ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
Productgarantie en
productaansprakelijkheid

Dirk Clarysse
Bright Advocaten
Overzicht
 inleiding
 productgarantie
 productaansprakelijkheid
 vragen
inleiding
Inleiding
 voor wat kan een consument “klagen”?

 wie kan hij daarvoor aanspreken?
 in geval van non-conformiteit / gebrek
 wettelijke - contractuele garantie
 wat voor niet-consument?
 statuut van de tussenpersoon

 in geval van schade?
 schade aan andere goederen
 schade aan personen
wettelijk kader
wettelijke garantie
contractuele garantie
buiten de wettelijke garantie

productgarantie
Wettelijk kader
 wettelijk kader
 Europese richtlijn 1999/44/EG van 25 mei 1999 betreffende
bepaalde aspecten van de verkoop van, en de garanties voor
consumptiegoederen
 Belgische wet van 1 september 2004 betreffende de bescherming
van de consument bij de verkoop van consumptiegoederen
(ingelast in de artn. 1649bis - 1649octies B.W.)
 ruimere regeling verplichtingen verkoper: artn. 1602 - 1649 B.W.
Specifiek i.v.m. gebreken in de verkochte zaak: artn. 1641 - 1649
B.W. (gemeenrechtelijke regeling)
Wettelijke garantie
 toepassingsgebied

(art. 1649bis, 1 B.W.):

 de verkoop van consumptiegoederen door een verkoper aan een
consument
 garantie voor goederen die niet overeenstemmen met de
beschrijving door de verkoper en/of de producent in het
garantiebewijs of in reclame
Wettelijke garantie
 definiëring:
 consument: iedere natuurlijke persoon die handelt voor doeleinden die geen
verband houden met zijn beroeps- of commerciële activiteit
 let op: gemengde aankoop - accessorium sequitur principale (Antwerpen, 30 juni 2009; Kh.
Hasselt, 21.11.2007)

 verkoper: iedere natuurlijke persoon of rechtspersoon die consumptiegoederen verkoopt in het kader van zijn beroeps- of commerciële activiteit

 consumptiegoederen: alle roerende lichamelijke zaken
 ook tweedehandsgoederen
 uitz. gerechtelijke verkoop of beslag, water en gas die niet marktklaar zijn, elektriciteit

 producent: fabrikant, importeur in de EG en iedereen die zich als producent
voordoet (naam, logo, onderscheidend teken, edm.)
Wettelijke garantie
 garantie voor: (art. 1649ter. B.W.)





conformiteit met beschrijving en/of monster of model
geschiktheid voor gewenst gebruik (meegedeeld en aanvaard)
geschiktheid voor gebruik waartoe de goederen gewoonlijk dienen
kwaliteit die voor het soort goederen gebruikelijk is, en die de consument ervan
mag verwachten (let op met reclame!)
-> nuanceringen!

 niet:
 als consument gebrek kende of behoorde te kennen
 gevolg van materiaal geleverd door consument
 gevolg van installatie die niet tot de verkoop behoorde
(let op met montagehandleidingen - cfr. IKEA)

 onnaspeurbaar gebrek? Cass. 21/01/2010 (C.08.0482.N)
Wettelijke garantie
 garantietermijn (art. 1649quater B.W.)
 2 jaar vanaf de levering
 uitz. mogelijk voor tweedehands - minimum 1 jaar

 opschorting
 herstel of vervanging (geen nieuwe termijn - Gent, 29.06.2011)
 onderhandelingen minnelijke regeling

 meldingstermijn
 vanuit de wet niet
 eventueel contractueel, maar niet korter dan 2 maanden

 verjaringstermijn (art. 1649quater,

3 B.W.)

 1 jaar na datum vaststelling
 zonder afbreuk aan termijn van 2 jaar
Wettelijke garantie
 bewijslast?
 principe: consument (Gent, 27.05.2009)
 twee zaken
 non-conformiteit ex art. 1649ter B.W. (1)
 bestaan op ogenblik van levering (2)

 ≤ 6 maanden: nuancering op (2)
 vermoeden van bestaan op ogenblik van levering (art. 1649quater, 4
B.W.) = omkering bewijslast: verkoper moet tegendeel bewijzen
 uitz. vermoeden onverenigbaar met de aard v/h goed of de aard v/h
gebrek aan overeenstemming
Wettelijke garantie
 recht(en) consument
 herstel of vervanging




kosteloos
binnen redelijke termijn en zonder ernstige overlast
 afh. van aard van de goederen en het gebruik waarvoor ze zijn bestemd
uitz. onmogelijk of buiten verhouding
 buiten verhouding indien kosten voor verkoper buiten proportie in vergelijking met andere
vormen van genoegdoening

 passende prijsvermindering


rekening houdend met bvb. vetusteit

 ontbinding



uitz. gebrek van geringe betekenis
uitz. schade verergerd door consument

 schadevergoeding
Contractuele garantie
 beperken?
 vb. duur beperken, voorwaarden verstrengen, formaliteiten uitbreiden of
verstrengen, edm.
 kan niet! Wettelijke regeling = minimum t.a.v. consumenten
 contractuele bedingen < gebrek aan verkoper ter kennis is gebracht en
die rechten van de consument uitsluiten of beperken zijn nietig
 zowel rechtstreeks als onrechtstreeks
Contractuele garantie
 uitbreiden?
 kan wel, eventueel mits betaling
 voorwaarden
 opgesteld duidelijk en in begrijpelijke taal
 duidelijke omschrijving inhoud van de garantie (wat valt er onder?)
 vermelding van de elementen nodig om zich er op te kunnen beroepen
(duur, toepassingsgebied, naam en adres van garantieverstrekker, …)
 moet op vraag van de koper op duurzame drager bezorgd worden

 steeds verwijzing naar wettelijke (minimum) regeling
B.W.)

(art. 1649 septies, 2
Buiten de wettelijke garantie
 wat?
 na de minimum termijn - zonder contractuele verlenging
 niet-consumenten

 algemene regeling (art. 1649quater,

5 B.W.)

 artn. 1604 B.W. en 1614 B.W.: voorwaarden levering
 artn. 1641 B.W. ev.: vrijwaring verborgen gebreken

 verkoper aansprakelijk voor gebreken die:
 ofwel de zaak ongeschikt maken voor het gebruik waartoe men ze heeft
bestemd
 ofwel dit gebruik zodanig verminderen dat de koper, indien hij de gebreken
had gekend, de zaak niet of slechts tegen een mindere prijs zou hebben
gekocht
Buiten de wettelijke garantie
 niet:
 zichtbare gebreken (art. 1642 B.W.)
 verborgen gebreken waarvoor men zich exonereert (art. 1643 B.W.)
<-> wettelijke garantieregeling

 sanctie (artn. 1644-1645 B.W.)
 terugnemen product + teruggave prijs
 prijsvermindering
 gekend door verkoper: teruggave prijs + schadevergoeding

 vervaltermijn rechtsvordering (art. 1648 B.W.)
 korte termijn - aard van de gebreken - gebruiken
diverse statuten
garantieverplichting

quid tussenpersonen?
Diverse statuten
 tussenpersonen in de verkoop:










handelsvertegenwoordiger
handelsagent
distributeur
franchisenemer
makelaar
commissionair
gemengde overeenkomsten
sui generis overeenkomsten
…
Diverse statuten
 onderscheidingscriteria:
 kwalificatie overeenkomst?
 gezag
 in welke mate wordt de tussenpersoon aangestuurd, krijgt hij/zij instructies?
 in welke mate dient hij/zij verantwoording af te leggen voor zijn tijdsindeling,
voor zijn handelen, etc.?

