Berant Erdi Aroan hirien berpizkundea edo susperraldia eman zen Europan. Hiri zaharrak hazi egin ziren eta hiri eta hiribildu berriak sortu ziren. Garai horretakoak dira Bilbo, Durango, Elorrio...
Berant Erdi Aroan hirien berpizkundea edo susperraldia eman zen Europan. Hiri zaharrak hazi egin ziren eta hiri eta hiribildu berriak sortu ziren. Garai horretakoak dira Bilbo, Durango, Elorrio...
Nahia B, Josu eta Tuvshek egindako lan bat da hau. Eragile mekanikoak agertzen dira emen eta bakoitza nola den jartzen du. Oso interesgarria da! Begiratu eta ikasi!!!!
Oso ondo pasatuko dezute eta asko ikasiko dezute. Animatu!!!!!!!
3. KALIFERRIA IZATETIK GRANADAKO ERRESUMA
IZATERA
Abderraman III.a emirrak hartzen du tronoa
oinordetzan.
929.urtean Kalifa izendatzen du bere burua.
Botere osoa bereganatuko du.
Kordobako Kaliferria sortuz: Al-andaluseko etaparik
bikainena.
Estatua berrantolatu zuen, armada indartsua sortu eta
merkataritza indartsua ahalbideratu.
4. Borrokak hasi ziren (razziak) eta azkenean kaliferria ahuldu eta
desagertuko da.
Zergen diru sarrera handitu zen.
Eredu politikoa monarkia zen, heredagarria zen, eta kalifarren
boterea, absolutua.
Kalifen gortean estimazio handia izan zuten arteek, zientziek eta
pentsamenduaren zabaldundeak.
KALIFERRIA IZATETIK GRANADAKO ERRESUMA
IZATERA
5. XI. mendetik Aurrera, kristau-erresumek hainbat lurralde musulman
konkistatu zituzten . Lurrak konkistatu ahala, beren mugak hedatuz
joan ziren .
KALIFERRIA IZATETIK GRANADAKO ERRESUMA
IZATERA
6. KALIFERRIA IZATETIK GRANADAKO ERRESUMA IZATERA
1031. urtean, Al Andalus taifak izandako zeinbat erresuma txikitan
banatu zen.
Beraz, Kaliferria amaitu egin zen.
Taifak elkarren etsaiak ziren. Kristau-erregeak liskar horietaz
baliatu ziren, beren mugak hegoaldera zabaltzeko.
Kristauen aitzinatzea geratzeko, beste talde batzuk etorri ziren
Afrkatik, eta taifak bateratu zituzten berriz:
Lehenik, Almorabideak etorri ziren
Gero, Almohadeak ( 1212an bukatu inperioa).
8. KALIFERRIA IZATETIK GRANADAKO ERRESUMA IZATERA
Baina 1212an, Navas de Tolosako Gudua izan zen: gazteluz,
nafarrez eta aragoitarrez osatutako armada batek tropa
musulmanak garaitu zituen.
Gudu horren ondoren, ia Al Andalus osoa konkistatu zuten
Fernando III.ak, lehenik, eta alfontso X.ak, gero.
Lurralde musulman bakarrak zirauen orduan, Iberiar Penintsulan:
Granadako Erresumak.
9. Kristau erresumak elkartuz joan ziren eta musulmanen kontra
borrokatu ziren mugak zabaltzeko.
Errege-erregina Katolikoek konkistatu zuten musulmanen azken
erresuma, Granadakoa, 1492an.
KALIFERRIA IZATETIK GRANADAKO ERRESUMA IZATERA
11. Navas de Tolosako guduaren ondoren, ia al andalus osoa konkistatu zuen
Fernando II.ak, lehen eta Alfonso X.ak gero.
Lurralde musulamn bakarra ziruen orudan, iberiar penintsulan: granadako
erresumak.
Nabarmentzekoak ziren nasri erresumako eraikinen Edertasuna eta kulturaren
garapena.
Granado Nasri Erresuma oso ahula zen, barne istiluen ondorioz.
