Yalin uretim sistemleri teknikleri lean manufacturing - ufuk cebeci
- 1. TAM ZAMANINDA (YALIN) RETiM S聴STEMLERi Lean Manufacturing
- 2. Sanayi devriminden sonra 端retim alan脹nda yaanan 旦nemli gelimelere bakt脹脹m脹zda Henry Ford'un 1900'l端 y脹llar脹n ba脹nda geli足tirdii seri 端retim sistemini s旦ylemek m端mk端nd端r. Bun足dan sonra ise en 旦nemli geli足me bence Toyota fabrikalar脹n足da gelitirilen Tam Zaman脹n足da retim Sistemleri (Just in Time JIT) gelmektedir.Bu sistemi T端rkiye'de Uygulayan ve avantajlar脹ndan. yararlanan 巽eitli kuruluLar mevcut. 油1930'lu y脹llar... Toyota Grubu'nun otomobil 端retme足ye haz脹rl脹k yapt脹脹 s脹ralarda Kiichiro Tayara'n脹n kafas脹nda, Henry Ford'un seri retim sistemini Japon pazar脹na uyarlama fikri uyan脹r.油Mevcut artlar imalat巽脹lar脹n 巽ok farkl脹 pa足r巽alar脹 端retmesini zorunlu k脹l脹yor, her hangi bir ad脹mda gerekli par巽alar脹n bulunmamas脹 halinde t端m hat durma noktas脹na geliyordu.
- 3. 聴in durmas脹n脹 en足gellemek ise 端reticilerin imalat s脹ras脹nda yedek par巽a yapmalar脹n脹 da gerektiriyordu. Ancak bu, k端巽端k 旦l巽ekte 端retim yapan Japon imalat巽脹lari巽in kar脹lanamayacak derecede l端ks bir harcamayd脹. Kiic足hiro sadece ihtiya巽 duyulan 巽eit ve miktarlarda par巽ay脹, yine ihtiya巽 duyulduu zamanda yani Tam zaman脹nda elde etmeyi d端端nd端.
- 4. Bu sistem i巽in de her i足lem, bir sonraki ilemin ihti足ya巽 duyduu par巽alar脹 istedii zamanda 端retiyor, 端retim ve ta脹ma imalat hatt脹, tam bir uyum i巽inde 巽al脹脹yordu. B旦y足lece Kiichiro'nun fabrikas脹nda "tam zaman脹nda" isminin ge足tirdii t端m avantajlar kullan脹l足maya baland脹.O y脹llarda, Toyota fabrikalar脹nda 巽al脹an m端hendisler足den birisi olan Taiichi Ohno 1956 y脹l脹nda ABD gezisinde, otomobil fabrikalar脹n脹 incele足di.
- 5. ABD de en 巽ok dikkatini 巽eken konulardan birisi s端permarketlerdi. Self servis sisteminin 巽ok fazla kullan脹lmad脹脹 bir 端lkeden gelen m端足hendis, s端permarkete girdi. Einin houna gidecek bir 端r端nden 1 adet ald脹. Kasaya geldiinde einin bu 端r端nden 1 tane daha isteyeceini d端端nd端. Rafa tekrar gittiinde ald脹脹 端r端n端n yerine yenisi konmutu. Marketteki bu uygulamadan 巽ok etkilendi.
- 6. M端terilerin tam istedii kalitedeki 端r端nleri istedikleri miktarda se巽ebilmeleri akl脹na dahice bir fikir getirdi. Ohno, s端permarketlerdeki 端r端nlerin zaman脹nda arz edilebildii sistemden yola 巽脹karak, otomobil 端retimi i巽in ideal bir sis足tem tarif etti. Bu sistemde her 端retim hatt脹 bir sonrakinin kullanabilecei 巽脹kt脹lar脹 imal ediyor; her hat kendinden bir 旦nceki hatt脹n m端terisi, ken足dinden sonrakinin s端permar足keti oluyordu.
- 7. Ohno'nun at旦lyesinde her hangi hat sadece bir sonraki足nin ihtiyac脹 olacak birimleri se巽erken, 旦nceki hatta bir sonrakinin se巽ecei 端r端nleri 端retiyordu. Bu format bir 旦n足ceki 端retim hatt脹n脹n 端retimine g旦re ekillenen geleneksel it足me sisteminin tam tersi pren足siplerle 巽al脹an, bir 巽ekme sis足temine benziyordu. Taiichi Ohno, yeni 端retim format脹n脹n uyumlu 巽al脹abilmesi i巽in hatlar gelitirdi. Tam zaman脹ndaimalat bir 巽ok hata, 巽aba ve kanuni sorundan sonra bu sistem otomobil fabrikas脹 ba足ta olmak 端zere Toyota grubu i巽indeki t端m 端retim birimlerinde ve Toyota i巽in 巽al脹anbir 巽ok yan sanayi irketinde standart prosed端r haline gel足di.