 risico
 rechtstreeks (economisch) risico
 wie zet de prijs? kan de tussenpersoon de prijs onderhandelen?
 wie investeert in voorraden? wie draagt het verlies op de voorraden?
Diverse statuten
 handelsvertegenwoordiger







bediende
cliënteel opsporen en bezoeken
onderhandelen en ev. sluiten van overeenkomsten
in naam en voor rekening van werkgever
risico t.l.v. werkgever (uitz. delcredere)
reglementering:
 Arbeidsovereenkomstenwet

 als enkel op vaste locatie?
 Arbh. Brussel, 19.10.2010, 20.04.2010: niet als hoofdzakelijk in de toonzaal
(ook Arbrb. Verviers, 06.12.2000)
 Arbrb. Hasselt, 11.06.2001: wel als dit de meest gangbare verkoopwijze is
Diverse statuten
 handelsagent







zelfstandig statuut
permanente band (niet noodz. exclusief)
onderhandelen en eventueel sluiten van overeenkomsten
in naam en voor rekening van principaal
risico t.l.v. principaal (uitz. delcredere)
reglementering:
 handelsagentuurwet
 wet precontractuele informatie?

 als enkel op vaste locatie?
 Kh. Tongeren, 24.06.2008; Kh. Hasselt, 23.04.2008; Rb. Hasselt, 20.10.1999
Diverse statuten
 distributeur
 zelfstandig statuut - geen gezag
 permanente band (niet noodz. exclusief)
 wederverkoop / doorverkoop
 in eigen naam en voor eigen rekening
 reglementering:
 algemeen verbintenissenrecht
 eventueel concessie- of alleenverkoopwet 1961
 wet pré contractuele informatie
Diverse statuten
 risico: distributeur
 combinatie distributie - consignatie?
– geen economisch risico => geen concessiehouder (Antwerpen, 20.09.2004)

 vaste vergoeding / vergoeding ≠ marge AK-VK?
– geen concessieovereenkomst (Brussel, 21.03.2008)
– gecasseerd (Cass., 30.04.2010)
» men kan niet wettig stellen dat een tussenpersoon die slechts beperkte
risico‟s draagt (gewaarborgde winstmarge en beperkt economisch risico),
geen concessiehouder is. Daaruit volgt als dusdanig immers niet dat de
opdrachtgever niet het recht heeft voorbehouden aan de concessiehouder
om in eigen naam, en voor eigen rekening, zijn producten te verkopen
(definitie concessiewet)
Diverse statuten
 franchisenemer
 zelfstandig statuut - geen gezag
 permanente band
 gebruik (tegen betaling) van knowhow, handelsnaam, warenmerk, edm.
met oog op doorverkoop of verrichten diensten
 naam en merk verder promoten + doorverkoop
 in eigen naam en voor eigen rekening
 risico: franchisenemer
Diverse statuten
 reglementering
 België: algemeen verbintenissenrecht
 Europees: deontologische erecode (niet juridisch bindend; Bergen,
26.04.2007), ev. Verordening 2790/1999, thans 330/2010 en de
richtsnoeren inzake verticale overeenkomsten

 concessiewet 1961
– vb. dienstenfranchise: niet
– vb. distributiefranchise: 3 strekkingen
» omvat verkoopconcessie die onder concessiewet kan vallen (Gent,
12.10.1994; Kh. Luik, 15.09.1995)
» franchising is geen verkoopconcessie maar overeenkomst sui generis
(Luik, 19.03.1998)
» absorptietheorie: wat overweegt? ter beschikkingstelling knowhow en
kenteken, of levering producten? (Luik, 09.01.2009; Bergen,
20.12.1999; Brussel, 11.04.1997)
Diverse statuten
 wet precontractuele informatie
 art. 2: “Deze wet is van toepassing op commerciële samenwerkingsovereenkomsten tussen
2 personen, die elk in eigen naam en voor eigen rekening werken, waarbij de ene persoon
aan de andere persoon het recht verleent aan de andere, die daarvoor een vergoeding van
welke aard dan ook, rechtstreeks of onrechtstreeks betaalt, om bij de verkoop van producten
of de verstrekking van diensten een commerciële formule te gebruiken onder één of meerdere
van de volgende vormen:
– een gemeenschappelijk uithangbord
– een gemeenschappelijke handelsnaam
– een overdracht van knowhow
– een commerciële of technische bijstand”

 minstens 1 maand op voorhand (art. 3):
– ontwerp van overeenkomst
– alle gegevens vermeld in art. 4 van de wet

 sanctie: nietigheid (art. 5), in te roepen < 2j na sluiten contract
Garantieverplichtingen
 uitgangspunt(en):
 basisprincipe garantieregeling: de verkoper is aansprakelijk voor elk
gebrek aan overeenstemming dat bestaat bij levering en dat zich
manifesteert ≤ 2 jaar (art. 1649quater 1 B.W.)
 verkoper = iedere natuurlijke persoon of rechtspersoon die
consumptiegoederen verkoopt in het kader van zijn beroeps- of
commerciële activiteit (art. 1649bis, 2 B.W.)
 maar wanneer wordt men in het kader van deze wetgeving dan
beschouwd als iemand die “verkoopt”?
Garantieverplichtingen
 parlementaire voorbereiding: verwijzing naar WHPC (thans WMPC)
 wie ten professionele titel producten of diensten te koop aanbiedt of
verkoopt (art. 1,6 , a)
 wie in eigen naam, of voor naam en voor rekening van een derde, in het
kader van een professionele activiteit, producten of diensten te koop
aanbiedt of verkoopt (art. 1,6 , c)
 m.a.w. ruime interpretatie!

 jurisprudentie (vb. adv.-gen. G. Dubrulle, Cass., 21.01.2010)
 weliswaar discussie over toevoeging „professionele‟ verkoper in WCB <->
WHPC
 cfr. hobbyverkopers, de jure niet commercieel, maar de facto vaak wel veelverkopers

 maar niet over “verkopen of te koop aanbieden”, en ook niet over “in eigen
naam of voor naam en rekening van een andere”
Garantieverplichtingen
 distributeur?
 geen twijfel mogelijk
 koopt (en wordt dus eigenaar), en verkoopt vervolgens door
 handelt in eigen naam en voor eigen rekening
 is kortom de verkoper t.a.v. de consument

 als gebreken inherent aan product, vrijwaringsvordering tegenover
producent
 veelal contractuele afspraken over:
 opvolging van klachten
 dienst na-verkoop
 tussenkomst producent
Garantieverplichtingen
 franchisenemer?
 in principe distributiefranchising
 evenmin twijfel mogelijk
 eveneens koop - (door)verkoop
 in eigen naam en voor eigen rekening

 is kortom de verkoper t.a.v. de consument

 ook hier aan te raden afspraken contractueel vast te leggen; en ook hier
vrijwaringsmogelijkheden t.o.v. producent
Garantieverplichtingen
 handelsvertegenwoordiger?
 zal in de regel ook niet tot twijfel leiden:
 is werknemer (bediende)
 handelt in naam en voor rekening van werkgever
 verkoopcontract wordt dus niet met vertegenwoordiger gesloten!

