Chapter10 การประเมินคุณภาพสื่อการเรียนรู้
- 2. ท่านเป็นศึกษานิเทศก์ซึ่งรับผิดชอบหน้าที่ในการพัฒนาครูเกี่ยวกับการ ออกแบบและผลิตสื่อวันหนึ่งมีครูสองคนมาปรึกษาว่าจะมีวิธีการที่ทาให้รู้ว่าสื่อ ที่สร้างขึ้นมานั้นมีคุณภาพได้อย่างไร ซึ่ง มีรายละเอียดดังนี้ ครูสายใจเป็นครูสังคมศึกษาได้พัฒนาชุดการสอน ครูสมหญิงเป็นครูสอนวิชาวิทยาศาสตร์ได้พัฒนาสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้ ครูมาโนชเป็นสอนวิชาภาษาได้พัฒนาชุดสร้างความรู้ ครูประพาสเป็นครูสอนวิชาคอมพิวเตอร์ได้พัฒนาบทเรียน คอมพิวเตอร์ช่วย สอนเพื่อใช้ในการเรียนของตนเอง สถานการณ์ปัญหา(Problem-based learning)
- 3. ภารกิจที่ 1 เลือกวิธีการประเมินคุณภาพสื่อให้ สอดคล้องกับลักษณะของสื่อของครูแต่ ละคนพร้อมทั้งให้เหตุผล
- 4. ครูสายใจ วิธีการประเมินคุณภาพชุดการสอนที่สอดคล้องกับครูสายใจ คือ การทดสอบประสิทธิภาพตามเกณฑ์ประสิทธิภาพ E1/E2 การทดสอบประสิทธิภาพตามเกณฑ์ประสิทธิภาพ E1/E2 เป็นแนวคิดการประเมินที่ เกิดขึ้นเพื่อประเมินประสิทธิภาพของชุดการสอนและสื่อการสอนประเภทต่างๆ ยกเว้น บทเรียน โปรแกรม ซึ่งตั้งอยู่บนพื้นฐานของกลุ่มพฤติกรรมนิยมที่ต้องการประเมินผลพฤติกรรมของผู้เรียน ใน 2 ประเภท คือ พฤติกรรมต่อเนื่อง (กระบวนการ) และพฤติกรรมสุดท้าย (ผลลัพธ์) โดยกาหนด ค่าประสิทธิภาพเป็น E1 (ประสิทธิภาพของกระบวนการ) E2 (ประสิทธิภาพของผลลัพธ์) นิยาม ประสิทธิภาพ E1/E2 E1 หมายถึง ค่าร้อยละของคะแนนเฉลี่ยที่เกิดจากการทากิจกรรมระหว่างเรียนจากชุดการสอน หรือสื่ออื่นๆ ของผู้เรียน (ประสิทธิภาพของกระบวนการเรียนรู้) E2 หมายถึง ค่าร้อยละของคะแนนเฉลี่ยที่เกิดจากการทาแบบทดสอบหลังการเรียนของผู้เรียน (ประสิทธิภาพของผลลัพธ์การเรียนรู้)
- 5. คานวณโดยการใช้สูตร E1 หมายถึง ค่าประสิทธิภาพของกระบวนการเรียนรู้ ΣX หมายถึง ผลรวมของคะแนนกิจกรรมระหว่างเรียนของผู้เรียนทุกคน (N คน) N หมายถึง จานวนผู้เรียนที่ใช้ในการประเมินประสิทธิภาพสื่อการสอนครั้งนี้ A หมายถึง คะแนนเต็มของกิจกรรมระหว่างเรียน
- 6. E2 หมายถึง ค่าประสิทธิภาพของผลลัพธ์การเรียนรู้ ΣF หมายถึง ผลรวมของคะแนนกิจกรรมระหว่างเรียนของผู้เรียนทุกคน (N คน) N หมายถึง จานวนผู้เรียนที่ใช้ในการประเมินประสิทธิภาพสื่อการสอน ครั้งนี้ B หมายถึง คะแนนเต็มของแบบทดสอบหลังเรียน คานวณโดยการใช้สูตร