Are gehiago: granadako gobernariek zerga ordaindu behar zieten Gaztelako
errege-erreginei.
Gerrarik ez bazegoen lagundu egin behar zieten zerga ordaintzen.
KALIFERRIA IZATETIK GRANADAKO ERRESUMA IZATERA
15. KRISTAU ERRESUMAK
SENDOTZEA
Denbora pasa ahala,Iberiar penintsulako kristau erresumak eta
konderraiak beteratzen joan ziren ,musulmanei lurrraldea
konkiskistatzeaz gain.
17. 1137an ,Katalunako konderriak eta Aragoiko Erresuma batu egin
ziren, Aragoiko Onordeko Petronila eta Erramon Berenger IV.a-
Bartzelonako kondea-ezkonduta. Errolaxe sortu zen Aragoiko
koroa, eta Alfonso I.a izan zen bertako lehen erregea
18. Urte batzuk geroago , Portugalgo Erresumak Leongo Erresumaren
independentzia lortu zuen.
20. Gaztela eta Leon , berriz , zenbait aldiz batu eta banatu zen
.1230ean Fernandez III .a errege zela betiko batu ziren , eta
Gaztela Koroa osatu zuten.
22. Nafarroa Erresumak hainbat lurralde galdu zituen, eta Gaztelak
beregunatu . XIII. Mendearen hasieran , Frantziako erregeek
gobernatu zuten Nafarroako erresuma.
27. GAZTELAKO ERRESUMA
Gaztelako Erresuma
(gaztelaniaz: Reino de Castilla;
latinez: Regnum Castellae)
Erdi Aroko Iberiar
penintsulako erresumetako bat
izan zen. Entitate politiko gisa
IX. mendean sortu zen, Leongo
Erresumako konderri gisa.
Bertan zegoen gaztelu-kopuru
handiarengatik eman zioten
Gaztela izena. Gaztelako Koroa
eta Espainiako Erresuma sortu
zuen.
28. ARAGOIKO ERRESUMA
Aragoiko Erresuma 1035ean
jaio zen, Ramiro I.ak Aragoi,
Sobrarbe eta Ribagortza
konderriak elkartu zituenean.
1707an bukatu zen, Filipe V.a
Espainiakoak "Decretos de
Nueva Planta" izeneko
dekretuak promulgatu
zituenean. Errege-dekretu
honen bitartez Espainiako
Erresuman sartu zen.
29. XIII., XIV. eta XV. Mendeetan, Aragoiko Koroak eta Gaztelako Koroak
hainbat lurralde konkistatu eta bereganatu zituzten.
30. Jakue I. a Konkistatzailea errege zela, Aragoiko Koroak Balear
uharteak eta Valentziako taifa bereganatu zituen. Gero, beste lurralde
batzuk konkistatu zituen Italian eta grezian.
Jakue Ia
Mallorkako konkista.
31. Aragoiko Koroa osoa errege bakarrak gobernatzen zuen, baina hura
osatzen zuten lurralde bakoitzak bere erakunde politikoak zituen, eta
erregeak haiei egin behar zien kontsulta.
32. Gaztelako Koroak ere konkistatu zizkien hainbat lurralde
musulmanei. Fernando III.ak Extremadura eta ia Andaluzia
osoa erantsi zizkion Koroari.
Kordobako errekonkista 1236.
33. Handik gutxira, Gaztelako Koroak Kanariar uharteak konkistatzeari
ekin zion. Borrokek ia ehun urte iraun zuten.
34. Gaztelako koroa errege batek gobernatzen zuen, eta zenbait
aholkulari zituen, gobernuko zereginetan laguntzeko.
Erregea eta bere aholkulariak.
35. 1479an, Gaztelako Elisabet I.a eta Aragoiko Fernando II.a ezkondu
egin ziren, eta bi Koroak batu zituzten. Errege-Erregina Katolikoak
bilakatu ziren. Errege-erregina Katolikoek konkistatu zuten
musulmanen azken erresuma, Granadakoa,1492an.
