More Related Content
What's hot (20)
Viewers also liked (9)
Similar to Knmp congres 4okt-1430u-gigi vd loo (18)
Knmp congres 4okt-1430u-gigi vd loo
- 1. Medicamenteuze behandeling bij ADHD G.H.H. van de Loo-Neus Kinder- en jeugdpsychiater Karakter Universitair Centrum Nijmegen 4 oktober 2011 © 2006 Karakter | pagina 1
- 2. Indeling • Wat is ADHD? • Welke medicatie en wanneer? • Wanneer gebruiken we alternatieven? • Controles bij medicatiegebruik (instelspreekuur) • Placebo trial (N=1 trial) • Hoelang doorgaan met medicatie? • Conclusies © 2006 Karakter | pagina 2
- 3. Wat is ADHD? • Problemen in aandacht/concentratie, hyperactiviteit en impulsiviteit • Opvallend minder alertheid waar nodig • Meer beweeglijkheid per 24 uur • Storende impulsiviteit • 3-5% van de schoolgaande jeugd • 1-3% van de volwassenen
- 4. Wat is ADHD? • 3 types • Gecombineerde type (meest voorkomend) • Overwegend aandachtstekort • Overwegend hyperactiviteit/impulsiviteit (zelden)
- 5. Wat is ADHD? • Is pas een stoornis als het functioneren is belemmerd • Kind • Omgeving • Ouders • Symptomen soms tgv iets anders • Nog vaker: ADHD met comorbide stoornis
- 6. Wat is ADHD? Dus niet: • Kinderen die alleen maar in de gordijnen klimmen
- 7. Wat is ADHD? Dus niet: • Kinderen die zich nooit kunnen concentreren (denk ook aan hyperfocus)
- 8. Wat is ADHD? Dus niet: • Kinderen die met iedereen ruzie maken
- 9. Dus let op: ADHD is meer dan alleen druk gedrag • Meestal gecombineerde type maar… • Aandachtsproblemen hardnekkiger • Hyperactiviteit ↓ bij start puberteit • Soms dan pas echte problemen © 2006 Karakter | pagina 9
- 10. Welke medicatie en wanneer? • 70% goede respons op MPH (kort en langwerkend) • 90-95% respons op één v.d. stimulantia →proberen van dexamfetamine zeker zinvol • Effect van atomoxetine minder → op sommige momenten goede aanvulling • Clonidine/nortriptyline in uitzonderlijke gevallen → beperkt effect, veel bijwerkingen © 2006 Karakter | pagina 10
- 11. Welke medicatie en wanneer? Werkzaam op: • Kernsymptomen hyperactiviteit en impulsiviteit, • Cognitief presteren (concentratie, nauwkeurigheid) • Verbetering korte termijn geheugen • Alertheid en reactietijd • Gehoorzaamheid © 2006 Karakter | pagina 11
- 12. Welke medicatie en wanneer? Werkzaam op: • Ouder-kind interacties • Verminderde agressie • Verhoogde status bij leeftijdsgenootjes • De gevonden verbeteringen worden als klinisch relevant ten opzichte van placebo beschouwd (Jadad e.a., 1999b; Schachter e.a., 2001) © 2006 Karakter | pagina 12
- 13. Welke medicatie en wanneer? • Start elk ADHD kind met medicatie? • Casus: ♂10 jaar: weinig last maar zorgen over de stap naar middelbare school © 2006 Karakter | pagina 13
- 14. © 2006 Karakter | pagina 14
- 15. Welke medicatie en wanneer? Wanneer medicatie • Als de nood hoog is • Andere aspecten al geprobeerd • Alternatieven niet gewenst © 2006 Karakter | pagina 15
- 16. Wanneer gebruiken alternatieven? • Alternatieven • Neurofeedback • Werkgeheugen- training • Dieet © 2006 Karakter | pagina 16
- 17. Wanneer gebruiken alternatieven? • Wordt altijd aangeboden/besproken • Als de wens bij ouders/kind bestaat of • Als medicatie niet/niet voldoende helpt • Room for improvement © 2006 Karakter | pagina 17
- 18. Controles bij medicatiegebruik • Controles HA • ongecompliceerd of ingesteld • Controles KJP • gecompliceerde ADHD/gecompliceerde behandeling • RR/pols, G, L, werking en bijwerking © 2006 Karakter | pagina 18
- 19. Compliance • Hoe goed is compliance van medicatie in algemene populatie? • Hoe goed als je vaker per dag iets moet innemen? • Hoe goed als je puber bent (schaamte)? • Hoe goed als vergeten een van je grootste problemen is? © 2006 Karakter | pagina 22
- 20. Placebo trial (N=1 trial) • Niet zinvol voor diagnostiek • Helpt niet bij vaststellen van dosering Wel bij: • Motiveren puber • Effectiviteit meten • Twijfels bij kind of omgeving © 2006 Karakter | pagina 23
- 21. Maatwerk • Veel kinderen goed effect 3dd10mg onafhankelijk van leeftijd/gewicht • 2 tot 4dd MPH (avonddosering variabel) • Soms 7 jarigen met 60mg/dag • Soms 16 jarige voldoende aan 10mg/dag • Soms combineren van kort en langwerkend • Soms MPH en atomoxetine of clonidine
- 22. Maatwerk © 2006 Karakter | pagina 25
- 23. Maatwerk © 2006 Karakter | pagina 26
- 24. To stop: MTA studie • N=579 • 4 behandelopties • Alleen medicatie • Alleen gedragstherapie • Medicatie en gedragstherapie gecombineerd • Care as usual Literatuur
- 25. To stop: MTA studie • na 14 mnd: combinatie gedragstherapie en medicatie meest effectief • Na 2 en 3 jaar minder duidelijk • Na 6 en 8 jaar follow-up: • veel kinderen gestopt • GT beter en langduriger effect © 2006 Karakter | pagina 28
- 26. To stop? Hypotheses • Na 14 maanden werden strenge controles los gelaten • Deel van de kinderen toch nog altijd (goed) effect • Hoe ontwikkeld een kind met medicatie in acute fase?: geen controlegroep • Overstap naar ander middel zinvol? Niet beginnen of na enkele maanden/jaren stoppen?
- 27. Or not to stop? • Controles regelmatig houden • Overstap naar ander middel zonodig • Afname comorbiditeit (angst/depressie) • Elke 1-2 jaar stopperiode • Met of zonder N=1 • Hoelang en wanneer? Minstens 1 week? vdLoo, Rommelse, Buitelaar
- 28. Conclusies • ADHD is meer dan zomaar druk; er zijn verschillende types en uitingsvormen • Medicatie als andere aspecten niet voldoen of de nood hoog is • Regelmatige controles lijken van belang om inname te optimaliseren © 2006 Karakter | pagina 31
- 29. Conclusies • N=1 trial kan zinvol zijn bij twijfel en bij meten effectiviteit na enkele jaren • Af en toe een stopweek om noodzaak medicatie effect te meten lijkt geïndiceerd © 2006 Karakter | pagina 32