- 7. ครูสมหญิง วิธีการประเมินคุณภาพสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้ที่สอดคล้องกับครู สมหญิง คือ การออกแบบสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้ ในการออกแบบตามแนวคอนสตรัคติวิสต์ ผู้เชี่ยวชาญด้านการออกแบบ จะ ทาการตรวจสอบการออกแบบการสอนที่อาศัยพื้นฐานทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ซึ่ง นาหลักการสาคัญของCognitive constructivism ของ Piajet และ Social constructivism ของ Vygotsky มาเป็นพื้นฐานในการออกแบบ หรือเรียกว่า การ นาทฤษฎีสู่การปฏิบัติ ที่อยู่ในลักษณะองค์ประกอบที่สาคัญ ได้แก่ สถานการณ์ ปัญหา ธนาคารความรู้ ฐานการช่วยเหลือ การร่วมมือกันแก้ปัญหา ดัง รายละเอียด ต่อไปนี้
- 8. ครูสมหญิง 1.การเปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้แสวงหาความรู้โดยการปฏิบัติจริง 2.เปิดโอกาสให้ผู้เรียนควบคุมการเรียนรู้ได้ด้วยตัวเอง (Learner control) 3.สถานการณ์ปัญหากระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดแรงจูงใจในการเสาะแสวงหา ความรู้ หรือค้นหา ค้นพบคาตอบด้วยตนเอง 4.ระดับภาระกิจการเรียนรู้กระตุ้นให้ผู้เรียนได้พัฒนาความสามารถในการ คิดขั้นสูงภาระกิจการเรียนรู้กระตุ้นให้ผู้เรียนได้คิดวิเคราะห์ ไตร่ตรองประเด็น ปัญหาที่ต้องการค้นหาคาตอบ 5.ธนาคารความรู้ (Resource) มีการออกแบบที่สนับสนุนข้อมูลให้ผู้เรียน สามารถค้นหาสารสนเทศจากแหล่งต่างๆอย่างหลากหลาย เพื่อนามาใช้ในการ แก้สถานการณ์ปัญหาที่กาหนดให้รวมทั้งช่วยสนับสนุนในการสร้างความรู้ของ ผู้เรียน
- 9. ครูสมหญิง 6. เครื่องมือทางปัญญา (Cognitive tool) ในการเรียน กระตุ้นกระบวนการคิดของ ผู้เรียนและเกิดความเข้าใจอย่างลึกซึ้งในการเรียน 7.ฐานการช่วยเหลือ (scaffolding) ส่งเสริมให้ผู้เรียนใช้ความพยายามในการเรียนรู้ 8.กรณีใกล้เคียง (Related case) ส่งเสริมให้ผู้เรียนเชื่อมโยงประสบการณ์ที่ เกี่ยวข้องมาใช้ในการแก้ปัญหาได้ 9.ห้องแลกเปลี่ยนเรียนรู้ มีการออกแบบที่สนับสนุนให้ทุกคนมีส่วนร่วมในการเรียน รู"แลกเปลี่ยนความคิดเห็น และแก้ปัญหาร่วมกัน 10.การโค้ช (coaching) โดยครูผู้สอนทาการวิเคราะห์ผู้เรียน สามารถสื่อสารและ สะท้อนผลเกี่ยวกับผู้เรียนในกระบวนการเรียนรู้ และกระตุ้นให้ผู้เรียนกระทาภารกิจการ เรียนรู้อย่างตื่นตัว
- 10. ครูมาโนช วิธีการประเมินคุณภาพชุดการสร้างความรู้ที่สอดคล้องกับครูมาโนช คือ มีหลักการสาคัญที่นามาเป็นพื้นฐานในการพิจารณาคุณลักษณะของสื่อดังนี้ 1 การนาเสนอเนื้อหาที่ดึงดูดความใส่ใจของผู้เรียน ได้แก่ การใช้ตัวหนังสือที่มีการเน้นด้วยสี การนาเสนอด้วยภาพนิ่ง 2 การออกแบบองค์ประกอบทางศิลปะ มีความเหมาะสม สะดุดตา น่าสนใจ 3 ภาพประกอบมีความสอดคล้องกับเนื้อหาและส่งเสริมการเรียนรู ขนาดของตัวอักษรที่ใช้มีความสอดคล้องกับเนื้อหา 4 การใช้ขนาดตัวอักษรเหมาะกับผู้เรียน มีจุดดึงดูดความสนใจและอ่านง่าย 5 ภาพกราฟิกที่ใช้ประกอบ มีความเหมาะสม สอดคล้องกับเนื้อหา และทาให้สามารถเรียนรู้ได้ ดีและง่ายมากยิ่งขึ้น 6 การใช้สีมีความเหมาะสม กลมกลืน ดึงดูดความสนใจ
