More Related Content
Similar to các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục (20)
More from BcMtTo (11)
các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục
- 1. BEÄNH LAÄU Ñoái töôïng: Sinh Vieân Döôïc Thôøi gian: 1 tieát
- 2. Ñaïi cöông † Laø beänh LTQÑTD do song caàu Neisseria gonorrhoeae gaây ra, BV Da lieãu: chieám 6,4% † Ñöôøng laây truyeàn: >90% do quan heä tình duïc #10% caùc ñöôøng khaùc † Bieåu hieän LS chuû yeáu: nieäu ñaïo tröôùc cuûa nam † Caàn chaån ñoaùn & ñieàu trò sôùm ñeå traùnh khaùng thuoác & bieán chöùng
- 3. Laâm saøng (nam) † Thôøi gian uû beänh: 3-5 ngaøy † Tr/ch maéc beänh laàn ñaàu: + tieåu muû, tieåu gaét, tieåu nhieàu laàn, muû deã ra khi vuoát doïc ñöôøng tieåu + khaùm: loã tieåu ñoû, söng, coù muû vaøng xanh, loaõng † Tr/ch maéc beänh nhöõng laàn sau: + caûm giaùc nhoàn nhoät ôû ñöôøng tieåu roài tieåu muû + 8-12 tuaàn sau, neáu khoâng T tr/ch treân bieán maát, chæ coøn tr/ch gioït ñuïc buoåi saùng
- 4. Laâm saøng Source: Color Atlas and Synopsis of Clinical Dermatology, 4th edition
- 5. Laâm saøng (nöõ) † Trieäu chöùng aâm thaàm, khoâng roõ raøng † Thöôøng laø ngöôøi mang maàm beänh † Bieåu hieän laâm saøng thöôøng ngheøo naøn: r tieåu buoát, ñau raùt r loã tieåu söng ñoû r huyeát traéng coù muû vaøng ñuïc
- 6. Laâm saøng (nöõ) Vieâm coå töû cung do laäu
- 7. Caän laâm saøng † Soi tröïc tieáp: hình aûnh ñaëc tröng: song caàu truøng hình haït caø pheâ naèm trong BCÑNTT Ÿ thöôøng ñöôïc söû duïng nhaát taïi VN (do deã laøm, reû tieàn, deã ñoïc & ñoä ñaëc hieäu cao) † Caáy: chæ söû duïng khi laäu khaùng thuoác hay ôû nöõ mang maàm beänh hay soi nghi ngôø † Phaûn öùng mieãn dòch huyønh quang, phaûn öùng coá ñònh boå theå, phaûn öùng men: tìm khaùng theå beänh laäu, thöôøng chæ duøng trong nghieân cöùu
- 8. Caùch laáy beänh phaåm (nam)
- 9. Caùch laáy beänh phaåm (nöõ)
- 10. Nhuoäm gram tieát chaát STD Atlas, 1997 Có nhiều BC, không có song cầu khuẩn gram âm nội tế bào Có nhiều BC, có song cầu khuẩn gram âm nội tế bào VNÑ khoâng do laäu VNÑ do laäu
- 11. Chaån ñoaùn xaùc ñònh † Laâm saøng: tieåu muû, tieåu buoát gaét, muû vaøng xanh, loaõng, deã ra † Thôøi gian uû beänh: 3-5 ngaøy † Soi tröïc tieáp: song caàu gram aâm noäi teá baøo † r Caáy
- 12. Chaån ñoaùn phaân bieät VNÑ do laäu VNÑ khoâng do laäu Th/gi uû beänh 3 - 5 ngaøy > 15 ngaøy TCLS (tieåu muû, gaét, nhieàu laàn) Raàm roä AÂm thaàm Tính chaát muû Vaøng xanh, loaõng, ra lieân tuïc trong ngaøy Vaøng cam, ñaëc, ít, vaøo buoåi saùng Loã tieåu Ñoû, r söng Thöôøng ít ñoû Soá baïn tình > 1 ngöôøi Thöôøng 1 ngöôøi Ñaùp öùng T Thöôøng khaùng vôùi tetra Nhaïy vôùi tetra
