Pogledajte Power point prezentaciju na temu konkursa "Korupcija - prijaviti je ili ne?" kog su pripremili Aleksandar Radovanovi? i Jelena Pjev?evi?, ?aci Tehni?ke ?kole GSP iz Beograda.
This document discusses various agricultural and industrial activities in Serbia including crop farming, vegetable farming, fruit farming, viticulture, livestock farming, and other agricultural and industrial activities. It also distinguishes between productive activities like agriculture and industry, and non-productive activities, and notes the connections between productive and non-productive activities.
https://2021.pycon.jp/time-table/?id=273396
Webアプリ_kとデ`タベ`スマイグレ`ションには畜俊なvSがあり、Pythonでよく駻辰気譴DjangoやSQLAlchemyには、DBのスキ`マを筝するマイグレ`ションC嬬があります。匯違議に、プログラムをg廾するときはリポジトリでブランチを恬りそれぞれのブランチでg廾恬IをMめます。Webアプリの_kでも揖ですが、光ブランチでDBスキ`マを筝する栽には廣吭が駅勣です。箭えば、}方のブランチで揖じテ`ブルのカラムを弖紗して聞いたい栽や、DBスキ`マの筝が栽する栽は、ブランチのマ`ジrに栽してしまいます。謹くのC嬬をK佩_kしたり、マ`ジするまでの豚gがLい栽には、このような栽がえてしまいます。
このト`クでは、Djangoを箭に、デ`タベ`スマイグレ`ションの碧Mみから、gHの_kFでk伏したトラブルとその盾Q圭隈についてB初します。
Migration strategies for parallel development of web applications
План и програм рада школске библиотеке садржи
Годиш?и план рада библиотекара,
ци?еве рада
начин остваре?а образовних стандарда и исхода из области рада школског библиотекара, Разво?ни план и Акциони план школске библиотеке и школског библиотекара и План самовреднова?а школе.
This document discusses various agricultural and industrial activities in Serbia including crop farming, vegetable farming, fruit farming, viticulture, livestock farming, and other agricultural and industrial activities. It also distinguishes between productive activities like agriculture and industry, and non-productive activities, and notes the connections between productive and non-productive activities.
https://2021.pycon.jp/time-table/?id=273396
Webアプリ_kとデ`タベ`スマイグレ`ションには畜俊なvSがあり、Pythonでよく駻辰気譴DjangoやSQLAlchemyには、DBのスキ`マを筝するマイグレ`ションC嬬があります。匯違議に、プログラムをg廾するときはリポジトリでブランチを恬りそれぞれのブランチでg廾恬IをMめます。Webアプリの_kでも揖ですが、光ブランチでDBスキ`マを筝する栽には廣吭が駅勣です。箭えば、}方のブランチで揖じテ`ブルのカラムを弖紗して聞いたい栽や、DBスキ`マの筝が栽する栽は、ブランチのマ`ジrに栽してしまいます。謹くのC嬬をK佩_kしたり、マ`ジするまでの豚gがLい栽には、このような栽がえてしまいます。
このト`クでは、Djangoを箭に、デ`タベ`スマイグレ`ションの碧Mみから、gHの_kFでk伏したトラブルとその盾Q圭隈についてB初します。
Migration strategies for parallel development of web applications
План и програм рада школске библиотеке садржи
Годиш?и план рада библиотекара,
ци?еве рада
начин остваре?а образовних стандарда и исхода из области рада школског библиотекара, Разво?ни план и Акциони план школске библиотеке и школског библиотекара и План самовреднова?а школе.
Kurumsal Bilgi Portali - Knowledge ManagementSevket Akpinar
?
Marketten ┨cretini ?deyerek ald???n?z bir barda??, bir kere su i?tikten sonra atar m?s?n?z? Bilgi de bir maliyet i?erir bu y┨zden daha sonra ihtiya? durumunda ba?kalar?n?n da kullan?m?na ve kolay eri?imine haz?r olacak ?ekilde saklanmal?d?r.
Kurumsal Kaynak Planlama - Muhasebe Mod┨l┨Abdullah Cihan
?
Kurumsal Kaynak Planlama Muhasebe Mod┨l┨.
Bart?n ?niversitesi - Y?netim Bili?im Sistemleri
Haz?rlayan : Abdullah Cihan
Ders Hocas? : Yrd.Doc.Dr Mustafa Yanarta?
3. 3
1.G?R??
