More Related Content
Similar to NTH_Tac ruot BS Tuan BM Ngoai.pdf hay nha các bạn (20)
More from HongBiThi1 (20)
NTH_Tac ruot BS Tuan BM Ngoai.pdf hay nha các bạn
- 1. TẮC RUỘT TS. TRỊNH VĂN TUẤN
- 2. ĐẠI CƢƠNG • Tắc ruột là sự ngừng trệ hoàn toàn hoặc không hoàn toàn sự lưu thông của các chất trong lòng ruột từ góc Treitz tới hậu môn, xảy ra đột ngột hay từ từ. • Là một hội chứng. • Hậu quả sẽ dẫn đến tử vong do mất nước, rối loạn điện giải, nhiễm trùng, nhiễm độc.. nếu người bệnh không được điều trị kịp thời và hiệu quả. • Tắc ruột là một cấp cứu thường gặp trong các cấp cứu ổ bụng.3 qc vvb eè
- 3. Theo cơ chế - Tắc ruột cơ năng . Do bệnh ngoại khoa . Do bệnh nội khoa - Tắc ruột cơ giới . Do bít (obstruction) . Do thắt (strangulation) Theo vị trí - Tắc ruột cao (ruột non) - Tắc ruột thấp (đại tràng) PHÂN LOẠI
- 5. Tắc ruột do thắt Tắc ruột do bít TẮC RUỘT CƠ GIỚI
- 6. Ở ruột non: do lƣợng dịch lớn đƣợc bài tiết sinh lý qua dạ dày-mật-tụy nên sự mất dịch (nôn, ứ đọng…) liên quan chặt chẽ với tình trạng huyết động Ở đại tràng: làm mất chức năng hấp thu nước và điện giải Hậu quả của tắc ruột ở đại tràng cũng sớm và gây nên những biến loạn trầm trọng như tắc ruột cao. SINH LÝ BỆNH
- 7. …tắc ruột sẽ dẫn tới: - Ứ đọng dịch và hơi (3 vùng) - Tăng sinh vi khuẩn - Nghẽn mạch - Thay đổi cảm nhận ở các đám rối thần kinh tạng
- 8. HẬU QUẢ CỦA TẮC RUỘT Giãn ruột do ứ đọng dịch và hơi: - tăng áp lực trong lòng ruột - ứ dịch trong tế bào do rối loạn nƣớc-điện giải (Na, Cl, K) và giảm khối lƣợng tuần hoàn Tăng sinh vi khuẩn cùng với sự chuyển chỗ của chúng (máu và ổ bụng) -> sốc nhiễm trùng, nhiễm độc. Nghẽn mạch trong trƣờng hợp tắc ruột do thắt. Biến đổi hoạt động của đám rối thần kinh tạng = mất trƣơng lực ruột non
- 9. Tắc ruột do bít: - khởi đầu dần dần - giãn ruột tăng dần do ứ đọng dịch - ảnh hƣởng tới các hạch thần kinh ở thành ruột - tăng sinh vi khuẩn Tắc ruột do thắt: - khởi đầu đột ngột - nghẽn mạch ở chân quai ruột - giãn ruột sớm - tăng sinh vi khuẩn
- 10. Rối loạn toàn thân: - Sốc giảm khối lƣợng tuần hoàn nếu đến muộn - Sốc nhiễm độc-nhiễm trùng - Chảy máu tiêu hóa (loét stress hoặc hội chứng Mallory-Weiss) Rối loạn tại chỗ: - Hoại tử ruột - Thủng
- 11. LÂM SÀNG
- 12. Tắc ruột cấp… « 3 dấu hiệu thƣờng gặp »: đau bụng nôn bí trung đại tiện chướng bụng TRIỆU CHỨNG CƠ NĂNG
- 13. ĐAU BỤNG Là dấu hiệu hằng định: đau liên tục hoặc từng cơn Khởi đầu: đột ngột hoặc từ từ Vị trí: tùy thuộc vào vi trí điểm đau Cƣờng độ: thay đổi khác nhau: đau chói, đau dữ dội hoặc chỉ đau nhẹ gây cảm giác khó chịu Tần suất: đau mau -> tắc hoàn toàn; đau thƣa-> tắc không hoàn toàn. Tiến triển: có thể đau khu trú lại kiểu nhƣ co thắt hoặc đau lan tỏa khắp bụng kèm theo tình trạng chƣớng bụng, quai ruột nổi tăng lên…
- 14. NÔN Là dấu hiệu có sớm sau đau, có thể: Nôn: . thức ăn . nƣớc mật . phân Đôi khi chỉ buồn nôn, dấu hiệu có giá trị để chẩn đoán tắc ruột thấp
- 15. BÍ TRUNG ĐẠI TIỆN Là dấu hiệu thƣờng gặp, xuất hiện sau đau và nôn Bí trung tiện thƣờng xuất hiện trƣớc đại tiện. Tắc ruột thấp thƣờng bí trung đại tiện sớm hơn tắc ruột cao.