- 13. Bieán chöùng † Taïi choã: coù theå gaây bieán chöùng taïi taát caû caùc cô quan sinh duïc nam cuõng nhö nöõ (Nam: vieâm maøo tinh hoaøn, vieâm maïch bh, TM döông vaät, aùp xe… Nöõ: vieâm voøi tröùng o bieán chöùng, aùp xe tuyeán Bartholine…) † Toaøn thaân: + nhieãm truøng huyeát + vieâm khôùp + vieâm noäi taâm maïc + hoäi chöùng Reiter
- 14. Ñieàu trò Nguyeân taéc ñieàu trò: † ' sôùm & T ñuùng phaùc ñoà ñeå traùnh bieán chöùng & haïn cheá lôøn thuoác † Ñieàu trò cho ngöôøi tieáp xuùc sinh lyù † T keát hôïp Chlamydia & taàm soaùt giang mai & HIV
- 15. Thuoác ñieàu trò (WHO) † Thuoác choïn löïa ñaàu tieân: + Cefixime 400 mg, uoáng, lieàu duy nhaát hoặc + Ceftriaxone 250mg, tieâm baép, lieàu duy nhaát hoặc + Spectinomycine 2g, tieâm baép, lieàu duy nhaát hoặc + Ciprofloxacin 500mg, uoáng, lieàu duy nhaát † Thuoác haøng thöù yeáu: + Cefotaxime 1g, tieâm baép, lieàu duy nhaát hoặc + Kanamycine 2g, tieâm baép, lieàu duy nhaát
- 16. Thuoác ñieàu trò (CDC) † Ceftriaxone 125 mg TB, lieàu duy nhaát hoặc † Cefixime 400 mg uoáng, lieàu duy nhaát hoặc † Ciprofloxacin 500 mg uoáng, lieàu duy nhaát * hoặc † Ofloxacin 400 mg uoáng, lieàu duy nhaát * hoặc † Levofloxacin 250 mg uoáng, lieàu duy nhaát * COÄNG VÔÙI ÑIEÀU TRÒ CHLAMYDIA NEÁU KHOÂNG LOAÏI TRÖØ ÑÖÔÏC * Quinolones khoâng neân duøng ôû nhöõng ngöôøi ñoàng tính nam hoaëc nhöõng ngöôøi coù tieàn caên du lòch gaàn ñaây, or nhieãm beänh ôû nhöõng vuøng ñöôïc baùo caùo coù ñeà khaùng vôùi quinolones
- 17. Theo doõi sau ñieàu trò † Ñieàu trò ñuùng: 2-3 ngaøy sau heát tieåu muû, caûm giaùc ñöôøng tieåu heát sau 3-5 ngaøy † Keát luaän khoûi beänh khi caáy 2 laàn (–) hoaëc khoâng tieát dòch nieäu ñaïo vôùi “nghieäm phaùp taùi kích thích” 2 laàn lieân tieáp (moãi laàn caùch nhau 3 ngaøy) † “Nghieäm phaùp taùi kích thích”: ñeâm tröôùc cho uoáng röôïu, traø, cafe, thöùc khuya…hay bôm AgNO3 2% (2ml) vaøo nieäu ñaïo. Saùng hoâm sau cho nhòn tieåu vaø xn dòch tieát, cô hoäi tìm thaáy vk laäu seõ cao hôn
- 18. Phoøng beänh † Caáp 0: caàn giaûi quyeát naïn maõi daâm vôùi söï tham gia cuûa coäng ñoàng † Caáp 1: giaùo duïc söùc khoûe trong quan heä tình duïc (qhtd): duøng condom khi qhtd khoâng an toaøn, traùnh qhtd böøa baõi † Caáp 2: neáu lôõ qhtd khoâng an toaøn, caàn theo doõi tr/ch ñöôøng tieåu, neáu coù phaûi ñi khaùm ngay, khoâng töï yù duøng khaùng sinh böøa baõi † Chuyeån tuyeán treân neáu coù caùc bieán chöùng
- 19. Beänh Giang Mai (kyø 1) Ñoái töôïng: Sinh Vieân Döôïc Thôøi gian: 1 tieát
