Lehen hezkuntza (5. eta 6. mailak)
Gure planetaren istorioa ezagutzen al duzu? Lurrak berak, bere sorrera eta bilakaera kontatuko digu: nola agertu zen bizitza eta honen garapena gu geu agertu arte; ilargia nola sortu zen eta bere anai-arrebak diren beste planetak nolakoak diren azalduko digu.
escuela.pamplonetario.org
Lurraren egitura eta dinamika aztertzen da. Plaken tektonikaren azalpena: aurrekariak Wegenerren kontinenteen jitoa, plaken tektonika, ertz-motak eta bakoitzari dagozkion egitura geologikoak
1. Big-bang Big Bang a Unibertsoaren sorrera azaltzeko jaiotako teoria bat da. Bertan unibertsoaren jaiotza duela 14.000 milioi urte gertatu zela proposatzen da.
2. Big bang-en teoria Big bang-en teoria Georges Lemaitre belgikar astronomoak proposatu zuen 1927an eta errusiar jatorriko George Gamor estatubatuar fisikariak garatu zuen 1948an .
3. Unibertsoaren sorrera Hasieran,materia,espazioa eta energia puntu batean kontzentraturik zegoen.puntu hori jatorrizko atomoa deitzen da. Bib bang izeneko leherketa izan zen.energia norabide guztietara urrundu zen. partikula superatomikoak eta atomo simpleenak sortzen hasi ziren Unibertsoa hedatzen zen neurrian bere tenperatura jaisten joan zen.ondoren egitura astronomiko guztiak sortzen joan ziren:izarrak,planetak...
4. Big bang leherketaren ondorioz hainbat planeta sortu ziren,hain zuzen ere gure planeta:LURRA.
5. LURRAREN BARNEKO GERUZAK Lurrazala . Kanpoko geruza da basalto eta granitoz osatua dago. Mantua . Lurrazalaren eta nukleoaren artean dagoen geruza da.. peridotitaz osatua dago. Mantua goi eta behe mantuan banatu daiteke. Nukleoa : 3.475 km-ko lodiera duen geruza da. Burdina eta Nikelez osatua dago Barne nukleoa solidoa dela uste da eta kanpo nukleoa likidoa da.
6. LURRAREN KANPOKO GERUZAK Troposfera atmosferako beheko geruza da, lurrazalean hasi eta 7 km gorago heltzen da lurburuetan eta 17 km ekuatorean Estratosfera troposferaren gainean dagoen atmosferaren geruza da, gainazaletik 10 eta 50 kilometro artera kokatuta dagoena. Mesosfera estratosferaren gainean dagoen atmosferaren geruza da, gainazaletik 50 eta 80-85 km artean kokatuta dagoena . Termosfera azkenengo geruza da.Lurrazaletik 80km-tara dago.