Ang **akdang naratibo** ay isang uri ng panitikan na nagsasalaysay ng isang kwento o karanasan. Ito ay isang pagsasalaysay ng mga pangyayari na may layuning magbigay aliw, magturo, o magbigay aral sa mga mambabasa. Kadalasang gumagamit ng mga tauhan, tagpuan, at kaganapan upang maipahayag ang isang kwento sa isang tiyak na ayos o pagkakasunod-sunod.
Ang **akdang naratibo** ay may mga pangunahing elemento tulad ng **tauhan**, **tagpuan**, **tema**, **salungatan**, at **banghay**. Ang **tauhan** ang mga karakter na gumaganap sa kwento, mula sa pangunahing tauhan hanggang sa mga sumusuportang karakter. Ang **tagpuan** ay ang lugar at oras kung saan nagaganap ang mga pangyayari sa kwento. Ang **tema** naman ay ang pangunahing ideya o mensahe na nais iparating sa mambabasa. Ang **salungatan** ay ang problema o hamon na kinakaharap ng mga tauhan sa kwento, at ang **banghay** ay ang pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari mula sa simula, gitna, hanggang sa wakas.
Halimbawa ng akdang naratibo ay ang mga **maikling kwento**, **nobela**, at **talambuhay**. Sa mga akdang ito, ang manunulat ay nagkukuwento ng isang kwento na may mga tauhan at nagsisilbing gabay sa mga mambabasa upang matutunan ang mga aral na dulot ng kwento. Ang isang akdang naratibo ay maaaring magtaglay ng iba't ibang emosyon tulad ng saya, lungkot, takot, at pagmamahal, na nakatutulong upang mas maging makulay at buhay ang kwento.
Sa kabuuan, ang akdang naratibo ay isang mahalagang anyo ng panitikan na naglalaman ng mga kwento at karanasan na makapagbibigay ng kasiyahan at aral sa mga mambabasa.
3. Ang Asong si Blackie
1. Matalino ang aking asong si Blackie. Alam ba ninyo kung
bakit? Nauutusan ko siyang kumuha ng kahit na anong
bagay. Kapag itinuro ko sa kanya ang isang bagay, kinukuha
niya iyon at dinadala sa akin. Kapag naghagis ako ng isang
bagay, nauutusan ko siyang kunin yon. Pag kagaling ko sa
eskwelahan, heto na si Blackie, Kagat- kagat ang tsinelas ko
at ininlalapag sa aking harapan. Matalino siya, hindi ba?
Ano ang katangian ni Blackie?
a.Mabangis
b. maamo
c. matalino
d. masipag
4. 2. Tukuyin ang paksa ng sumusunod na talata.
Nang papunta siya sa eskwelahan, naalala niyang hindi niya
nadala ang kanyang aklat. Subalit malayo na siya sa kanilang
bahay, kaya nagpatuloy na lamang siya sa paglakad. Pagdating
niya sa palaruan ng eskwelahan, naghihinatay na ang ibang
batang pinangakuan niyang pahihiramin ng bola. Nakalimutan din
niyang dalhin ang bolang ipinangako niya. Dapat sanay nagging
leksyon na ito sa kanya, ngunit nang tumunog ang kampana at
magpunta na siya sa klase, naiwan naman niya ang kanyang
pangginaw sa palaruan.
a.Tungkol sa pangginaw
b. Tungkol sa batang makakalimutin
c. tungkol sa bola
d. Tungkol sa aklat
5. 3. Basahin ang grupo ng mga pangungusap. Pagsunud-
sunurin ang mga pangyayari.
I.Tinawag siya ng titser.
II.Pinuri ng titser si Mariel dahil sa pagkakasagot niya
sa tanong nito.
III.Nag-aral ng mabuti ng leksyon si Mariel.
IV. Pumasok siya sa klase kinabukasan.
a. III-IV-I-II
b. IV-I-III-II
c. III-IV-II-I
d. I-II-IV-III
6. 4.Alin ang mainam na pamagat sa pangyayari o kwento?
Malakas ang ulan noong Sabado. Gumawa kaming
magkakaibigan ng silungan. Doon kami nagkwentuhan sa
loob ng silungang iyon. Hindi kami tumatayo sapagkat
mababa lamang ang silungan. Napasarap kami ng
kwentuhan. Nalimutan kung mababa an gaming silungan.
