRO Parte da radiación solar é moi perigosa. Estas radiacións nocivas son absorbidas pola atmosfera que actúa como un filtro beneficioso. Por iso...
- 6. …os traxes dos austronautas están feitos para evitar estas gravísimas radiacións
- 7. A dinámica externa débese a enerxía solar que permite: O movemento das masas de auga. O movemento do aire. Estos movementos son responsables dos Climas Ciclo da auga Acción dos axentes xeolóxicos externos
- 8. 2. O REPARTO DESIGUAL DA ENERXÍA SOLAR A atmosfera retén e devolve ao espazo unha grande parte da enerxía que chega do sol. Ata a Terra chega case exclusivamente luz visible. Cando a terra e a auga absorben esta luz, quecen. Pero este quecemento é desigual. No ecuador os raios chegan moi perpendiculares, polo que atravesan unha espesura de aire moi fina e o quecemento é moi efectivo. Nestas zonas “vai calor”. Nos polos, en cambio, os raios chegan oblícuos atravesando unha espesura de aire moito maior sendo menos efectivos. Nestas zonas “vai frío”.
- 9. A enerxía que chega a superficie repártese desigualmente por que: Os raios caen máis perpendiculares no Ecuador que nos Polos debido a inclinación do eixe de rotación da Terra. A duración do día e a noite varía ao longo do ano (traslación). 2. O REPARTO DESIGUAL DA ENERXÍA SOLAR
- 12. CORRENTES OCEÁNICAS E ATMOSFÉRICAS Como consecuencia do reparto desigual da enerxía solar, no planeta hai zonas máis cálidas e zonas máis frías. Esto orixina correntes de auga e de aire entre unhas zonas e outras. Por que?
- 13. DIFERENZAS DE TEMPERATURA E O MOVEMENTO DUN FLUÍDO Fíxate no debuxo: A auga quente é menos densa (máis lixeira) e ascende. A auga fría máis densa descende. Esto orixina unha corrente de auga. Ollo! A causa do movemento non é que a temperatura sexa alta, senón a diferenza de temperatura.
- 14. Na atmosfera e nos océanos sucede algo similar debido ao desigual reparto da enerxía solar: O aire quente vai do ecuador cara os polos; e o frío o revés. As augas frías desprázanse dende os polos cara o ecuador e viceversa. Sen embargo este desprazamento non é en liña recta debido ao movemento de rotación.
- 15. As correntes oceánicas e atmosféricas describen por este motivo movementos en espiral. No caso atmosférico é posible velo dende o espazo cando o aire vai asociado a nubosidade.
- 16. 3. DINÁMICA ATMOSFÉRICA Os fenómenos da dinámica atmosférica poden suceder a unha escala local ou a escala global. Dinámica atmosférica local Son exemplos: Correntes térmicas ascendentes Tormentas Brisa mariña Brisa de val Inversións térmicas
- 17. ASCENDENCIA TÉRMICA O aire quentado en superficie, máis liviano, ascende e o frío, máis pesado, tende a baixar. No ascenso o aire arrefía e o vapor de auga condénsanse formando nubes denominadas cúmulo de térmica.
- 18. NUBES DE TORMENTA Cando a diferenza entre o aire frío e quente é moi grande o ascenso térmico é moi rápido (ata 40 Km/h) orixinando nubes moito máis grandes, os cumuloninbos
- 19. BRISA MARIÑA O solo quéntase máis rápido ca auga, pero tamén arrefía antes. Esto provoca que durante o día o solo esté máis quente co mar orixinando a brisa mariña que ven do mar a terra. Durante a noite sucede o contrario.
- 20. BRISA DE VAL Durante o día os vales actúan como condutos que dirixen o aire quente cara a súa parte alta, é a brisa de val. Pola noite o proceso soe invertirse e fálase de brisa catabática.
- 21. INVERSIÓNS TÉRMICAS En ocasións o aire que está arriba é máis quente que o que está debaixo impedindo as correntes ascendentes, é unha inversión térmica. Este fenómeno provoca que os fumes contaminantes queden preto do chan.
- 22. Dinámica atmosférica a grande escala A meteoroloxía é a ciencia que se ocupa de predecir o comportamento da dinámica atmosférica a grande escala. As diferenzas de temperatura na superficie terrestre provocan diferenzas de presión que se traducen en borrascas (baixas presións) e anticiclóns (altas presións.
- 23. VENTOS
- 24. A partir dos datos de presións realízanse os mapas de isobaras. As isobaras representan no mapa áreas de igual presión. Os fenómenos asociados a dinámica atmosférica a grande escala son: Ventos Nubes Precipitacións
- 25. VENTOS Os ventos son movementos de grandes masas de aire dende as zonas de maior presión (anticiclóns) cara as de menor presión (borrascas ou ciclóns).
- 26. VENTOS Sen embargo, os ventos non se dirixen en liña recta dende os anticiclóns ás borrascas. O movemento de rotación da Terra provoca que sigan unha traxectoria un pouco oblícua respecto ás isobaras.
- 27. VENTOS A velocidade dos ventos ven sinalada pola distancia entre as isobaras: Moi xuntas: ventos fortes. Máis separadas: ventos frouxos.
- 28. NUBES Como xa comentamos cando o aire arrefía, se ten humidade, pode condersarse e fomar nubes. Nas borrascas como o aire chega de todas as direccións pode traer humidade que ao ascender arrefía e produce nubosidade.
- 29. PRECIPITACIÓNS Cando a masa de aire arrefía o suficiente a condensación é tan importante que as gotas que forman as nubes son o suficientemente grandes como para que caían por gravidade en forma de chuvia. Se a temperatura é moi baixa a precipitación será en forma de neve. Outros tipos de precipitacións son as saraibas (as gotas conxélanse ao ascender moi rápido) e o pedrazo (ascensos e descensos continuados que forman bolas de xeo de gran tamaño).