 werkgever zal aangesproken moeten worden
 verantwoordelijkheid van de werknemer?
- eventueel in relatie tot werkgever
- bedrog / zware fout / opzettelijke fout / herhaalde lichte fout
Garantieverplichtingen
 minder evident - handelsagent?
 garantiewet (cfr. WHPC): iedereen die te koop aanbiedt of verkoopt,
ongeacht of dit in eigen naam en voor eigen rekening is, dan wel in naam
en voor rekening van een derde (vb. principaal)
Handelsagent kan rechtstreeks aangesproken worden

 anderzijds haaks op principes algemeen verbintenissenrecht:
 koop = overeenkomst waarbij de ene partij zich verbindt om een zaak te leveren,
en de andere om daarvoor een prijs te betalen (art. 1582 B.W.)
 de verkoop van andermans zaak is nietig (art. 1599 B.W.)

 ook haaks op statuut zelf van een handelsagent:
 handelen in naam en voor rekening van principaal. Principaal = verkoper!
Garantieverplichtingen
 in de praktijk: vrijwaring door principaal
 consument -> handelsagent -> principaal
 veelal contractuele afspraken/verplichtingen
 i.v.m. vermelding van karakteristieken, mogelijkheden, etc.
 i.v.m. klanten- en/of hersteldienst
 i.v.m. tussenkomst

 niets bepaald?
 loyaliteitsverplichting
wettelijk kader
toepassingsgebied
aansprakelijkheid
uitzonderingen
bewijs & termijnen
tussenpersonen
dienstverleners

productaansprakelijkheid
Wettelijk kader
 wettelijk kader
 Europese richtlijn 85/374/EEG van 25 juli 1985 (gewijzigd bij
richtlijn 1999/34/EG) betreffende de onderlinge aanpassing van
de wettelijke en bestuursrechtelijke aansprakelijkheid inzake de
aansprakelijkheid voor producten met gebreken
 Belgische wet van 25 februari 1991 betreffende de
aansprakelijkheid voor producten met gebreken
Toepassingsgebied
 verschil met garantie
 garantie = als product zelf vervangen of hersteld moet worden,
omdat het niet-conform is of gebreken vertoont
 productaansprakelijkheid = vergoeding van schade aan andere
goederen, of aan personen, veroorzaakt door een gebrekkig
product
 schade aan gebrekkig product zelf niet gedekt - behoort tot het
contracten- en kooprecht (ev. wel productgarantie)
Toepassingsgebied
 welke producten?
 alle lichamelijke roerende goederen
 ook indien het een bestanddeel vormt van een ander roerend of
onroerend goed, of onroerend is geworden door bestemming

 quid software/programmatuur?
 onlichamelijk ˂ lichamelijk
->
 onderscheid evenwel niet in de Richtlijn (toch niet letterlijk!)
Toepassingsgebied
 parlementaire voorbereidingen?
 memorie van toelichting bij wetsontwerp: onlichamelijke roerende
goederen uitgesloten (Parl. St. 1989-90, 1262/1, p. 7)
 verslag Hermans bij wetsontwerp (Parl. St. 1989-90, 1262/5, p. 5)
 Europese richtlijn niet van toepassing op onlichamelijke goederen
 Europese richtlijn wel van toepassing op programmatuur “want de instructies
waaruit die samengesteld is worden noodzakelijkerwijze gematerialiseerd
door een drager (diskette, cd-rom, magneetband, …) en zodra die instructies
in de machine zijn ingevoerd hebben zij een concreet en duidelijk zichtbaar
materieel effect (visualiseren van de resultaten, afdrukken)

 Europese Commissie

(PB C. 8 mei 1989, afl. 114/42)

 richtlijn van toepassing op programmatuur, maar gaat ook uit van
materiële drager
Toepassingsgebied
 vraag blijft quid online software?
 is online software lichamelijk?
 al jarenlang discussie in rechtsleer, weinig/geen gepubliceerde rechtspraak
 Corr. Brussel, 24.06.1993: “software is, zelfs afgezien van de gegevensdrager
(diskette), geen onlichamelijk goed. Het heeft een eigen economische waarde en kan het
voorwerp zijn van een bezitsoverdracht die materieel kan worden vastgesteld”

 commentaar Tenreiro & Gomez op de garantierichtlijn: “software is een lichamelijk
goed omdat het een verzameling is van gegevens die een fysische ruimte inneemt, los
van de gebruikte toeleveringswijze (op materiële drager of via internet)”
 art. 1649 bis, 2, 4 - “roerende lichamelijke zaken behalve gas, water, elektriciteit?”

 beschouwt men het (toch) als onlichamelijk?
 richtlijn maakt onderscheid niet („roerende zaak‟) - impliciet wel?
 richtlijnconforme interpretatie (Cass. 06.06.2011)
 maar nog geen uitspraak Hof van Justitie
Toepassingsgebied
 gebrekkig product
 wanneer het niet de veiligheid of bescherming biedt die men gerechtigd
is te verwachten, alle omstandigheden in aanmerking genomen
 omstandigheden: presentatie v/h product, het redelijk te verwachten
gebruik, tijdstip waarop in verkeer gebracht, edm.
 redelijk voorzienbaar gebruik (EUR) -˂ normaal voorzienbaar gebruik (B)
 consument krijgt marge van redelijk „misbruik‟, die producent moet incalculeren!
Producent moet a.h.w. rekening houdend met een potentieel „foutief‟ gebruik
 beoordeling? maatschappelijke aanvaarding, foutgradaties (lichte fout consument
vs. zware en/of opzettelijke fout, …) = vaak feitelijke beoordeling
 vb. Gent, 27.11.2008 (ballonnen gevuld met kalk); Gent, 03.10.2007 (diskettes);
Rb. Namen, 21.11.1996 (schweppes); Rb. Namen, 14.11.1997 (bakker)
Aansprakelijkheid
 voor schade veroorzaakt door een gebrek in een product
 schade aan andere producten
 niet het product zelf
 goederen gewoonlijk bestemd voor ge- of verbruik in de privé sfeer en hoofdzakelijk ook
effectief hoofdzakelijk daarvoor aangewend (art. 11, 2)

 schade aan personen

 uitsluiting of beperking
 bij overeenkomst? neen
 post factum? ja, als
- combinatie gebrek in product en schuld slachtoffer of persoon voor wie hij/zij
verantwoordelijk is
- niet: als medeverantwoordelijkheid door derden!! (wel regresrecht)
Aansprakelijkheid
 wie is aansprakelijk
 de producent (art. 3)
- de fabrikant van een eindproduct
- de fabrikant van een onderdeel van een eindproduct
- de fabrikant van een grondstof

 maar ook:
- iedereen die zich als fabrikant of producent aandient door zijn naam, merk of ander
herkenningsteken op het product aan te brengen (art. 3)
- de invoerder die in het kader van zijn economische werkzaamheden, een product in de
EG invoert met het oogmerk te verkopen of het gebruik aan derden over te dragen (art.
4, 1)