Tumayo akong bigla, kayat bumagsak ang silungan.
a.Ang Malakas na Ulan
b. Kaming magkakaibigan
c.Masarap na Kwentuhan
d. Ang Silungan
7. 5. Nagulat si Jose Marie nang
may humawak sa likod niya. Ang
pariralang nakasalungguhit ay__.
a. bunga
b. sanhi
c. opinion
d. katotohanan
8. 6. Piliin ang wakas ng pangyayari:
Sunud-sunod na dumating ang mga
bagyo sa Pilipinas.
a.Nagkaroon ng magandang bahaghari.
b.Nagkaroon ng pagbaha at pagkasira
ng pananim sa ibat ibang lugar.
c.Nagkagulo ang mga hayop.
d.Gumanda ang kapaligiran.
9. 7. Ipinupunla ang palay sa
lupang maputik at matubig.
Itoy halimbawa ng_____.
a.katotohanan
b. opinyon
c. bunga
d. sanhi
10. 8. Alin sa mga kasarian ng
pangngalan ang tumutukoy sa
guro?
a. walang kasarian
b. di-tiyak
c. pambabae
d. panlalaki
11. 9. Ang radio ay ____.
a. walang kasarian
b. di-tiyak
c. panlalaki
d. pambabae
12. 10.-13. Punan ng wastong salita ang mga
patlang.
10. Si Cris, si Wilma, at ako ay may dalang
bag. ________ ay papasok na sa
paaralan.
a. Sila
b. Kayo
c. Kami
d. Tayo
13. 11. _____ sa malayo ang
kubo.
a. Hayun
b. Dito
c. Ganyan
d. Heto
14. 12. Si Andres Bonifacio ay
_____.
a. mabangis
b. malabo
c. matapang
d. mataas
15. 13. Kung papalarin tayo, _____
tayo ng isang malaking bahay.
a. nakapagtatayo
b. makapagtatayo
c. nagtatayo
d. nakatayo
16. 14. Bibigyan ko ng
gantimpla ang matulungin
_________ bata.
a. at b. ng c. nad. g
17. 15. Sagutin ang tanong.
Kailan kayo lilipat ng
tirahan?
a. Bukas
b. Bukas lilipat.
c. Bukas kami lilipat ng tirahan.
d. Lilipat kami sa Laguna
18. 16. Anong uri ng pangungusap
ito?Bigyan mo ako ng
makakain.
a. Patanong
b. Padamdam
c. Pasalaysay
d. Pautos
19. 17. Alin sa mga sumusunod ang nasa
wastong ayos?
a. brilyante, drama, trumpo, plorera
b. plorera, drama, brilyante, trumpo
c. brilyante, drama, plorera, trumpo
d. drama, brilyante, plorera, trumpo
20. 18. Aling grupo ng mga salita ang
nakapaloob sa salitang kailangan?
a. kalian, langgam, alam, kalang
b. kainan, alanganin, alukin
c. ilan, kaing, kaila, laga
d. tangan, nagalit, ikalang
21. 19. Alin ang mga salitang
magkasalungat?
a. buhok-suklay b.
nabighani-naakit
c. sakim- mapag-imbot
d. maliksi-malaki
22. 20.-21. Piliin ang kahulugan ng salitang
nakasalungguhit sa pangungusap.
20. Naghanda ng kiping ang kanilang pamilya
noong nagdaang pista.
a. Malaking sanga at dahon
b. Isang pagdiriwang na ginagawa sa Lucban,
Quezon
c. Hayop na katulad ng kalabaw na
matatagpuan sa kagubatan ng Mindoro
d. Kakaning gawa mula sa galapong na bigas
na ibat iba ang hugis
23. 21. Ang yaya ng bata ay
masayahin.
a. natuwa
b. tagapag-alaga
c. tao
d. pagsama
24. 22. Basahin ang kwento. Pagkatapos, sagutin ang tanong.
Mahaba na ang aking buhok. Ayaw ko itong ipaputol.
Ibig ko itong humaba nang humaba. Isang araw, isinama
ako ng Tatay sa pupuntahan niya. Sandali lamang tayo,
ang sabi pa niya. Sumama naman ako. Nagulat ako nang
makarating kami sa sinasabi ni Tatay na pupuntahan niya.
Ano ang wakas ng kwento?
a.Nakarating kami sa simbahan.
b. Nakarating kami sa isang pagupitan ng buhok at doon
kami nagpagupit.
c. Nakarating kami sa opisina ni Tatay at kumain kami roon.
d. Nakarating kami sa paaralan.
25. 23. Pag-aralan ang balangkas. Punan ang nawawala rito.