36. Guraso izan zituen Gaztelako Leonor Urraca, Alburquerqueko
kondesa, eta Aragoiko Fernando I.a, Pe単afielgo dukea. Azken hori
Larako jauna ere bazen eta Antequerako Fernando esaten zioten.
1398an jaio zen Medina del Campon eta Aragoiko koroan bere anaia
Alfonso V.aren oinordekotza hartu zuen, Fernandoren eta Leonorren
lehen semea zena.
Alfonso V.a
37. Joanes II.a (Medina del Campo, Gaztela, 1398ko ekainaren 29a -
Bartzelona, 1479ko urtarrilaren 20a) Nafarroako (1425-1479),
Aragoiko (1458-1479) eta Siziliako (1458-1479) erregea izan zen.
Joanes II.a
41. Nabarmentzekoak ziren Nasri Erresumako eraikinen edertasuna
eta kulturaren garapena. Baina Nasri Erresuma ahula zen oso,
barne-istiluen ondorioz. Are gehiago: Granadako gobernariek
zerga ordaindu behar zieten Gaztelako errege-erreginei, eta
gerrarik izanez gero, lagundu egin behar zieten zeregin horretan.
44. GRANADAKO GERRA
Granadako Gerra 1482 eta 1492 arteko kanpaina militarrak izan
ziren, Fernando II.a Aragoikoak eta Elisabet I.a Gaztelakoak
Granadako Erresuma konkistatzeko asmotan eginak. Kristauek
Boabdilen eskuetan zegoen Iberiar Penintsulako azken eremu
musulmana hartu zutenean, errekonkista amaitu zen. Gerraren
ondorioz, 1496an Alexandro VI.a aita santuak Elisabeti eta
Fernandori errege- erregina katolikoak titulua eman zioten.
45. Hamar urteko gerra ez zen etengabeko kanpaina, baizik eta
udaberrian hasi eta neguan amaitzen ziren saiakerak. Gaztelar
armadak bere gain ahalegin handiena hartu zuen, aragoiarrek
itsas-armada eta zenbait artillari besterik ez baitzituzten eraman.
Musulmanen arteko barne-borrokak bere posizioa ahuldu zuen.
1492ko urtarrilaren 2an Alhambra hartu zutenean, Granada
hiriburua galdu eta gerra amaitu zen.
46. HISTORIA
1238. urtean, Al-Hamar, Granadara iritsi zen eta Haizearen
Oilarraren Jauregia okupatu zuen. Bera izan zen Nasri dinastiaren
fundatzailea. Dinastia honek hogei sultan izan zituen. Hasieran
erresuma hau Gaztelako errege-erreginen adiskidea izan zen,
nahiz eta denborak aurrera egin ahala, eta Granadako
Erresumaren ahuleziaren ondorioz, tributuak ordaindu behar izan
zizkion independentziaren truke.
47. Nasri dinastiako azken erregea Boabdile izan zen. 1492an Errege-
erregina Katolikoen armada Granadako ateetara iritsi zen, gaurko
Santa Fe herrira. Boabdilek Errege-erregina Katolikoekin negoziatu
eta Erresumaren errendizioa onartu zuen: hiria entregatu zuen
bertako biztanle musulmanen ohitura eta usadioak
errespetatzearen truke. Boabdilek eta bere gorteak, herritar
ugarirekin batera, Granadatik alde egin zuten iparraldeko Afrikako
lurraldeetara. Handik gutxira, Errege-erregina katolikoek akordioa
urratu eta musulmanen aurkako errepresioari ekin zioten.
Errege-erregina Katolikoak Granadara sartzearekin batera,
erresuma Gaztelako koroaren erresuma bilakatu zen.
49. LURRALDE-MUGAK
Granadako Erresuma sortu zenean gaur egungo Jaenen zati bat,
Sevillako beste zati bat,Kordoba,Cadiz,Almeria, Malaga eta
Granada biltzen zituen barnean. Bere eragin eremua, hala ere,
gutxituz joan zen, eta XV. Menderako soilik Almeria, Malaga eta
Granadara mugatzen zen.
Granada Europako hiririk aberatsenetariko bat bilakatu zen eta
bertan 50.000 bat lagun bizi ziren.