- de leverancier van het product, als niet kan worden vastgesteld wie de producent dan
wel invoerder is, en tenzij de leverancier binnen een redelijke termijn de identiteit van
deze kenbaar maakt (art. 4, 2)

 hoofdelijke aansprakelijkheid

(art. 9)
Uitzonderingen
 producent is aansprakelijk, tenzij hij bewijst:
 dat hij het product niet in het verkeer heeft gebracht;
 dat het gebrek op dat ogenblik niet bestond maar later is ontstaan;
 dat het product niet voor verkoop of verspreiding met een economisch doel is
vervaardigd,
 dat het niet is vervaardigd of verspreid in kader van zijn beroepsactiviteiten;
 dat het gebrek een gevolg is van moeten voldoen aan dwingende
overheidsvoorschriften;
 dat het gebrek -gelet op de stand van de wetenschap en techniek op ogenblik
van in het verkeer brengen- niet gekend kon zijn;
 dat het gebrek te wijten is aan het ontwerp van het product waar het deel van
uitmaakt, of de onderrichting door deze producent gegeven (t.a.v. producent van
een onderdeel);
Bewijs en termijnen
 bewijslast?
 principe: consument - schade, gebrek en oorzakelijk verband
 niet: fout

 termijnen?
 aansprakelijkheid: 10 jaar vanaf de dag dat product in het verkeer werd
gebracht
 vordering: 3 jaar vanaf de dag van kennisname van
 schade
 gebrek
 identiteit producent

 productaansprakelijkheidsverzekering
Tussenpersonen
 in principe niet
 handelsvertegenwoordiger en handelsagent
 zijn geen fabrikant en in principe ook geen invoerder of leverancier

 mogelijks wel
 distributeur (vb. private label = eigen herkenningsteken)

 invoerder (cfr. art. 4,

1)

 leverancier (cfr. art. 4,

2)
Dienstverlener
 product in functie van verleende dienst
 vb. aannemer onroerende/roerende werken
 vb. distributeur/netwerkbeheerder elektriciteit

 is de schade veroorzaakt door het product of door een
slechte dienstverlening?
 als product -˂ regels productaansprakelijkheid
 als dienst -˂ niet -˂ contractuele aansprakelijkheid
Dienstverlener
 Cass. 06.04.2006 ~ HvJ 10.05.2001 (Veedfald)
 zelfs al is fabricage of overdracht van een roerend goed slechts een
accessorium van een dienstverlening, zijn de regels inzake
productaansprakelijkheid van toepassing

 concreet
 dienstverlener ≠ producent
 producent – productaansprakelijkheid
 dienstverlener – overeenkomst/verbintenissenrecht, tenzij art. 4, 2 (als leverancier)

 dienstverlener = producent
 best aanspreken op grond van productaansprakelijkheid
 reden: niet-exonereerbare aansprakelijkheid!
Dienstverlener
 aannemer
 werken onroerende staat (vb. bouw huis)?
 in principe niet; wel geïncorporeerde goederen
 wie kan dan aangesproken worden?
 producent van gebrekkige onderdeel: zeker
 maar quid aannemer van het geheel? art. 4, 2

 werken roerende staat (vb. interieurwerken)?
 vervaardiging en/of levering van een goed = accessorium aan dienstverlening
 eindresultaat is evenwel roerend lichamelijk goed (mogelijks geïncorporeerd)
 wet is principieel van toepassing:
 aannemer kan aangesproken worden
 maar evenzeer producent van bepaalde materialen/onderdelen, edm.
vragen?
Dirk Clarysse
advocaat
Bright advocaten
Accent Business Park - Allia Gebouw | Kwadestraat 157 / bus 20 | 8800 Roeselare
tel.: +32 (51) 20 28 76 | fax: +32 (51) 21 28 76 | mob.: +32 (475) 97 31 35 | SkypeTM : bright_dirkclarysse
twitter: http://www.twitter.com/#/BrightAdvocaten | http://www.twitter.com/#/DirkClarysse

www.b-right.be

More Related Content

Viewers also liked (12)

ODP
Nieuwe Regels Voor Webwinkels
SolsWebdesign
PDF
Ontbijtsessie veiligheid en aansprakelijkheid liften bureau veritas michael g...
Van Diepen Van der Kroef Advocaten
PPT
De juridische aspecten van een samengestelde productielijn
Marieke Kleijn
PPTX
Software development
Rudi Hartono
PDF
Industriële veiligheid en aansprakelijkheid van diepen van der kroef advoca...
Van Diepen Van der Kroef Advocaten
PPT
Product approval door de toezichthouder: een zegen of een vloek
DLA Piper Nederland N.V.
PDF
Industriele veiligheid, beuk in ce markering michael gerrits - van diepen v...
Van Diepen Van der Kroef Advocaten
PPT
Presentation Marketing Snowite
Snowite
PPT
Wegwijs in aansprakelijkheid door Michael Gerrits
Centraal Beheer Achmea
PPT
Masterclass Aansprakelijkheid Centraal Beheer Achmea
Centraal Beheer Achmea
PPT
Chapter 20 – Product Liability
UAF_BA330
PPT
Chapter 52 – Environmental Regulation
UAF_BA330
Nieuwe Regels Voor Webwinkels
SolsWebdesign
Ontbijtsessie veiligheid en aansprakelijkheid liften bureau veritas michael g...
Van Diepen Van der Kroef Advocaten
De juridische aspecten van een samengestelde productielijn
Marieke Kleijn
Software development
Rudi Hartono
Industriële veiligheid en aansprakelijkheid van diepen van der kroef advoca...
Van Diepen Van der Kroef Advocaten
Product approval door de toezichthouder: een zegen of een vloek
DLA Piper Nederland N.V.
Industriele veiligheid, beuk in ce markering michael gerrits - van diepen v...
Van Diepen Van der Kroef Advocaten
Presentation Marketing Snowite
Snowite
Wegwijs in aansprakelijkheid door Michael Gerrits
Centraal Beheer Achmea
Masterclass Aansprakelijkheid Centraal Beheer Achmea
Centraal Beheer Achmea
Chapter 20 – Product Liability
UAF_BA330
Chapter 52 – Environmental Regulation
UAF_BA330

Similar to Breakfast@Bright - Productgarantie en productaansprakelijkheid (20)