?al??anlar? aras?nda fonksiyonel ayr?m yap?larak kurumsalla?m?? veya kurumsalla?ma a?amas?nda olan
orta ?l?ekli sistemler (i?letmeler) i?in tasarlanm?? olan ERP Yaz?l?m? Sat?nalma Mod┨l┨ i?leyi?i tasar?m
a?amas?nda detayl? olarak a??klanmaya ?al???lm??t?r. Yaz?l?m tasar?m?nda Nesne Y?nelimli Programlama
y?ntemi kullan?lm??t?r. ?ncelikle, sistemdeki roller, akt?rler ve bunlar?n fonksiyonlar? tespit edilmi?tir.
Daha sonra bu fonksiyonlar aras?ndaki ili?ki belirlenmi? ve ak?? diyagramlar? olu?turulmu?tur. Son
olarak, statik veri yap?lar? ve veriler aras? ili?kiler (d?n┨?┨mler) olu?turularak Mant?ksal Tasar?m s┨reci
tamamlanm??t?r.
2.AMA?
G┨n┨m┨zde orta ve b┨y┨k ?l?ekli i?letmeler, i?letme i?i s┨re?lerin kurulmas?, y?netilmesi, verilerin
kay?t alt?na al?narak raporlanmas?n?n ?nemini kavram?? durumdad?r. Bunun i?in bir ?ok i?letme bir ERP
(Entireprise Resource Planning- Kurumsal Kaynak Planlama) sistemi kurmu?tur. Bu sayede i?letmeler,
s┨re?lerini y?netebilir, bilgiye ve objektif say?sal verilere dayanan kararlar alabilirler. Bu kriterlere
dayanarak al?nan kararlar?n do?ru olma olas?l??? ?ok y┨ksektir. Bu do?ru kararlar ile yap?lan faaliyetler
sonucunda da ba?ar? ve b┨y┨me ka??n?lmaz olarak gelecektir.
3.KAPSAM
Bu d?k┨manda, i?letmedeki s┨re?lerden SATINALMA s┨reci detayl? olarak ve ili?kide oldu?u di?er
s┨re?ler ise kaba olarak ele al?nm??t?r. Sat?nalma s┨recinin ?neminin anla??lmas? i?in, ili?kide oldu?u
di?er s┨re?lerin de bilinmesi gerekmektedir.
??letmeler, mal veya hizmet ┨retebilmek i?in ?ncelikle sat?nalma yapmak zorundad?rlar. Bir motor
par?as? ┨reten i?letmeyi d┨?┨nd┨?┨m┨zde; Motor par?as?n? ┨retmek i?in gerekli olan hammadde ve
yard?mc? maddeler sat?n al?nmal?, sonra bu hammaddeler ?e?itli i?lemlere tabi tutularak motor par?as?
┨retilmelidir. Ayn? ?ekilde bir pizza i?letmesini d┨?┨nd┨?┨m┨zde; Pizza ┨retmek i?in ?nce ?e?itli
sebzeler, et ┨r┨nleri ve un sat?n al?nmal?, undan hamur yap?lmal? ve di?er malzemelerde hamurun
┨zerine yerle?tirilip f?r?nda pi?irilmelidir. Hatta ┨retilmi? olan pizzan?n da??t?m?n? yapabilmek i?in, daha
?nceden bir motorlu ara? ve pi?irebilmek i?in bir f?r?n sat?n al?nm?? olmal?d?r.
?rneklerden de anla??laca?? ┨zere sat?nalma faaliyeti her t┨rl┨ i?letme i?inde ?nemli bir yere sahiptir.
Sat?? faaliyeti nas?l i?letmeye para girmesini sa?l?yor ise sat?nalma faaliyeti de i?letmeden para ??k???n?
sa?lamaktad?r. Bundan dolay? i?letme sahipleri, genelde sat?nalma yapmak istemezler. ?retimin devam
etmesi i?in zorunlu olan hammadde, yard?mc? madde ve enerji d???nda sat?nalmay? istemezler. Ayr?ca,
i?letme ?al??anlar?n?n da asl?nda i?letmeye hizmet satt???n? d┨?┨nebiliriz. ?┨nk┨, i?letme ?al??anlar?
?nceden belirlenmi? bir ┨cret kar??l???nda bilgi ve becerilerini o i?letme i?in kullanmaktad?r. ?nsan
┨retimin bir unsuru oldu?una g?re, ?al??anlar da ┨retimin asli bir unsurudur. Ancak bu temel nokta,
?o?u i?letme sahibi taraf?ndan g?z ard? edilmekte, ?al??anlara gereksiz bir masraf g?z┨yle
bak?lmaktad?r.
?al??anlardan hizmet al?m? normal sat?nalma s┨re?leri d???nda i?lemektedir. ??letmelerde bu s┨rece
genelde Insan Kaynaklar? (Personel) departmanlar? bakmaktad?r. ERP sistemlerinde ayr? bir mod┨ld┨r.