- 11. ครูประพาส วิธีการประเมินคุณภาพบทเรียนคอมพิวเตอร์ช่วยสอนที่สอดคล้องกับครูประพาส คือ การประเมินโดยอาศัยเกณฑ์ เกณฑ์มาตรฐาน 90/90 เป็นวิธีการที่ได้รับการพัฒนามาเพื่อประเมินประสิทธิภาพของ บทเรียนโปรแกรม มีพื้นฐานมาจากการเรียนรู้แบบรอบรู้ (Mastery learning) นิยามของเกณฑ์ มาตรฐาน 90/90 นั้นได้อธิบายไว้ว่า 90 ตัวแรกเป็นคะแนนของทั้งกลุ่ม ซึ่งหมายถึงนักเรียนทุกคน เมื่อสอนครั้งหลังเสร็จให้คะแนน เสร็จ นาคะแนนมาหาค่าร้อยละให้หมดทุกคะแนน แล้วหาค่าร้อยละเฉลี่ยของทั้งกลุ่ม ถ้า บทเรียนโปรแกรมถึงเกณฑ์ค่าร้อยละเฉลี่ยของกลุ่มจะต้องเป็น 90 หรือสูงกว่า (เปรื่อง กุมุท, 2519) 90 ตัวที่สองแทนคุณสมบัติที่ว่า ร้อยละ 90 ของนักเรียนทั้งหมด ได้รับผลสัมฤทธิ์ตามมุ่งหมาย แต่ละข้อ และทุกข้อของบทเรียนโปรแกรม
- 12. ครูประพาส วิธีการคานวณค่าประสิทธิภาพสื่อ 1. สร้างตารางบันทึกผลการสอบหลังเรียน โดยนาผลการทดสอบหลังเรียน ของผู้เรียนมาบันทึกค่าคะแนนไปในแต่ละวัตถุประสงค์การเรียนรู้ที่กาหนดไว้ 2. ตรวจผลการสอบของผู้เรียนแต่ละคน ดาเนินการตรวจผลการสอบว่า ผู้เรียนแต่ละคนได้คะแนนจากการสอบหลังเรียนกี่คะแนน 3. พิจารณาผลการสอบว่าผ่านเกณฑ์ตามที่กาหนดไว้ในวัตถุประสงค์เชิง พฤติกรรมเท่าใด ดาเนินการพิจารณาผู้เรียนเป็นรายบุคคลว่ามีวัตถุประสงค์ ใดบ้างที่ผ่านและไม่ผ่านเกณฑ์
- 13. Text in here ครูประพาส 4. คานวณประสิทธิภาพโดยใช้สูตรคานวณดังนี้ 90 ตัวแรก ={(ΣX /N) X 100)}/R 90 ตัวแรก หมายถึง จานวนร้อยละของคะแนนเฉลี่ยของการทดสอบหลังเรียน ΣX หมายถึง คะแนนรวมของผลการทดสอบที่ผู้เรียนแต่ละคน ทาได้ถูกต้องจาก การทดสอบหลังเรียน N หมายถึง จานวนผู้เรียนทั้งหมดที่ใช้เป็นกลุ่มตัวอย่างในการคา นวณ ประสิทธิภาพครั้งนี้ R หมายถึง จานวนคะแนนเต็มของแบบทดสอบหลังเรียน 90 ตัวหลัง = (Y x 100)/ N 90 ตัวหลัง หมายถึง จานวนร้อยละของผู้เรียนที่สามารถทาแบบทดสอบผ่านทุก วัตถุประสงค์ Y หมายถึง จานวนผู้เรียนที่สามารถทาแบบทดสอบผ่านทุกวัตถุประสงค์ N หมายถึง จานวนผู้เรียนทั้งหมดที่ใช้เป็นกลุ่มตัวอย่างในการคานวณประสิทธิภาพครั้งนี้
- 14. Your text in here Your text in here ภารกิจที่ 2 อธิบายข้อจากัดของการประเมินสื่อ การสอน