- 16. Tuy nhiên thăm khám không phải lúc nào cũng thấy trướng bụng, vì: Tắc cao bụng xẹp (như hẹp môn vị) Trƣớng kín đáo hoặc lan tỏa Đôi khi thấy bụng co cứng trong trƣờng hợp biến chứng thủng BỤNG TRƢỚNG
- 17. Đến sớm: - ít thay đổi - Mạch và huyết áp bình thƣờng Đến muộn: - Dấu hiệu mất nước, mất điện giải - Dấu hiệu nhiễm trùng, nhiễm độc - Đái ít, suy thận – suy đa tạng - Viêm phúc mạc - Tử vong TRIỆU CHỨNG TOÀN THÂN
- 18. Nhìn: - Vị trí - Quai ruột nổi, rắn bò (lƣu ý ngƣời béo, gầy) Sờ: - co cứng - điểm đau, phản ứng thành bụng Gõ: - vang vùng cao: do ứ hơi trên chỗ tắc - đục vùng thấp: do bụng có dịch Nghe: - tiếng di chuyển dịch và hơi trong lòng ruột TRIỆU CHỨNG THỰC THỂ
- 19. Trước bệnh cảnh lâm sàng trên… Hỏi bệnh: tiền sử mổ cũ, tiền sử tiêu hóa… Thăm khám toàn diện, tỉ mỉ: - sẹo mổ cũ - các lỗ thoát vị TR và TV: - xác định trong lòng trực tràng: rỗng hay có phân - đôi khi phát hiện đƣợc u trực tràng hoặc fécalome Đánh giá: - ảnh hƣởng của tắc ruột lên toàn thân, mức độ mất nƣớc và điện giải
- 20. Đánh giá mức độ mất nước: Khu vực mạch máu: - mạch, huyết áp, tiểu Khu vực gian bào - chun giãn da Khu vực trong tế bào: - khát, langue burrale, sốt
- 21. Các xét nghiệm máu và sinh hoá Xét nghiệm huyết học: - Số lƣợng HC tăng, Hct tăng do mất nƣớc, máu bị cô đặc. Xét nghiệm sinh hoá: - Na+: bình thƣờng hoặc giảm nhẹ, giảm nhiều trong giai đoạn muộn. - K+: giảm trong giai đoạn sớm, tăng trong giai đoạn muộn. - Cl-: giảm. - pH: tăng trong giai đoạn sớm và giảm trong giai đoạn muộn. - CO3H-: tăng trong giai đoạn sớm và giảm trong giai đoạn muộn. - Urê, crêatinin: bình thƣờng hoặc tăng nhẹ trong giai đoạn sớm, tăng nhiều trong tắc muộn.