I. Mga Gamit ng Damo
A. Bilang dekorasyon
B. Bilang pagkain
1. ng tao
2. ng ibat ibang hayop
II.______________________
A. Lupang walang tanim
B. Bukid
C. Hardin
Piliin ang sagot mula sa mga sumusunod:
A. Mga Lugar na Tinutubuan ng Damo
B. Mga Lugar na Masukal
C. Mga Lupa
D. Mga Uri ng Damo
26. 24. Isa itong aklat o serye ng mga
aklat na nagbibigay ng
impormasyon tungkol sa lahat ng
sangay ng kaalaman.
a. Diksyunaryo
b. Almanac
c. Atlas
d. Ensayklopidya
27. 25.Alin sa mga pangungusap ang
wasto ang pagkakasulat?
a. Ipinanganak ako noong Ika-12 ng
Agosto, 1999.
b. Nagsimba kami noong Linggo?
c. Purihin natin ang Maykapal dahil
siya ang lumikha sa atin.
d. Maari ba tayong magdasal.
28. 26. Ito ay bahagi ng liham kung
saan nakasulat ang pagbati sa
taong pinadalhan ng sulat.
a. Bating Panimula
b. Bating Pangwakas
c. Katawan ng Liham
d. Pamuhatan
29. 27. Piliin ang tamang salawikain para sa
sumusunod:
Ang batang si Gabriel ay masipag mag-aral. Siya
ay palabasa at mahilig sa mga aklat. Iminulat siya
ng kanyang inang guro na mahalin ang mga aklat.
Sa kanyang paglaki, nais din ni Gabriel na maging
isang guro tulad ng kanyang ina.
a.Kapag may itinanim, may aanihin.
b. Kung ano ang puno ay siya rin ang bunga.
c. Kapag may tiyaga, may nilaga.
d. Nasa Diyos ang awa, nasa tao ang gawa.
30. 28. Piliin ang pangunahing paksa sa talata.
_____________________ . Binibihisan niya ito at inaalisan
ng damit. Pinaliliguan niya itot sinusuklay na parang
bata. Lagi niya itong dala-dala sa paglalaro. Kapag
naglaro sila ng ibang bata, kunwari ay kalaro rin nila
ang manika.
a. Mahilig akong maglaro ng manika.
b. Ang sanggol ay maliit pa.
c. Pinakagustong laruan ng isang batang babae ang
manika.
d. Pinakagustong laruan ng isang batang lalaki ang
robot.
31. 29. Sa isang liham-
pangkaibigan, alin ang tamang
pagsulat sa bating panimula?
a. Mahal kong kaibigan, b.
Mahal kong Kaibigan,
c. Mahal Kong kaibigan d.
Mahal kong Kaibigan:
32. 30. Ito ay isang aklat na
mapagkukunan ng kahulugan
ng mga salita.
a. Ensayklopidya
b. Almanac
c. Atlas
d. Diksyunaryo
33. 31. Ipinatawag ng inyong punungguro ang
iyong gurong si Bb. Brasas, kaya nang
dumating ang kanyang kapatid ay hindi siya
dinatnan nito sa silid-aralan. Ano ang
sasabihin mo?
a. Magkikita po kayo mamaya.
b. Wala po rito si Bb. Brasas.
c. Saka na po kayo bumalik.
d. Maghintay lamang po kayo sandali.
Maupo po muna kayo.
34. 32. Tao po! Tao po! Sumilip ka sa inyong bintana.
Nakita mong tumatawag ang isang babaeng hindi
mo kilala. Ano ang iyong gagawin at sasabihin?
a. Bubuksan ko ang pinto at sasabihin kong Sino
po ang kailangan ninyo?
b. Bubuksan ko ang pinto at sasabihin kong Bakit
po?
c. Bubuksan ko ang pinto at sasabihin kong Wala
pong tao rito.
d. Bubuksan ko ang pinto at sasabihin kong
Bukas na po kayo bumalik.
35. 33. May sinisipi kayong talata sa pisara. Ang iba
sa iyong mga kaklase ay nakatayo. Hindi mo
tuloy Makita ang iyong kinokopya. Ano ang
sasabihin mo sa kanila?
a. Sana naman ay huwag kayong magsitayo.
b. Upo! Upo na naman kayo at hindi pa kami
tapos sa aming kinokopya.
c. Isusumbong ko kayo sa ating guro!
d. Maaari ba kayong magsiupo? Hindi kasi
namin makita ang nakasulat sa pisara.
36. 34. Anong katangian ang taglay ng
tauhang nagsasabi ng sumusunod?
Ay! Bakit umuuga ang
bahay?...Bakit?....
a.mainisin
b.mausisa
c.nerbyosa
d.matapobre
37. 35. Huwag kang magbilad sa
araw. Magkakasakit ka na naman.
Doon ka sa lilim ng punong iyon.
a. mapagtiis
b. mapagkawanggawa
c. maalalahanin
d.madasalin
39. Ang buni ay isang uri ng sakit sa
balat. Ito ay nakahahawa. Ang buni ay
sanhi ng organismong kauri ng amag.
