Ulcerative colitis is a chronic inflammatory bowel disease that affects the colon and rectum. It causes ulcers or sores in the lining of the large intestine, which can bleed and produce pus. The main symptoms of ulcerative colitis are diarrhea, often with blood or mucus, abdominal pain and cramping, rectal bleeding, and urgency to defecate. Ulcerative colitis can also cause fatigue, weight loss, and extra-intestinal complications such as arthritis, mouth ulcers, and eye problems. The exact cause of ulcerative colitis is unknown, but it may involve genetic and environmental factors that trigger an abnormal immune response. Ulcerative colitis is diagnosed by endoscopic procedures with tissue biopsy and other tests to rule out other conditions. Treatment options include medications, dietary changes, and surgery in some cases.
27. 3.1. B畛NH
NGUYN &
Y畉U T畛 NGUY
C
Nguy棚n nh但n: ch動a r探
Ch畉 畛 n v t但m tr畉ng cng th畉ng: y畉u t畛 tng n畉ng
th棚m ch畛 kh担ng g但y ra b畛nh Crohn.
H畛 mi畛n nhi畛m: C坦 th畛 l virus hay vi khu畉n kh畛i ph叩t
b畛nh Crohn. Khi h畛 mi畛n nhi畛m ho畉t 畛ng c畛 g畉ng ti棚u
di畛t c叩c vi khu畉n x但m nh畉p, m畛t 叩p 畛ng mi畛n d畛ch b畉t
th動畛ng c滴ng c坦 th畛 lm cho h畛 mi畛n nhi畛m t畉n c担ng
vo c叩c t畉 bo 動畛ng ti棚u h坦a.
Di truy畛n: Gen c坦 th畛 c坦 vai tr嘆 lm cho ng動畛i ta d畛
m畉c b畛nh h董稼
o B畛nh Crohn g畉p nhi畛u h董稼 cho ng動畛i trong gia 狸nh c坦
ng動畛i b畛 b畛nh
o 畉n 15% ng動畛i b畛 畉nh h動畛ng l b con b畉c 1 (cha m畉,
anh ch畛 em ru畛t, con c叩i).
28. 3.1. B畛NH
NGUYN &
Y畉U T畛 NGUY
C
Tu畛i: B畛nh Crohn c坦 th畛 g畉p 畛 m畛i l畛a tu畛i nh動ng th動畛ng g畉p nh畉t khi b畉n c嘆n tr畉.
a s畛 動畛c ch畉n o叩n 畛 kho畉ng tu畛i 30. Th動畛ng g畉p 畛 tu畛i teen mu畛n hay c叩c trang
l畛a tu畛i 20, tuy b畛nh c坦 th畛 b畉t 畉u 畛 b畉t c畛 tu畛i no. C坦 xu h動畛ng b畛 i b畛 l畉i nhi畛u
l畉n trong 畛i. M畛t s畛 tr動畛ng h畛p c嘆n b畛 vi棚m c畉 c叩c kh畛p, m畉t, hay da.
Ch畛ng t畛c: M畉c d湛 b畛nh Crohn c坦 th畛 m畉c 畛 m畛i ch畛ng t畛c, g畉p nhi畛u h董稼 畛 T但y u
v B畉c M畛 (100 300 ng動畛i/100.000 d但n); hi畛n c坦 tr棚n n畛a tri畛u ng動畛i M畛 ang m畉c
b畛nh ny. G畉p nhi畛u h董稼 c畉 l ng動畛i B畉c u v Trung u d嘆ng Do Th叩i. Tuy v畉y, t畛
l畛 m畉c b畛nh ny hi畛n ang tng l棚n 畛 ng動畛i da en s畛ng 畛 B畉c M畛 v n動畛c Anh.
C叩c bi畉n 畛i di truy畛n, m担i tr動畛ng v c叩c y畉u t畛 畛i s畛ng. Ng動畛i ta n坦i t畛i nguy棚n
nh但n ph畛i h畛p gi畛a 3 lo畉i y畉u t畛 ny. a s畛 c坦 li棚n quan v畛i c叩c gien NOD2,
ATG16L1, IL23R v IRGM c坦 畉nh h動畛ng 畉n ch畛c nng h畛 mi畛n d畛ch. t nh畉t c坦 t畛i
200 bi畉n 畛i di truy畛n g但y nguy c董 b畛nh Crohn.
L畛ch s畛 gia 狸nh. B畉n s畉 c坦 nguy c董 cao h董稼 khi b畉n c坦 m畛t ng動畛i b con b畉c 1 b畛
b畛nh.
H炭t thu畛c: 但y l y畉u t畛 quan tr畛ng nh畉t c坦 th畛 ki畛m so叩t 動畛c. H炭t thu畛c c滴ng lm
cho b畛nh n畉ng h董稼 v nhi畛u nguy c董 ph畉i m畛 h董稼. N畉u b畉n ang h炭t thu畛c, i畛u
quan tr畛ng nh畉t l ph畉i ng畛ng h炭t.
Thu畛c kh叩ng vi棚m NSAIDs: Tuy ch炭ng kh担ng g但y ra b畛nh Crohn nh動ng ch炭ng c坦 th畛
g但y vi棚m ru畛t lm cho b畛nh Crohn tr畛 n棚n x畉u h董稼.
B畉n s畛ng 畛 但u. N畉u b畉n s畛ng 畛 thnh th畛 hay 畛 m畛t x畛 c担ng nghi畛p h坦a, b畉n c坦 th畛
d畛 b畛 b畛nh Crohn h董稼. i畛u ny cho th畉y l c叩c y畉u t畛 m担i tr動畛ng, k畛 c畉 ch畉 畛 n
nhi畛u m畛 hay c叩c th畛c ph畉m tinh ch畉, c坦 th畛 c坦 vai tr嘆 trong b畛nh Crohn.
30. 3.3. TRI畛U CH畛NG
S畛t
Ti棚u ch畉y
M畛t m畛i
au b畛ng, t畛ng c董稼
C坦 m叩u l畉n trong ph但n
au mi畛ng
n kh担ng ngon mi畛ng
S畛t c但n
au hay r嘆 r畛 d畛ch, ph畉n 畛 g畉n ho畉c quanh h畉u m担n do vi棚m d嘆 ra da
31. 3.4. CH畉N ON
1. Ch畉n o叩n x叩c 畛nh:
o Ch畛p ru畛t c坦 c畉n quang
o N畛i soi 賊 ch畛c sinh thi畉t.
2. Ch畉n o叩n gi叩n bi畛t:
o C叩c vi棚m ru畛t kh叩c
o Ph但n bi畛t Crohn & vi棚m lo辿t 畉i trng
3. Ch畉n o叩n 畛 n畉ng
45. Ti li畛u tham kh畉o
1. Fefferman D.S., Farrell R.J (2005). Endoscopy in Inflammatory Bowel Disease:
Indications, Surveillance, and Use in Clinical Practice. Clinical
Gastroenterology and Hepatology; 3:1124.
2. ASGE guideline (2006): endoscopy in the diagnosis and treatment of
inflammatory bowel disease. Gastrointestinal endoscopy; 63 (4): 558-565.
3. Scheubel R., (2006). Colitis - Inflammatory Bowel Diseases and Other Forms
of Colitis. In: Messmann H., Atlas of Colonoscopy. Thieme, Stuttgart, New
York; 93-117
4. Pera (1987). Gastroenterology; 92: 181-185
5. Wright R., Truelove SR (1966). Am J Dig Dis 11: 847-857