Bu mod┨lde sadece, di?er i?letmelerden yap?lan mal ve hizmet sat?nalma s┨re?leri yer almaktad?r.
4. 4
4.KAVRAMSAL TASARIM
Bir i?letmede kurulmak istenen sat?nalma sisteminde minumum d┨zeyde bulunmas? gereken akt?rler,
kullan?m durumlar? ve fonksiyonlar a?a??da a??kland??? gibi olmal?d?r. Bu ?gelerden baz?lar? direkt
olarak sat?nalma sisteminin bir ?gesi olmay?p, yan sistemlerin ?gesidir. Di?er s┨re?leri i?ine alan bir
ERP sistemi mevcut ise bu ?geler di?er sistemler i?erisinde yer alabilir. Ancak, sadece tek ba??na bir
sat?nalma sistemi kurulmak istenirse, bu ?geler de sistem i?erisinde yer almal?d?r.
4.1 S?STEMDEK? AKT?RLER
a. Sistem Y?neticisi:
Sistemde yer alan di?er kullan?c?lar? olu?turur. Sistemde olu?an bilgileri belirli aral?klarla yedekler.
Sistemin g┨venli?inden ve kesintisiz olarak ?al??mas?ndan sorumludur.
b. Kullan?c?:
Sistemde yer alan t┨m kullan?c?lard?r. Sat?nalma departmanlar?nda olabilece?i gibi, di?er
departmanlardan da sistemi kullanacak olan ki?ilerdir. (┨retim, planlama, lojistik, sat??, muhasebe,
finans vs) Sistemde atanm?? olan yetkiler dahilinde i?lem yaparlar.
c. Y?netici:
Y?netici sistemde yer alan bir kullan?c?d?r. Ancak, kendi departman?ndaki di?er bir kullan?c?n?n istemi?
oldu?u sat?nalma taleplerini onaylama veya ret etme yetkisine sahiptir. Bu durum, i?letmede her
?al??an?n kafas?na g?re gereksiz sat?nalma yapmas?n? ?nlemektedir. Sistemde kilit bir ?neme sahiptir.
??letmenin verimlili?i ve karl?l??? a??s?ndan ?ok ?nemlidir.
d. Sat?nalma Departman?:
Kullan?c?lar taraf?ndan a??lm?? ve ilgili y?neticiler taraf?ndan onaylanm?? sat?nalma taleplerini inceler.
Bu talepleri de?erlendirir ve en uygun bulunan tedarik?ilere sat?nalma sipari?ini iletir. ?lgili tedarik?i
sistemde tan?ml? de?ilse tan?mlar. Belirli d?nem aral?klar?nda, tedarik?ilerin performanslar?n? hesaplar.
e. Depo:
Tedarik?ilerden gelen mallar? teslim al?r. Nitelik ve nicelik olarak do?ruluklar?n? kontrol eder. ?lgili
sat?nalma sipari?i ile e?le?tirme yapt?ktan sonra sisteme irsaliye giri?ini yapar.
f. Muhasebe:
??letmeye g?nderilen faturalar?n ERP sistemine giri?lerini yapar. Bu giri? s?ras?nda, fatura i?eri?indeki
mal ve hizmetlerin firmaya gelip gelmedi?ini kontrol eder. Mal faturas? ise, sistemdeki irsaliye ile
faturay? e?le?tirir.
g. Finans:
Muhasebe taraf?ndan giri?i yap?lan faturalar? kontrol eder. Faturalar?n ?deme g┨nlerini tespit eder ve
g┨n┨ geldi?inde ?demeyi ger?ekle?tirir.
5. 5
4.2 S?STEMDEK? BELGELER
a. Sat?nalma Talebi:
??letmedeki her t┨rl┨ kullan?c? taraf?ndan a??labilir. Kullan?c?lar, i? g?rebilmek ve/veya i?letmede
kullanabilmek i?in gerekli olan her t┨rl┨ ┨r┨n ve hizmet sat?nalmas? i?in bir sat?nalma talebi a?mak
zorundad?r. Talep Id, Belge Tarihi, Talep Tarihi, Kullan?c? Id gibi bilgilerden olu?an bir ba?l?k tablosu ile,
sat?nal?nmas? istenen mal veya hizmetlerin id leri ve miktarlar?n?n bulundu?u bir detay tablosundan
olu?maktad?r. Kullan?c?lar farkl? tarihlerde istedikleri her t┨rl┨ sat?nalma talebi i?in ayr? bir talep belgesi
a?mal?d?rlar. E?er kar???k a??l?rsa, sistemde talep takibi zorla??r, ilgili tedarik?ilerin ve sat?nalma
departman?n performans? ?l?┨lemez. Tedarik?iden gelen bir mal?n, hangi talebe istinaden geldi?i
bulunamaz. Bu durumda, belgeler aras?ndaki ak?? kopacakt?r.