Maliliit at kumpol-kumpol na butlig ito
kung lumalabas sa balat.Kailangang
agapan at gamutin ito agad dahil
talagang mabilis itong kumalat.
Maiiwasan ang buni kung
pananatilihin ang kalinisan sa katawan.
Kailiangan ding maging malinis palagi
ang tuwalya, damit, at iba pang
personal na gamit.
Sa ngayon ay din a gaanong suliranin
ang pagkakaroon ng buni. Marami
nang makabagong gamot na pamahid
dito.
36. Paano kung lumitaw
sa balat ang buni?
a. Magaspang at bukol-
bukol
b. Kumpol-kumpol ang
maliliit na butlig
c. Tila mga butlig na
may lamang tubig
d. Hiwa-hiwalay ang
maliliit na butlig
40. Ang buni ay isang uri ng sakit sa
balat. Ito ay nakahahawa. Ang buni ay
sanhi ng organismong kauri ng amag.
Maliliit at kumpol-kumpol na butlig ito
kung lumalabas sa balat.Kailangang
agapan at gamutin ito agad dahil
talagang mabilis itong kumalat.
Maiiwasan ang buni kung
pananatilihin ang kalinisan sa katawan.
Kailiangan ding maging malinis palagi
ang tuwalya, damit, at iba pang
personal na gamit.
Sa ngayon ay din a gaanong suliranin
ang pagkakaroon ng buni. Marami
nang makabagong gamot na pamahid
dito.
37.Paano maiiwasan ang
pagkakaroon ng buni?
a. Palaging magpupunas
ng malinis na twalya.
b. Magbihis ng bagong
damit.
c. Panatilihin ang
kalinisan sa katawan.
d. Magsepilyo ng ngipin
araw-araw.
41. Ang buni ay isang uri ng sakit sa
balat. Ito ay nakahahawa. Ang buni ay
sanhi ng organismong kauri ng amag.
Maliliit at kumpol-kumpol na butlig ito
kung lumalabas sa balat.Kailangang
agapan at gamutin ito agad dahil
talagang mabilis itong kumalat.
Maiiwasan ang buni kung
pananatilihin ang kalinisan sa katawan.
Kailiangan ding maging malinis palagi
ang tuwalya, damit, at iba pang
personal na gamit.
Sa ngayon ay din a gaanong suliranin
ang pagkakaroon ng buni. Marami
nang makabagong gamot na pamahid
dito.
38. Bakit nakakatakot
madikit o mapalapit
sa taong may buni?
Dahil ito ay _______.
a.makati
b. masakit
c. nakapagpapasungit
sa mahahawa
d. nakahahawa
42. Ang buni ay isang uri ng sakit sa
balat. Ito ay nakahahawa. Ang buni ay
sanhi ng organismong kauri ng amag.
Maliliit at kumpol-kumpol na butlig ito
kung lumalabas sa balat.Kailangang
agapan at gamutin ito agad dahil
talagang mabilis itong kumalat.
Maiiwasan ang buni kung
pananatilihin ang kalinisan sa katawan.
Kailiangan ding maging malinis palagi
ang tuwalya, damit, at iba pang
personal na gamit.
Sa ngayon ay din a gaanong suliranin
ang pagkakaroon ng buni. Marami
nang makabagong gamot na pamahid
dito.
39. Bakit kailangang
magamot kaagad
ang buni? Dahil ito
ay ____________.
a.madaling kumalat
at makahawa
b. makati
c.mahirap pigilin
d. nakaiinis
43. Ang buni ay isang uri ng sakit sa
balat. Ito ay nakahahawa. Ang buni ay
sanhi ng organismong kauri ng amag.
Maliliit at kumpol-kumpol na butlig ito
kung lumalabas sa balat.Kailangang
agapan at gamutin ito agad dahil
talagang mabilis itong kumalat.
Maiiwasan ang buni kung
pananatilihin ang kalinisan sa katawan.
Kailiangan ding maging malinis palagi
ang tuwalya, damit, at iba pang
personal na gamit.
Sa ngayon ay din a gaanong suliranin
ang pagkakaroon ng buni. Marami
nang makabagong gamut na pamahid
ditto.
40. Bakit ngayon ay hindi na
gaanong problema ang sakit
na ito?
a. Marami nang mga
makabagong gamut na
pamahid na mabibili
ngayon.
b. Magagaling ang mga
doctor ngayon.
c. Marami nang ospital
ngayon.
d. Malinis na ang tubig.
44. 41.-43. Piliin ang angkop na pananda
ng tiyak na pangalan ng tao.
41. Nawawala ang payong _______
Jennica.
a. ni
b. si
c.sina
d. nina