More Related Content
Similar to Knmp congres 4okt-1400u-yves liem (20)
More from KNMP (6)
Knmp congres 4okt-1400u-yves liem
- 1. Antibioticagebruik bij neonaten Dr Yves Liem, KNMP Congres 2011, Wetenschapsdag ‘Grote zorg voor kleine mensen’ ziekenhuisapotheker 4 oktober 2011 Apotheek UMC Utrecht, WKZ
- 5. Selectie en verspreiding van resistente bacteriën blootstelling aan selectie van resistente verspreiding van antibiotica bacteriën resistente bacteriën grotendeels gevoelige resistente bacteriën uitbraak,epidemie, bacteriën pandemie antibiotica hygiënische maatregelen gebruik 5 Filius & Verbrugh. Pharm Weekblad 2001;136:958-63
- 6. Maatregelen om resistentieprobleem te beperken Beleid - bevorderen goed gebruik van antibiotica - beperken verspreiding van resistente bacteriën Continue registratie Continue registratie van antibioticagebruik van resistentie 6 Adapted from: Casparie AF en Filius PMG
- 7. 7
- 8. Extramuraal antibioticagebruik in Europa 8 Cars et al. Lancet 2001;357:1851-3
- 9. Linden MW van der et al. Tweede nationale studie naar ziekten en verrichting in de huisartsenpraktijk; het kind in de huisartsenpraktijk. Erasmus MC Rotterdam, Afd. Huisartsgeneeskunde, 2005
- 11. Extramuraal antibioticagebruik kinderen (NL) (3) Leeftijdsgroep Gebruikt 1 antibiotica per jaar (%) 0 – 4 jr 29 5 – 9 jr 20 10 – 14 jr 10 15 – 19 jr 15 De Jong et al. Farmacotherapie bij kinderen 2010;1:19-24 11
- 13. 13
- 14. Maatregelen om resistentieprobleem te beperken Beleid - bevorderen goed gebruik van antibiotica - beperken verspreiding van resistente bacteriën Continue registratie Continue registratie van antibioticagebruik van resistentie 14 Adapted from: Casparie AF en Filius PMG
- 15. Antibioticagebruik Lokaal 15
- 16. Antibioticagebruik NICU • Antibiotica: meest gebruikte groep geneesmiddelen op NICUs (wereldwijd) • Oorzaken: – specifieke risicofactoren voor infectie: • prematuriteit • invasieve procedures (catheters, TPV, beademing) • te vroeg gebroken vliezen • maternale infectie – klinische symptomen van infectie zijn niet – specifiek • Relatie antibioticagebruik en resistentie • Toename resistentie op NICUs 16
- 17. Infectie / sepsis bij de pasgeborene (1) Early – onset sepsis: < 48 uur na de geboorte  Verwekkers: S. agalactiae (‘groep B streptococcen’), E. coli  Behandeling: penicilline-derivaat (amoxicilline / clavulaanzuur) + aminoglycoside (gentamicine)  WKZ:  Bij groep B streptococcen: overstap benzylpenicilline  Bij E. coli: eventueel overstap cefotaxim i.v.  Gentamicine na 3 dagen stop 17
- 19. Infectie / sepsis bij de pasgeborene (2) Late – onset sepsis: > 72 uur na de geboorte  Verwekkers: S. epidermidis (CONS), S. aureus  Behandeling: vancomycine  WKZ:  cefazoline + gentamicine (nosocomiaal) amoxicilline / clavulaanzuur + gentamicine (thuis)  Bij S. aureus: overstap flucloxacilline, gentamicine stop 19
- 20. 20
- 21. Diagnose sepsis • Klinische symptomen van infectie • Positieve bloedkweek • Laboratorium parameters: – CRP – interleukines – procalcitonine – leukocyten 21
- 22. Indicaties voor antibiotica • Klinische symptomen van infectie, o.a.: – temperatuurinstabiliteit – hypotensie – braken en diarree – sufheid – bolle buik – apneu • Risicofactoren 22
- 23. Risicofactoren voor infectie bij geboorte • Prematuriteit • Te vroeg gebroken vliezen • Maternale infectie 23
- 24. Antibioticagebruik vs incidentie sepsis 24 Liem et al. Acta Paediatr 2010;99:1900-02
- 25. Antibioticagebruik NICU WKZ Liem et al. Acta Paediatr 2010;99:1900-02
- 26. Antibioticagebruik NICUs Nederland (1) Liem et al. J Antimicrob Chemoth 2010;65:1270-75
- 27. Antibioticagebruik NICUs Nederland (2) Liem et al. J Antimicrob Chemoth 2010;65:1270-75
- 28. Maatregelen om resistentieprobleem te beperken Beleid - bevorderen goed gebruik van antibiotica - beperken verspreiding van resistente bacteriën Continue registratie Continue registratie van antibioticagebruik van resistentie 28 Adapted from: Casparie AF en Filius PMG
- 29. ESBL 29
- 31. ESBL (1) • Toename resistentie onder Gram – negatieve micro – organismen op NICUs • M.n. wereldwijde toename incidentie ESBL – producerende bacteriën • ESBL: Extended – Spectrum Beta – Lactamase • Ontdekt in Europa begin jaren 80; daarna tevens in de V.S. en Azië • ESBLs: plasmide – gemedieerde enzymen, die zorgen voor resistentie voor alle penicillines en cefalosporines, incl clavulaanzuur en sulbactam combinaties en monobactams (o.a. aztreonam) • Met name E. coli en Klebsiella species vertonen ESBL productie 31
- 32. ESBL (2) • Toename incidentie ESBLs: reden tot bezorgdheid? • Ja, immers: – infecties zijn moeilijk te behandelen door ‘multidrug resistance’  delay in de (juiste) behandeling  significant langere opnameduur  meer kosten – ESBL – incidentie: een onderschatting als gevolg van de bestaande (inadequate) identificatiemethoden – verhoogd risico van overlijden – ESBL – producerende stammen zijn sterk geassocieerd met optreden van epidemieën in zorginstellingen • Dus: monitoring ESBL – incidentie neonaten in WKZ 32
- 33. Take home messages • Ruimte voor verbetering bij extramuraal antibioticagebruik kinderen: beter volgen van de richtlijnen • NICU: omgeving met hoge antibioticadruk  risico resistentie bij neonaten • Variatie in antibioticagebruik NICUs Nederland: – uniformiteit is wenselijk, niet verplicht. Echter, cave: goede indicatiestelling en verstandig antibioticagebruik • ESBL: – wereldwijde toename in incidentie – risico bij neonaten 33
- 34. Uitdagingen …
- 35. Uitdagingen T.b.v. beperking antibioticagebruik: • juiste identificatie van neonaten met infecties • preventie van risicofactoren (bijv. inbrengen van CVC) • strikte indicaties (protocollen) • zo spoedig mogelijk stoppen •… infectious disease team!!!
- 36. Met dank aan Neonatologie UMC Utrecht:  Dr Tannette Krediet  Prof. dr Frank van Bel Eijkman-Winkler Centrum voor Microbiologie en Infectieziekten:  Dr André Fleer Ziekenhuisapotheek UMC Utrecht:  Dr Karin Rademaker  Prof. dr Toine Egberts E-mail: y.liem@umcutrecht.nl