North sea port - kandidaat Facility Awards 2019
0 likes252 views
Haven en Stad versterken wederzijds imago
North sea port - kandidaat Facility Awards 2019
- 1. Het Huis van de Vrije Schippers krijgt een nieuwe toekomst als havenhuis North Sea Port, deels publiek toegankelijk, deels ter beschikking van klanten en stakeholders voor overleg en events, kadert Filip Rem- merie, Facility Manager North Sea Port, de doelstelling van dit ingrijpende restaura- tieproject.Als organisatie hebben we ook een maatschappelijke functie en willen we met dit project ook iets teruggeven aan de stad, onze aandeelhouders en haar inwoners. Het pand aan de Graslei werd in 1530油door de Gilde van de Vrije Schippers gekocht van de Gilde van de Molenaars. De Graslei en de Korenlei waren in de middeleeu- wen het hart van het Gentse havengebeu- ren. Die historische band met de scheep- vaart maakte de aankoop in 2011油 door North Sea Port extra aantrekkelijk. Ook al was het pand een van de best bewaarde gildehuizen aan de Graslei in Gent en ge- niet het bescherming als erfgoed, het had geen functie meer en het verval was reeds gevorderd. Dat het pand te koop werd aangeboden toen North Sea Port de wens tot het in- richten van een havenhuis met histori- sche verankering in de stad had vastge- legd, was een opportuniteit, blikt Filip Remmerie terug. Als bedrijf actief in de publieke sector moesten we een opdracht uitschrijven voor de aanstelling van een architect, die de restauratieplannen moest opmaken en de herinrichting als Havenhuis moest vormgeven. Dat bracht ons bij Callebaut Architecten. Beschermd monument Het Huis van de Vrije Schippers is een van de weinige voorbeelden van Brabantse gotiek en al sinds 1943油 geklasseerd als beschermd monument. Het maakt even- eens deel uit van een beschermd land- schap (1952), wat in 1994油 werd omge- vormd tot beschermd stadsgezicht. Naast de voor de hand liggende restaura- tiewerken moest ook de herbestemming van het gebouw tot representatieve thuis voor North Sea Port precies gekaderd worden. We hebben vooraf een aantal voorwaarden gedefinieerd, licht Filip Remmerie toe. Zo moest er een lift in- gebracht worden voor een barri竪revrije toegankelijkheid van het volledige pand. De kelderruimte moest functioneel in- zetbaar worden, wat aanleiding gaf tot uitdiepingswerken en tot slot werd de draagkracht van het pand verhoogd door stabiliteitswerken, om de belasting op te trekken van 100kg/m族 tot 300kg/m族. Daarnaast was het de opdracht aan de architect om oud en nieuw te verzoenen met het grootste respect voor het histo- risch erfgoed, vult Ann-Sofie De Gucht, dossierbeheerder Facility Management en preventieadviseur bij North Sea Port aan. Vanzelfsprekend moest de authenticiteit van het pand ook gecombineerd worden met het nieuwe gebruik, de daartoe beno- digde functionaliteit, inclusief een volle- dige toegankelijkheid voor mindervaliden. Waar normaal na een bouwproject de overdacht naar beheer gebeurt, werd het beheeraspect nu vanaf het eerste uur meegenomen door Facility Management, benadrukt Filip Remmerie. Bouwtechnisch meesterwerk Het restauratieconcept ging uit van zowel een maximaal herstel van de authenti- citeit als een maximale aanpassing aan de huidige normen voor energieprestatie, binnenklimaat en brandveiligheid. Duur- Haven en Stad versterken wederzijds imago North Sea Port North Sea Port staat voor het beheer van het havengebied van Gent, over Terneuzen tot in Vlissingen. North Sea Port is ontstaan uit de grensoverschrijdende fusie van het havenbedrijf Gent en Zeelands Seaports. Omdat sinds de middeleeuwen de havenactiviteiten steeds verder in noordelijke richting zijn uitgebreid, was er de wens om de band met Stad Gent en het draagvlak voor de haven te versterken. Het Huis van de Vrije Schippers, een uniek pand aan de Graslei in het historische hart van Gent, onderging daarvoor een metamorfose. 30 FACILITY AWARDS 2019 01