PPTX
Confocus 9 november 2012
Bart Van Den Brande
PDF
E-commerce Juridische Regels België (Sirius Legal - 2014)
bartvanbesien
PPTX
Unizo standaard 2013
Bart Van Den Brande
PPTX
Dday legal bdma 19062013
Bart Van Den Brande
PPTX
Unizo standaard 2014
Bart Van Den Brande
PPTX
Safe shops.be 20140205
Bart Van Den Brande
PDF
Wegwijs in aansprakelijkheid – seminar aansprakelijkheid voor nevat leden mic...
Van Diepen Van der Kroef Advocaten
PPT
De juridische aspecten van e-commerce
OGZ
PPTX
ݺߣs winkelweb
Bart Van Den Brande
PPTX
E-commerce, de juridische regels - Dday legal bdma 19062013
Bart Van Den Brande
PPTX
Business meets IT: Nieuwe regels in consumentenbescherming en e-commerce voor...
Bart Van Den Brande
PDF
Garanties in ICT-contracten
guestfe9f3f
PPTX
Sirius Friday seminarie nieuwe consumentenbescherming in e-commerce 20140228 ...
Bart Van Den Brande
PPTX
Bdma d day 19 juni 2012
Bart Van Den Brande
PPTX
20160216 Fedustria: juridische aspecten van e commerce voor producenten en gr...
Bart Van Den Brande
PPTX
Sirius friday 01032013 en wat als het toch fout gaat
Bart Van Den Brande
PDF
2010426 Wmc België (Van Nuijs)
Serge van Nuijs
PPTX
Breakfast@Bright | De factuur
Bright Advocaten
PPTX
Woe zaal a 16.45 16.15 Serius Legal
webwinkelvakdag
PPTX
Presentatie E-commerce Dirkzwager advocaten & notarissen 29 september 2011
Sectie Intellectueel Eigendom en IT-recht van Dirkzwager advocaten & notarissen
Confocus 9 november 2012
Bart Van Den Brande
E-commerce Juridische Regels België (Sirius Legal - 2014)
bartvanbesien
Unizo standaard 2013
Bart Van Den Brande
Dday legal bdma 19062013
Bart Van Den Brande
Unizo standaard 2014
Bart Van Den Brande
Safe shops.be 20140205
Bart Van Den Brande
Wegwijs in aansprakelijkheid – seminar aansprakelijkheid voor nevat leden mic...
Van Diepen Van der Kroef Advocaten
De juridische aspecten van e-commerce
OGZ
ݺߣs winkelweb
Bart Van Den Brande
E-commerce, de juridische regels - Dday legal bdma 19062013
Bart Van Den Brande
Business meets IT: Nieuwe regels in consumentenbescherming en e-commerce voor...
Bart Van Den Brande
Garanties in ICT-contracten
guestfe9f3f
Sirius Friday seminarie nieuwe consumentenbescherming in e-commerce 20140228 ...
Bart Van Den Brande
Bdma d day 19 juni 2012
Bart Van Den Brande
20160216 Fedustria: juridische aspecten van e commerce voor producenten en gr...
Bart Van Den Brande
Sirius friday 01032013 en wat als het toch fout gaat
Bart Van Den Brande
2010426 Wmc België (Van Nuijs)
Serge van Nuijs
Breakfast@Bright | De factuur
Bright Advocaten
Woe zaal a 16.45 16.15 Serius Legal
webwinkelvakdag
Presentatie E-commerce Dirkzwager advocaten & notarissen 29 september 2011
Sectie Intellectueel Eigendom en IT-recht van Dirkzwager advocaten & notarissen
Ad

More from Bright Advocaten (11)

PDF
Bright advocaten sociale subsidiemaatregelen - slides b@b 24 04 2015
Bright Advocaten
PPTX
Breakfast@Bright : Vermogensplanning anno 2013
Bright Advocaten
PPTX
Breakfast@Bright: Wet Continuïteit Ondernemingen
Bright Advocaten
PPTX
Breakfast@Bright: Vermogensplanning. Een praktijkgerichte greep uit de planni...
Bright Advocaten
PPTX
Uiteenzetting voor Natch - Juridische aspecten van marketing en verkoop via i...
Bright Advocaten
PPTX
Uiteenzetting Jonge Balie Kortrijk - Marketing en verkoop via internet anno 2012
Bright Advocaten
PPTX
Breakfast@Bright 16/02/2012 | Online marketing & sociale media
Bright Advocaten
PPTX
De juridische links met je website - uiteenzetting Feweb On Tour, 18/10/2011,...
Bright Advocaten
PPTX
Breakfast@Bright, 15/09/2011 - Marketing en verkoop via internet
Bright Advocaten
PPTX
Uiteenzetting Feweb Summerevent '11 - Aandachtspunten bij webdevelopmentcontr...
Bright Advocaten
PPTX
Bright Advocaten | slides uiteenzetting vernieuwde Wet appartementsmede-eigendom
Bright Advocaten
Bright advocaten sociale subsidiemaatregelen - slides b@b 24 04 2015
Bright Advocaten
Breakfast@Bright : Vermogensplanning anno 2013
Bright Advocaten
Breakfast@Bright: Wet Continuïteit Ondernemingen
Bright Advocaten
Breakfast@Bright: Vermogensplanning. Een praktijkgerichte greep uit de planni...
Bright Advocaten
Uiteenzetting voor Natch - Juridische aspecten van marketing en verkoop via i...
Bright Advocaten
Uiteenzetting Jonge Balie Kortrijk - Marketing en verkoop via internet anno 2012
Bright Advocaten
Breakfast@Bright 16/02/2012 | Online marketing & sociale media
Bright Advocaten
De juridische links met je website - uiteenzetting Feweb On Tour, 18/10/2011,...
Bright Advocaten
Breakfast@Bright, 15/09/2011 - Marketing en verkoop via internet
Bright Advocaten
Uiteenzetting Feweb Summerevent '11 - Aandachtspunten bij webdevelopmentcontr...
Bright Advocaten
Bright Advocaten | slides uiteenzetting vernieuwde Wet appartementsmede-eigendom
Bright Advocaten
Ad