- 20. Ñaïi cöông † Beänh giang mai (GM) laø beänh chuû yeáu laây truyeàn qua ñöôøng tình duïc † Taùc nhaân gaây beänh: Treponema pallidum (1904) † GM laø beänh heä thoáng: da, nieâm, cô xöông, noäi taïng † Neáu khoâng ñieàu trò, seõ truyeàn cho theá heä sau baèng GM baåm sinh † Phaûn öùng huyeát thanh GM ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc chaån ñoaùn
- 21. Dòch teã hoïc † GM ñöôïc xem laø 1 teä naïn xaõ hoäi † Tuoåi maéc beänh giaûm daàn: 20-39, 15-19, 40-49 † Moïi chuûng toäc ñeàu coù theå maéc beänh † Nam/Nöõ = 2/1 – 4/1 † GM baåm sinh taêng theo taàn suaát GM ôû ngöôøi lôùn † Naêm 2000: BV Da lieãu TP.HCM tæ leä beänh GM 3,4%
- 22. Dieãn tieán beänh giang mai † Coå ñieån: +Thôøi kyø uû beänh +GM kyø 1 +GM kyø 2 +GM kyø 3 +GM tieàm aån (kín) † Môùi: +GM sôùm: GM 1, GM 2 & GM tieàm aån sôùm tröôùc 1 naêm (Domonkos: Myõ) hay 2 naêm (WHO) +GM muoän: GM kín sau 1 naêm (Domonkos: Myõ) hay 2 naêm (WHO) vaø GM 3
- 23. Dieãn tieán cuûa beänh giang mai
- 24. Giang mai kyø 1 (laâm saøng) † Thôøi kyø uû beänh: Trung bình 3 tuaàn (10-100 ngaøy) † Ñaëc tröng cuûa GM kyø 1 laø saêng & haïch † Thôøi gian trung bình # 45 ngaøy † Coù 2 giai ñoaïn: + Tieàn huyeát thanh: chæ coù tr/ch laâm saøng , phaûn öùng huyeát thanh (-) Ÿ deã trò lieäu, coù theå khoûi 100% + Huyeát thanh: khoaûng tuaàn thöù 2 sau khi saêng noåi, phaûn öùng huyeát thanh (+) Ÿ trò lieäu khoù khaên, laâu daøi
- 25. Giang mai kyø 1 (laâm saøng) † Saêng: nam roõ hôn nöõ, 6 ñaëc tính: • Veát lôû troøn/baàu duïc, d = 0,5-2cm • Giôùi haïn roõ vaø ñeàu, thöôøng khoâng thaáy bôø • Ñaùy saïch, trôn, boùng laùng, maøu ñoû # thòt töôi • Boùp khoâng ñau • Neàn cöùng • Haïch
- 28. Giang mai kyø 1 (laâm saøng) † Haïch: + Xuaát hieän 5-6 ngaøy sau saêng + 70-80% tröôøng hôïp coù haïch ôû GM 1 + Saêng beân T, haïch beân T; saêng beân P, haïch beân P; saêng ôû giöõa, haïch 2 beân + Ñaëc tính cuûa haïch: • Nhieàu haïch chuïm laïi thaønh töøng nhoùm • Lôùn nhoû khoâng ñeàu, coù 1 haïch lôùn nhaát • Khoâng vieâm, chaéc vaø lay chuyeån ñöôïc • Khoâng laøm muû
- 29. Giang mai kyø 1: Chaån ñoaùn phaân bieät 1. Saêng haï cam meàm 2. Beänh hoät xoaøi 3. Herpes sinh duïc 4. Saêng gheû 5. Veát traày sinh duïc 6. Vieâm da muû
- 31. Haï cam meàm
- 32. Herpes sinh duïc
- 33. 33 Xeùt nghieäm chaån ñoaùn GM Vi truøng hoïc: † Caàn coù kính hieån vi vaø huaán luyeän ñaëc bieät † Chaån ñoaùn nhanh caùc thöông toån sô phaùt † Ñoä nhaïy giaûm xuoáng theo tuoåi cuûa thöông toån (chæ thôøi kyø 1 vaø 2 thoâi) vaø söû duïng kem khaùng sinh taïi choã, v.v.