- 15. ข้อจากัดของการประเมินสื่อการสอน Your text in here การประเมินประสิทธิภาพของสื่อการสอนมีขั้นตอนการหา ประสิทธิภาพเริ่มตั้งแต่ การทดลองแบบกลุ่มต่อหนึ่ง (One to one testing) แล้วนาสื่อมาทดลองกับกลุ่มเล็ก (Small group testing) และ ท้ายสุดทาการทดลองภาคสนาม (Field testing) และอาจใช้วิธีการหา ค่าประสิทธิภาพกระบวนการ (E1)/ผลลัพธ์ (E2) หรืออาจใช่วิธีการหา ค่าดัชนีประสิทธิผล (Effectiveness index หรือ E.I.) ค่าประสิทธิภาพ ดังกล่าว ล้วนแต่เป็นค่าที่ได้จากการทาแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ซึ่ง จะได้เป็นเพียงเฉพาะค่าคะแนนที่เป็นตัวเลขเชิงปริมาณเท่านั้น
- 16. เปรียบเทียบความแตกต่างของแนวคิดการ ประเมินสื่อการสอน สื่อการเรียนรู้และ สิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้ ภารกิจที่ 3 Your text in here Your text in here
- 17. การประเมินสื่อการสอน Your text in here Your text in here หมายถึง การนาผลจากการวัดผลสื่อการเรียนการสอน มาตีความหมาย (Interrelation) และตัดสินคุณค่า (Value Judgment) เพื่อที่จะรู้ว่าสื่อนั้นทาหน้าที่ ตามที่วัตถุประสงค์กาหนดไว้ได้แค่ไหน มีคุณภาพดีหรือไม่ดีเพียงใด มีลักษณะ ถูกต้องตรงตามที่ต้องการหรือไม่ ประการใด จะเห็นว่า การประเมินผลสื่อการเรียนการสอน กระทาได้โดยการ พิจารณาข้อมูลที่ได้จากการวัดผลสื่อนั้นเทียบกับวัตถุประสงค์ ที่กาหนดไว้ ข้อมูล ที่ได้จากการวัดผลสื่อจึงมีความสาคัญ การวัดผลจึงต้องกระทาอย่างมีหลักการ เหตุผลและเป็นระบบเพื่อที่จะได้ข้อมูล ที่เที่ยงตรง สามารถบอกศักยภาพของสื่อ ได้ถูกต้องตรงตามความเป็นจริงเพื่อประโยชน์ของการ ประเมินผลสื่ออย่าง เที่ยงตรงต่อไป
- 18. การประเมินสื่อการเรียนรู้และสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้ Your text in here Your text in here เป็นการประเมินที่อาศัยข้อมูลเชิงปริมาณที่เป็นค่าคะแนนหรือตัวเลข ตลอดจนสัญลักษณ์ของสื่อที่พิจารณาคุณลักษณะของสื่อในลักษณะภาพ เสียง ที่ส่งผลต่อการประมวลสารสนเทศในกระบวนการรู้คิดของผู้เรียนรวมทั้งยังอาศัย ข้อมูลเชิงคุณภาพซึ่งจะช่วยให้สามารถนามาปรับปรุงสื่อนวัตกรรมการเรียนรู้หรือ สิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้ให้มีคุณภาพหรือมีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้น หลักการสาคัญที่ควรพิจารณา 1.การประเมินด้านผลผลิต 2.การประเมินบริบทการใช้ 3.การประเมินด้านความคิดเห็น 4.การประเมินด้านความสามารถทางสติปัญญา 5.การประเมินผลสัมฤทธิ์
- 19. สมาชิกในกลุ่ม Your text in here Your text in here 1.นางสาวกานต์นภัทร เฮงสวัสดิ์ 563050067-0 2.นางสาวกิตติมา เสาร์ทอง 563050070-1 3.นางสาวจิตธนา รัตนดี 563050346-6 คณะศึกษาศาสตร์ สาขาวิชาคณิตศาสตรศึกษา ชั้นปีที่ 2
- 20. Thank you! Contact Address: Prof. Somchai Doe Tel: Email: www.kku.ac.th