Historia da Música - Idade Media
0 likes2,741 views
Presentación de Aula Curso 3º ESO Música - Hª da Música IES Cacheiras 2014-2015
![Cantigas sta maria[1]](https://cdn.slidesharecdn.com/ss_thumbnails/cantigasstamaria1-110119044408-phpapp01-thumbnail.jpg?width=560&fit=bounds)
More Related Content
What's hot (9)
Viewers also liked (20)
Similar to Historia da Música - Idade Media (20)
![As cantigas de Santa María [Autoguardado].pdf](https://cdn.slidesharecdn.com/ss_thumbnails/ascantigasdesantamaraautoguardado-240225093322-1bdca4c1-thumbnail.jpg?width=560&fit=bounds)
More from ccssdidactica ddoval (20)
Historia da Música - Idade Media
- 2. Invasións Bárbaras Ruralización Relixiosidade - ignorancia Inseguridade 2ª Invasións do Occ. Atomización do poder Milenarismo Relaccións Feudovasalláticas Monarquías feudais – (nacións) Sociedade feudal Renacemento poder urbano Pulso Monarquías vs. Papa Cruzadas - Reconquista Románico – Xuízo Final Guerra dos 100 anos Crise do s. XIV Revoltas populares Recuperación poder real Pestes Auxe do comercio Culto mariano - Gótico
- 3. En cambio, dita ruptura cos períodos anteriores non foi tal, en contra da visióm peiorativa deste período da Historia europea, a Idade Media mantivo a pegada do Mundo Clásico a través do Imperio Romano de Oriente, Bizancio; do dereito romano –fusionado e adaptado ás costumes bárbaras-; do latín que se imporía como lengua “oficial”; ou a filosofía – o Escolasticismo ou o Aristotelismo de San Agustín-. Pero é sobre todo o cristianismo, o gran nexo de unión, convertíndose os mosteiros no refuxio e “arquivo” de todo o saber Clásico que rebrotaría a partir do s. XIV e sobre todo no Renacemento.
- 6. Feudalismo Sistema político, económico e social baseado nas relaccións de fidelidade, dependencia e servidume Xurde dende mediados do s. IX, a partir da desintegración do Imperio Carolinxio Primeiro en Francia para xa, nos s. X ao XII espallarse de forma desigual, por toda Europa, pero moi especialmente na franxa occidental.
- 17. Punto de Partida, como e porque: Cristianismo vs música grecorromana • Boecio e Casiodoro, s. V- VI • Traductores árabes en Al Andalus, s. VII - X Salvación vs pecado e perdición •Música vocal para embellecer a liturxia Tipos de canto •Ambrosiano (Milán), romano (Roma), galicano (Galia) e mozárabe (Hispania). S. XI Estableceuse a notación • Do tetragrama (Guido de Arezzo) ao pentagrama. • Contacto relixioso - profano
- 18. Gregorio I o Magno • Papa e Doutor da Igrexa • Inicia a recuperación da música cristiá. • Idea do purgatorio – expiar as culpas. • Xuízo Final – so os mártires se libran. • Renvou o culto, a liturxia e o sentido de caridade Gregorio VII • Discutiu a autoridade dos Reis fronte ao Papa • Subordinación da razón á fé (Escolástica) • Hierocracia –autoritas pontificia: • Papa, señor absoluto da Igrexa • Señor supremo do mundo • A Igrexa Romana é infalible • Reforma Gregoriana
- 19. Canto Gregoriano - Características •Recibe o nome en honor ao seu primeiro recopilador Gregorio Magno (s. VI – VII). •Unificar a liturxia e fomentar a espiritualidade, paz e serenidade. •Función educativa (pedagóxica), ensinar o Evanxelio. •Música vocal, a capella, sen instrumentos. •Voces só masculinas. •Monódico (unha sola melodía) ou monofónico. •Texto en latín. •Tiene un ritmo libre adaptado al texto e emprega poucas notas. •Canto oficial da Igrexa (Edición Vaticana del Canto Gregoriano, 1903). Segundo o número de notas por sílaba. • Silábico: 1 sílaba, 1 nota • Salmódico ou neumático: 1 sílaba, varias notas • Melismático: 1 sílaba, muchas notas Segundo o número de notas por sílaba. • Directo (solista ou coro) • Antifonal (dous coros que alternan o canto) • Responsorial (alternancia de solista e coro)
- 20. Ritmo libre, baseado na fala. Monódico, mesma tesitura. (A entonación marca a melodía en ritmos ascendentes e descendentes). Homes a Capella Forma Antifonal: Coro – Recit. - Coro – Rec- Coro. Anónimo, en latín. Se cantaba o Domingo de Ramos Alterna Schola Cantorum co pobo. Alterna Evanxelio de S. Mateo (entrada de Cristo en Xerusalem)e Salmo 23 do A.T.