- 34. Xeùt nghieäm chaån ñoaùn GM Phaûn öùng huyeát thanh khoâng ñaëc hieäu † Phaûn öùng coá ñònh boå theå (phaûn öùng tan maùu) : BW † Phaûn öùng leân boâng (phaûn öùng keát cuïm) : VDRL, Citochol, RPR Phaûn öùng duøng khaùng nguyeân ñaëc hieäu : † Phaûn öùng mieãn dòch huyønh quang : FTA-abs † Phaûn öùng ngöng keát hoàng caàu : TPHA † Phaûn öùng baát ñoäng xoaén khuaån : TPI
- 35. Chöùc naêng caùc thöû nghieäm Thử nghiệm Chức năng VDRL Phát hiện và theo dõi bệnh TPHA Xác định chắc chắn bệnh FTA Phản ứng tham khảo để xác định nếu VDRL và TPHA không phù hợp
- 36. Ñieàu trò giang mai Nguyeân taéc: † Ñieàu trò ngöôøi beänh vaø ngöôøi ñoàng saøng cho ñeán khi khoûi beänh ñeå traùnh laây lan cho ngöôøi khaùc
- 37. Ñieàu trò Giang Mai: Thôøi kyø 1(CDC) † Phaùc ñoà khuyeán caùo cho ngöôøi lôùn • Benzathine penicillin G 2,4 trieäu ñv TB, 1 laàn † Ngöôøi lôùn khoâng mang thai dò öùng vôùi PNC • Doxycycline 100mg uoáng 2 laàn/ngaøy x 2 tuaàn hoaëc • Tetracycline 500mg uoáng 4 laàn/ngaøy x 2 tuaàn hoaëc • Ceftriaxone 1g TB/ngaøy x 8–10 ngaøy hoaëc • Azithromycin 2g uoáng (ñaõ coù baùo caùo thaát baïi)
- 38. Theo doõi sau ñieàu trò † Taùi khaùm sau 3, 6, 12 thaùng sau lieàu cuoái cuøng ñeå theo doõi LS vaø huyeát thanh † Ñieàu trò toát:TCLS bieán maát & hieäu giaù KT giaûm daàn vaø bieán maát (VDRL(-)) † Ñieàu trò laïi: • TCLS coøn toàn taïi hay taùi phaùt trôû laïi • VDRL coù hieäu giaù KT cao t R8 (keùo daøi 1 naêm ôû ngöôøi bình thöôøng vaø 3 thaùng ôû ngöôøi coù thai • Hieäu giaù KT thaáp baây giôø taêng leân t 4
- 39. Phoøng beänh † Phoøng beänh caù nhaân: † Neân duøng bao cao su † Duøng kim tieâm 1 laàn † Truyeàn maùu, coù con phaûi thöû VDRL vaø HIV † Phoøng beänh taäp theå: † Giaùo duïc coäng ñoàng veà taùc haïi cuûa beänh † Choáng teä naïn maïi daâm † Xaây döïng maïng löôùi y teá quaûn lyù GM töø cô sôû tôùi trung öông † Quy cheá keát hoân, quaûn lyù thai ngheùn
- 40. HAÏ CAM MEÀM Ñoái töôïng: Sinh Vieân Döôïc Thôøi gian: 1 tieát