b. Sat?nalma Sipari?i:
Sadece sat?nalma departman? taraf?ndan a??labilir. Talep belgesindeki gibi ba?l?k tablosu ve ┨r┨n
bilgileri olan bir detay tablodan olu?ur. 2 ?ekilde olu?turulabilir. Kullan?c?lar?n olu?turmu? oldu?u
sat?nalma talep belgelerinden direkt olarak olu?turabilir. Yada, herhangi bir talep olmadan, direkt
olarak manuel ?ekilde olu?turulabilir. Bu durumda, sat?nalma sipari? belgesi her hangi bir talep
belgesini i?aret etmez. Sipari? belgesindeki TalepId de?eri 0 (s?f?r) olacakt?r.
c. ?rsaliye:
Tedarik?iler taraf?ndan i?letmeye g?nderilen ┨r┨nler ile gelen bir belgedir. Ticari mal sevkiyatlar?nda
bulunmas? zorunludur. Ta??nan mallar?n isimleri ve miktarlar? yaz?lmaktad?r. ??letmeye gelen mallar
depo sorumlusu taraf?ndan kontrol edilir. ?rsaliye ┨zerinde yazan bilgilerin do?rulu?u teyid edildikten
sonra sisteme giri?i yap?l?r. ??letmeye gelen mallar, sisteme irsaliyenin girilmesiyle sistemsel olarak da
stokla??r. Gelen irsaliyenin sipari? belgesi bulunarak e?le?tirilir. B?ylece, ilgili sat?nalma sipari?i de
kapat?lm?? olur. (miktar tam ise) Bundan dolay?, irsaliyelerin ┨zerine ilgili sat?nalma sipari? numaras?n?n
yaz?lmas? operat?rlere h?z kazand?rmakta, bo? yere ve hatal? veri giri?ini engellemektedir. Sat?nalma
sipari?i olmadan i?letmeye gelen mallar?n kabul┨ depocu taraf?ndan yap?lmaz. Mutlaka bir ┨st
y?neticinin onay? al?narak mal kab┨l┨ yap?lmal?d?r. Bu durumda da, mutlaka sat?nalma sipari?i
a??lmal?d?r. Ba?l?k ve detay tablosu olmak ┨zere 2 tablodan olu?ur.
d. Fatura:
??letmelerde ticari i?lemler fatura ile yap?lmaktad?r. Bir i?letme di?er i?letmeden mal ve hizmet
kar??l??? para talep ediyorsa, ?nceden mutlaka fatura kesilmi? olmas? gerekmektedir. Her t┨rl┨ ticari
bor? ve alacak faturaya dayanmak zorundad?r. Fatura ┨zerinde, kesilen firma ┨nvan?, adresi, vergi
dairesi, vergi numaras?, ilgili mal ve hizmetlerin a??klamalar?, br┨t tutarlar?, iskonto tutarlar?, vergi
tutarlar? ve ?deme tarihi (vade) gibi bilgileri bulunmaktad?r. Fatura i?eri?indeki ┨r┨nlerin, firmaya
ger?ekten gelip gelmedi?i sorgulanmal?d?r. (irsaliye kontrol┨) Ayn? mallar?n birden fazla kez
faturalanmamas? i?in, fatura ┨zerlerinde irsaliye numaras? mutlaka yazmal?d?r. Son y?llarda irsaliyeli
fatura uygulamalar? yayg?nla?m??t?r. Bu gibi kontrollere gerek kalmam??t?r.
e.Odeme:
Muhasebe departman? taraf?ndan sisteme sorunsuz olarak girilmi? ve ?deme onay? verilmi? olan
faturalar?n tutarlar? finans departman? taraf?ndan tedarik?iye (alacakl? firmaya) ?e?itli y?ntemler ile
?denir. (nakit, ?ek, havale, eft vs)
11. 11
6. GEL??T?RME
6.1 PROGRAMLAMA D?L? SE??M?
Tasarlanan sistemin geli?tirilmesi i?in nesne y?nelimli programlama dilleri ara?t?r?lm??t?r. Bu
ara?t?rmalar sonucunda Java programlama dilinde geli?tirme yap?lmas?na karar verilmi?tir. Bu kararda,
ge?mi?te ya?anm?? olan programlama deneyimleri ve ders kapsam?nda ??renilen yeni bilgiler etkili
olmu?tur. Bu etken fakt?rlerden baz?lar? ?unlard?r:
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
Ders kapsam?nda anlat?lan Nesne Y?nelimli Programlama kavram ve tekniklerinin Java ile
?rneklenmesi.
