Օզոն, օզոնային շերտ, օզոնային ճեղքերի վտանգավորությունը և առաջացման պատճառներըManeMkrtchyan10Օզոն, օզոնային շերտ, օզոնային ճեղքերի վտանգավորությունը և առաջացման պատճառները
Օզոն, օզոնային շերտ, օզոնային ճեղքերի վտանգավորությունը և առաջացման պատճառներըManeMkrtchyan10Օզոն, օզոնային շերտ, օզոնային ճեղքերի վտանգավորությունը և առաջացման պատճառները
թթվածինՔրիստինա ՄեսրոպյանԹթվածնի անձնագիրը
Տարածումը բնության մեջ
Ստացումը արդյունաբերությունում
Թթվանի ֆիզիկական հատկությունները
Թթվածնի քիմիական հատկությունները
Կիրառումը
թթվածինՔրիստինա ՄեսրոպյանԹթվածնի անձնագիրը
Տարածումը բնության մեջ
Ստացումը արդյունաբերությունում
Թթվանի ֆիզիկական հատկությունները
Թթվածնի քիմիական հատկությունները
Կիրառումը
2. Բնութագրում
Թթվածին, քիմիական տարր է որի նշանն է O և
ատոմային թիվը՝ 8։ Թթվածինը առաջին անգամ
ստացել է Կ. Շեելեն 1770 թ.` սելիտրայի քայքայումիցֈ
1774 թ. Ջ. Պրիստրին թթվածին ստացել է սնդիկի
օքսիդի քայքայումիցֈ
Բնության մեջ թթվածինը գտնվում է ինչպես ազատ
վիճակում (օդում` ծավալի 21%-ը և զանգվածի 23%ը), այնպես էլ միացությունների ձևով (ջուր, բազմազան
ապարներ)։ Այն Երկրի վրա ամենատարածված
տարրն է. կազմում է նրա զանգվածի մոտ 30%-ըֈ
Երկրագնդի զանգվածի կեսից ավելին թթվածին էֈ
Թթվածինը կազմում է մարդու օրգանիզմի 65 %-ըֈ
Հանդես է գալիս երկու ալոտրոպ ձևափոխությունների
ձևով` թթվածին (O2) և օզոն(O3):
3. Շնչառությունը գործընթաց է, որն
ապահովում
է թթվածնի ներթափանցումն օրգանիզմ, նրա
մասնակցությունն օքսիդացման
գործընթացներին և այնտեղից ածխաթթու
գազի հեռացմանը։
Առանց թարմ օդի շնչահեձ են լինում մարդու
օրգանիզմի բոլոր բջիջները մահանում են։
Բջիջները ամեն վայրկյան թթվածնի պահանջ
ունեն, որը ապահովում է
մարդու օրգանների աշխատանքը
և օրգանիզմում տեղի ունեցող բոլոր
գործողությունները։
4. Առանց թթվածնի օրգանիզմը չի կարող սննդից ստանալ
իր կենսագործունեության համար անհրաժեշտ
էներգիան։ Որքան շատ է ֆիզիկական աշխատանքը,
այդքան հաճախակի է մարդը խորը շունչ քաշում։
Շնչառման ժամանակ օդը քթի խոռոչից նախ անցնում
է կոկորդ, ապա՝ շնչափող։ Շնչափողը կազմված է 1620 կիսաօղակներից, որոնց շնորհիվ մեր ցանկացած
դիրքում օդը անցնում է թոքեր։ Յուրահատուկ
կառուցվածք ունի. երբ մարդը որևէ բան է կուլ տալիս,
ապա շնչափողը փակվում էմակկոկորդով, որպեսզի
ուտելիքի փշրանքները հանկարծ չնկնեն թոքեր, իսկ
շնչառման ժամանակ շնչափողը բացվում է, և օդն
ուղղվում է դեպի թոքերը։
5. Կենդանի օրգանիզմների կենսագործունեության
համար անհրաժեշտ է թթվածին։ Թթվածինն ստանում
են շնչառության ընթացքում։ Բոլոր կենդանի
օրգանիզմները շնչում են։ Շնչառությունն օրգանիզմի
և միջավայրի միջև գազափոխանակւթյան՝ թթվածնի
կլիման և ածխաթթու գազի արտաշնչման գործընթածն
էֈ