- 21. Aparece no s. IX • A finalidade é dar maior solemnidade ao canto relixioso. • Canto con varias melodías ou voces (poli –varias) (fonos – voces) que sonan simultáneamente. Evolución gradual • Xurde a partir da adhesión de novas melodías ao Canto Gregoriano. • Voces paralelas, á mesma distancia interválica (de 4ª o 5ª). ORGANUM • Á vox principalis (melodía gregoriana) se lle engade unha segunda voz, organalis.
- 22. Co tempo se engadiron melodías por o movemento contrario, isto é, se o Canto gregoriano se facía mais agudo, a melodía sería mais grave. (Ex.)
- 23. Durante os s. XII ao XIV a tendencia evolucionou cara composicións onde as melodías se movía con maior liberdade ate desparecer o canto Gregoriano como base da melodía. Deste xeito aparecen os Conductus, como o do Codex de Las Huelgas.
- 24. No s. XIII a polifonía experimenta un forte impulso dende a catedral de Nôtre Dame de París a través das composicións do organista, Leonin, e o seu discípulo Perotin.
- 25. • Canto relixioso, sobre unha melodía gregoriana, con dúas ou tres voces as cales poden levar un ritmo e un texto diferente e propio, podende combinar o uso do latín e da lingua vulgar. • Composición contrapuntística, é dicir, na que todas as voces cantan a mesma melodía pero realizan a súa entrada de forma progresiva, unha tras outra.
- 27. Os precedentes da música medieval hispana, con anterioridade á implantación do rito romano e do canto gregoriano (S. XI), afunden as súas raíces na música de orixe visigodo, mesturada con tradicións tardorromanas cristiás, xudeas e norteafricanas, dando lugar ao sobrenome de música mozárabe. No recitativo Pater Noster hispánico de códices como el Antifonario de León ou os libros de Santo Domingo de Silos ou San Millán de la Cogolla podemos recoñcer dita música hispana. O Cardenal Cisneros, a finais do S. XV encargou a recompilación desta música para a capela mozárabe de Toledo.
- 28. Nosa señora de Montserrat •Canon. •Conservado no Llivre Vermell de Montserrat •Cantos e favores á Virxe. •Conten cantos (polifonías) e danzas •Tiña por obxecto entreter, educar e atraer aos peregrinos. •Compás binario de 2/4 con ritmo constante. •Voces femininas e masculinas por separado. •Fem – canon –contraalto e soprano-. •Masc. – baixo – tenor. •Tres compases co esquema: 2 corcheas e 1 negra. Lugar de Culto monástico (benedictino) Centro de Peregrinaxe LAUDEMUS VIRGINEM
- 29. Monodia Canon Monodia Canon Coro
- 30. Polorum Regina Rota mors vita propitia Xoros stella Chanterai d’aquesta trovatore Mariam Matrem O virgo splendes A inevitabilidade da morte e a necesidade de deixar de pecar: Ad mortem festinamus Cuncti simus concanentes Xoros vale Robina O Llivre Vermell de Montserrat, contén toda unha serie de composicións: danzas, canon e motete, que podemos escoitar nos seguintes enlaces á esquerda. “Ad mortem festinamus, peccare desistamus...” (Á morte nos apresuramos, de pecar desistamos...)
