More Related Content
What's hot (16)
Similar to 4 дүрс боловсруулалт - р.оюун (20)
More from GeoMedeelel (20)
4 дүрс боловсруулалт - р.оюун
- 1. БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ ТАНДАН СУДЛАЛ – 40 ЖИЛ 2010.12.09 эрдэм шинжилгээний хурал Дүрс боловсруулалт технологи, бүтээгдэхүүн, хэрэглээ Р.Оюун, П.Хишигсүрэн, М.Энхбаяр
- 2. Агуулга • Технологи – Цасан бүрхүүл – Ургамал – Ус – Түймэр • Бүтээгдэхүүн, хэрэглээ – Бэлчээрийн МАА – Газар тариалан – Агаарын бохирдол • Санал, зорилт
- 3. 1 ТЕХНОЛОГИ
- 4. Дүрс боловсруулалт Түүхээс: Боловсруулалт • Аналог: • Хувиргалт – Синоптикийн зураг (гараар буулгах, – Геометрийн – Цацрагийн анализ хийж ижил утгын муруй • Тайлал татах) – Холболт – 1970 оноос: Метеор хиймэл – Сайжруулалт дагуулын мэдээ – Ангилал – Утгын тайлал • Тоон: • Дүрслэл – 1983 он: Цаг уур, аэрологийн мэдээний буулгалт, Калкомп плоттер Боловсруулалтын үе шат – 1985 он: PDP-11, 2PAAC систем 1. Анхдагч – 1987 он: NOVA-4, … 2. Сэдэвчилсэн 3. Нэгтгэсэн – 1993 он: PC, Windows system, олон 4. Тайлал хугацааны дүрс боловсруулалтын 5. Түгээлт систем
- 5. 2005 он, Гамшгийн эрсдэлийг бууруулахад туслах мэдээлэл боловсруулалт 1. Àí õäàã÷ áî ëî âñðóóëàëò 2. Ñýäýâ÷èëñýí áî ëî âñðóóëàëò ª 㺠ãäº ë, ì ýäýý Ä¿ðñ ì ýäýý Òº ðº ë á¿ðèéí Ãåî , áèî , ô èçèêèéí Í èéãýì , ýäèéí çàñãèéí áýëòãýõ áî ëî âñðóóëàõ ì ýäýýëýë óÿëäóóëàõ ¿ç¿¿ëýëò áî äî õ ¿ç¿¿ëýëò áî äî õ Çàñàã çàõèðãààí û ì ýäýý Àí õäàã÷ áî ëî âñðóóëàëò Áàéðø ëààð óÿëäóóëàõ Öàã àãààð Ñóì û í ýäèéí çàñàã Õ¿í , ì àë, º ðõèéí ì ýäýý WGS-84 òóñãàëä õº ðâ¿¿ëýõ Öàã õóãàöààãààð óÿëäóóëàõ Õº ðñ Ì àëû í àø èã ø èì Ãàçðû í º í äðèéí ì ýäýý Öýã, âåêòî ðî é õî ëáî õ Óòãà àãóóëãààð óÿëäóóëàõ Áýë÷ýýðèéí óðãàì àë ª ðõèéí ÷àäàâõè Õèéì ýë äàãóóëû í ì ýäýý Ñï åêòðèéí àí àëèç Ì àë Óñ öàã óóðû í ì ýäýý Òàéëàõ, òàéëáàð áè÷èõ Õº ðñ, óðãàì àëû í ì ýäýý Àí ãèëàë, çóðàãëàë ª ⺠ëæ º , õóäãèéí ì ýäýý º ª í äðèéí òî î í çàãâàð Óëàì æëàëò ì ýäëýã 3. Í ýãòãýñýí áî ëî âñðóóëàëò Àþ óëû í ¿í ýëãýý ª ðòº í ãèéí ¿í ýëãýý Ýðñäëèéí ¿í ýëãýý Ãàì ø ãèéí ¿í ýëãýý Àþ óëû í á¿ñ Áýë÷ýýðèéí äààö Ýðñäëèéí çýðýã òî ãòî î õ Í º ëº º ëëèéí ¿í ýëãýý Àþ óë ¿ðãýëæëýõ õóãàöàà Ì àëû í òàðãà õ¿÷ ª í äº ð ýðñäýëòýé ãàçàð, Õî õèðëû í ¿í ýëãýý àéë º ðõ, õ¿í , ì àë Àþ óëû í õ¿÷, ýð÷èì ª ðõèéí ÷àäàâõè Ýðñäýë-õî õèðëû í òî î öî î Àâðàí õàì ãààëàõ, í º õº í ñýðãýýõ çàðäëû í òî î öî î Äàâòàãäàë Ãýð î ðî í , õàø àà õî ðî î Àðãà õýì æ èé õóâèëáàð, ýýí çàðäëû í òî î öî î ¯ ð àø ãèéí òî î öî î Çàí àë, áî ëî ì æ Òýýâýð, õî ëáî î í û õýðýãñýë ¯ ð àø èã-çàðäëû í òî î öî î Õ¿í ñ, ò¿ëø , òýæýýëèéí í º º ö