- 2. zaamheid was vanzelfsprekend een eis, maar niet evident bij een pand als dit, legt Filip Remmerie uit. Het bestaande dak werd aan de buitenzijde ge誰soleerd om het intacte houten onderdak zichtbaar te houden. Het plaatsen van een heden- daags ventilatie- en verwarmingssysteem vormde een andere uitdaging. Gelukkig beschikten de oude schouwen over ze- ven kanalen, wat toeliet om delen van de nieuwe ventilatie- en verwarmingskana- len hierin te integreren. De beglazing was een ander delicaat as- pect voor de restauratie. Om het authen- tieke uitzicht aan de voorgevel te verzeke- ren werd daar gekozen voor de originele loden glasramen. Zoals dat bij elk bouwproject voorkomt, doken ook daar onvoorspelbare hinder- nissen op tijdens de uitvoering. In de al vermelde schouw met zeven kanalen bleek 辿辿n kanaal in gebruik door een aanpalende woning. In de kelder werd een manshoog verbindingskanaal tussen twee waterreservoirs ontdekt, in gebruik voor de sprinklerinstallatie van het aan- grenzende winkelcentrum. Gezien de ligging van het pand aan de toeristisch drukbezochte Graslei, was er amper plaats voor het opstarten van de werf. De werfzone werd dan ook verticaal gestapeld om een zo klein mogelijk vloer- vlak in te nemen. Facilitair gebruik De gewenste functionaliteiten voor de herbestemming werden vooraf bepaald. Ze focussen op vergaderen en tentoon- stellen. De exacte invulling volgde pas in de ontwerpfase, blikt Filip Remmerie terug. Samenwerking binnen de verschil- lende teams van Facility Management, maar evenzeer met andere partijen als architect, aannemers, subsidi谷rende over- heid, zijn key. Het is als bij een nieuw- bouw: elk detail moet ingevuld geraken. De nieuwe indeling van het Huis van de Vrije Schippers behoudt op het gelijk- 31FACILITY AWARDS 2019 01. In de stijlvolle vergaderruimten op de eerste en tweede verdieping harmoni谷ren authentieke stijl- elementen met hedendaags kwaliteitsmeubilair. 02. De gevel aan de Graslei (midden op de foto) illustreert de geschiedenis van de gilde van de Vrije Schippers, onder meer met wapenschilden die verwijzen naar Keizer Karel en schippers die het anker lichten. 03. Aan de binnenzijde van de originele ramen bedachten de architecten een achter de ruiten ge- plaatste constructie uit fijne stalen profielen en glas, zodat naar thermische isolatie het effect van dubbele beglazing wordt nagebootst. 04. De transparantie van grote glasvlakken in com- binatie met fijne zwarte profielen maakt de nieuw ingebrachte elementen haast onzichtbaar. 05. Filip Remmerie, Facility Manager North Sea Port en Ann-Sofie De Gucht, dossierbeheerder Facility Management en preventieadviseur bij North Sea Port. 02 03 04 05
- 3. 32 FACILITY AWARDS 2019 vloers de twee oorspronkelijke, bescherm- de vertrekken in neogotiek met houten lambriseringen en rijkversierde muur- schilderingen. Die ruimtes zijn voorbe- stemd als tentoonstellingsruimte voor het brede publiek. De uitgediepte kelderruimte met fraaie gewelven is ingericht als receptieruimte met een capaciteit voor 60油tot 80油mensen. De nodige faciliteiten voor catering zijn ingebracht alsook een nieuw sanitair blok. De toegang tot de kelder loopt over een koertje waar een strak-moderne glazen constructie beschutting biedt en uitziet op de gerestaureerde achtergevel. Op de eerste en tweede verdieping bevin- den zich stijlvolle vergaderruimten waar- in telkens authentieke stijlelementen gecombineerd worden met hedendaags kwaliteitsmeubilair. Op de derde verdie- ping is een permanente seminarie-opstel- ling uitgezet voor maximaal 30油 deelne- mers. Elke verdieping beschikt over een sanitair blok en is bereikbaar met een lift. Tenslotte is er helemaal bovenaan nog een mezzanine voor gezellig ontmoeten voor kleinere groepen. Alle nieuw ingebrachte elementen zijn in een donkere kleur uitgevoerd, licht Ann-Sofie De Gucht toe. Dat geldt voor de fijne profielen van de glazen liftscha- cht en transparante liftkooi, de balustrade aan de mezzanine, de parketvloer op de mezzanine, de verstevigingskruisen aan de dakconstructie De praktijk leert dat de zwarte kleur in vele gevallen onopge- merkt blijft, zodat de nieuwe elementen haast opgeslorpt worden door het pand. Heel bijzonder is het autonoom gebruik van het gebouw. Aangezien er geen per- manentie van eigen mensen is, hebben we het gebouw op afstand bestuurbaar gemaakt, verduidelijkt Filip Remmerie. Toegang, HVAC en verlichting, evenals camerabewaking zijn op afstand te bedie- nen en instelbaar. Voor de herbestemmingswerken is uitge- gaan van een gebruiksduur van 50油 jaar, meer dan het dubbele van wat gehan- teerd wordt voor nieuwbouw. Door Eduard Codd辿 Fotos North Sea Port www.northseaport.com 06 08 09 07 06. Alle nieuw ingebrachte elementen zijn in een donkere kleur uitgevoerd, waardoor ze vaak opge- slorpt worden door het pand. 07. De originele dakconstructie was voor 90% intact gebleven. 08. De uitgediepte kelderruimte met fraaie gewel- ven is ingericht als receptieruimte met een capaciteit voor 60油tot 80油mensen. 09. De statige traphal onderging een grondige opknapbeurt. Het oorspronkelijke uitzicht van de wanden werd weer blootgelegd en gerestaureerd.