- 31. Trovadores: •Nobreza • Poeta lírico • Melodía fixa • Texto escrito • Identificado co autor Xograr: • Condición humilde • Vida ambulante • Entonación non melódica •Memorística e transmisión oral • Dramatización • Formaron gremios: ministriles • Intérprete
- 32. Música monofónica • Instrumentos e voces realizan a mesma melodía Instrementos •Ritmo marcado por a percusión • Lira, salterios, arpas, flautas, gaitas, laúdes, guitarras, tambores e pandeiros. Emprego da lingua vulgar •Sobresaen as obras provenzais e galaico-portuguesas. ѱǻí sinxelas con variedade temática •Cantigas, danzas, temas de amor, de ledicia, pena, cantares de amigo, de escarnio, de xesta…
- 34. Airas Nunes foi un clérigo e trobador do século XIII, nacido en Galicia. Estivo ao servizo dun bispo e máis tarde, entre 1284 e 1289, foi poeta na corte de Sancho IV de Castela. Consérvanse 15 composicións súas, das cales hai 7 cantigas de amor, 3 cantigas de amigo, 4 de escarnio, dúas bailadas e unha pastorela. Nos seuscantigas aparecen ás veces citas doutros autores, como Don Denís,Alfonso X, João Zorro e Nuno Fernandes Torneol. Pénsase que puido colaborar na composición das Cantigas de Santa María, de Alfonso X o Sabio. Pero Meogo (ou Pedro Meogo) foi un trobador galego-portugués do que case non se ten información. Suponse que debeu de ser un contemporáneo do rei trovadorDionisio I de Portugal quen reinou de 1279 a 1325 e compuxo unha cantiga de seguir que está relacionada coa cantiga de Meogo Levantous ´ a velida. Consérvanse novecantigas de amigo de autoría de Meogo. Pay Gómez Chariño (Pai Gomes Chariño) (c. 1225 -1295) foi un poeta e nobre galego. Primeiro señor de Rianjo e Adiantado Maior do Reino de Galicia, foi unha figura política da coroa de Castela e singular trobador en lingua galega. Martín Codax foi un trobador galego, posiblemente de Vigo, polas continuas referencias á devandita cidade nos seus poemas, de entre mediados do século XIII e comezos do século XIV. Apenas existen datos sobre a identidade do personaxe. Santiago Macías, máis coñecido como «O Namorado», que conquisto a toda muller guapa escritores: Lope, Bances, Larra. Pertence á chamada escola galaico-castelá, recolléndose as súas obras no Cancioneiro de Baena.
- 37. Espírito cortesán • Obra atribuída ao rei Afonso X o Sabio Lingua vulgar • Galego - portugués Emprego da lingua vulgar • Sobresaen as obras provenzais e galaico-portuguesas. ѱǻí sinxelas con variedade temática • Cantigas, danzas, temas de amor, de ledicia, pena, cantares de amigo, de escarnio, de xesta… Mais de 400 temas • Cantos de devoción mariana
- 38. Cantiga nº 100 das Cantigas de Sta. María Ritmo constante, compás binario de 2/4 Textura monódica, 3 melodías: estribillo, estrofa e volta Emprego da fídula (precursor do violín); laúde, tambor e pandeireta. Voces masuclulinas e femininas. Forma antifonal: coro mixto canta estribillo, solista fem. estrofa e solista fem. volta
- 39. Foron clérigos que facían vida errante, vagabundos e ociosos aos que xa a propia Igrexa facía referencia. Actuaron en Europa a partires do s. XIII, a maioría procedían ademais de entornos urbáns e das Universidades europeas. Os seus cantos eran moi críticos coa Xerarquía de Igrexa ao tempo que loubaban por o goce da vida. No s. XIX, un manuscrito atopado en Benediktbeuren recollía toda unha serie de cantos goliardos dos s. XII e XIII que recibiron o nome de Cármina Burana. Neles facíase escarnio dos poderes civís e relixiosos, se poñían en cuestión os seus abusos e privilexios ao tempo que se cantaba ao goce da vida, dos praceres naturais e do amor carnal. A colección atópase dividida en 6 partes: •Carmina ecclesiástica (cancións sobre temas relixiosos). •Carmina moralia et satirica (cantos morales e satíricos). •Carmina amatoria (cancións de amor). •Carmina potoria (obras sobre a bebida ou tamén, parodias). •Ludi (representacións relixiosas). •Supplemantum (versións de todas as anteriores, con algunhas variantes).
- 41. A escultura, sobre todo a partires das portadas das catedrais, como Compostela ou Ourense, (Pórticos da Gloria e do Paraíso), son outros exemplos onde podemos estudar os instrumentos da Idade Media.
- 42. Actividade: Música na “Gloria”, música no “Paraíso” Vai ao Pórtico da Gloria da Catedral de Santiago ou da Porta do Paraíso da Catedral de Ourense. Localiza un plano xeral do pórtico e logo escolle a un dos músicos e describe con que instrumento aparece representado e cales son as características dese instrumento.