- 6. Цасан бүрхүүл • Цасан бүрхүүл: Бадарч – Ангилал, тархалтын зураг, зэрэглэл – Цаг хугацааны өөрчлөлт – Ой доторхи цас (Оюун, Энхбаяр, Туяа) • Цасны зузаан: – 1988-1990 он: • Гадны туршлага судлах • Газрын хэмжилтийн мэдээтэй уялдуулж тодорхойлох оролдлого – 2006 он: Өндрийн тоон загвар, газрын хэмжилтийн мэдээтэй уялдуулж тодорхойлох оролдлого: • Өндөр нарийвчлалын өндрийн тоон загвар • Өөр өөр нарийвчлалтай зургийг холбох оролдлого
- 7. Ургамал • Ургамал жил: Адъяасүрэн, Эрдэнэтуяа • Ургац: Оюун, Энхбаяр – 1993: Биофизикийн загвар, технологи • Статистик ба биофизикийн загварыг судалсан • Дүрс ба тоон үзүүлэлтийг нэгтгэн боловсруулсан • Ургамал, цацраг хувиргалтын үзүүлэлтүүдийг тодорхойлсон • Температур, хур тунадасны заслагын функцийг тодорхойлсон – 2004-2006 он: Бүтээгдэхүүн, хэрэглээ • МАА: Дундговийн Эрдэнэдалай, ургамалжил ба малын тарга хүч • Сэлэнгэ аймгийн Мандал, Цагааннуур, Хушаат, Алтанбулаг сумын нутгаар бэлчээрийн болон таримал ургамалын ургацыг тодорхойлох оролдлого • Сэлэнгийн Цагааннуур, Зэлтэр, Булганы Тэшиг сумын тариаланчдад мэдээллээр үйлчлэх туршилт
- 8. Усны тандан судлал • 1980-1985: Ц.Адьяасүрэн, Н.Дашдэлэг, Г.Сумьяа – Усны судалгаанд агаар сансрын зураг ашиглан усан гадаргууг үнэлэх , голын деформаци болон меандрийн талаарх судалгаа • 1990 он: Р.Оюун , С. Алтанхуяг, С. Туяа – NOAA AVHRR мэдээ ашиглан Алтайн уулсын мөнх цас, томоохон нууруудын судалгаа: • Талбай, дөр шөнийн температурын хэлбэлзэл, усан ба хуурай газрын температурын ялгаа, түүний өөрчлөлт • 1993-1997: П.Хишигсүрэн – Хиймэл дагуулын мэдээгээр гадаргын усны мониторингийн арга боловсруулах судалгаа • НОАА, Ландсат, СПОТ хиймэл дагуулын мэдээ ашиглан усан гадаргын температур тодорхойлж газрын мэдээтэй харьцуулж үнэлэх • Томоохон нууруудын гидрографийн үзүүлэлтүүдийг тодорхойлох
- 11. Ой хээрийн түймэр NOAA AVHRR мэдээгээр илрүүлсэн Түймрийн эрсдэлийг урьдчилан анхны түймэр: Булган аймгийн Тэшиг үнэлэх судалгаа, туршилт: сумын ойн түймэр • Хуурайшлын зэрэг • Утааны тархалт • Хээрийн туршилт: Түймэр, шаталт • Шатсан талбай • Ургамалжлын индекс • Түймрийн голомт • Тоогоор нь хэвлэж гаргаад, өнгө ялгаж будсан • 3 хоногийн өдөр, шөнийн мэдээгээр 2005 оны 5 дугаар сар түймрийн тархалт, замналыг гаргасан • Цаг агаарын прогноз, голомтын мэдээ ашиглан цаашид тархах чиглэлийг тодорхойлох оролдлого хийсэн • Түймрийн газар дээр очиж танилцуулж тайлал хийсэн • Тайлбар бичиг хийж, ЗГ-т өгсөн