- 41. Ñaïi cöông † Laø 1 beänh LTQÑTD caáp tính † Bieåu hieän laâm saøng: veát loeùt ñau taïi vò trí nhieãm truøng, thöôøng ôû boä phaän sinh duïc ngoaøi † Do Haemophilus ducreyi gaây ra, laø 1 vi khuaån gram aâm, yeám khí † Beänh gaëp chuû yeáu ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån † Vieät nam: tæ leä nam/nöõ = 3/1, chieám 0,7% caùc beänh LTQÑTD taïi beänh vieän Da lieãu TP. HCM
- 42. Laâm saøng † Thôøi gian uû beänh: thöôøng 4-7 ngaøy (hieám khi >10 ngaøy) † Bieåu hieän laâm saøng: saêng † Haïch: ñöôïc coi laø bieán chöùng cuûa beänh
- 43. Laâm saøng Saêng: thöôøng khoâng coù tieàn chöùng † Khôûi ñaàu laø saån meàm treân neân hoàng ban † Sau ñoù saån thaønh muïn muû, roài vôõ ra thaønh veát loeùt hình troøn ñk 1-2 cm † Veát loeùt: bôø roõ, bôø ñoâi (trong vaøng, ngoaøi ñoû), beà maët coù muû vaøng, ñaùy (döôùi lôùp muû): khoâng baèng phaúng, lôûm chôûm † Saêng naèm treân vuøng da phuø neà, boùp meàm, ñau † Vò trí: qui ñaàu, moâi lôùn, moâi nhoû, ± aâm ñaïo, CTC…
- 45. Laâm saøng † Haïch: ñöôïc coi laø bieán chöùng cuûa beänh † Gaëp trong 30-50% caùc tröôøng hôïp † Haïch xuaát hieän vaøi ngaøy ñeán 2 tuaàn sau saêng † Thöôøng laø haïch beïn bò vieâm, ñau † Haïch söng to daàn, nung muû vaø dính vaøo da beân treân, sau ñoù vôõ ra taïo thaønh loå doø coù muû maøu chocolate
- 46. Bieán chöùng † Heïp bao qui ñaàu † Ngheõn bao qui ñaàu † Haïch † Loeùt saâu quaûng
- 47. Chaån ñoaùn xaùc ñònh † Thôøi gian uû beänh † Bieåu hieän laâm saøng: saêng, ± haïch † ± Nhuoäm gram tìm H. ducreyi taïi sang thöông † ± Caáy (nhaïy < 80%)
- 48. Chaån ñoaùn phaân bieät † Saêng giang mai † Saêng gheû † Herpes sinh duïc
- 49. Ñieàu trò Nguyeân taéc: † Ñieàu trò cho beänh nhaân vaø ngöôøi ñoàng saøng † Phaûi nghæ ngôi, traùnh laøm vieäc naëng ñeå haïn cheá bieán chöùng † Ñieàu trò song song taïi choã vaø toaøn thaân
- 50. Ñieàu trò Taïi choã: boâi dd maøu: Milian, Eosin 2%, Castellani Toaøn thaân: † Ceftriaxone 250mg tieâm baép (LDN) † Azithromycin 1gr uoáng (LDN) † Erythromycine 500mg x 4 laàn/ngaøy x 7 ngaøy
- 51. Theo doõi sau ñieàu trò † Neáu ñaùp öùng toát: sau 3 ngaøy veát loeùt seõ giaûm trieäu chöùng roõ, laønh sau 7-10 ngaøy (veát loeùt roäng coù theå >2 tuaàn) † Neáu khoâng ñôõ: xem laïi chaån ñoaùn, hay xem coù beänh LTQÑTD khaùc ñi keøm khoâng † Haïch chaäm laønh hôn, ± huùt muû