Breakfast@Bright - Productgarantie en productaansprakelijkheid

  • 2. Overzicht  inleiding  productgarantie  productaansprakelijkheid  vragen
  • 4. Inleiding  voor wat kan een consument “klagen”?  wie kan hij daarvoor aanspreken?  in geval van non-conformiteit / gebrek  wettelijke - contractuele garantie  wat voor niet-consument?  statuut van de tussenpersoon  in geval van schade?  schade aan andere goederen  schade aan personen
  • 5. wettelijk kader wettelijke garantie contractuele garantie buiten de wettelijke garantie productgarantie
  • 6. Wettelijk kader  wettelijk kader  Europese richtlijn 1999/44/EG van 25 mei 1999 betreffende bepaalde aspecten van de verkoop van, en de garanties voor consumptiegoederen  Belgische wet van 1 september 2004 betreffende de bescherming van de consument bij de verkoop van consumptiegoederen (ingelast in de artn. 1649bis - 1649octies B.W.)  ruimere regeling verplichtingen verkoper: artn. 1602 - 1649 B.W. Specifiek i.v.m. gebreken in de verkochte zaak: artn. 1641 - 1649 B.W. (gemeenrechtelijke regeling)
  • 7. Wettelijke garantie  toepassingsgebied (art. 1649bis, 1 B.W.):  de verkoop van consumptiegoederen door een verkoper aan een consument  garantie voor goederen die niet overeenstemmen met de beschrijving door de verkoper en/of de producent in het garantiebewijs of in reclame
  • 8. Wettelijke garantie  definiëring:  consument: iedere natuurlijke persoon die handelt voor doeleinden die geen verband houden met zijn beroeps- of commerciële activiteit  let op: gemengde aankoop - accessorium sequitur principale (Antwerpen, 30 juni 2009; Kh. Hasselt, 21.11.2007)  verkoper: iedere natuurlijke persoon of rechtspersoon die consumptiegoederen verkoopt in het kader van zijn beroeps- of commerciële activiteit  consumptiegoederen: alle roerende lichamelijke zaken  ook tweedehandsgoederen  uitz. gerechtelijke verkoop of beslag, water en gas die niet marktklaar zijn, elektriciteit  producent: fabrikant, importeur in de EG en iedereen die zich als producent voordoet (naam, logo, onderscheidend teken, edm.)
  • 9. Wettelijke garantie  garantie voor: (art. 1649ter. B.W.)     conformiteit met beschrijving en/of monster of model geschiktheid voor gewenst gebruik (meegedeeld en aanvaard) geschiktheid voor gebruik waartoe de goederen gewoonlijk dienen kwaliteit die voor het soort goederen gebruikelijk is, en die de consument ervan mag verwachten (let op met reclame!) -> nuanceringen!  niet:  als consument gebrek kende of behoorde te kennen  gevolg van materiaal geleverd door consument  gevolg van installatie die niet tot de verkoop behoorde (let op met montagehandleidingen - cfr. IKEA)  onnaspeurbaar gebrek? Cass. 21/01/2010 (C.08.0482.N)
  • 10. Wettelijke garantie  garantietermijn (art. 1649quater B.W.)  2 jaar vanaf de levering  uitz. mogelijk voor tweedehands - minimum 1 jaar  opschorting  herstel of vervanging (geen nieuwe termijn - Gent, 29.06.2011)  onderhandelingen minnelijke regeling  meldingstermijn  vanuit de wet niet  eventueel contractueel, maar niet korter dan 2 maanden  verjaringstermijn (art. 1649quater, 3 B.W.)  1 jaar na datum vaststelling  zonder afbreuk aan termijn van 2 jaar
  • 11. Wettelijke garantie  bewijslast?  principe: consument (Gent, 27.05.2009)  twee zaken  non-conformiteit ex art. 1649ter B.W. (1)  bestaan op ogenblik van levering (2)  ≤ 6 maanden: nuancering op (2)  vermoeden van bestaan op ogenblik van levering (art. 1649quater, 4 B.W.) = omkering bewijslast: verkoper moet tegendeel bewijzen  uitz. vermoeden onverenigbaar met de aard v/h goed of de aard v/h gebrek aan overeenstemming
  • 12. Wettelijke garantie  recht(en) consument  herstel of vervanging    kosteloos binnen redelijke termijn en zonder ernstige overlast  afh. van aard van de goederen en het gebruik waarvoor ze zijn bestemd uitz. onmogelijk of buiten verhouding  buiten verhouding indien kosten voor verkoper buiten proportie in vergelijking met andere vormen van genoegdoening  passende prijsvermindering  rekening houdend met bvb. vetusteit  ontbinding   uitz. gebrek van geringe betekenis uitz. schade verergerd door consument  schadevergoeding
  • 13. Contractuele garantie  beperken?  vb. duur beperken, voorwaarden verstrengen, formaliteiten uitbreiden of verstrengen, edm.  kan niet! Wettelijke regeling = minimum t.a.v. consumenten  contractuele bedingen < gebrek aan verkoper ter kennis is gebracht en die rechten van de consument uitsluiten of beperken zijn nietig  zowel rechtstreeks als onrechtstreeks
  • 14. Contractuele garantie  uitbreiden?  kan wel, eventueel mits betaling  voorwaarden  opgesteld duidelijk en in begrijpelijke taal  duidelijke omschrijving inhoud van de garantie (wat valt er onder?)  vermelding van de elementen nodig om zich er op te kunnen beroepen (duur, toepassingsgebied, naam en adres van garantieverstrekker, …)  moet op vraag van de koper op duurzame drager bezorgd worden  steeds verwijzing naar wettelijke (minimum) regeling B.W.) (art. 1649 septies, 2
  • 15. Buiten de wettelijke garantie  wat?  na de minimum termijn - zonder contractuele verlenging  niet-consumenten  algemene regeling (art. 1649quater, 5 B.W.)  artn. 1604 B.W. en 1614 B.W.: voorwaarden levering  artn. 1641 B.W. ev.: vrijwaring verborgen gebreken  verkoper aansprakelijk voor gebreken die:  ofwel de zaak ongeschikt maken voor het gebruik waartoe men ze heeft bestemd  ofwel dit gebruik zodanig verminderen dat de koper, indien hij de gebreken had gekend, de zaak niet of slechts tegen een mindere prijs zou hebben gekocht
  • 16. Buiten de wettelijke garantie  niet:  zichtbare gebreken (art. 1642 B.W.)  verborgen gebreken waarvoor men zich exonereert (art. 1643 B.W.) <-> wettelijke garantieregeling  sanctie (artn. 1644-1645 B.W.)  terugnemen product + teruggave prijs  prijsvermindering  gekend door verkoper: teruggave prijs + schadevergoeding  vervaltermijn rechtsvordering (art. 1648 B.W.)  korte termijn - aard van de gebreken - gebruiken
  • 18. Diverse statuten  tussenpersonen in de verkoop:          handelsvertegenwoordiger handelsagent distributeur franchisenemer makelaar commissionair gemengde overeenkomsten sui generis overeenkomsten …
  • 19. Diverse statuten  onderscheidingscriteria:  kwalificatie overeenkomst?  gezag  in welke mate wordt de tussenpersoon aangestuurd, krijgt hij/zij instructies?  in welke mate dient hij/zij verantwoording af te leggen voor zijn tijdsindeling, voor zijn handelen, etc.?  risico  rechtstreeks (economisch) risico  wie zet de prijs? kan de tussenpersoon de prijs onderhandelen?  wie investeert in voorraden? wie draagt het verlies op de voorraden?
  • 20. Diverse statuten  handelsvertegenwoordiger       bediende cliënteel opsporen en bezoeken onderhandelen en ev. sluiten van overeenkomsten in naam en voor rekening van werkgever risico t.l.v. werkgever (uitz. delcredere) reglementering:  Arbeidsovereenkomstenwet  als enkel op vaste locatie?  Arbh. Brussel, 19.10.2010, 20.04.2010: niet als hoofdzakelijk in de toonzaal (ook Arbrb. Verviers, 06.12.2000)  Arbrb. Hasselt, 11.06.2001: wel als dit de meest gangbare verkoopwijze is
  • 21. Diverse statuten  handelsagent       zelfstandig statuut permanente band (niet noodz. exclusief) onderhandelen en eventueel sluiten van overeenkomsten in naam en voor rekening van principaal risico t.l.v. principaal (uitz. delcredere) reglementering:  handelsagentuurwet  wet precontractuele informatie?  als enkel op vaste locatie?  Kh. Tongeren, 24.06.2008; Kh. Hasselt, 23.04.2008; Rb. Hasselt, 20.10.1999
