More Related Content
Similar to Kabuk / bash proglama (20)
More from Cyber-Warrior.org (7)
Kabuk / bash proglama
- 1. Kitaplardan 旦nce kendimizi okumaya 巽al脹al脹m. - Mevlana Kabuk programlama B旦l端m 1 : Kabuk programlamaya giri / Deikenler, arimetrik ilemler, Giri/巽脹k脹 ilemleri Kabuk nedir ? Linux sistemlerde komutlar脹 yorumlamak/ y旦netmek i巽in kullan脹lan programa Kabuk / shell denir. Kabuk t端m linux s端r端mlerinde vard脹r ve olmas脹da zorumludur. Kabuk Linuxu Linux yapan en temel etmendir. Kabuk yard脹m脹yla iletim sisteminize komutlar vere bilir, cekirdee kadar etkiyip, sistemi kendiniz yap脹land脹ra bilirsiniz. 聴nan脹yorum ki, bu yaz脹y脹 okuyan arkadalar en az bir kere Linux 聴S kullanm脹lard脹r. Evet Linux kullanana arkadalar Linuxda Komut satr脹nda (Terminal) en az 1 kere omut vermilerdir. 聴te o terminal bir KABUK YORUMLAYICISI`d脹r. Elbette 巽eitli kabuk t端rleri vard脹r : Bash (sh) - Bash kabuu ilk UNIX sistemlerinde hem sh ve ksh kabuklar脹, hem de baz脹 csh 旦zellikleri i巽in orjinal olarak gelitirilen 旦zellikleri i巽erir. ou LINUX sisteminde varsay脹lan kabuktur. Her kabuun kendine 旦zg端 programlama dili yap脹s脹 vard脹r. Bash kabuu ise g端巽l端 programlama 旦zellikleriyle karma脹k programlar脹n rahat巽a yaz脹lmas脹na izin verir. Mant脹ksal operat旦rler, d旦ng端ler, deikenler ve modern programlama dillerinde bulunan pek 巽ok 旦zellik bash kabuunda da vard脹r ve ileyi tarzlar脹 da hemen hemen ayn脹d脹r. Bash 巽eitli uyumluluk kiplerinde 巽al脹t脹r脹labilir, b旦ylece farkl脹 kabuklar gibi davranabilmektedir. Tcsh (csh) - C Kabuunun (csh) a巽脹k kaynak versiyonudur. Bu kabuk 巽ou Berkeley UNIX sistemlerde varsay脹nlan kabuk olarak kullan脹l脹r. Bu kabukla birlikte dahil edilen TENEX ve TOPS- 20 iletim sistemlerinin 旦zellikleri tcsh i巽indeki T'den sorumludur. Orjinal csh kabuunun komut sat脹r脹 d端zenleme ve ge巽miin ileyii gibi 旦zelliklerin 巽ou hem tcsh'te hem de dier kabuklarda bulunan bir 旦zelliktir. Bir baka deile ger巽ekte csh kabuunu balatmak csh uyumlu kipte tcsh kabuunu balatmakt脹r. Ash - UNIX sh kabuunun ufak bir versiyonudur. sh kabuunun 巽ou 旦zelliini bar脹nd脹rmaz. komut ge巽mileri gibi. ash kabuu daha az sistem kayna脹na sahip g旦m端l端 sistemler i巽in g端zel
- 2. bir kabuktur. bash kabuunun boyutunun yakla脹k yedi de biri kadar bir boyutu vard脹r. (bash kabuu yakla脹k 712k'd脹r.ask kabuu ise 100k'l脹k bir boyuta sahiptir). Ksh - ksh kabuu sh kabuunun atas脹d脹r. UNIX V sistemlerin varsay脹lan kabuudur. ksh'脹n a巽脹k kaynak versiyonu pdksh paketinin bir par巽as脹 olarak 巽ou rpm tabanl脹 sistemde orjinal olarak bulunur. Zsh - zsh kabuu ise sh kabuunun klonlar脹ndan biridir. POSIX uyumludur (bash gibi). ancak yaz脹m denetimi ve komut d端zenlemeye farkl脹 yakla脹m gibi 旦zellikler i巽erir. ilk Mac OS X sistemleri zsh kabuunu varsay脹lan kabuk olarak kullanm脹t脹r. ancak uanda varsay脹lan kabuk bash kabuudur. Evet arkadalar kulland脹脹n脹z Kabuu 旦renmek istiyorsan脹z ... Komut : root@mikayil:~# echo $SHELL Evet arkadalar g旦rd端端n端z gibi ben Bash kabuunu kullan脹yorum.