Java nesne y?nelimli bir programlama dili oldu?undan, her ?eyin bir nesneden ibaret olmas?. Daha
tasar?m a?amas?nda nesne tabanl? d┨?┨nmeye zorlamas?.
Java ile geli?tirilmi? yaz?l?mlar?n farkl? platformlarda (windows, unix, linux vs) ve farkl? cihazlarda
(pocked pc, pda, vs) ?al??abilmesi.
Son y?llarda geli?en bili?im teknolojileri ve yayg?nla?an internet (network) ortamlar? sayesinde,
yaz?l?mlar?n ?ok katmanl? ve sunucu tarafl? tasarlanmas?. Java n?n istemci taraf?nda oldu?u kadar
sunucu taraf?nda da ?ok g┨?l┨ y?nlerinin bulunmas?.
Sunucu taraf?nda ?al??an yaz?l?mlarda en ?nemli hususlardan biri de kaynak y?netimi ve
kararl?l?kt?r.(kesintisiz ?al??ma) ?stemcilerden ayn? anda gelen istekler ?ok iyi y?netilmeli ve ortaya
??kabilecek hatalar kontrol alt?na al?nmal?d?r. Java n?n bu ihtiyaca ?ok iyi cevap vermesi.
Javan?n bir programlama dili olmas? yan?nda, bir geli?tirme ve teknoloji platformu haline gelerek
bir end┨stri standard?na d?n┨?mesi.
Ge?mi?te ya?anan programlama deneyimlerimde Java platformunun bulunmamas?. Java
teknojilerinde deneyim kazan?lmak istenmesi.
6.2 PROGRAMLAMA ARACI SE??M? (IDE)
T┨m programlama dillerinde, yaz?m kurallar? (syntax) s?k? bir disipline ba?l?d?r. Yaz?l?m geli?tiriler bu
kurallara uymak zorundad?rlar. Ayr?ca programlama dillerinde binlerce komut bulunmaktad?r. B┨t┨n
bu komutlar?n yaz?l??lar?n? ve kullan?mlar?n? ezberlemek m┨mk┨n de?ildir. Bu zorluklardan dolay? genel
olarak ^t┨mle?ik geli?tirme ortam? ̄ ad? verilen yaz?l?mlar yap?lm??t?r. (IDE-Integrated Development
Environment) Son y?llarda bir ?ok programlama dili i?in g┨?l┨ IDE yaz?l?mlar? ortaya ??km??t?r. IDE
ara?lar?nda bulunan genel ?zellikler ve yaz?l?m geli?tiricilere sa?lad??? faydalardan baz?lar? ?unlard?r:
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
Kullan?c? aray┨zlerinin ve baz? soyut nesne tasar?mlar?n?n (veritaban? ba?lant?lar? vs) g?rsel olarak
kolayl?kla yap?labilmesi. (s┨r┨kle-b?rak)
G?rsel olarak yap?lan tasar?m kodlar?n?n otomatik olarak olu?turulmas?.
S?k kullan?lan ve kurallar? belli olan kodlar?n otomatik olu?turulmas?. (re-factor)
S?zdizim ve baz? basit mant?k hatalar?n?n IDE taraf?ndan yakalanabilmesi.
Programa durma noktalar? eklenerek olaylar?n ve de?i?kenlerin izlenebilmesi. (watch-debug)
Birden fazla program?n yer ald??? b┨y┨k yaz?l?m projelerinde, programlar?n bir arada tutulabilmesi,
s┨r┨m denetimlerinin yap?labilmesi.
Programlar?n kolayl?kla derlenmesi ve da??t?m dosyalar?n?n haz?rlanmas?. (run time files)
Java programlama dili i?in ?ok say?da t┨mle?ik geli?tirme ortam? bulunmaktad?r. (NetBeans, Eclipse,
JBuilder, JDeveloper vs) Her IDE nin di?erlerine g?re zay?f veya g┨?l┨ oldu?u y?nler bulunmaktad?r. Bu
durumun Java i?in avantajlar? ve dezavantajlar? bulunmaktad?r. Java ile yaz?l?m geli?tiren bir ?ok firma
farkl? IDE ler kulland??? i?in, bu IDE ortamlar?n?n da ?ok iyi ??renilmesi gerekmektedir. Yap?lan
incelemeler sonucunda, bu projede NetBeans 6.9 IDE sinin kullan?lmas?na karar verilmi?tir.