- 12. 2 БҮТЭЭГДЭХҮҮН, ХЭРЭГЛЭЭ: БЭЛЧЭЭРИЙН МАЛ АЖ АХУЙ
- 13. Эрдэнэдалай
- 14. Н.Тогтох, Мал, тариалангийн эрсдэл судлах төв Бэлчээрийн гарц ба малын тарга хүч
- 15. Цаг агаарын температурын прогноз Çóðàã 5. 2004 î í û 10 äóãààð ñàðû í àãààðû í ò åì ï åðàò óðû í ï ðî ãí î ç -3 --2 -1- -0.5 0-0.3 1.0 0.7 0.4 1.3 2.3 1.6 1.0 1.9 2.7-2.8 î Ýðäýí ýäàëàéä Áóëãóóäû í ýõýýð 0-1 , Ýðãýí ýã, ÓÖÓÕ-ýýñ ãàðãàñàí óëñû í õýì æ èé ï ðî ãí î çî î ð ýýí î Ø èðã¿¿í ãî âü, ñóì û í óðä ¿ç¿¿ðò 1.9-2.3 , Öàãààí Äóí äãî âü àéì àãò àãààðû í òåì ï åðàòóð î ëî í æèëèéí î î âî î , Òýí ãýëýã, Ðàø ààò áàãèéí í óòãààð 1-1.3 , äóí äæ èéí î ð÷èì áàéí à. î ñóì û í òº â, ª í 㺠ò áàãèéí í óòãààð 1.3-1.6 áàéí à.
- 16. Агаарын температурын норм Çóðàã 30. 10 äóãààð ñàðû í àãààðû í ò åì ï åðàò óðû í í î ðì Ýðäýí ýäàëàé ñóì û í í óòàãò ñàðû í ÓÖÓÕ-ýýñ óëñû í õýì æ ýýãýýð ãàðãàñàí òåì ï åðàòóðû í çóðàãò äóí äàæ òåì ï åðàòóð Áóëãóóäû í ýõ, Äóí äãî âü àéì àã á¿õýëäýý 0-4 ãðàäóñû í á¿ñýä áàéí à. Öàãààí î âî î í û Ãó÷èí ãèéí õýöýýð ñýð¿¿í , Ýðýãí ýãèéí ãî âü, Ø èðã¿¿í ý ãî âü áî ëî í º ì í º ò õýñãýýð äóëààí , Äàëàé î âî î í û õýö, òº âèéí õýñãýýð äóí ä çýðýã ãýñýí ÿëãààòàé áàéí à.
- 17. Туршилт: Дундговийн Эрдэнэдалай сум
- 18. е-сум: Санд оруулах мэдээлэл
- 20. Тариалангийн талбайн зураглал Сэлэнгийн Цагаануур сум
- 22. Тариан талбайн цацрагийн температур
- 30. 2005.07.31-08.06
- 32. УБ хотын агаарын бохирдлын судалгаа Газрын хэмжилт, өндрийн мэдээгээр гаргасан Хиймэл дагуулын мэдээгээр заслага хийсэн
- 34. УБ Агаарын бохирдлын тархалт
- 35. УБ бохирдол ихтэй газар
- 36. 5 САНАЛ, ЗОРИЛТ
- 37. Санал, зорилт 1. Тандан судлал: – Температурын тандан судлалыг хөгжүүлэх – Газарзүйн холболтын технологийг сайжруулах – Олон хэмжээст, олон талт загварчлалыг хөгжүүлэх 2. БОНБҮ-ний мэдээллийн систем: – Эко системийн судалгаа, үнэлгээ 3. МИНИЙ НУТАГ мэдээллийн систем: – Ажлын хувилбар гаргах – Орон зайн мэдээллээр өргөжүүлэх 4. е-Сум (е-Хороо): – Анхдагч мэдээллийн сан, сүлжээ – Мэдээллийн нэгтгэсэн боловсруулалт, түгээлтийн технологи – Сургалтын материал, гарын авлага