- 30. 4. O MOTOR DOS AXENTES XEOLÓXICOS Os axentes xeolóxicos son sistemas naturais que realizan a meteorización, erosión, transporte e sedimentación producindo a modelaxe da paisaxe. Meteorización: conxunto de procesos debidos aos axentes atmosféricos (auga, vento...) que provocan a disgregación das rochas in situ. Erosión: Disgregación asociada ao movemento dos restos de rochas. Transporte: Mobilización dos restos de rocha. Sedimentación: Depósito destes materiais (sedimentos) en zonas topograficamente máis baixas.
- 31. 31 Os axentes xeolóxicos Erosión Transporte Sedimentación Glaciares Vento Ríos e regatos Mar
- 32. O motor que mobiliza estes axentes é o SOL xunto coa GRAVIDADE. Os axentes xeolóxicos máis importantes son: Vento Glaciares Augas salvaxes Ríos Augas subterráneas Mar 4. O MOTOR DOS AXENTES XEOLÓXICOS Falaremos deles no seguinte tema.
- 33. 5. O EFECTO REGULADOR DA HIDROSFERA Cando dous obxectos están a diferente temperatura e se poñen en contacto, a enerxía calorífica (a calor) pasa do que está máis quente (que se arrefía) ao que está máis frío (que se quenta) ata que se igualan as súas temperaturas. Sen embargo non todas as substancias quecen ou arrefían coa mesma facilidade. O aire quece e enfría máis rápido que a auga que o fai máis amodo. Deste xeito a auga pode almacenar ou ceder moita calor arrefiando ou quentando o aire circundante. Polo tanto, os océanos quéntanse e arrefríanse máis lentamente que os continentes.
- 34. 5. O EFECTO REGULADOR DA HIDROSFERA Verán: o aire quece máis e máis rápido que a auga do mar. O mar absorbe a calor do aire para que se igualen as temperturas. Inverno: o aire arrefía moito e o mar atópase algo máis quente cedendo a súa calor ao aire para igulalar as temperaturas. É por este motivo que as temperaturas son máis mornas nas zonas costeiras que no interior.
- 35. 6. O USO DA ENERXÍA SOLAR Os ecosistemas precisan a enerxía solar xa que os produtores (algas e plantas principalmente) realizan a fotosíntese que permite producir a materia orgánica que pasa ao resto da rede trófica. O home emprega industrialmente a enerxía solar con dous fins: Producir calor Xerar electricidade A maior vantaxe da Աí Solar é que é unha enerxía limpa e renovable (nos se esgota).
- 36. PRODUCIÓN DE CALOR CON ENERXÍA SOLAR Utilízanse quentadores solares que permiten obter auga quente para o consumo ou para calefacción. Constan dun tubo a xeito de serpentín situado sobre unha placa negra e un depósito onde se acumula a auga quente.
- 37. PRODUCIÓN DE ELECTRICIDADE CON ENERXÍA SOLAR Utilízanse células fotovoltaicas que son dispositivos que transforman a luz solar en electricidade. A unión de células fotovoltaicas forma un panel solar que permite obter unha maior cantidade de enerxía. CÉLULA FOTOVOLTAICA PANEL FOTOVOLTAICO
- 38. 7. OS RISCOS DA ENERXÍA SOLAR DETERIORO DA OZONOSFERA A ozonosfera ou capa de ozono orixínase a partir do osíxeno da atmosfera e é a parte da mesma encargada de absorber as radiacións ultravioletas procedentes do sol que son altamente prexudiciais para os organismos. A integridade desta capa estase a ver afectada pola presenza na atmosfera de contaminantes, fundamentalmente dos CFCs que destrúen o ozono. A orixe principal destes CFCs son: os frigoríficos, os aires acondicionados e os aerosoles.
- 39. 7. OS RISCOS DA ENERXÍA SOLAR ACUMULACIÓN DA CALOR E CAMBIO CLIMÁTICO O efecto invernadoiro natural A atmosfera posúe determinados gases (gases de efecto invernadoiro) como son o dióxido de carbono, o metano e o vapor de auga que absorben parte da calor que libera a superficie terrestre permitindo unha temperatura morna en superficie esencial para a vida no planeta. A este efecto denomínaselle efecto invernadoiro natural.
- 41. 7. OS RISCOS DA ENERXÍA SOLAR ACUMULACIÓN DA CALOR E CAMBIO CLIMÁTICO O efecto invernadoiro artificial e o cambio climático O problema xurde nos últimos tempos como consecuencia das actividades humanas (transporte, industria…) que provocan o aumento destes gases, principalmente o CO2 que están a incrementar este efecto orixinando o chamado efecto invernadoiro artificial responsable do quecemento global e do cambio climático que traerá consigo.
- 43. WEBGRAFÍA http://www.pescamediterraneo2.com/foros/blog/170/entry-272- fumarolas-volcanicas-marinas/ http://www.slideshare.net/adaneco/dinmica-terrestre-35473911 http://www.slideshare.net/adaneco/orixe-e-evolucin http://es.slideshare.net/biogelete/t7-la-energa-que-nos-llega-del-sol- 16393704?qid=89520903-bb7c-4393-80d7- 19ca901cd543&v=qf1&b=&from_search=1 http://es.slideshare.net/belenarenal/2-esotema-7-a-enerxa-que-nos- chega-do-sol?qid=5e2a2034-2611-4a62-b2b1- e06fc770a58a&v=default&b=&from_search=1