  • 22. Diverse statuten  distributeur  zelfstandig statuut - geen gezag  permanente band (niet noodz. exclusief)  wederverkoop / doorverkoop  in eigen naam en voor eigen rekening  reglementering:  algemeen verbintenissenrecht  eventueel concessie- of alleenverkoopwet 1961  wet pré contractuele informatie
  • 23. Diverse statuten  risico: distributeur  combinatie distributie - consignatie? – geen economisch risico => geen concessiehouder (Antwerpen, 20.09.2004)  vaste vergoeding / vergoeding ≠ marge AK-VK? – geen concessieovereenkomst (Brussel, 21.03.2008) – gecasseerd (Cass., 30.04.2010) » men kan niet wettig stellen dat een tussenpersoon die slechts beperkte risico‟s draagt (gewaarborgde winstmarge en beperkt economisch risico), geen concessiehouder is. Daaruit volgt als dusdanig immers niet dat de opdrachtgever niet het recht heeft voorbehouden aan de concessiehouder om in eigen naam, en voor eigen rekening, zijn producten te verkopen (definitie concessiewet)
  • 24. Diverse statuten  franchisenemer  zelfstandig statuut - geen gezag  permanente band  gebruik (tegen betaling) van knowhow, handelsnaam, warenmerk, edm. met oog op doorverkoop of verrichten diensten  naam en merk verder promoten + doorverkoop  in eigen naam en voor eigen rekening  risico: franchisenemer
  • 25. Diverse statuten  reglementering  België: algemeen verbintenissenrecht  Europees: deontologische erecode (niet juridisch bindend; Bergen, 26.04.2007), ev. Verordening 2790/1999, thans 330/2010 en de richtsnoeren inzake verticale overeenkomsten  concessiewet 1961 – vb. dienstenfranchise: niet – vb. distributiefranchise: 3 strekkingen » omvat verkoopconcessie die onder concessiewet kan vallen (Gent, 12.10.1994; Kh. Luik, 15.09.1995) » franchising is geen verkoopconcessie maar overeenkomst sui generis (Luik, 19.03.1998) » absorptietheorie: wat overweegt? ter beschikkingstelling knowhow en kenteken, of levering producten? (Luik, 09.01.2009; Bergen, 20.12.1999; Brussel, 11.04.1997)
  • 26. Diverse statuten  wet precontractuele informatie  art. 2: “Deze wet is van toepassing op commerciële samenwerkingsovereenkomsten tussen 2 personen, die elk in eigen naam en voor eigen rekening werken, waarbij de ene persoon aan de andere persoon het recht verleent aan de andere, die daarvoor een vergoeding van welke aard dan ook, rechtstreeks of onrechtstreeks betaalt, om bij de verkoop van producten of de verstrekking van diensten een commerciële formule te gebruiken onder één of meerdere van de volgende vormen: – een gemeenschappelijk uithangbord – een gemeenschappelijke handelsnaam – een overdracht van knowhow – een commerciële of technische bijstand”  minstens 1 maand op voorhand (art. 3): – ontwerp van overeenkomst – alle gegevens vermeld in art. 4 van de wet  sanctie: nietigheid (art. 5), in te roepen < 2j na sluiten contract
  • 27. Garantieverplichtingen  uitgangspunt(en):  basisprincipe garantieregeling: de verkoper is aansprakelijk voor elk gebrek aan overeenstemming dat bestaat bij levering en dat zich manifesteert ≤ 2 jaar (art. 1649quater 1 B.W.)  verkoper = iedere natuurlijke persoon of rechtspersoon die consumptiegoederen verkoopt in het kader van zijn beroeps- of commerciële activiteit (art. 1649bis, 2 B.W.)  maar wanneer wordt men in het kader van deze wetgeving dan beschouwd als iemand die “verkoopt”?
  • 28. Garantieverplichtingen  parlementaire voorbereiding: verwijzing naar WHPC (thans WMPC)  wie ten professionele titel producten of diensten te koop aanbiedt of verkoopt (art. 1,6 , a)  wie in eigen naam, of voor naam en voor rekening van een derde, in het kader van een professionele activiteit, producten of diensten te koop aanbiedt of verkoopt (art. 1,6 , c)  m.a.w. ruime interpretatie!  jurisprudentie (vb. adv.-gen. G. Dubrulle, Cass., 21.01.2010)  weliswaar discussie over toevoeging „professionele‟ verkoper in WCB <-> WHPC  cfr. hobbyverkopers, de jure niet commercieel, maar de facto vaak wel veelverkopers  maar niet over “verkopen of te koop aanbieden”, en ook niet over “in eigen naam of voor naam en rekening van een andere”
  • 29. Garantieverplichtingen  distributeur?  geen twijfel mogelijk  koopt (en wordt dus eigenaar), en verkoopt vervolgens door  handelt in eigen naam en voor eigen rekening  is kortom de verkoper t.a.v. de consument  als gebreken inherent aan product, vrijwaringsvordering tegenover producent  veelal contractuele afspraken over:  opvolging van klachten  dienst na-verkoop  tussenkomst producent
  • 30. Garantieverplichtingen  franchisenemer?  in principe distributiefranchising  evenmin twijfel mogelijk  eveneens koop - (door)verkoop  in eigen naam en voor eigen rekening  is kortom de verkoper t.a.v. de consument  ook hier aan te raden afspraken contractueel vast te leggen; en ook hier vrijwaringsmogelijkheden t.o.v. producent
  • 31. Garantieverplichtingen  handelsvertegenwoordiger?  zal in de regel ook niet tot twijfel leiden:  is werknemer (bediende)  handelt in naam en voor rekening van werkgever  verkoopcontract wordt dus niet met vertegenwoordiger gesloten!  werkgever zal aangesproken moeten worden  verantwoordelijkheid van de werknemer? - eventueel in relatie tot werkgever - bedrog / zware fout / opzettelijke fout / herhaalde lichte fout
  • 32. Garantieverplichtingen  minder evident - handelsagent?  garantiewet (cfr. WHPC): iedereen die te koop aanbiedt of verkoopt, ongeacht of dit in eigen naam en voor eigen rekening is, dan wel in naam en voor rekening van een derde (vb. principaal) Handelsagent kan rechtstreeks aangesproken worden  anderzijds haaks op principes algemeen verbintenissenrecht:  koop = overeenkomst waarbij de ene partij zich verbindt om een zaak te leveren, en de andere om daarvoor een prijs te betalen (art. 1582 B.W.)  de verkoop van andermans zaak is nietig (art. 1599 B.W.)  ook haaks op statuut zelf van een handelsagent:  handelen in naam en voor rekening van principaal. Principaal = verkoper!
  • 33. Garantieverplichtingen  in de praktijk: vrijwaring door principaal  consument -> handelsagent -> principaal  veelal contractuele afspraken/verplichtingen  i.v.m. vermelding van karakteristieken, mogelijkheden, etc.  i.v.m. klanten- en/of hersteldienst  i.v.m. tussenkomst  niets bepaald?  loyaliteitsverplichting
  • 34. wettelijk kader toepassingsgebied aansprakelijkheid uitzonderingen bewijs & termijnen tussenpersonen dienstverleners productaansprakelijkheid
  • 35. Wettelijk kader  wettelijk kader  Europese richtlijn 85/374/EEG van 25 juli 1985 (gewijzigd bij richtlijn 1999/34/EG) betreffende de onderlinge aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke aansprakelijkheid inzake de aansprakelijkheid voor producten met gebreken  Belgische wet van 25 februari 1991 betreffende de aansprakelijkheid voor producten met gebreken
  • 36. Toepassingsgebied  verschil met garantie  garantie = als product zelf vervangen of hersteld moet worden, omdat het niet-conform is of gebreken vertoont  productaansprakelijkheid = vergoeding van schade aan andere goederen, of aan personen, veroorzaakt door een gebrekkig product  schade aan gebrekkig product zelf niet gedekt - behoort tot het contracten- en kooprecht (ev. wel productgarantie)