- 8. 油聴sraf Yok Ediliyor1970'li y脹llar脹n ba脹nda yaanan ilk petrol krizi sonras脹nda, Toyota 端retim sistemle足ri uluslararas脹 ilgiyi 端zerinde toplad脹, O g端nlere kadar kul足lan脹lan geleneksel maliyet y旦足netimj yakla脹mlar脹nda fiyatlar maliyete kar脹 ekleyerek bulu足nuyordu. 油F聴YAT = MAL聴YET + KAR.Fakat, bu maliyet art脹 yakla脹m脹nda 端reticiler ar足tan maliyetler kar脹s脹nda, kar marjlar脹n脹 koruyabilmek i巽in sat脹 fiyatlar脹n脹 artt脹r脹yordu. Bu y端zden de kar art脹 y旦ntemi, reticileri petrol fiyatlar脹ndaki art脹lar gibi d脹 g端巽lerin fiyat y端kseltici etkisine a巽脹k b脹rak脹足yordu.
- 9. Piyasa koullar脹n脹n, kar脹la足nabilir bir sat脹 fiyat脹n脹 ge足rektirmesi Toyota'da maliyet art脹 yakla脹m脹 yerine maliyet azaltma yakla脹m脹n脹n kullan脹l足mas脹na neden oldu, irket bu g端nde maliyetleri uygun bir sat脹 fiyat脹n脹n alt脹nda tutabil足mek i巽in, 端retim s端recindekiisraf脹n nerede bulunduunu belirlemek ve tamamen yok etmek 端zerine planlar yap脹足yor.油Yani eskiden olduu gibi Fiyat脹 artt脹rarak kar脹 artt脹rmak m端mk端n deildir. Art脹k fiyat脹 piyasa belirledii i巽in kar脹 artt脹rman脹n yolu maliyeti d端端rmektir.
- 10. Tam Zaman脹nda retimSisteminin Avantajlar脹- M端terinin tam istediizamanda ve miktarda 端retim yap脹ld脹脹 i巽in m端teri memnu足niyeti artar,- Hammadde yar脹 mamul ve bitmi 端r端n stoklar脹 mini足mum seviyede tutulduu i巽in stoklara balanan paran脹n ma足liyeti de minimize edilecektir. (T端rkiye'de stoklar脹n maliyeti 旦zellikle enflasyonun d端mesi ile ciddi olarak 旦nemsenmeyebalanm脹t脹r. ,
- 11. - Makina haz脹rl脹k s端releri azalt脹ld脹脹 i巽in verimlilik art足maktad脹r, rnein; A.B.D 'deki bir otomobil fabrikas脹nda ka足l脹p deiimi 3-4 saat iken To足yota 'da bu s端re 8 dakika idi.- Birbirine benzeyen par足巽alar retildii i巽in makina haz脹rl脹k s端releri azalmakta ve i巽iler belli bir 端r端n grubu 端zerinde uzmanlamaktad脹r,- retim ak脹脹 d端zg端nleti足i i巽in 端retim planlama son derece kolay bir ekilde ger巽eklemektedir.
- 12. Doktoram脹n uygulamas脹n脹 yapt脹脹m Supsan 脹n o g端nlerdeki 聴malat M端d端r端 R脹fat bey'in deyimiyle tam za足man脹nda 端retim ve h端cresel imalat sistemlerini uygulad脹k足tan sonra 旦yle bir fayda sa足land脹: Eskiden ayn脹 anda t端m at旦lyenin 端retim plan脹 yap脹l足mas脹 gerekirken imdi sadece bir tek hat at旦lyenin yakla脹k 1/4'端 ayn脹 anda planlamas脹 m端mk端n olmakta.- Malzeme ta脹ma maliyet足lerinin azalmas脹: retilen par足巽alar t端m at旦lyeyi dolamak yerine sadece bir tek hatt脹 do足lat脹脹 i巽in malzemenin hare足keti azalmaktad脹r.- Tedarik s端relerinin azal足mas脹: Tam m端terinin istedii miktarda 端retim yap脹ld脹脹 i巽in kapasite en verimli ekilde kullan脹lmakta ve tedarik s端re足si azalmakta,
- 13. www.ufukcebeci.com adl脹 web sayfamda iinize yarayacak bilgiler ve downloadlar bulacaks脹n脹z. cebeciu@itu.edu.tre-postama mail atarak merak ettiiniz her konuyu sorabilirsiniz.油Ho巽akal脹n.