Trabajo acerca de la biologíaRotiaRex24He aquí mi primera ݺߣShare espero que os guste. Trata acerca de un trabajo de Biología de 3º de la ESO. Está en Euskera-Vasco
Amamalur (Lehen hezkuntza / Izar-eskola / Pamplonetario)Planetario de PamplonaLehen hezkuntza (5. eta 6. mailak)
Gure planetaren istorioa ezagutzen al duzu? Lurrak berak, bere sorrera eta bilakaera kontatuko digu: nola agertu zen bizitza eta honen garapena gu geu agertu arte; ilargia nola sortu zen eta bere anai-arrebak diren beste planetak nolakoak diren azalduko digu.
escuela.pamplonetario.org
2. UNIBERTSOAREN SORRRERA Georges Lamaitre proposatu zuen 1927an. George Gamor garatu zuen teoria. Teoria horren ondorioz unibertsoa leherketa baten ondorioz sortu zen.
3. Prozesuaren jatorria Hasieran materia puntu batean kontzentraturik zegoen. Puntu hori jatorrizko atomoa deitzen zen. Energia norabide guztietaan mugitzean, materia bihurtzen joan zen. Materia sortzearekin batera,esoazioa eta denbora ere sortu egin ziren. Partikula subatomikoak sortzen hasi ziren: hidrogeno eta helioa. Tenperatura jaisten joan zen eta izarrak sortu egin ziren.Izarretan hidrogeno eta heliotik elementu kimiko ezberdinak sortu ziren fusio prozesuen bidez
4. Bang-aren teoria Bang a Unibertsoaren sorrera azaltzeko jaiotako teoria bat da. Bertan unibertsoaren jaiotza duela 14.000 milioi urte gertatu zela proposatzen da. Hasieran unibertsoko energia guztia puntu batean elkartuta zegoen. Leherketa bat egon zen, Big Bang- na, eta materia guztia aldentzen hasi zen heinean hozten zen. Apurka-apurka materia hori erakartzen hasi zen eta lehen galaxiak eta izarrak sortu ziren.
6. JARRAIPENA Leherketa hura gertatuaurretik, unibertsoko materia eta energia guztia izugarrizko dentsitatea zuen puntu batean kontzentraturik zegoen.
7. UNIBERTSOAREN GARAPENA Hiru minutu beranduago. Leherketa gertatu eta hiru bat minutu beranduago partikula subatomikoetatik atomoen nukleoak eratzen hasi ziren. 300.000 urteren buruan. 300.000 urte inguru behar izan ziren lehenengo materia-guneak osatzeko. Orain dela 14.000 milioi urte. Leherketa handia gertatu eta mila milioi urtera eratu ziren lehenengo galaxiak.
8. UNIBERTSOAREN GARAPENA Izarren argia unibertsoan barrena bidaiatzen hasi zen. Orain dela 13.000 milioi urte. Esne-Bideko lehen izarrak sortu ziren,helioz eta hidrogenoz osaturiko laino handi baten fragmentazioaren ondorioz. Orain dela 4.600 milioi urte. Eguzki-sistema garai horretan jaio zela estimatzen da.Errotazioan zebilen hodei bat eta bere inguruan zebiltzan izotz eta arroka puskak zeuden sorburuan.Bizia sortu zen Lurrean.
9. LURRAREN ATMOSFERA Lurra inguratzen duen gas geruza da. Osagai nagusiak hauek dira: nitrogenoa da (%78), oxigenoa (%21,12), argona (%0,93), karbono dioxidoa /%0,04), ur lurruna (%2 inguru) eta gainerakoa beste gas batzuen aztarnak. Atmosferak lur kanpoko erradiazioetatik babesten du, izpi ultramoreak xurgatuz. Ez du muga zehatzik, gainazaletik aldendu ahala bere dentsitatea jarraian jaisten baita. Askotan, atmosfera eta espazioaren arteko muga bezala Karman muga aipatzen da, 100 km-ko garaieran.
10. Geruzak Troposfera: Atmosferako geruza baxuena, lurrazalean hasten da eta 7 km-ko altuerara heltzen da poloetan eta 17 km-ra ekuatorean. Geruza guztietatik lodiena da tenperatura jaitsi egiten da altuera igo ahala Estratosfera: Troposferaren gainetik 50 bat km-ko altueraraino hedatzen da. Bertan dago ozono-geruza, ozono kontzentrazio handi samarreko eremua, izpi-ultramore gehienak xurgatzen dituena.
11. GERUZA Mesosfera: 50 eta 80-85 km artean, tenperatura jaitsi egiten da igo ahala. Termosfera: 80-85 km-tik 640 km-raino hedatzen da, tenperatura igoz altuerarekin, energia altuko erradiazioaren xurgaketagatik oxigeno atomoen aldetik. Ionosfera: Termosferaren barruan kokatua, erradiazioarengatik ionizatzen den atmosferaren zatia da. Magnetosferaren barruko muga da. Exosfera: Kanpoen dagoen geruza, 10.000 km-raino heda daiteke. Atmosferako atomo eta molekulak espaziora alde egin dezakete. Gas arinenek, hidrogeno eta helioa gehien bat, eratzen dute geruza hau.
![1 gaia(blogerako) [modo de compatibilidad]](https://cdn.slidesharecdn.com/ss_thumbnails/1gaiablogerakomododecompatibilidad-130922052802-phpapp02-thumbnail.jpg?width=560&fit=bounds)
![1 gaia(blogerako) [modo de compatibilidad]](https://cdn.slidesharecdn.com/ss_thumbnails/1gaiablogerakomododecompatibilidad-130915051654-phpapp02-thumbnail.jpg?width=560&fit=bounds)