  • 37. Toepassingsgebied  welke producten?  alle lichamelijke roerende goederen  ook indien het een bestanddeel vormt van een ander roerend of onroerend goed, of onroerend is geworden door bestemming  quid software/programmatuur?  onlichamelijk ˂ lichamelijk ->  onderscheid evenwel niet in de Richtlijn (toch niet letterlijk!)
  • 38. Toepassingsgebied  parlementaire voorbereidingen?  memorie van toelichting bij wetsontwerp: onlichamelijke roerende goederen uitgesloten (Parl. St. 1989-90, 1262/1, p. 7)  verslag Hermans bij wetsontwerp (Parl. St. 1989-90, 1262/5, p. 5)  Europese richtlijn niet van toepassing op onlichamelijke goederen  Europese richtlijn wel van toepassing op programmatuur “want de instructies waaruit die samengesteld is worden noodzakelijkerwijze gematerialiseerd door een drager (diskette, cd-rom, magneetband, …) en zodra die instructies in de machine zijn ingevoerd hebben zij een concreet en duidelijk zichtbaar materieel effect (visualiseren van de resultaten, afdrukken)  Europese Commissie (PB C. 8 mei 1989, afl. 114/42)  richtlijn van toepassing op programmatuur, maar gaat ook uit van materiële drager
  • 39. Toepassingsgebied  vraag blijft quid online software?  is online software lichamelijk?  al jarenlang discussie in rechtsleer, weinig/geen gepubliceerde rechtspraak  Corr. Brussel, 24.06.1993: “software is, zelfs afgezien van de gegevensdrager (diskette), geen onlichamelijk goed. Het heeft een eigen economische waarde en kan het voorwerp zijn van een bezitsoverdracht die materieel kan worden vastgesteld”  commentaar Tenreiro & Gomez op de garantierichtlijn: “software is een lichamelijk goed omdat het een verzameling is van gegevens die een fysische ruimte inneemt, los van de gebruikte toeleveringswijze (op materiële drager of via internet)”  art. 1649 bis, 2, 4 - “roerende lichamelijke zaken behalve gas, water, elektriciteit?”  beschouwt men het (toch) als onlichamelijk?  richtlijn maakt onderscheid niet („roerende zaak‟) - impliciet wel?  richtlijnconforme interpretatie (Cass. 06.06.2011)  maar nog geen uitspraak Hof van Justitie
  • 40. Toepassingsgebied  gebrekkig product  wanneer het niet de veiligheid of bescherming biedt die men gerechtigd is te verwachten, alle omstandigheden in aanmerking genomen  omstandigheden: presentatie v/h product, het redelijk te verwachten gebruik, tijdstip waarop in verkeer gebracht, edm.  redelijk voorzienbaar gebruik (EUR) -˂ normaal voorzienbaar gebruik (B)  consument krijgt marge van redelijk „misbruik‟, die producent moet incalculeren! Producent moet a.h.w. rekening houdend met een potentieel „foutief‟ gebruik  beoordeling? maatschappelijke aanvaarding, foutgradaties (lichte fout consument vs. zware en/of opzettelijke fout, …) = vaak feitelijke beoordeling  vb. Gent, 27.11.2008 (ballonnen gevuld met kalk); Gent, 03.10.2007 (diskettes); Rb. Namen, 21.11.1996 (schweppes); Rb. Namen, 14.11.1997 (bakker)
  • 41. Aansprakelijkheid  voor schade veroorzaakt door een gebrek in een product  schade aan andere producten  niet het product zelf  goederen gewoonlijk bestemd voor ge- of verbruik in de privé sfeer en hoofdzakelijk ook effectief hoofdzakelijk daarvoor aangewend (art. 11, 2)  schade aan personen  uitsluiting of beperking  bij overeenkomst? neen  post factum? ja, als - combinatie gebrek in product en schuld slachtoffer of persoon voor wie hij/zij verantwoordelijk is - niet: als medeverantwoordelijkheid door derden!! (wel regresrecht)
  • 42. Aansprakelijkheid  wie is aansprakelijk  de producent (art. 3) - de fabrikant van een eindproduct - de fabrikant van een onderdeel van een eindproduct - de fabrikant van een grondstof  maar ook: - iedereen die zich als fabrikant of producent aandient door zijn naam, merk of ander herkenningsteken op het product aan te brengen (art. 3) - de invoerder die in het kader van zijn economische werkzaamheden, een product in de EG invoert met het oogmerk te verkopen of het gebruik aan derden over te dragen (art. 4, 1) - de leverancier van het product, als niet kan worden vastgesteld wie de producent dan wel invoerder is, en tenzij de leverancier binnen een redelijke termijn de identiteit van deze kenbaar maakt (art. 4, 2)  hoofdelijke aansprakelijkheid (art. 9)
  • 43. Uitzonderingen  producent is aansprakelijk, tenzij hij bewijst:  dat hij het product niet in het verkeer heeft gebracht;  dat het gebrek op dat ogenblik niet bestond maar later is ontstaan;  dat het product niet voor verkoop of verspreiding met een economisch doel is vervaardigd,  dat het niet is vervaardigd of verspreid in kader van zijn beroepsactiviteiten;  dat het gebrek een gevolg is van moeten voldoen aan dwingende overheidsvoorschriften;  dat het gebrek -gelet op de stand van de wetenschap en techniek op ogenblik van in het verkeer brengen- niet gekend kon zijn;  dat het gebrek te wijten is aan het ontwerp van het product waar het deel van uitmaakt, of de onderrichting door deze producent gegeven (t.a.v. producent van een onderdeel);
  • 44. Bewijs en termijnen  bewijslast?  principe: consument - schade, gebrek en oorzakelijk verband  niet: fout  termijnen?  aansprakelijkheid: 10 jaar vanaf de dag dat product in het verkeer werd gebracht  vordering: 3 jaar vanaf de dag van kennisname van  schade  gebrek  identiteit producent  productaansprakelijkheidsverzekering
  • 45. Tussenpersonen  in principe niet  handelsvertegenwoordiger en handelsagent  zijn geen fabrikant en in principe ook geen invoerder of leverancier  mogelijks wel  distributeur (vb. private label = eigen herkenningsteken)  invoerder (cfr. art. 4, 1)  leverancier (cfr. art. 4, 2)
  • 46. Dienstverlener  product in functie van verleende dienst  vb. aannemer onroerende/roerende werken  vb. distributeur/netwerkbeheerder elektriciteit  is de schade veroorzaakt door het product of door een slechte dienstverlening?  als product -˂ regels productaansprakelijkheid  als dienst -˂ niet -˂ contractuele aansprakelijkheid
  • 47. Dienstverlener  Cass. 06.04.2006 ~ HvJ 10.05.2001 (Veedfald)  zelfs al is fabricage of overdracht van een roerend goed slechts een accessorium van een dienstverlening, zijn de regels inzake productaansprakelijkheid van toepassing  concreet  dienstverlener ≠ producent  producent – productaansprakelijkheid  dienstverlener – overeenkomst/verbintenissenrecht, tenzij art. 4, 2 (als leverancier)  dienstverlener = producent  best aanspreken op grond van productaansprakelijkheid  reden: niet-exonereerbare aansprakelijkheid!
  • 48. Dienstverlener  aannemer  werken onroerende staat (vb. bouw huis)?  in principe niet; wel geïncorporeerde goederen  wie kan dan aangesproken worden?  producent van gebrekkige onderdeel: zeker  maar quid aannemer van het geheel? art. 4, 2  werken roerende staat (vb. interieurwerken)?  vervaardiging en/of levering van een goed = accessorium aan dienstverlening  eindresultaat is evenwel roerend lichamelijk goed (mogelijks geïncorporeerd)  wet is principieel van toepassing:  aannemer kan aangesproken worden  maar evenzeer producent van bepaalde materialen/onderdelen, edm.
  • 50. Dirk Clarysse advocaat Bright advocaten Accent Business Park - Allia Gebouw | Kwadestraat 157 / bus 20 | 8800 Roeselare tel.: +32 (51) 20 28 76 | fax: +32 (51) 21 28 76 | mob.: +32 (475) 97 31 35 | SkypeTM : bright_dirkclarysse twitter: http://www.twitter.com/#/BrightAdvocaten | http://www.twitter.com/#/DirkClarysse www.b-right.be