12. 12
7. TEST
Geli?tirilen program ?e?itli Windows i?letim sistemlerinde ve OpenSuse Linux i?letim sisteminde
?al??t?r?lm??, t┨m g?revlerini yerine getirdi?i ve hata yakalama fonksiyonlar?n?n sorunsuz ?al??t???
g?r┨lm┨?t┨r. Bu i?letim sistemi s┨r┨mleri a?a??daki gibidir:
Windows:
-
Windows XP
Windows Vista
Windows 7
Windows Server 2003
Windows Server 2008
Linux:
-
OpenSuse Linux 11
13. 13
8. DA?ITIM
8.1 GEREKS?N?MLER
Program Java dilinde geli?tirilmi?tir. Java ile geli?tirilen programlar, derlendikten sonra hemen makina
diline ?evrilmezler. Bundan dolay? Java platform ba??ms?z olmaktad?r. ?┨nk┨, derleme an?nda
program?n hangi i?letim sisteminde ?al??t?r?laca?? bilinmemektedir ve b?yle bir ?n ko?ul yoktur.
Derleme (compile) i?leminde, program kodu ^byte code ̄ ad? verilen ara bir koda ?evrilmektedir. Byte
code a d?n┨?m┨? olan program, ?al??ma an?nda makina diline ?evrilir. Bu ?evrimi yapacak olan ba?ka
bir programa daha ihtiyac duyulmaktad?r. Bu programlara JRE (Java Runtime Environment) ad?
verilmektedir. Bundan dolay? program?n ?al??t??? t┨m i?letim sistemlerinde JRE 1.6 kurulmu? olmal?d?r.
Ayr?ca, program bir veritaban? uygulamas? oldu?undan ?al??t??? i?letim sisteminde Microsoft Access
Database Driver kurulmu? olmal?d?r. (ODBC kayna?? tan?mlayabilmek i?in)
Java Runtime s┨r┨m┨;
http://www.oracle.com/technetwork/java/javase/downloads/index.html
Microsoft Database Driver;
http://www.microsoft.com/downloads/en/resultsForCategory.aspx?displaylang=en&categoryId=3&st
ype=n_dc
Linklerinden download edilebilir.
JRE 1.6 n?n kurulumu ve i?letim sistemlerine g?re gerekli minumum bilgisayar konfigurasyonlar? kendi
teknik d?k┨manlar?nda bulunmaktad?r.
8.2 KURULUM
8.2.1 Program dosyalar?:
Program, MyApp4.jar, MyApp4Src.rar ve MYDB.MDB olmak ┨zere 3 dosyadan olu?maktad?r:
MyApp4.jar dosyas? program?n ana runtime dosyas?d?r. Programda bulunan derlenmi? s?n?flar bu
dosya i?erisinde bulunmaktad?r. (*.class)
MyApp4Src.rar dosyas?nda, program?n kaynak kodlar? bulunmaktad?r. Olu?turulan t┨m s?n?flar i?in
kaynak kod dosyas? bulunmaktad?r. (*.java) Program?n ?al??mas? i?in gerekli de?ildir. Kaynak kodlar?n
online olarak incelenebilmesi amac?yla eklenmi?tir.
MYDB.MDB dosyas?, program?n kulland??? MS ACCESS format?nda veritaban? dosyas?d?r.
8.2.2 Program?n Kurulmas? ve Ayarlar?n yap?lmas?:
1. Program?n kurulmas? i?in herhangi bir setup program? yoktur. Programdaki 3 dosya ayn? klas?re
kopyalanmal?d?r.
2. MYDB.MDB veritaban? dosyas?n?n ODBC ayarlar? yap?larak i?letim sistemi ┨zerinde bir ^veri kayna?? ̄
olu?turulmal?d?r. Olu?turulan veri kayna??n?n ad? ^MYDB ̄ olmal?d?r. (tamam? b┨y┨k harf) Program
?al??mas? s?ras?nda, ODBC ┨zerinde MYDB isimli veri kayna??na ba?lanmaya ?al??acakt?r. ODBC
ayarlar?n?n yap?lmas? a?a??daki ekran g?r┨nt┨lerinde bulunmaktad?r.
14. 14
Denetim Masas? -> Y?netimsel Ara?lar -> Veri Kaynaklar? (ODBC)
Sistem DSN sekmesinde Ekle -> Veri Kayna?? Ad?: MYDB
Veritaban? Se? -> MYDB.MDB dosyas?n? kopyalad???n?z klas?r.
15. 15
8.3 ?ALI?TIRMA
??letim sisteminizde jar uzant?l? dosyalar java.exe dosyas? ile ili?kilendirilmi? ise, MyApp4.jar dosyas?na
?ift t?klanarak program ?al??t?r?labilir. ?li?kili de?ilse, i?letim sisteminde komut sat?r? moduna ge?erek
a?a??daki ekranda g?r┨nd┨?┨ ?ekilde ?al??t?r?labilir.