- 22. CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢN
- 23. Tư thế chụp: - đứng chụp thẳng - nếu không thể đứng được: nằm chụp nghiêng Kết quả: - bụng mờ vùng thấp - cơ hoành đẩy cao - quai ruột giãn, mức nước và hơi Phân tích trên film để phân biệt tắc ruột non và đại tràng Chụp bụng không chuẩn bị
- 25. - Dấu hiệu ruột giãn trên chỗ tắc, giãn hơi trên phim chụp nằm và mức nƣớc – hơi trên phim chụp đứng hoặc nằm nghiêng. - Ruột không có hơi ở dƣới chỗ tắc, dấu hiệu rất gợi ý là không thấy hơi ở đại tràng, bình thƣờng thì trong đại tràng có hơi sinh lý. - Dựa vào vị trí, số lƣợng và hình dáng của mức nƣớc - hơi có thể xác định đƣợc vị trí tắc ở ruột non hay đại tràng. Dấu hiệu âm tính quan trọng là không có hơi tự do trong ổ bụng. Các dấu hiệu tắc ruột trên Xq
- 26. ê
- 27. Occlusion du grêle: niveaux hydroaériques centraux, plus larges que hauts, absence d’air dans le rectum
- 28. Occlusion colique Niveaux hydroaériques périphériques, plus hauts que larges
- 32. Montée d’une sonde rectale dans le sigmoïde
- 33. • Chụp đại tràng cản quang • Chụp lưu thông ruột non • Siêu âm ổ bụng • Chụp cắt lớp vi tính • Chụp cộng hưởng từ hạt nhân. CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢN KHÁC
- 35. Obstruction
- 44. CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT Do các bệnh nội khoa - Cơn đau quặn thận. - Nhồi máu cơ tim, thể biểu hiện ở bụng. - Cơn đau quặn gan. - Các bệnh nội khoa ít gặp: cƣờng tuyến cận giáp, rối loạn chuyển hoá porphyrin, nhiễm độc chì, giãn dạ dày cấp tính, một số thuốc gây liệt ruột, hạ K+ máu.
- 45. Do các bệnh ngoại khoa - Các bệnh ngoại khoa có sốt của ổ bụng: nhƣ viêm ruột thừa, viêm phúc mạc toàn thể viêm phúc mạc khu trú... - Viêm tuỵ cấp. - Nhồi máu mạc treo ruột. - Vỡ phồng động mạch chủ sau phúc mạc. CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT
- 46. ĐIỀU TRỊ
- 47. Chuẩn bị bệnh nhân Đặt thông hút dịch dạ dày. Đặt thông theo dõi nƣớc tiểu. Lập đƣờng truyền: trung tâm và ngoại vi. Bồi phụ nƣớc, điện giải theo điện giải đồ. Sử dụng kháng sinh dự phòng, phổ rộng và phối hợp kháng sinh.
- 48. Điều trị phẫu thuật Nguyên tắc điều trị phẫu thuật Gây mê nội khí quản, sử dụng cura dãn cơ Đƣờng mổ: thƣờng sử dụng đƣờng mổ giữa trên và dƣới rốn rộng rãi. Thăm dò tìm vị trí và nguyên nhân gây tắc. Xử trí nguyên nhân tắc. Làm xẹp ruột, lập lại lƣu thông đƣờng tiêu hóa
- 49. Điều trị thực thụ Do dây chằng: cắt dây chằng Do dính: gỡ dính (nếu gỡ đƣợc), mở thông (nếu không gỡ đƣợc). Phòng chống dính: PT Noble, Child-Philipe Do bã thức ăn: đẩy lên dạ dày để lấy hoặc đẩy xuống đại tràng Lồng ruột: tháo lồng, cố định ruột (thƣờng tháo lồng không mổ) Do u: ruột non -> cắt u, làm xẹp ruột, nối đại tràng -> cắt u, nối ngay (đại tràng phải) hoặc làm hậu môn nhân tạo (đại tràng trái) Thoát vị: mở đƣờng thoát vị; phục hồi thành bụng...