- 3. Bal脹yoruz... Evet arkadalar imdi ge巽elim yaz脹m脹z脹n esas k脹sm脹na. Her kabuun kendine has bir programlama dili yap脹s脹 vard脹r. Bash kabuu da kendi 旦zellikleriyle karma脹k programlar脹n (scriptlerin) yaz脹lmas脹na izin vermektedir. Normal programlama dilleri gibi ayn脹 Bash programlamada da D旦ng端ler, deikenler ve s vard脹r. K脹saca daha iyi ekilde s旦ylersek Bash programlama karma脹k komutlar脹 bir araya getirilmi ve b端y端t端lm端 halidir. rnein Ubuntu da脹t脹m脹na Kali Linux yaz脹l脹mlar脹n脹 kurmak istiyorsunuz. Her defas脹nda bir bir kurmaktansa bunu bir program halinde kodlay脹b uzun komutlar脹 tek bir Enterle evezleye bilirsiniz... Bash programla dilininin uzant脹s脹 .sh d脹r Balayal脹m... 聴lk 旦nce kendi i巽i m端hitimizi yaratal脹m. Bize gereklidir. Bilgisayar (Laptop ve ya PC farketmez) Elektrik (art) Linux OS (Kali, Ubuntu ve sair debian tabanl脹) Metin d端zenleyici (Nano, Geany ve s) Bu programlama dilini 旦renmek i巽in Linux komutlar脹ndan anlay脹脹n脹z olmal脹d脹r. 聴nternetden kolayl脹kla temel linux komutlarini bula bilirsiniz. Echo ekrana yaz脹 yazd脹rma
- 4. Ekrana yaz脹 yazd脹rmak istiyorsan脹z arkadalar echo yaz脹n脹z eklinde kod yazacaks脹n脹z arkadalar. imdi ben nano edit旦r端 kulland脹脹m i巽in bu ilk program脹 oluturmak i巽in ctrl+x tular脹na bas脹yoruz. Y tuuna basarak devam ediyoruz. Gelen pencerede dosyaismi.sh yazarak enterliyoruz. G旦rd端端n端z gibi program脹m脹z burada. imdi 巽al脹tiral脹m..
- 5. Program脹m脹za gerekli izinleri vermediimiz i巽in 巽al脹mayacakt脹r. Aynen bu ekilde hata al脹caks脹n脹z. Komut chmod a+x pro.sh G旦rd端端n端z gibi program脹m脹za izin vermek zorunday脹z. D聴KKAT : Programda her yap脹lan deiikliklere g旦re bu ilem tekrarlanmaz. Bu ilem yaln脹zca bir kere yap脹lmaktad脹r. imdi s脹ra geldi program脹m脹z脹 巽al脹t脹rmaya Komut ./pro.sh
- 6. ve g旦rd端端n端z gibi ekranda yaz脹m脹z脹 yans脹tt脹. Deikenlerin kullan脹m脹. Programlama ile meul olan arkadalar bu termine ainad脹rlar. Deikenler bir veriyi kendinde sakl脹yorlar. Programc脹 o verini kullanmak istedikte bir daha o veriyi diyil deikeni yaz脹yorlar. rnein cumle = Galatasaray ak脹 baka akt脹r ben her defas脹nda programda bir yerlerde o uzun c端mleyi yazmak yerine yaln脹zca cumle (Deikeni) yazarak o uzun c端mleyi programa dahil ediyorum. Deikenler programlama dilinde 巽ok yayg脹n kullan脹l脹yor. Hatta temelidir. Deiken yard脹m脹yla Matematiksel ilemler, Kullan脹c脹dan veri almak ve sair yap脹l脹yor. Bash dilinde deikenler alfabetik ve say脹sal deerler ola bilir. Fakat Deikenler say脹sal karakterlerle balayamaz. Deikenler dahilinde _ karakteri de kullan脹la bilir. imdi bir kodumuza bakal脹m..
- 7. Evet arkadalar. 聴te kodlar脹m脹z脹 yazd脹k. Deikeni kullanmak i巽in $ karakterini kullanmak zorumludur. Yukar脹dak脹 # karakteri ise her kesin bildii gibi satr脹 yorumlamaktad脹r. Yani program 巽al脹t脹脹 zaman o satr脹 okuyamaz. G旦rd端端n端z gibi deikenimizi kullanarak ekrana yaz脹m脹z脹 yazd脹rd脹. Giri / 脹k脹 ilemleri Evet bir program yazacaksan脹z mutlaka kullan脹c脹dan bilgi al脹nmak gereklidir. Pythonda bu ii input yapar. Bash programlamada ise bu ii read parametresi yapmaktad脹r.
- 8. Yukar脹dak脹 kodlara bakarsan脹z en esas dikkatinizi read fonksiyonun kar脹s脹ndak脹 ad kelimesi dikkatinizi 巽ekecektir. Bu bir deiken dikkat ederseniz zaten aa脹da $ parametresiyle kulland脹m. Kullan脹c脹 veriyi girdikte ad deikeninde saklan脹r. G旦rd端端n端z gibi girdiim isim ekrana yans脹t脹ld脹. Arimetrik ilemler.. Evet arkadalar imdi s脹ra matematiksel ilemlerde. Bash dilinde matematiksel ilemler yapmak m端mk端nd端r. Bunun i巽in en 巽ok kullan脹lan let ve typeset fonksiyonlar脹d脹r. let deiken=ilem imdi yukar脹dak脹 koda dikkat ettiyseniz let dahilinde yap脹lan ilemde bir cevab deikeni de ilave ediliyor. rnein yukar脹dak脹 kodda cavab=a*b cavab matematiksel ilemin deikeni olmutur.
- 9. Ve g旦rd端端n端z gibi ilemi yapm脹t脹r arkadalar. typeset ile Evet arkadalar imdi diger metoda ge巽elim typeset -i deiken deiken=ilem echo $deiken Evet arkadalar g旦rd端端n端z gibi burada typeset i deikeni belirledikten yazd脹ktan sonra altta ilemi g旦r端yorsunuz. Fark bu arkadalar.
- 10. G旦rd端端n端z gibi. Ilem yine baar脹l脹 ekilde yerine yap脹ld脹. Ve bir de arkadalar. L端tfen unutmayal脹m ki, bash dilinde yaln脹zca tam say脹lar hesaplana bilinmektedir. /Sayg脹larla Mikay脹l 聴lyasov 2019 Cyber-warrior.org