Ayr?ca, JRE dosyalar?ndan java.exe dosyas?n?n i?letim sistemi ortam de?i?kenlerinde yolunun
tan?mlanm?? olmas? gerekir. (path) Tan?ml? de?ilse, java.exe dosyas?n?n bulunamad???n? belirten bir
uyar? mesaj? al?n?r.
Bu durumda, java.exe dosyas?n?n yolu i?letim sisteminde tan?mlanmal? veya java.exe dosyas?n?n
bulundu?u klas?re ge?ilerek ?al??t?rma komutu verilmelidir. Komut sat?r?ndaki MyApp4.jar dosyas?n?n
tam yolu da yaz?lmal?d?r.
JRE 1.6 s┨r┨m┨ (minumum) kurulmu?, ODBC ayar? yap?larak MYDB.MDB veritaban?n? g?steren bir veri
kayna?? tan?mlanm?? ise program ?al??acak ve a?a??daki ekran g?r┨nt┨s┨ gelecektir.
16. 16
9.PROGRAMIN KULLANILMASI
Program 2 b?l┨m olarak tasarlanm??t?r. Bir b?l┨mde program ?al???rken kullan?lacak olan sabit tan?mlar
yap?lmaktad?r. ?rnek; ?r┨n Tan?mlar?, Tedarik?i Tan?mlar?, Departman Tan?mlar?, Kullan?c? Tan?mlar?.
Di?er b?l┨mde ise, s┨rekli olarak yap?lacak i?lemler almaktad?r. Bu b?l┨mden girilen bilgiler, hareket
verisi olmaktad?r. ?rnek; Talep Bilgileri, Sipari? Bilgileri, ?rsaliye Bilgileri, Fatura Bilgileri vs.
Programda ilk ?nce gerekli sabit tan?mlar?n yap?lmas? gerekmektedir. Bu tan?mlar ger?ekte birer veri
nesnesi dir. ??lemler men┨s┨ndeki bilgilerde, bu nesneler aras?nda (zaman boyutunda) ili?ki
kurulmas?n? sa?layan veri nesneleridir.
Kullan?c? grafik aray┨zleri (GUI) basit, sade ve kullan??l? ?ekilde yap?lmaya ?al???lm??t?r. Kullan?c?n?n veri
giri?i yapmas?n? sa?layan bir veri giri? formu ve girilen verilerin listelenmesini, bulunmas?n? ve
silinmesini sa?layan liste (browse) formu yap?lm??t?r. Yap?lan i?lem sonu?lar?nda, kullan?c?ya mutlaka
mesaj verilmi?tir. ?rne?in; Kay?t Yap?ld?, Hata Olu?tu vs vs.....
Ayr?ca, hata denetimi maximum seviyede yap?lmaya ?al???lm??, meydana gelen hatalar kontrol alt?na
al?narak program?n kararl?l?kla ?al??mas?n? s┨rd┨rmesi sa?lanm??t?r. ?rnek ekran g?r┨nt┨leri a?a??dad?r:
17. 17
Kay?t ba?ar?l? ger?ekle?ti?inde bilgi mesaj? g?sterilmi?tir.
Eksik bilgi ile kay?t yap?ld???nda veya ?ak??ma meydana geldi?inde uyar? mesajlar? g?sterilmi?tir.
20. 20
10.KAYNAKLAR
10.1 ELEKTRONIK KAYNAKLAR
1. Gazi ?niversitesi Bili?im Enstit┨s┨ Online NYP Ders ??erikleri
2. Gazi ?niversitesi Bili?im Enstit┨s┨ ?rg┨n ??renim NYP Ders Slaytlar?
3. http://www.uml.org/
4. http://www.agilemodeling.com/
5. http://www.agiledata.org/
6. http://atlas.kennesaw.edu/~dbraun/csis4650/A&D/index.htm
7. http://www-01.ibm.com/software/rational/uml/
8. http://msdn.microsoft.com/en-us/library/ff604964%28office.14%29.aspx
9. http://www.oracle.com/technetwork/java/index.html
10. http://netbeans.org/
10.2 BASILI KAYNAKLAR
1. Nesne Odakl? Analiz ve Modelleme, Yrd.Do?.Dr. ?brahim ED?N, 2009
2. Sistem Analizi ve Tasar?m?, Prof.Dr. Oya KALIPSIZ, Ay?e BUHARALI, G?ksel B?R?C?K, 2008 (2.Bas?m)
3. UML ile Nesne Tabanl? ??z┨mleme ve Tasar?m, Bora G?NG?REN, 2009
4. JAVA Programlama Dili Yaz?l?m Tasar?m?, Altu? B. ALTINTA?, 2010
5. Java ile Programlama ve Veri Yap?lar?, B┨lent ?OBANO?LU, 2010 (2.Bas?m)
6. Java Uygulamalar?, Murat ?nan, 2007
7. Teach Yourself JAVA in 21 Days, Laura LEMAY, Charles L. PERKINS, 1996
21. 21
11.PROGRAM KAYNAK KODU VE ACIKLAMALAR
Frameler ┨zerindeki nesnelerin tasar?m kodlar? ?ok uzun ve basit olduklar?ndan dolay? a?a??da yer
almamaktad?r. Okunabilirli?i art?rmak i?in sadece metotlar al?nm??t?r. Tasar?m nesnelerini olu?turan
initComponents() metodu kurucu metotlardan ?a?r?lmaktad?r. Ayr?ca, veri giri? s?n?flar?ndan sadece
KullaniciJFrame s?n?f?n?n kodlar? yer almaktad?r. ?┨nk┨ di?er s?n?flar ile ayn? metotlara sahiptir sadece
veri yap?s? de?i?mektedir. Yaz?l?m?n t┨m kodlar?, ?al??t?r?labilir jar dosyas? ile birlikte bulunmaktad?r.
Program ba?lang?c?nda Main s?n?f?, myMenuJFrame s?n?f?n? olu?turmakta ve men┨ formunu g?r┨n┨r
yapmaktad?r. myMenuJFrame s?n?f? i?erisinde de bir menu ve i?lerinde men┨ se?enekleri
bulunmaktad?r. (menuItem) Kullan?c?n?n t?klad??? se?enek olay? yakalanarak ilgili form ?a?r?lmakta ve
g?r┨n┨r hale getirilmektedir. (KullaniciJFrame, UrunJFrame, DepartmanJFrame, TedarikciJFrame)
Fiziki veritaban?n? temsil eden Veritabani isimli bir s?n?f olu?turulmu?tur. T┨m veritaban? i?lemleri bu
s?n?f arac?l??? ile y┨r┨t┨lmektedir. Baglan(), baglantiKapat(), calistirSorgu(), olusturKayitSet() isimli
metotlar? bulunmaktad?r. S?n?f?n, ResultSet tipindeki kayitSet ?zelli?i public olarak tan?mland?. ?┨nk┨,
sorgu sonucunda olu?an kay?t setine d??ar?dan eri?ilebilmesi gerekmektedir. Di?er ?zellikleri private
olarak tan?mlanm??t?r. Bu s?n?f, veritaban? operasyonlar?n? merkezi bir hale getirmektedir. Veritaban?
tipi, s┨r┨c┨s┨ veya adresi de?i?ti?inde sadece bu s?n?ftaki baglan() metodunun de?i?tirilmesi yeterli
olmaktad?r. Ayr?ca, kullan?c? aray┨z s?n?flar? ve veri s?n?flar? i?erisinde herhangi bir sql komutu
olmad???ndan java.sql paketinin import edilmesine gerek kalmam??t?r.
Veritaban? ┨zerindeki tablolar? temsil eden veri s?n?flar? olu?turulmu?tur. Kullanici, Urun, Departman ve
Tedarikci. Her bir s?n?f?n yap?s? temsil etti?i tablo yap?s? ile ayn?d?r. S?n?f?n t┨m ?zellikleri saklanm??t?r.
Ancak public eri?imde olan set ve get metotlar? ile eri?ilebilir. Her veri s?n?f?nda, kaydet() ve sil()
metotlar? bulunmaktad?r. Ayr?ca, veri s?n?f?n?n kurucu metodunda veritaban? ba?lant?s? a??lm??, final
metodunda veritaban? ba?lant?s? kapat?lm??t?r. Aray┨zde yap?lan i?lem ise, form nesnelerindeki
de?erlerin elde edilerek, veri s?n?f? nesnesine aktar?lmas? sonra ilgili metodun ?a?r?lmas?ndan ibaretttir.
Main.java
/ @author mazimli /
/* ** Ana men┨y┨ olu?turur ve g?sterir ***/
package myapp4;
public class Main {
private static MenuJFrame myMenuJFrame;
public static void main(String[] args) {
myMenuJFrame = new MenuJFrame();
myMenuJFrame.setVisible(true);
myMenuJFrame.setBounds(50, 50, 640, 480);
}
}
MenuJFrame.java
/ @author mazimli **/
/*** Men┨den se?ilen se?eneklere ait formlar? g?sterir ***/
package myapp4;
public class MenuJFrame extends javax.swing.JFrame {